رئیس ستاد ارتش آمریکا به تازگی مدعی شد که ارتش چین به تهدیدی فزاینده برای آمریکا و متحدانش تبدیل شده و در حال بررسی حرکت ناوهای هواپیمابر و یا ارسال جنگنده برای پشتیبانی نزدیک هوایی در جریان سفر پیش روی نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمربکا به تایوان است.
اظهاراتی که به شدت از سوی دولت چین رد شد و نه تنها با واکنش تند پکن، بلکه با واکنش بسیاری از مقامات و شخصیت های آمریکایی و حتی غربی نیز رو به رو شد.
تایوان جزیره‌ای خودمختار در شرق چین و تحت حاکمیت دولت مرکزی چین است و پکن در چارچوب سیاست «چین واحد»، این جزیره را جزئی از سرزمین خود می‌داند، با این وجود دولت آمریکا به رغم اعتراض‌های پکن در سال‌های اخیر و به ویژه در دولت کنونی فروش تسلیحات نظامی به جزیره تایوان و حمایت از جریان‌های جدایی طلب این منطقه را افزایش داده است.
آمریکا در سال‌های اخیر برای مقابله با نفوذ و قدرت چین در منطقه اقیانوس آرام و اقیانوس هند (ایندو-پاسفیک) علاوه بر تلاش برای تقویت روابط با کشورهای این منطقه، ناوشکن‌ها و کشتی‌های خود را نیز در این منطقه مستقر کرده و هر از گاهی به آب‌های تحت حاکمیت چین در دریای جنوبی چین نزدیک می‌شود؛ این اقدامات تنش‌زای آمریکا موجب برخوردهای ناایمن نیروهای دریایی دو طرف و تنش کلامی مقامات پکن و واشنگتن شده است.
در تازه‌ترین اقدام تحریک‌آمیز واشنگتن، ۲۵ تیر ماه یک ناوشکن نیروی دریایی آمریکا برای دومین بار به جزایر جنوبی چین نزدیک شد.
البته دولت چین در اعتراض شدید یه این اقدام، ضمن اعلام اینکه نیروی دریایی چین این ناوشکن را مجبور کرده عقب‌نشینی کند، تأکید کرد: این اقدامات تنش‌زای آمریکا نقض آشکار حاکمیت پکن است و دولت چین طی چند روز اخیر واکنش های شدیدی نسبت به اظهارات رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا و تصمیم رئیس نمایندگان آن کشور به تایوان داشته است.
روزنامه گلوبال تایمز چین امروز (چهارشنبه) نوشت: "تان کفی Tan Kefei" سخنگوی وزارت دفاع این کشور دیروز در یک نشست خبری هشدار داد که پکن به این سفر قطعاً واکنش نشان خواهد داد و اقداماتی قوی برای خنثی کردن هرگونه مداخله گری خارجی و تلاش های جدایی طلبانه انجام خواهد داد.
وی ضمن آنکه خواستار احترام آمریکا به اصل چین واحد و عدم حمایت از استقلال تایوان شد، تصریح کرد: چنانچه سفر پلوسی به تایوان انجام شود، اصل چین واحد و مفاد سه بیانیه مشترک چین و آمریکا را به طور جدی نقض و به حاکمیت و تمامیت ارضی پکن آسیب جدی وارد می‌کند.
در این بین، "ژائو لیجیان" سخنگوی وزارت خارجه چین نیز دیروز در این خصوص به مقامات دولت آمریکا هشدارهای شدیدی داد و تاکید کرد که طرف چینی بارها صریحاً به ایالات متحده اعلام کرده که این کشور به شدت مخالف سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان است.
حتی روز دوشنبه "وانگ یی" وزیر خارجه چین بدون اشاره مستقیم به دخالت های اخیر آمریکا در منطقه دریای جنوبی چین تأکید کرد این منطقه حیاط خلوت کشورهای فرامنطقه‌ای و محل مبارزه قدرت‌های بزرگ با هم نیست.
