ساری - ایرنا - بررسی بازرسان بهداشتی از عادی‌انگاری در ارتباط با کرونا، سرماخوردگی و آنفلوآنزا در مدارس مازندران و همچنین بی‌توجهی دانش‌آموزان به استفاده از ماسک و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در کلاس‌های درس و در ورای آن افزایش ابتلا به بیماری‌های واگیردار در گروه سنی هفت تا ۱۷ سال طی سه هفته گذشته حکایت دارد.

به گزارش خبرنگار ایرنا، بیش از یک ماه از زمان بازگشایی مدارس می‌گذرد و در اول مهرماه امسال بود که دانش آموزان مازندرانی به تاسی از برنامه وزارت آموزش و پرورش برای تحصیل در مدارس، سرمست از حضوری شدن آموزش و خسته از تحصیل مجازی در کلاس‌های درس حاضر شدند،  اما آنچه که این روزها براساس رصد و پایش بازرسان بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی، آمار آموزش و پرورش و خوداظهاری دانش آموزان در مدارس استان خودنمایی می‌کند افزایش غیبت‌های موجه و غیرموجه و همچنین ابتلای دانش آموزان به بیماری های واگیردار از جمله سرماخورگی، آنفلوآنزا و کرونا و یا داشتن علایم این بیماری ها و در ورای آن ریزش استقبال دانش آموزان از کلاس‌های حضوری درس از ۹۹ درصد در اول مهرماه به حدود حدود ۸۵ درصد در دوم آبان ماه در استان حکایت دارد.

همچنین بسیاری از معلمان و دانش آموزانی که در روزهای گذشته در کلاس‌های درس حاضر شدند، از آنچه که عادی‌انگاری بیماری های واگیردار با نزدن ماسک، رعایت نشدن فاصله‌ فیزیکی استاندارد در کلاس‌های درس و نبود رویکرد مشخص راستی آزمایی تزریق واکسن توسط محصلان در مدارس، می‌نامند ابراز نگرانی می‌کنند و می‌گویند خبری از رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی ابلاغی وزارت آموزش و پرورش در مدارس نیست و این مباحث ارایه شده از سوی محصلان و فرهنگیان استان مورد تایید دانشگاه علوم پزشکی مازندران هم است.  

حضور انبوه دانش آموزان در کلاس‌های درس آن هم پس از ۲ سال تعطیلی کرونایی یا برگزاری نوبتی آموزش حضوری طی سال تحصیلی گذشته سبب شد تا بخشی از دانش آموزان از این که کلاس‌های درس مملو از حضور همکلاسی‌هایی شده که برخی هم ماسک بر چهره ندارند، نگران شوند.

سعید محبتی یکی از همین دانش آموزان نگران است که در مقطع متوسطه اول در مدرسه مرحوم شامیان جویبار درس می‌خواند. وی در گفت و گو با خبرنگارایرنا بیان کرد: در اول مهرماه همزمان با اعلام رسمی بازگشایی مراکز آموزشی به مدرسه محل تحصیل خود مراجعه کردم اما به معنای واقعی نظارت‌ها و توجه به رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در این مدرسه بسیار نگران کننده بود.

وی با بیان این که چندی روزی است که به دلیل ابتلا به کرونا با تایید پزشک خانواده در کلاس درس حضوری مدارس حاضر نمی‌شود افزود: آنچه که نظرم را بعد از بازگشایی مدرسه جلب کرد آسان‌نگری کارکنان اجرایی مدارس و رفت و آمد بی‌دغدغه دانش آموزان و معلمان بود که بدون ماسک در مدرسه در حال تردد بودند که این رویه به هیچ عنوان برای مهار کرونا و دیگر بیماری های واگیردار خوب نیست.

این دانش آموز ادامه داد: از بازگشایی  مدارس در صورت رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و تزریق واکسن کرونا از سوی تمام محصلان استقبال می‌کنیم اما اگر قرار باشد شرایط رعایت دستورالعمل‌ها به این وضع باشد به طور حتم حضور در مدارس برایم دلسرد کننده و هراسناک خواهد بود.

