به گزارش خبرنگار ایرنا، بیماران معتادی که راه بهبودی را در پیش گرفتند هر کدام داستانی دارند و هر کدام راه های زیادی را برای بهبودی انتخاب کردند که گاهی در نیمه راه با شکست مواجه شدند و توان مبارزه را از دست دادند و دوباره به در دام اعتیاد گرفتار شدند.
اعتیاد بلایی است خانمانسور که اگر کسی گرفتار آن شود تمام اعضای خانواده را با خود درگیر می کند و نوعی بدنامی برای خانواده به همراه می آورد از این رو خانواده تمام تلاش خود را برای بهبودی بیمار بکار می گیرند با توجه به اینکه اطرافیان بیمار تجربه ای در این زمینه ندارند تمام روشهای که بکار می گیرند با شکست مواجه می شود.
برای بهبود و پاکی بیماران کمپ ها، کلینیک ها و انجمن های تشکیل شده که روشهای مختلفی را برای بهبود مراجعه کنندگان بکار می گیرند که گاهی به شکست مواجه می شوند و گاهی هم موفق خواهند شد در این میان اراده و خواست بیمار نقش موثری در بهبودی و پاکی دارد.
نقش خانواده در گرایش افراد به اعتیاد
امید یکی از بیماران اعتیاد است او با رتبه ۱۳ در دانشگاه در رشته حقوق تا مقطع کارشناسی ارشد تحصیل کرده ۴۶ سال سن دارد اکنون در بازار مغازه دارد و در شغلش هم موفق است امید معتقد است که خانواده نقش بسیار مهمی در گرفتار شدن فرزندانشان در دام اعتیاد دارند وی می گوید ۹۹ درصد خانواده در این مسئله مهم نقش دارند.
امید که چند سال پیش در مرکز ندای زندگی راه بهبودی را در پیش گرفته این گونه داستان گرایش به مصرف مواد و در پیش گرفتن راه بهبودی را برایم بازگو کرد:
"در یکی از روستاهای دور بانه زندگی می کردیم پدر و مادر با هم رفتار نادرستی داشتند و خشنونت در خانه ما موج می زد و پدرم اجازه نمی داد ما بیرون بریم و وقتی دور از چشم پدر بیرون می رفتیم سخت تنبیه می شدیم سالهای اخر دبیرستان هم اجازه نمی داد به باشگاه بروم رفتار خشن و تند آنان که باعث شده من به شدت افسرده شوم.
خانواده ام قبل از اینکه دانشگاهم تمام کنم مجبورم کردند ازدواج کنم بار مسوولیت های زندگیم زیاد شده بود شغل و منبع درآمدی نداشتم سربازی نرفته بودم درس تمام نشده بود و سرگردان بودم با این همه بار مشکلات و مسوولیت ها چکار کنم در کنار همه این ها به شدت افسرده بودم.
خانواده ام به دلایلی مجبورم کردند از همسرم جدا شوم و حدود سه سال تلاش کردند که ما از هم جدا شویم و این باعث سرگردانی و ناامیدی بیشتر در من شد و به مصرف مواد گرایش پیدا کردم من اعتقاد دارم خانواده ام در گرایش من به اعتیاد نقش داشتند.
از مصرف مواد خجالت می کشیدم و با چندین واسطه مواد تهیه می کردم تا مردم متوجه نشوند به هیچ عنوان نمی خواستم مواد مصرف کنم و اما با میگرن شدید مبارزه می کردم و با مصرف مواد آرام می شدیم به هیچ عنوان نمیخواستم با افراد معتاد معاشرت کنم.
دوستان خوبی داشتم اما من با بیخوابی ها و سر دردهای شدید دست و پنجه نرم می کردم اولین بار خودم برای کاهش دردم مواد مصرف کردم اوایل چند هفته یک بار مصرف می کردم اما بعد از جدایی از همسرم به مرور مصرف مواد به ۲ روز و گاهی یک روز و چند ساعت رساندم.
