تهران- ایرنا- یک سیستم طبقه‌بندی جدید مواد معدنی که فرآیندهای شکل‌گیری مواد از جمله فرآیندهای بیولوژیک را درنظرمی‌گیرد، می‌تواند به دانشمندان در جست‌وجو برای جهان‌های قابل زیست یا دارای سابقه حیات در سیارات دیگر یاری برساند.

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه خبری «اخبار مهندسی»، دانشمندان با طبقه‌بندی مواد بر اساس چگونگی شکل گیری آنها می‌توانند ترکیبات شیمیایی را در جهان‌های دیگر مطالعه کنند. متون مرجع زمین‌شناسی، گونه‌های مواد معدنی را بر اساس ترکیب شیمیایی و ساختار بلوری (کریستالی) آنها تعریف می‌کنند اما نمونه‌های مواد معدنی اغلب حاوی رگه‌هایی از عناصر و نقایص ساختاری هستند که بسیاری از مواد را با مثال‌های مندرج در کتاب‌ها متمایز می‌سازد.

«رابرت هازن» معدن‌شناس و بیولوژیست کیهانی در موسسه علوم «کارنگی» می‌گوید: اگر علاقه‌مند به مقایسه زمین با سیارات دیگر در داخل منظومه خورشیدی یا فراتر از آن هستید، در این صورت باید فراتر از این ساختارهای معدنی ساده و ایده‌آل فکر کنید. از این رو، هازن و همکارانش راهی جدید برای طبقه‌بندی مواد معدنی ابداع کرده‌اند که از نقایص موجود در مواد استفاده و داستان‌هایی درباره گذشته زمین‌شناختی هر ماده بیان می‌کند. 

به دلیل اینکه مواد معدنی در حین شکل‌گیری به نقصان‌هایی دچار می‌شوند، نسبت‌های ایزوتوپی و مواد خارجی گنجانده شده در شبکه کریستالی آنها می‌تواند به پژوهشگران برای شناخت محیط و شرایط ساخته شدن مواد یاری برساند. این محققان نزدیک به ۶۰ فرآیند مانند اکسیداسیون را که منجر به تشکیل بیش از پنج هزار ماده شناخته شده روی زمین می‌شود، شناسایی کرده‌اند.

آنها دریافتند که حدود یک چهارم مواد معدنی زمین از طریق مسیرهای متعدد و استفاده از فرآیندهای مختلف قابل ساخته شدن است. به عنوان مثال مشخص شده است که دستکم ۲۱ روش و مسیر متفاوت در تاریخچه زمین برای ساخت «سنگ آتش‌زنه» (سولفید آهن یا pyrite) وجود داشته است.

این محققان نشان دادند که ۸۱ درصد از مواد معدنی زمین برای تشکیل نیازمند آب هستند و ۳۴ درصد منحصرا با فرآیندهای بیولوژیک تشکیل می‌شوند.

هازن می‌گوید که این خبر خوبی برای دانشمندانی است که تلاش می‌کنند تاریخچه باستانی سیاراتی را که ممکن است قابل سکونت بوده باشند، مشخص کنند. سنگ‌ها و مواد معدنی می‌توانند مدارک ملموسی برای حیات باشند زمانی که می‌دانید یک ماده مشخص می‌تواند از راه‌های مختلف از جمله از طریق فرآیندهای بیولوژیک تشکیل شود.