محبتی گفت: باید زیرساخت‌های بهداشتی به معنای واقعی در مدارس استان رعایت شود، اما این روزها حتی مدرسه محل تحصیلم توان مالی برای اعطای رایگان ماسک به محصلان را هم ندارد و معتقدم شرط حضور دانش آموزان در کلاس‌های درس تزریق حداقل ۲ دُز واکسن کرونا باید باشد.

این دانش آموز تصریح کرد: وضعیت تجمع‌ها در کلاس‌های درس با حضور گسترده دانش آموزان از نظر شرایط کرونایی بسیار نگران کننده است و باید کلاس‌های درس در سالن‌های همایش مدارس برگزار شود تا به معنای واقعی آسیبی به سلامت دانش آموزان وارد نشود.

همچنین خبرنگار ایرنا برای تهیه گزارش از وضعیت کلاس های حضوری از چند مدرسه در ساری دیدن کرد. وضعیت در مدارس دخترانه فرزانگان ۲، مدرسه پسرانه ایثار و مدرسه ابتدایی پسرانه شکوفه‌های انقلاب هم مشابه وضعیتی است که در مدرسه مرحوم شامیان شهرستان جویبار وجود دارد.

رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در برخی از کلاس‌های درس به هیچ عنوان رضایت بخش نیست و در یک کلاس ۲۵ متری حدود ۳۰ تا ۳۵ دانش آموز در حال تحصیل هستند که به طور حتم به دلیل گردش نداشتن هوا در این فضای سربسته واستفاده نکردن بیشتر محصلان از ماسک، احتمال ابتلای دانش آموزان به بیماری‌های واگیردار در این مدارس بسیار جدی و نگران‌کننده است.

از سوی دیگر دانشگاه علوم پزشکی مازندران به عنوان متولی اصلی حوزه سلامت استان نیز بر اساس پایشی که طی سه‌هفته گذشته از یک هزار و ۲۰۰ مدرسه انجام داد، ضعف در رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی را تایید می‌کند.

دکتر عباس علیپور، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در گفت و گو با ایرنا بیان کرد: طبق ارزیابی‌های صورت گرفته از سوی ستاد استانی مدیریت مقابله با کرونا، در زمان حاضر حدود ۸۵ درصد از مجموع ۵۲۰ هزار دانش آموزانی که وارد کلاس‌های درس در دانشگاه‌های مازندران شدند، دستورالعمل‌های بهداشتی  را رعایت نمی‌کنند.

 نگرانی از جولان مجدد کرونا در مدارس

در کنار لزوم فرهنگ‌سازی در ارتباط با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک در کلاس‌های درس اما مسوولان آموزش و پرورش مازندران هم نسبت به ضعف زیرساخت‌های مقابله با بیماری‌های غیرواگیردار در مدارس استان اذعان دارند و معتقدند ادامه تحصیل حضوری در شرایط شیوع بیماری ها زمانی ایرادی به آن وارد نخواهد بود که به معنای واقعی زیرساخت‌ها و دستورالعمل‌های بهداشتی در مدارس رعایت شود.

معاون تربیت‌بدنی و سلامت اداره کل آموزش ‌و پرورش مازندران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت که در زمان حاضر ۲۱۰ مدرسه استان اعتبارات لازم برای رفع مشکلات زیرساختی و اولیه مانند نصب تهویه برای گردش هوا در کلاس‌های درس و تامین مواد ضدعفونی کننده و ماسک رایگان برای آموزش حضوری دانش آموزان را ندارند.

قربانعلی سهرابی با بیان این که هر یک از این مدارس فاقد امکانات اولیه برای تشکیل کلاس‌های درس حضوری به طور متوسط دارای ۱۵۰ دانش آموز هستند، افزود: به تعبیر دیگر در زمان حاضر از مجموع ۵۲۰ هزار دانش آموز مازندرانی، ۳۱ هزار و ۵۰۰ دانش آموز به دلیل کمبود اعتبارات، با حداقل‌ترین امکانات آموزشی متناسب با شرایط بهداشتی در کلاس‌های درس حاضر می‌شوند.