زمانی که به این باور رسیدم که اعتیاد دارم تصمیم به ترک گرفتم گاهی خودم را در خانه زندانی می کردم گاهی ۶ ماه ترک می کردم اما با یک بار مصرف دوباره گرفتار مواد می شدم ۱۰ سال این روند ادامه داشت و با یک بار مصرف دوباره وسوسه می شدم.
بهترین روش ترک اعتیاد این بود که مصرف مواد را کم کم و به مرور کاهش دادم و در این مرکز هم به کمک مشاورین و افراد متخصص راه بهبودی را در پیش گرفتم.
اکنون بسیار خوشحالم که به مصرف مواد وابستگی ندارم و این نگرانی را ندارم که فردا برای تهیه مواد چکار کنم زمانی که وابستگی نداریم احساس بسیار خوشانیدی داریم و زندگی به روال قبل برمی گردد و در جامعه برخورد مناسبی با ما دارند.
بعد از اینکه راه بهبودی را درپیش گرفتم تلاش کردم زندگیم را هدفمند کنم تحصیلم را ادامه دادم و اکنون یک مغازه دارم و پسرم هم ورزشکار و موفق است.
اگر در خانواده ای فردی به اعتیاد گرایش پیدا کرد باید قبل از هر کاری به روان پزشک مراجعه کنند و والدین باید این مشکل را در خود بیابند.
یکی از مشکلات ما دسترسی به آسان مواد است در این مسیر قبلا چندین ساقی ( مواد فروش) حضور داشتند در گذشته در بانه کمتر از انگشتان دست بیمار اعتیاد داشت اما اکنون آمار بسیار بالا رفته و سن اعتیاد هم بسیار پایین است.
از سال ۹۱ در «مرکز ندای زندگی» تحت درمان هستم و اکنون تنها داروی میگرن مصرف می کنم."
کنجکاوی، ترس و نیاز به تایید عاملی برای گرایش به اعتیاد
انجمن معتادان گمنام یک انجمن غیر انتفاعی از زنان و مردانی که اعتیاد به مواد مخدر مشکل اصلی زندگی انها بوده تشکل شده و می گویند ما معتادانی در حال بهبودی هستیم و به طور مرتب گرد هم می آیند تا با کمک همدیگر پاکی خود را حفظ کنند و تنها لازمه عضویت در این انجمن تمایل به قطع مواد مخدر است.
با یکی دیگر از بیماران اعتیاد که با همین انجمن راه بهبودی و پاکی را در پیش گرفته و ۱۵ سال است به زندگی عادی برگشته و در زمینه اقتصادی فعالیت می کند هم صحبت شدم.
"او معتقد است کنجکاوی، ترس و نیاز به تایید عاملی برای گرایش به اعتیاد است وی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اینگونه در مورد بیماری اعتیادش گفت: در یک خانواده با هفت خواهر و برادر بزرگ شدم هیچکدام از آنها مشکلی نداشتند اما من دوست داشتم که خودنمایی کنم.
پدرم بیماری افسردگی داشت که این موضوع من را آزار می داد چون کاری از دستم بر نمی آمد و حدود ۳۰ سال با این مشکل درگیر بود هرچه تلاش می کردیم کاری از ما ساخته نبود.
اعتیاد نوعی بیماری روحی، روانی جسمی است اما ضعف اخلاقی نیست باور دارم از دوران کودکی پیش زمینه ای بیماری را داشتم در مقطعی از زندگی من را وادار کرده مسیر اعتیاد را در پیش بگیریم.
قبل از اینکه به اعتیاد گرفتار شوم در خانواده بیشتر از همه اعضای خانواده ی به من محبت می کردند یا بیشتر مورد آزار خانواده قرار می گرفتم و خصوصیات رفتاری جدا از خانواده داشتم و نیاز به خودنمایی و حس قدرت طلبی داشتم.
این روحیه باعث شد که به درس و مدرسه زیاد اهمیت ندهم از ۱۰ سالگی سیگار کشیدن را آغاز کردم و احساس می کردم سیگار به من قدرت می دهد در ۱۳ سالگی به مصرف مشربات الکلی گرایش پیدا کردم که به نظرم بزرگترین مواد مخدر است که مسیر اعتیاد را هموار می کند.
