ساری- ایرنا- گیاه سیاه‌دانه که زمانی به عنوان یک گونه دارویی به صورت خودرو در مناطق میانبند و بالادست شرق مازندران عمدتا در حاشیه مزارع و مراتع مشاهده و برای خودمصرفی توسط بومیان برداشت می‌شد از چند سال پیش در مسیر کشت تجاری قرار گرفت و با استقبال قابل توجه کشاورزان سطح زیر کشت آن اکنون به ده‌ها هکتار رسید.

به گزارش خبرنگار ایرنا، برداشت سیاه دانه از حدود ۶۰ هکتار در اراضی شرق مازندران امسال در حالی آغاز شد که سطح زیر کشت این گیاه دارویی طبق آمار رسمی جهاد کشاورزی دو برابر سال گذشته است و نسبت به سال های نه چندان دور افزایش چندین برابری دارد.

کشت تجاری این گیاه دارویی بر آمار رسمی معاونت باغبانی جهاد کشاورزی مازندران از سه سال پیش با ۱۰ هکتار در اراضی بهشهر و گلوگاه در شرق استان شروع شدکه استقبال چشمگیر کشاورزان را به همراه داشت به گونه ای که در دومین سال کشت به ۱۸ هکتار رسید ، سال ۱۴۰۰ سطح زیر کشت به ۳۰ هکتار افزایش یافت و امسال هم حدود ۶۰ هکتار از اراضی این دو شهرستان زیر کشت این دانه سیاه رفت و اکنون برداشت آن آغاز شده است.

مدیر جهاد کشاورزی گلوگاه روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اظهار این که برداشت گیاه سیاه دانه امسال در سطح ۲۶ هکتار در این شهرستان آغاز شده است ، گفت: از آن جایی که کشت این گیاه  همانند دانه روغنی کلزا علاوه بر درآمد زایی مناسب ،مورد حمایت جدی قرار می گیرد،  سطح زیر کشت سیاه دانه  از سه هکتار در سال ۱۳۹۸ امسال به ۲۶هتکتار رسیده است.

مهدی باباجانی با بیان این که ۱۴ هکتار از سطح زیر کشت سیاه دانه در منطقه دشت و ۱۲ هکتار نیز در مناطق کوهستانی است، افزود:  متوسط عملکرد تولید سیاه دانه در هر هکتار ۱.۲ تن است که بر این اساس پیش بینی می شود حدود ۳۰ تن سیاه دانه از مزارع زیر کشت برداشت شود.

وی متوسط درآمد گیاه دارویی سیاه دانه در هر هکتار را ۹۰ میلیون تومان بر آورد کرد و گفت: شرکت های گیاهان دارویی برای خرید این گیاه استقبال خوبی نشان می دهند و از طرفی جهاد کشاورزی نیز در حمایت از کشاورزان منطقه در تامین نهاده ها از جمله بذر و کود و سموم حمایت های ویژه ای می کند.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان گلوگاه گفت: کشت و برداشت گیاه دارویی سیاه دانه از حالت سنتی تقریبا خارج شده و اکنون با ماشین های ردیف کاری همانند کلزا کشت می شود و برداشت آن نیز  مکانیزه است.

تقاضا و قیمت مناسب گیاهان دارویی مازندران 

سیاه دانه گیاه دارویی یک ساله است که همواره از سال‌های دور به صورت خودرو در اراضی دشت و کوهستانی شرق مازندران رویش داشت و روستاییان منطقه علاوه بر مصرف خام ، از آن برای درمان بعضی از امراض و برخی مواقع ادویه و چاشنی غذاهای محلی استفاده می کردند. این دانه سیاه طعمی تلخ دارد و به عنوان ادویه در مواد غذایی به خصوص ترشیجات استفاده می‌شود.

طب سنتی سیاه دانه را ضد انگل، ضد باکتری و مسهل معرفی می کند . مصرف این دانه همچنین در طب سنتی عنوان « شیرافزا » را با خود دارد و برای مادران شیرده مفید تلقی می شود چون باعث افزایش ترشح شیر می‌شود.

نام‌های دیگر سیاه دانه که در عطاری ها وجود دارد ، سیاه تخمه، سرنیچ سیاه، سنوخ سیاه و کمون هندی است. درمان سردرد و میگرن، آسم، تشنج و صرع، زخم معده، تنظیم فشار خون، کاهش کلسترول خون و کنترل دیابت هم از خواص درمانی این دانه سیاه معرفی شده است.

آمارهای رسمی جهاد کشاورزی مازندران در باره وضعیت کشت و کار و تولید گیاهان دارویی نشان می دهد که سطح زیر کشت ۲۴ گونه از گیاهان دارویی استان از ۴۵۰ هکتار سال ۱۳۹۰ با گذشت چند سال به یک هزار و ۳۰۰ هکتار افزایش یافت که حدود ۸۰۰ هکتار آن در منطقه شرق استان واقع است.

توجه به مناطق اراضی شیب دار از ضرورت های مهم در بخش کشاورزی مازندران است. بر اساس بررسی های صورت گرفته بیش از ۳۰۰ هزار هکتار اراضی شیب دار در استان وجود دارد که ۷۵درصد آن در مناطق کوهستانی واقع است ؛ اراضی ای که به گفته کارشناسان می تواند برای کشت گیاهان دارویی فرصتی بی نظیر تلقی شود.

بر اساس اعلام معاونت باغبانی جهاد کشاورزی مازندران ، در حال حاضر حدود ۶ هزار کشاورز به کشت گیاهان دارویی در سطح یک هزارو ۳۰۰ هکتار مشغول هستند و هر یک از آنها در قطعه اراضی ملکی با مساحت یکهزار تا سه هزار متر مربع کشت و کار گیاهان دارویی را انجام می دهند.
اگر از مازندران به عنوان گلخانه گیاهان دارویی ایران یاد کنیم بیراه نرفته ایم . طبق گزارش های رسمی هشت هزار گونه‌ گیاهی در ایران وجود دارد که ۲ هزار و ۳۰۰ گونه آن دارویی هستند. مازندران به تنهایی ۲ هزار گونه از این گیاهان کشور را در اختیار دارد که بسیاری از آنها گونه‌های مفید و بعضی هم از گونه های نادر هستند.