وی ادامه داد: چالش کمبود امکانات بهداشتی در تعدادی از کلاس‌های درس مازندران به ستاد استانی مدیریت مقابله با کرونا گزارش شده و طبق هماهنگی‌های انجام شده قرار است اعتباراتی برای اعطای ماسک و مواد ضدعفونی کننده در ۱۸۰ مدرسه استان از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تخصیص یابد.

معاون تربیت‌بدنی و سلامت اداره کل آموزش ‌و پرورش مازندران هم از پایین بودن آمار وضعیت ماسک زدن در مدارس خبر داد و اظهار داشت : حدود ۸۰ درصد از دانش آموزان استان در زمان حضور در کلاس درس ماسک به همراه ندارند.

وی با بیان این که از ۲۵ مهرماه تا دوم آبان ماه سال جاری حدود سه هزار و ۶۳۰ دانش آموز با ارایه گواهی پزشکی به مدیران مدارس مبتلا و یا مشکوک به علایم بیماری های کرونا، آنفلوآنزا و سرماخوردگی بودن خود را گزارش کردند، تصریح کرد: به تناوب در روزهای گذشته تحصیلی حدود ۸۸ درصد دانش آموزان مازندرانی در کلاس‌ها درس حاضر شدند و بقیه غیبت‌های موجه یا غیرموجه داشتند.

سهرابی گفت : رفع مشکلات زیرساختی، کمبود امکانات و آسان‌گری دانش آموزان باعث شده است تا آمار رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در مدارس استان در زمان حاضر حدود ۱۵ درصد باشد که به طور حتم با ادامه این روند احتمال شیوع کرونا در کلاس‌های درس وجود دارد.

افزایش ابتلا دانش آموزان به بیماری‌های واگیردار

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: با وجود ثبات نسبی از روند شیوع کرونا در گروه‌های مختلف سنی، اما در روزهای گذشته روند ابتلای کودکان خردسال و همچنین نوجوانان که به طور عمده دانش آموز هستند به کرونا افزایش چشمگیری داشته است.

علیپور افزود : به صراحت عرض می‌کنم که تنها دلیل  شیوع کرونا و دیگر بیماری های واگیردار در بین کودکان و نوجوانان مازندرانی در روزهای گذشته بازگشایی مدارس و بی‌توجهی به رعایت دستورالعمل های بهداشتی در کلاس‌های درس است.

وی ادامه داد : حدود ۷۰ درصد از گروه هدف سنی هفت تا ۱۲ سال در مازندران واکسن کرونا تزریق نکردند و در کنار آن نقض مکرر دستورالعمل‌های بهداشتی در مدارس باعث شده است تا این روزها کلاس‌های درس به عنوان کانون شیوع بیماری واگیردار قلمداد شود.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با بیان این که در زمان حاضر از مجموع ۵۰۰ نفر از افراد مراجعه کننده مبتلا یا مشکوک به کرونا و دیگر بیماری های واگیرار به مراکز درمانی استان حدود ۲۵ تا ۳۰ درصدشان کودکان و نوجوانان هفت تا ۱۸ سال هستند، گفت: زنگ خطر شیوع بیماری های واگیردار در مدارس مازندران به صدا درآمده و باید آموزش و پرورش هر چه سریع تر نسبت به رفع مشکلات زیرساختی در کلاس های درس اقدام کند.

وی با بیان این‌که دانشگاه علوم پزشکی مازندران در زمان حاضر راهی جز اجرای طرح پیشگیرانه برای جلوگیری از شیوع بیماری های از این دست در کلاس‌های درس ندارد، از راه اندازی سامانه هوشمند پایش سلامت دانش آموزان در استان خبر داد و افزود : سامانه هوشمند پایش سلامت دانش آموزان به پیشنهاد ستاد استانی مدیریت مقابله با کرونا و با همراهی دانشگاه علوم پزشکی و آموزش و پرورش استان برای اولین بار در کشور در مازندران در دستور کار قرار گرفت.