به گزارش رویترز، وی که در نشست مجازی «بیستمین سالگرد صدور بیانیه رفتار طرف‌ها در دریای جنوبی چین» صحبت می‌کرد، در ادامه افزود: مسئله دریای جنوبی چین را باید خود کشورهای منطقه و هم‌جوار حل و فصل کنند.
با وجود این واکنش ها در پکن، پیش از این، «جو بایدن»، رئیس جمهوری آمریکا در واکنش به این سفر احتمالی گفته بود که پنتاگون در حال حاضر این سفر را ایده خوبی نمی‌داند. از سوی دیگر پلوسی به دلیل نگرانی‌های امنیتی در پاسخ به سوالی درباره سفر احتمالی به تایوان، از اظهار نظر درباره برنامه‌های سفر خودداری کرد.
«جان کربی» هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی آمریکا نیز دیروز سه شنبه گفت که کاخ سفید همچنان به «نانسی پلوسی» کمک خواهد کرد و تمام اطلاعات مورد نیاز را به او خواهد داد تا بهترین تصمیم را در سفر احتمالی خود به تایوان بگیرد.
کربی طی یک نشست خبری افزود: "ما از نزدیک با او کار می‌کنیم تا مطمئن شویم که او تمام زمینه‌ها، تمام اطلاعات، همه حقایقی را که برای گرفتن بهترین تصمیم در مورد سفرش نیاز دارد، در اختیار خواهد داشت. "
با این وجود شبکه خبری سی ان آمریکا روز جمعه با اشاره به ادبیات سیاسی اخیر پیرامون تایوان به نقل از رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد که بایدن نگران است که سفر احتمالی «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان این کشور به تایوان، منجر به ایجاد منطقه پرواز ممنوع بر فراز چین تایپه شود.
این شبکه به نقل از یک مقام آمریکایی در این خصوص اعلام کرد:پکن ممکن است هواپیماهای جنگی را نیز به منطقه شناسایی دفاع هوایی جزیره تایوان بفرستد، کاری که در چند ماه گذشته نیز بارها انجام داده است.
«سابینا چانگ» نماینده اقتصادی و فرهنگی تایپه در امریکا هم به سی ان ان ادعا کرد که تایوان «هیچ اطلاعاتی در مورد سفر برنامه ریزی شده مزبور دریافت نکرده است.»
بر اساس اعلام خبرگزاری روسی اسپوتنیک، در ابتدا قرار بود سفر هیئت آمریکایی به ریاست پلوسی به تایوان در ماه آوریل (فروردین) انجام شود.
گزارش شده است که این سفر که اعتراض تندی را از سوی پکن به دنبال خواهد داشت، پس از سفر سال ۱۹۹۷ «نیوت گینگریچ»، رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان، می‌تواند اولین سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به این جزیره طی ۲۵ سال اخیر باشد.
البته بعداً در همان ایام (فروردین) «درو همیل» از اعضای برجسته کنگره در این باره گفت که تست کرونای پلوسی مثبت شده است و این دیدار برای مدت نامعلومی به تعویق خواهد افتاد.
وزارت امور خارجه چین نیز در این ارتباط برای پلوسی آرزوی بهبودی کرد و از واشنگتن خواست تا سفر به این جزیره را که پکن آن را متعلق به خود می‌داند به تعویق نیاندازد؛ بلکه آن را لغو کند.
"مارک میلی" رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا یکشنبه گذشته قبل در سفر به اندونزی به عنوان بخشی از تور آسیا-اقیانوسیه که با نشست روسای دفاعی در سیدنی در اواخر این هفته به پایان می رسد، گفته بود که ارتش چین در برخورد با سایر نیروهای فعال در منطقه آسیا-اقیانوسیه به طور فزاینده و قابل توجهی در هوا و دریا تهاجمی می شود، چون رهگیری هواپیماها و کشتی های آمریکا و متحدانش توسط نیروهای چینی در ۵ سال گذشته به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.