این باور نادرست است که بگویم دوستان در گرایش افراد به اعتیاد موثر هستند چراکه بیمار معتاد ناخودآگاه به مصرف مواد گرایش دارد و برای پر کردن خلاء درونی در خارج از درون خود می گردند اما دوستان عاملی برای تقویت گرایش به اعتیاد هستند.
خانواده می خواستند تحصیلم را ادامه بدهم اما من علاقه ای به درس نداشتم و به همین دلیل از خانواده فراری بودم در ۱۴ سالگی به تهران رفتم و کارگری می کردم که برای نخستین بار تریاک مصرف کردم و در مدتی که انجا بودم چندین بار این کار را انجام دادم.
احساس می کردم معتاد نمی شوم و حدود یکسال ۲ تا سه بار تریاک مصرف کردم به بانه برگشتم و در یک دورهمی دوستانه که بساط فراهم بود با افتخار گفتم قبلا مصرف کردم و معتاد نشدم و بار دیگر مصرف کردم و بعد از ۶ ماه بار دیگر در یک دورهمی مواد مصرف کردم.
به مرور زمان فاصله مصرف مواد کمتر شد و حالم را بهتر می کرد و احساس می کردم همچنان این حال خوب ادامه خواهد داشت اما غافل از اینکه روزگار تلخی را پیش رویم می گذارد.
بعد از مدتی تصمیم به ازدواج گرفتم و بعد از ازدواجم خانواده از موضوع اطلاع پیدا کردند و در مدت کوتاهی همه داراییم را از دست دادم و روز به روز بیشتر در این منجلاب غرق می شدم و از خانواده و تمام برنامه های زندگی فاصله می گرفتم.
خانواده ام کمک زیادی کردند و همه تلاش خود را برای بهبودی من بکار بردند و پشتوانه ای برای من در راه بهبودی بودند اما غافل از اینکه من بیماری شدید اعتیاد دارم و بارها برای بهبودی تلاش کردم و بعد از مدتی بار دیگر گرفتار و بیشتر در این منجلاب غرق می شدم.
بعد از مدتی خانواده از من ناامید شدند ۲ با اقدام به خودکشی کردم روزهای بسیار سختی را گذراندم ۱۴ سال گرفتاربیماری اعتیاد بودم.
یک روز پیامی به من رسید تعدادی از دوستان که پاک شده بودند به کمک این دوستان با برنامه های آنها آشنا شدم می خواستم از این بیماری نجات پیدا کنم و پاک شوم اما راهش را پیدا نمی کردم در همه راه ها با در بسته مواجه می شدم.
با انجمن معتادان گمنام آشنا شدم کسانی بودند که قبلا در منجلاب اعتیاد گرفتار شده بودند و راه بهبود و پاکی را در پیش گرفته بودند من نیز تشنه پاکی بودم و با علاقه با برنامه های آنان همراهی می کردم و ۱۵ سال همچنان با این دوستان هستم و را پاکی و بهبودی را با هم در پیش گرفتیم.
اکنون شخصت، کار و خانواده ام را بازیافتم همسرم بزرگترین حامی من در روزهای سخت بود و هیچگاه ترکم نکرد و ناامید نشد.
انجمن ۱۲ قدمی ان ای ( انجمن معتادان گمنام) بدون پرداخت هیچ هزینه ای جلساتی برگزار می کنند تمام اعضای این انجمن قبلا درگیر اعتیاد بودند و اکنون در بانه این انجمن بیش از ۶۰ نفر آمار پاکی دارد.
اعضای این انجمن همدیگر به پاکی تشویق می کنند و با همدیگر درد دل می کنند و معتقد هستیم اساس بهبودی کمک یک معتاد به معتاد دیگر است من بر این باورم زیربنای بیماری اعتیاد ترس است و بعضی از افراد نیز به دلیل حس کنجکاوی یا نیاز با تایید به این بیماری دچار می شوند."