علیپور گفت : این سامانه در نظر دارد علاوه بر مهیا ساختن بسترهای لازم برای همزیستی دانش آموزان با کرونا در مدارس و کاهش خطرپذیری ابتلا به این بیماری با نظارت دقیق بر روند واکسیناسیون، در کاهش میزان تلفات کرونایی و بازگشت به روال عادی تحصیل دانش آموزان بعد از ۲ سال آموزش مجازی نقش‌آفرینی کند.

وی افزود: در این سامانه انحصاری، مدیر مدرسه به تمام اطلاعات بهداشتی دانش آموز از تزریق واکسن گرفته تا ابتلایشان به بیماری کرونا دسترسی خواهد داشت و با کسب اطلاعات به روز از سلامت محصلان، مدیر مدرسه می‌تواند با همراهی شبکه بهداشت هر منطقه از استان نسبت به تعیین ضوابط کرونایی در مدارس تحت مدیریت خود اقدام کند.

معاون دانشگاه علوم پزشکی مازندران با بیان این که این سامانه اطلاعات را به صورت اختصاصی تنها در اختیار مدیر مدرسه قرار می‌دهد و دیگر نیروهای اجرایی و معلمان نمی‌توانند سوابق پزشکی یک دانش آموز را رصد کنند، گفت: چنانچه دانش آموزی با هر علامت یا نشانه‌ای از بیماری در مدرسه حاضر شود، مدیر مدرسه موظف است در کمترین زمان ممکن گزارش بیماری را از طریق سامانه به معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران ارجاع دهد.

وی افزود : به محض اعلام نشانه‌های بیماری توسط مدیر مدرسه در سامانه هوشمند پایش سلامت دانش آموزان، مراقبین سلامت در کمترین زمان ممکن در مدرسه برای بررسی وضعیت دانش آموز و انجام تست‌های مربوطه حاضر می‌شوند و بعد از معاینات اولیه و آزمایش پی سی آر، رصد موارد مشکوک و در ادامه نیاز به قرنطینه کردن، اقدامات لازم برای پیشگیری از گسترش موارد و شیوع بیماری انجام می‌شود.

کمبود اقلام بهداشتی در مدارس و نگرانی خانواده‌ها

مهم‌ترین علت این که پروتکل های بهداشتی در مدارس مازندران رعایت نمی شود، نبود یا کمبود زیرساخت‌های مناسب است ولی تامین این زیرساخت ها نیازمند اعتبارات زیادی است که نه مدرسه از پس آن بر می آید و نه احتمالا در بودجه وزارت آموزش و پرورش پیش بینی شده است. شاید به همین دلیل است که بسیاری از مدیران مدارس و مسوولان آموزش و پرورش دست به دامن خیران شده اند تا بتوانند با اولویت بندی مشکلات زیرساختی مدارس را رفع کنند.

مریم تقوی، مدیر دبیرستان دخترانه فرزانگان ۲ ساری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت : یکی از دلایل اساسی در بی‌توجهی دانش آموزان در دستورالعمل‌های بهداشتی کمبود امکانات است و به تعبیر دیگر مدیران مدرسه اعتباراتی ندارند که برای خرید ماسک و دیگر اقلام بهداشتی هزینه کنند و در اختیار محصلان بگذاراند.

این مدیر مدرسه با درخواست از خیران برای ایستادن در کنار مدیران مدرسه و آموزش و پرورش برای رفع نارسایی های زیرساختی در شرایط کرونایی از جمله برای تامین اقلام بهداشتی و ماسک، افزود: اولویت نخست ما تامین ماسک است چون دانش آموزان گاهی در طول ساعات تحصیلی نیازمند تعویض ماسک می شوند ، برخی اصلا فراموش می کنند از خانه برای خودشان ماسک بیاورند و احتمالا هستند دانش آموزانی که خانواده هایشان قدرت تامین هزینه ماسک، آن هم چند عدد در روز را ندارند.