به ادعای این ژنرال آمریکائی، در ماه گذشته، یک خلبان جنگنده J-۱۶ چینی طبق گزارش ها، خدمه یک هواپیمای گشتی استرالیا را در حریم هوایی بین المللی بر فراز دریای چین جنوبی تهدید و برای آن خطر ایجاد کرده است.
طبق گزارش ها، حتی خلبان چینی به مسیر پرواز هواپیمای استرالیایی به شیوه خطرناکی نزدیک شد و توده ابری از نوارهای کوچک آلومینیومی را رها کرد که برخی از آنها در کارکرد موتور هواپیمای استرالیایی اشکالاتی ایجاد کرده است.
مقامات آمریکایی اخیراً حتی در مورد سیاست های نظامی و خارجی چین از جمله امتناع چین از پیوستن به تحریم ها علیه روسیه به دلیل بحران اوکراین، ابراز نگرانی کرده اند، چرا که دولت آمریکا به خوبی شاهد است که در جنگی که خودش در اوکراین در شرق اروپا راه انداخته است، موفق نبوده است.
ماه گذشته بود که یک ژنرال نیروی هوایی ایالات متحده در مطلب اعتراضی با شکایت از اینکه پکن می تواند زرادخانه خود را ۵ تا ۶ برابر سریع تر از واشنگتن و با هزینه های بسیار کمتری بسازد، ادعا کرد که جاه طلبی های ژئوپلیتیک چین «یک تهدید حیاتی برای شیوه زندگی ما و آزادی هایی است که فرزندان ما ممکن است از آن لذت ببرند یا شاید هم به خاطر چین نتوانند از آن لذت ببرند.»
پکن قاطعانه این اتهامات را هم رد کرد و در مقابل به آمریکا اتهاماتی را وارد کرد.
"ژائو لیجیان" سخنگوی وزارت خارجه چین هفته گذشته به خبرنگاران گفت که ایالات متحده درگیری بین روسیه و اوکراین را مهندسی کرده است.
رسانه های غربی مدعی هستند که ایالات متحده و استرالیا نگران این هستند که چین ممکن است یک پایگاه نظامی در جزایر سلیمان ایجاد کند. آنها معتقدند به این ترتیب چین در تلاش است تا نفوذ خود را در این زمینه گسترش دهد.
ژنرال میلی در این خصوص در گفت وگو با خبرنگاران گفته بود که این نگران‌کننده است زیرا چین این کار را صرفاً به دلایل خیرخواهانه انجام نمی‌دهد. آنها در تلاشند تا نفوذ خود را در سراسر منطقه گسترش دهند و این پیامدهای بالقوه ای دارد که لزوماً برای متحدان و شرکای ما در منطقه مطلوب نیست.»
پایگاه خبری واشنگتن پست نیز روز گذشته در گزارشی ضمن پرداختن به این موضوع چنین توجیه کرد که اقدام اخیر ارتش آمریکا پس از آن صورت گرفت که چین هشدارهای تندی به دولت آمریکا درباره سفر پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان ارسال کرد.
به گزارش دیروز "گلوبال تایمز"، در پی انتشار خبر سفر پلوسی به تایوان در ماه اوت و هشدارهای چین به این سفر، تاکنون ۶ مقام آگاه گفته‌اند که این هشدارها به‌طور قابل‌توجهی از اخطارهای پیشین چین به آمریکا در خصوص سیاست واشنگتن در باره تایوان، شدیدتر بوده است.
روزنامه "فایننشال تایمز" نیز به نقل از چند مقام آگاه غربی به این مسائل ادعا کرد که هشدارهای خصوصی چین به آمریکا به پاسخ نظامی احتمالی در صورت انجام این سفر اشاره می‌کند.
