حسین امیری گنجه در گفت و گو با خبرنگار گروه جامعه ایرنا افزود: با جمعآوری سوابق بیمهای افراد جامانده و پرداخت بخشی از حق بیمه توسط خود فرد بیمهشده، طبق اطلاعات و آمار موجود مرکز آمار تامین اجتماعی در سال ۹۷ و ۹۸ با اقدام مهمی همچون پر کردن سوابق بیمهای بیمهشدگان، ۶۰ هزار میلیارد تومان برای سازمان تامین اجتماعی درآمدزدایی خواهد داشت.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه قانون تامین اجتماعی، قانون اشتغال است باید همه افرادی که به هر دلیلی سوابق جامانده دارند، مشکلات آنها حل شود و بهتر است که سازمان بحث خوداظهاری در این مساله را فراهم کند تا بیمهشدگانی که سوابق آنها جامانده یا بریدگی دارد از این خدمت استفاده کنند.
امیری گنجه تصریح کرد: یکی از مهمترین موضوعاتی که در این زمینه موثر خواهد بود این است که سازمان تامین اجتماعی برای این موضوع روش محاسبهای در نظر گیرد تا همه افرادی که سوابق بیمهای جامانده دارند با استفاده از فرمولی تعریف شده از این سوابق خود برای بازنشستگی در آینده استفاده کنند.
جمعآوری سوابق بیمهای کمک به ماندگاری تامین اجتماعی
به گفته وی، در صورتی که سوابق بریده بیمهشدگان جمعآوری شود ضمن اینکه از نظر اقتصادی و افزایش منابع سازمان تامین اجتماعی موثر خواهد بود، نگاه اقتصادی به این قضیه نیز میتواند در افزایش منابع سازمان هم تاثیر بسزایی داشته باشد و چون سازمان تامین اجتماعی سازمانی اقتصادی و اجتماعی است به ماندگاری این سازمان بیمهگر هم کمک خواهد شد.
امیری گنجه معتقد است سازمان تامین اجتماعی میتواند براساس فرم خوداظهاری و تعریف فرمولی خاص، شرایطی را در قانون فراهم کند تا افراد بیمه شده بتوانند ضمن تکمیل سوابق بیمهای و بریدگی سوابق خود، برای کمک به منابع سازمان و تکمیل فرایند بیمهای افراد نیز گامی برداشته شود.
وی خاطرنشان کرد: جمعآوری این سوابق افراد بیمه شده برای سازمان تامین اجتماعی درآمدزادیی ایجاد خواهد کرد و با سازوکاری که تامین اجتماعی میتواند فراهم کند، تکمیل فرایند سوابق بیمهای افراد بیمه شده در تامین منابع سازمان نقش جدی دارد و حتی میتوان بخشی از درآمد سازمان را از همین بریدگی سوابق ایجاد کرد.
تامین اجتماعی نگاه بهتری به جمعآوری سوابق بیمهای جامانده داشته باشد
مدیرکل سابق دفتر برنامهریزی اقتصادی و اجتماعی سازمان تامین اجتماعی گفت: اکنون طرحی مانند بیمه فراگیر خانواده ایرانی در بخش حرف و مشاغل آزاد برای زنان خانهدار و دانشجویان در سازمان تامین اجتماعی در حال اجراست، باید گفت که اگر بزرگترین سازمان بیمهگر اجتماعی به دنبال جذب بیمه شده با پرداخت ۱۲ درصد حق بیمه است، از طرفی دیگر تامین اجتماعی این افرادی که سوابق بیمهای بریده دارند به عنوان بیمه شده ۳۳ درصدی را از دست میدهد.
وی اضافه کرد: اگر سازمان تامین اجتماعی نگاه بهتری به تکمیل فرایند سوابق بیمه جامانده افراد باشد، حتی میتوان این مساله را به خوبی دید که بخشی از مشکلات سازمان به ویژه در تامین منابع حل شود زیرا معتقدیم اگر بیمهشدهای که سوابق جا مانده دارد در قالب دستورالعمل و سازوکارهای اساسی و با شرایطی خاص دیده شود، میتوان در بازه سه تا پنج سال، براساس فرم خوداظهاری و دستورالعمل خاص منابع درآمدی خوبی برای سازمان تامین اجتماعی داشته باشد و حتی خود افراد بیمهشده نیز از مزایای آن بهرهمند شوند.
اگر بزرگترین سازمان بیمهگر اجتماعی به دنبال جذب بیمه شده با پرداخت ۱۲ درصد حق بیمه است، از طرفی دیگر تامین اجتماعی این افرادی که سوابق بیمهای بریده دارند به عنوان بیمه شده ۳۳ درصدی را از دست میدهداین کارشناس حوزه تامین اجتماعی ادامه داد: دلیل اینکه تاکنون بحث تکمیل و جمعآوری سوابق بیمهای جامانده اجرایی نشده این است که برخی از منتقدان آن معتقدند که اجرای آن باعث افزایش درخواستهای بازنشستگی و تحمیل تعهدات زودهنگام به سازمان تامین اجتماعی میشود.
وی خاطرنشان کرد: اما باید این مساله را مطرح کرد که اکنون به واسطه مشاغل سخت و زیان آور این مشکلات در حوزه بازنشستگی وجود دارد اما باید این موضوع را هم باور داشت که جامعه ایران به سمت سالمندی و کهنسالی پیش رفته و همین مساله نیز بازنشستگی زودهنگام و افزایش تعهدات سازمان تامین اجتماعی را به دنبال دارد.