 تقوی با بیان این که به صورت مستمر دستورالعمل‌های بهداشتی در مدارس به دانش آموزان یادآوری می شود و حساسیت خودشان هم در رعایت نکات کرونایی مطلوب است، گفت: مدرسه  فرزانگان ۲  دارای ۳۱۸ دانش آموز و ۱۵ کلاس درس است و در روز اول مهرماه حدود ۹۹ درصد دانش آموزان در کلاس‌های درس خود حاضر شدند اما این روزها غیبت‌های موجه و غیرموجه دانش آموزان در این مدرسه افزایش چشمگیری داشته  و در روز دوم آبان ماه تنها ۲۵۰ دانش آموز در کلاس‌های درس حاضر شدند.

این مدیر مدرسه تصریح کرد: از مجموع ۳۱۸ دانش آموز ۱۲ تا ۱۸ سال این مدرسه که می بایست نسبت به تزریق ۲ دز واکسن کرونای خود اقدام می کردند تنها ۲۸ نفر از آنان به دلایل مختلف اقدام به این کار نکردند، که این دانش آموزان هم همانند سایر دانش آموزان اکنون در حال تحصیل در این مدرسه هستند.

وی اضافه کرد: حضور دانش آموزان واکسن نزده در مدارس یک چالش اساسی در شیوع کرونا به شمار می رود که می بایست طرح ممنوعیت ورود دانش آموزان واکسن نزده به کلاس درس ابلاغ و اجرا شود.

تقوی گفت : طبق ارزیابی‌های صورت گرفته از سوی دانشگاه علوم پزشکی مازندران اکنون حدود ۶۰ درصد دانش آموزان این مدرسه نسبت به رعایت دستورالعمل‌های کرونایی حساسیت دارد و همچنین به معنای واقعی زیرساخت‌ها برای بازگشایی این مدرسه فراهم شد.

از سوی دیگر مریم معتمدی مادر یکی از دانش آموزان دختر در مدرسه نمونه دولتی فرزانگان ۲ ساری که نگران رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در این مدرسه است در گفت و گو با ایرنا افزود: فرزندم یک بار در ماه‌های گذشته به کرونا مبتلا شد و با اجباری شدن تحصیل حضوری و بازگشایی مدارس، می‌خواهم با حضور در مدرسه از روند دستورالعمل‌های بهداشتی در کلاس‌های درس اطمینان حاصل کنم و حق دارم به عنوان اولیاء دانش آموز بدانم که فرزندم در چه محیطی در حال گذراندن دوران تحصیلی خود است.

این مادر دانش آموز ادامه داد: از این که مدارس بازشده و همه چیز به روال قبل بازگشته است بسیار خوشحال هستیم اما نباید فراموش کرد که کرونا همچنان در جامعه پابرجاست و کوچکترین اشتباه در نقض دستورالعمل های بهداشتی می تواند مدارس را به کانون شیوغ ابتلا به این ویروس خطرناک تبدیل کند.

معتمدی تصریح کرد: باوجود آنکه در این مدرسه به معنای واقعی رعایت دستورالعمل های بهداشتی با جدیت در دست اجرا است اما در یک مدرسه ابتدایی که پسرم در حال تحصیل است، شرایط اجرای ضوابط کرونایی به هیچ عنوان خوب نیست و در یک کلاس ۲۵ متری حدود ۳۵ دانش آموز حضور دارند و بیشتر دانش آموزان هم از ماسک استفاده نمی کنند که باید این رویه اشتباه هرچه سریع تر برچیده شود.

وی با بیان این که، تزریق واکسن یکی از مولفه‌های اساسی برای در امان ماندن از اومیکرون و دور شدن خانواده از ترس حضور فرزندانشان در کلاس های درس حضوری است از تمام والدین مازندران برای تزریق واکسن کرونا فرزندانشان دعوت کرد.

مازندران در سال تحصیلی جاری ۵۲۰ هزار دانش آموز دارد که توسط ۴۵ هزار معلم در چهار هزار و ۲۰۵ مدرسه تحصیل می کنند.