گزارش ها حاکی است که در اثنای تشدید تنش میان چین و آمریکا، قرار است خانم «وندی شرمن» معاون وزیر امور خارجه آمریکا و «کارولین کندی» سفیر آمریکا در استرالیا ماه آینده میلادی به جزایر سلیمان سفر کنند؛ موضوعی که کارشناسان آن را عامل تشدید تنش های خطرناک میان واشنگتن و پکن می دانند.
این اظهارات در حالی صورت می گیرد که «دونالد ترامپ»، رئیس جمهوری سابق آمریکا نیز دیروز/سه شنبه در سخنرانی خود در اجلاس «اول آمریکا» گفت که چین پس از اینکه ایالات متحده اوکراین را به روسیه تسلیم کرد، تایوان را تصاحب خواهد کرد.
ترامپ مدعی شد:" «ما ملتی هستیم که به روسیه اجازه دادیم اوکراین را ویران کند و صدها هزار نفر را بکشد. اوضاع بدتر خواهد شد و اگر من فرمانده کل قوا بودم هرگز این اتفاق نمی افتاد… و چین با تایوان نفر بعدی است.»
واکنش های خارج از چین به تنش اخیر آمریکا با چین
همچنان که تنش ها پیرامون موضع تایوان میان آمریکا و چین با واکنش چین ادامه دارد، در خارج از چین نیز نخست وزیر سابق استرالیا روز دوشنبه درباره پیامدهای فاجعه بار سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان هشدار داد و آن را برای منطقه و جهان فاجعه آمیز خواند.
به گزارش رسانه های استرالیایی از جمله خبرگزاری رسمی "ای ای"، "پل کیتینگ" با صدور بیانیه ای رئیس مجلس نمایندگان آمریکا را به دلیل برنامه ریزی برای هدایت یک هیئت آمریکایی به تایوان در ماه آینده مورد انتقاد قرار داد و او را یک شخصیت رتبه سوم سیاسی در آمریکا معرفی کرد و گفت که وی به رغم توصیه مقامات دولت بایدن قصد انجام این سفر را دارد.
رئیس سابق حزب کارگر استرالیا با اعلام اینکه تصور یک اقدام بی پروا و تحریک آمیزتر بسیار سخت است، گفت: هیچ یک از ناظران روابط چین و تایوان تردید ندارند که سفر رئیس کنگره آمریکا می تواند به خصومت‌های نظامی منجر شود.
از میان مقامات و شخصیت های آمریکایی نیز واکنش به این سفر کم نبود، از جمله "هنری کیسینجر" وزیر خارجه پیشین آمریکا نیز به جو بایدن بایدن در مورد خطر سیاست های تقابل بی پایان با چین هشدار داد.
وی روز یکشنبه در مصاحبه با شبکه اقتصادی بلومبرگ Bloomberg کشورش اظهار داشت: آمریکا با ادامه روند تقابل بی پایان در روابط با چین به اهداف خود نخواهد رسید. دیدگاه های داخلی در مورد چین بر روی بایدن و دولت های پیشین در آمریکا تاثیر فراوانی گذاشته است. جلوگیری از هژمونی چین و هر کشور دیگری بسیار مهم است، اما نمی توان از طریق تقابل دائمی به این نتیجه رسید.
کسینجر افزود: وضعیت سیاسی داخلی آمریکا از دوران جنگ ویتنام بسیار بدتر است. باید از طریق "سیاست های انعطاف پذیری دوران نیکسون" برای کاهش سردی در روابط آمریکا و چین و همچنین مشکلات موجود در روابط روسیه و اروپا استفاده کرد. ادامه روابط پر پیچ و خم آمریکا و چین می تواند به یک درگیری جهانی تبدیل شود.
کارشناسان سیاسی پیش بینی می کنند که با توجه به هشدارهای شدید پکن احتمال لغو سفر پلوسی به تایوان زیاد است و در صورت انجام این سفر واشنگتن لازم است تا هزینه های آن را بپردازد و این هزینه ها می تواند منجر به بروز تنش در این منطقه از جهان همزمان با درگیری ها در اوکراین باشد.