راه دیگر بهبودی در خیابان درمانگاه بانه
در خیابان درمانگاه بانه تابلوی ساده با عنوان ندای زندگی بر سردر یک ساختمان قدیمی خود نمایی می کند شاید کمتر کسی به این فکر کرده باشد که در این ساختمان قدیمی با این تابلو ساده چه می گذرد و چه کسانی و با چه اهدافی به آنجا مراجعه می کنند ندای زندگی به کسانی که در دام اعتیاد گرفتار و از جامعه تردد شدند کمک می کند که به جامعه بازگردند و مسیر پر فراز نشیب بهبودی را با موفقیت طی کنند.
این مرکز از ۱۳ سال قبل فعالیت خود را شروع کرده و به افرادی زیادی کمک کردند راه بهبودی را در پیش بگیرند بیماران اعتیاد همیشه خود را بیمار می داند و همواره با آن مبارزه می کنند به گفته بهبود یافتگان مبارزه با این بیماری خانمانسور بی پایان است.
مراجعه کنندگان مرکز ندای زندگی از همه اقشار و طیف های اجتماعی تشکیل شده حتی گاهی نوجوانان ۱۲ ، ۱۳ ساله دختر و پسر و یا زنان و مردان ۶۰ ، ۷۰ ساله برای رهایی از دام اعتیاد که ناآگاهانه و یا آگاهانه گرفتار شدند به این مرکز مراجعه می کنند.
بیش از ۸۵ درصد بیماری اعتیاد روانی است
رییس مرکز ندای زندگی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه براساس تعریف سازمان جهانی بهداشت اعتیاد نوعی بیماری جسمی روانی است بیش از ۸۵ درصد بیماری اعتیاد روانی است که طیف های مختلف از جامعه را گرفتار می کند.
جمال ویسی افزود: باید دیدگاه جامعه نسبت به بیماران اعتیاد تغییر کند چراکه این دیدگاه که این افراد مجرمین خطرناکی هستی و راه برگشتی برای انها وجود ندارد غیر علمی است و بیماران اعتیاد از مظلومترین و بی دفاع ترین قشر جامعه هستند که بسیاری از آنها ناآگاهانه به این بیماری دچار می شوند.
وی اظهار داشت: روش مراکز درمان اعتیاد با کمپ های ترک اعتیاد تفاوت زیادی دارد در کمپ ها بیمار برای مدتی از خانواده جدا می شود و به لحاظ فیزیکی از جامعه دور و بستری می شوند.
به گفته ویسی، کمپ های ترک اعتیاد از حمایت های دولتی بی بهره هستند و بیشتر افرادی که این کمپ ها را راه اندازی می کنند به درآمد زایی فکر می کنند و به گفته برخی از افرادی که برای ترک اعتیاد به این کمپ ها مراجعه کردند به نوعی فرد بیمار را زندانی می و ارتباط او را با دنیای بیرون قطع می کنند.
وی ادامه داد: بسیاری از بیماران معتاد مدتی پس از مراجعه به کمپ ها، دوباره به مصرف مواد گرایش پیدا می کنند و بر این کمپ ها نظارت نمی شود.
ویسی با بیان اینکه در کمپ ها بیماران معتاد با هم تبادل اطلاعات و تجربه های بیشتری در مورد مصرف مخدرها کسب می کنند، گفت: در بسیاری از کمپ های ترک اعتیاد روانپزشک حضور ندارد و گاهی بیماران رفتاری و برخوردهای دور از شان انسانی را تجربه می کنند که به لحاظ روانی و روحی تخریب می شود.
وی در ادامه به روش فردی ترک اعتیاد اشاره کرد و گفت: فرد بیمار در منزل برای بهبودی خود برنامه ریزی می کند که در این روش از هر یکهزار نفر تنها یک نفر موفق می شود.
ویسی اظهار داشت: یکی از روشهای ترک اعتیاد که مورد تایید سازمان بهداشتی جهانی است ایجاد کلینیک های سرپایی است در این مکان ها برای مراجعه کنندگان از کلمه معتاد استفاده نمی شود و همه آنها از دیدگاه این سازمان بیمار هستند.