طبق ماده ۱۴۸ قانون کار ارسال حق بیمه باید به بهترین شکل انجام شود
امیری گنجه با بیان اینکه براساس ماده ۱۴۸ قانون کار موضوع سوابق بیمهای و ارسال حق بیمه کارگران باید از سوی کارفرمایان به بهترین شکل ممکن انجام شود، تصریح کرد: مطابق این ماده قانونی، همه کارگاهها وظیفه دارند تا فهرست کارگران خود را به سازمان تامین اجتماعی ارسال کرده و برای همه کارکنان خود حق بیمه را پرداخت کنند و این قانون صراحت دارد که البته برخی اوقات مشاهده میشود که در این زمینه کوتاهی از سوی کارفرمایان صورت میگیرد.
کارشناس حوزه تامین اجتماعی افزود: اجرا شدن این ماده قانونی به نفع کارگران و حتی خود سازمان تامین اجتماعی است و حتی در مورد سوابق بیمهای بیمهشدگان که سالها نزد سازمان به صورت امانت مانده است، تامیناجتماعی مکلف است که نگهداری از سوابق این افراد را روزآمد کند.
وی اظهار داشت: همچنین در ماده ۳۹ قانون تامین اجتماعی نیز تکالیفی برای سازمان تامین اجتماعی و کارفرمایان تعیین شده است و این قانون صراحت دارد وقتی فهرست حق بیمه کارگران از سوی کارفرما به تامین اجتماعی ارسال نشود خود این سازمان باید ظرف ۶ ماه این مساله را بررسی کند و حق بیمه پرداخت نشده کارگران را دریافت کند.
امری گنجه خاطرنشان کرد: براساس این ماده وقتی سازمان تامین اجتماعی از کارفرما اسنادی دال بر پرداخت حق بیمه کارگران دریافت میکند این تکلیف را دارد که در مدت ۶ ماه پروندههای بیمهای را رسیدگی کند و بیلان مادی و درآمدی ارائه دهد اما گاهی در چنین مواقعی سوابق به بیمهشدگان اعلام نمیشود که این مشکل در واقع کوتاهی از سوی کارفرما و عدم رسیدگی از سوی کارشناسان است.
براساس ماده ۳۹ قانون تامین اجتماعی، کارفرما مکلف است حق بیمه مربوط به هر ماه را حداکثر تا آخرین روز ماه بعد به سازمان پرداخت کند همچنین صورت مزد یا حقوق بیمه شدگان را به ترتیبی که در آیین نامه طرز تنظیم و ارسال صورت مزد که به تصویب شورای عالی سازمان خواهد رسید به سازمان تسلیم کند و سازمان حداکثر ظرف ۶ ماه از تاریخ دریافت صورت مزد اسناد و مدارک کارفرما را مورد رسیدگی قرار داده و در صورت مشاهده نقص یا اختلاف یا مغایرت به شرح ماده ۱۰۰ این قانون اقدام و مابهالتفاوت را وصول میکند و در ادامه هرگاه کارفرما از ارائه اسناد و مدارک امتناع کند سازمان مابه التفاوت حق بیمه را رأسا تعیین و مطالبه و وصول خواهد کرد.
وی تصریح کرد: اگر سازمان تامین اجتماعی اهداف مهمی برای افزایش منابع و درآمد خود را داشته باشد تا تعادلی در منابع و مصارف سازمان ایجاد شود، باید تلاش جدی برای جمعآوری سوابق بیمهای افرادی که به نوعی بریدگی سوابق یا سوابق بجامانده دارند، انجام دهد.
امانتدار خوبی برای بیمه شدگان باشیم
این کارشناس بیمههای اجتماعی ادامه داد: همچنین براساس دستورالعمل فرمت ادعای اشتغال، چنانچه بیمه شده در حق بیمه خود کسری داشته باشد میتواند ادعا کند در مورد سوابقی که بریده شده است مستنداتی را فراهم کند تا در کمیته ۶ نفره ای که براساس این دستورالعمل پیش بینی شده تا درباره مشکل کارگران بیمه شده ای که حق بیمه آنها پرداخت نشده تصمیمگیری شود.
امیری گنجه تصریح کرد: البته در ماده ۳۶ قانون تامین اجتماعی نیز آمده است که کارفرما مسئول پرداخت حق بیمه سهم خود و بیمه شده به سازمان است و مکلف است در موقع پرداخت مزد یا حقوق و مزایا سهم بیمه شده را کسر کرده و سهم خود را بر آن افزوده به سازمان تامین اجتماعی تأدیه کند. در صورتی که کارفرما از کسر حق بیمه سهم بیمه شده خودداری کند، شخصا مسئول پرداخت آن خواهد بود. تاخیر کارفرما در پرداخت حق بیمه یا عدم پرداخت آن رافع مسئولیت و تعهدات سازمان در مقابل بیمه شده نخواهد بود.
مدیرکل سابق دفتر برنامهریزی اقتصادی و اجتماعی سازمان تامین اجتماعی گفت: زمانی که بیمهشدگان سازمان تامین اجتماعی به عنوان شرکای اجتماعی سازمان محسوب میشوند بنابراین باید امانتدار خوبی برای آنها هم باشیم و چنانچه مدارک فرد بیمه شده برای تکمیل سوابق بیمهای و جلوگیری از بریدگی بیمه فرد کم باشد، برای حل مشکل سوابق جامانده و بریده وی اقدامات جدی انجام شود.
سازمان تامین اجتماعی اکنون با ۱۵ میلیون بیمه شده اصلی در مجموع ۵۳ درصد از جمعیت کشور یعنی ۴۵ میلیون نفر را تحت پوشش دارد.