وی با بیان اینکه مراجعه به این کلینیک ها داوطلبانه است افزود: در این مراکز برای بهبود وضعیت جسمی و روانی بیمار برنامه ریزی می شود چراکه این افراد از هر ۲ جنبه آسیب دیدند به همین دلیل در این مراکز روان درمان، روانپزشک، مددکار اجتماعی و پزشک و پرستار حضور دارند و برای بهبود جسمی و روانی آنها داروهای تجویز می شود.
ای مسوول گفت: بخشی از این کلینک ها مشاوره برای خانواده ها است و بخشی هم درمان گروهی است که بیماران از تجربه های همدیگر بهره مند می شوند و در راه بهبودی به همدیگر انگیز می دهند.
وی ادامه داد: در این کلینیک ها روش های اوژانسی و کوتاه مدت کاربرد ندارد و اگر فردی چند سال بیماری اعتیاد داشته و انتظار داشته باشیم در مدتی کوتاهی بهبود یابد انتظاری غیر علمی و غیر منطقی است.
وی گفت: به لحاظ روانشناسی ۲ گروه از افراد بیشتر در دام اعتیاد گرفتار می شوند یکی افرادی گه برانگیخته هستند و دوست دارند که همیشه سرحال و پر انرژی باشند و افرادی که در خانواده های آسیب پذیر زندگی کردند.
مسوول مرکز ندای زندگی بابیان اینکه ۸۰ درصد بیماران معتاد در خانواده تجربه های تلخ داشتند، افزود: طلاق، والدین پرخاشگر، خانواده های ۲ همسری، فوت یکی از والدین، کودکان بد سرپرست و ناهماهنگی والدین به لحاظ تربیت فرزندان از عوامل مهم و موثر در گرایش افراد به مصرف مواد مخدر است و تمام مشکلات این افراد از خانواده شروع می شود.
وی با اشاره به رده سنی مراجعه کنندگان به این کلینیک گفت:از کودکان ۱۲ ساله تا افراد ۶۰ – ۷۰ ساله به ما مراجعه کردند که با توجه به خواست افراد برای بهبودی و درمان بیماری انها برنامه ریزی می شود و هدف اصلی ما در مراحله نخست بازدارندگی است.
بهبودی ۶ بیمار معتاد
رییس اداره بهزیستی شهرستان بانه نیز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه سال گذشته ۶ بیمار بهبود یافته به ما معرفی شد اظهار داشت: به افراد بهبود یافته تسهیلات اشتغال اختصاص می یابد که در بانه به این ۶ نفر تسهیلات اشتغالزایی پرداخت شد.
لقمان صدیقی افزود: تامین گرمخانه وظیفه شهرداری است که باید تمام شهرداری ها گرمخانه برای معتادان، افراد بی سرپناه و در راه مانده داشته باشد که در شهرداری بانه راه اندازی شد اما شهرداری بانه در قبال این افراد احساس مسوولیت نمی کند.
وی گفت: برای بهبود یافتگانی که زمین داشته باشند، مسکن احداث می شود و به هر نفر ۲ میلیارد ریال تسهیلات اشتغالزایی و بیمه درمانی خانواده آنها نیز پرداخت می شود.
صدیقی ادامه داد: به بهبود یافتگان اعتیاد مشاوره به صورت رایگان ارائه می شود همزمان به انجمن معتادان گمنام معرفی می شوند.
وی با بیان اینکه پنج هزار و ۵۰۰ نفر در بانه از خدمات بهزیستی بهره می برند، اظهار داشت: در بانه چهار مرکز مثبت زندگی فعال است و هر مرکز حدود ۴۵۰ خانواده را تحت پوشش قرار می دهند.
رییس بهزیستی شهرستان بانه اضافه کرد: خانواده های معتادان در صورتی که فرد معتاد سرپرست خانواده باشد و در زندان و کمپ باشد از حمایت های این نهاد بهره مند می شوند.
وی گفت: جمع آوری و اعزام معتادان متجاهر برای کمپ ها توسط ستاد مبارزه با مواد مخدر انجام می شود و شناسایی توسط بهزیستی انجام می شود و تامین مکان نگهداری نیز به عهده شهرداری است.
شهرستان مرزی بانه با ۱۵۸ هزار نفر در ۲۷۰ کیلومتری غرب سنندج مرکز استان واقع شده است.