عادل شهرزاد روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه روشی که در حوزه اقتصادی استان انجام میشود شامل چند بخش است که باید منجر به فعال کردن سرمایهگذاری شود، افزود: اول خود حوزه سرمایهگذاری است که طرحهای کلان و کسب و کارهای خرد را شامل میشود که برای هر ۲ این بخشها بایستی برنامه داشت.
وی اضافه کرد: چند نقص در این حوزه مشاهده شد که تلاش شد مقدمات آن فراهم و این نقایص برطرف شود؛ یکی از نقایص تأخیر در صدور مجوزها و فرآیند طولانی آن بود و ادارههای متعدد دولتی در حلقه صدور مجوزها قرار میگرفتند؛ اعتراضهایی هم در بسیاری اوقات به همین علت رخ میداد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان بیان کرد: چالش دوم نبود راهبرد در حوزه سرمایهگذاری هرمزگان بود، مانند اینکه اگر قرار است فردی به عنوان سرمایه گذار مراجعه کند، چه چیزی میتوان در اختیار این شخص قرار داد و به چه نحو کار را پیش برد.
شهرزاد بیان کرد: نکته سوم اینکه هر طرح سرمایهگذاری به عاملی به عنوان زمین وابسته است که این مشکل هم بایستی به نحوی ساماندهی و حل میشد.
وی اشاره کرد: تعدادی زمین در سالهای گذشته برای اجرای طرحها واگذار شده بود که به سرانجام نرسیده بود و بایستی اینها را تعیین تکلیف کرد؛ به سرمایهگذار هم باید این اطمنیان خاطر داده میشد که اگر سرمایهگذاری را درست انجام داده و واجد شرایط باشد مساله زمین در کمترین زمان ممکن حل میشود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان ابراز داشت: مساله دیگر نیازسنجی بود و این چالشها در استان وجود داشت و حالا برای اینکه بتوان بستر را برای سرمایهگذاری تسهیل کرد و یک ریلگذاری مشخصی در این زمینه داشت، بایستی اینها را برطرف میکردیم.
راهبردهای سرمایهگذاری در هرمزگان مشخص شد
شهرزاد بیان کرد: پنج ماه بر روی این موضوعها کار کارشناسی انجام و نشستهایی برگزار شد، ایدهها در این نشستها که با حضور ادارات دولتی برگزار شد تکمیل و به مرحله اجرایی رسید.
وی اشاره کرد: ادارات دولتی در این خصوص با استانداری همراهی کردند و ۲ طرف ایدههای خود را برای موارد و موانع و چالش ها مطرح کردند تا به نتیجه رسید و اکنون هم که به مرحله بروز و ظهور رسیدهایم به دلیل وجود آن همراهیها بوده است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان اظهار داشت: برای اینکه بتوانیم راهبردها را مشخص کرده و در فضای تاریک گام برنداریم، بایستی سندی برای سرمایهگذاری تهیه میشد که نشستهای چالشی مفصلی برگزار شد.
شهرزاد بیان کرد: چند موضوع برای تهیه این سند در دستور کار قرار گرفت، در درجه اول اینکه چه طرحهایی به عنوان اولویتدار سرمایهگذاری هستند و سپس مکان اجرای آنها و بعد تعیین مشوقها و مزیت نسبی برای سرمایهگذاری باید مشخص و ایجاد میشد.
وی ادامه داد: برخی مناطق هرمزگان توسعه یافتهتر هستند و برخی از مناطق کم برخودار هستند که به عنوان عامل چهارم بایستی مد نظر قرار میگرفت، به عنوان مثال جاسک، بشاگرد، بخشهایی از حاجی آباد، رودان و جزایر جزو مناطقی بودند که بایستی ویژهتر به آنها توجه شود.
وی اظهار داشت: همه اینها تبدیل به سند راهبردی توسعه سرمایهگذاری هرمزگان شد و این سند به عنوان شاخص کار استفاده میشود، یعنی براساس آن نیازها اعلام، تسهیلات پرداخت و مناطق معرفی میشود.
استفاده از اسناد بالادستی برای تدوین سند توسعه
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان گفت: این سند راهبردی مرجعی است که در تهیه آن چند سند به عنوان اسناد بالادستی مورد توجه قرار گرفت که میتوان به سند آمایش هرمزگان، ICZM (مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی)، برنامه ششم توسعه، سند توسعه سواحل مکران، سند توسعه جزایر، تصویب نامه توسعه شرق و غرب اشاره کرد.
شهرزاد بیان کرد: توانمندیها، نیازها و کمبودها هم مورد توجه قرار گرفته و با تلفیق آنها سند راهبردی سرمایهگذاری هرمزگان تهیه شد، هرمزگان اکنون اولین استانی است که سند راهبردی توسعه سرمایهگذاری خود را به تفکیک بخش، شهرستان، نوع طرحها، اولویتهایی که در اجرای طرحها هست و مشوقهایی که به هر واحد سرمایهگذاری میتوان داد تدوین کرده است.
وی یادآور شد: این سند ۲ مرتبه ویراش شده و به مرور و براساس شرایط زمانی و مکانی و ابلاغیهها و آیین نامهها و مفاد قانونی به روز میشود، اکنون در فضای تاریکی حرکت نمیکنیم و مدعی هم نیستیم که این بهترین سند است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان افزود: اما این آغازی برای بود که با برنامه در حوزه سرمایهگذاری حرکت کنیم و هر کس بر مسند کار قرار گیرد میداند چه طرحهایی و چه اولویتهایی در کدام مناطق وجود دارد و بهتر میتواند مسیر سرمایهگذاری را هدایت کند.
ایجاد چرخه کامل تولید در سرمایهگذاری ها مد نظر قرار دارد
شهرزاد خاطرنشان کرد: موضوعی که بسیار اهمیت داشت و باید مراقبت میشد این بود که متناسب با طرحها و اولویتهای سرمایهگذاری، زنجیره تولید در هرمزگان ایجاد شود، گاهی بخشی از سرمایهگذاری ها بدون توجه و پیشبینی حلقههای پیشین و پسین انجام میشود که این حالت ارزش افزوده و اشتغال پایینی ایجاد میکند و کار هم ناقص است.
وی تصریح کرد: اینجا بود که ایده شهرها و ایجاد زیست بوم یا چرخههای کامل به ذهن ما رسید تا اگر چنانچه قرار است واحدی احداث شود نیازهای قبل و بعد آن هم پیشبینی شود و بتوان زنجیره کامل آن را داشت.
وی ابراز داشت: حدود ۱۲ زنجیره در این خصوص به صورت کامل تعریف شده که میتوان به شهر فولاد، لجستیک، شیشه، میوههای گرمسیری، گلخانه، پرورش ماهی در قفس، میگو و پارک کود و سم اشاره کرد و و از اولین تا آخرین گام در این شهرها مشخص و مورد پایش قرار گرفته و حلقههای اینها هم مشخص شده است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان گفت: به عنوان نمونه در زمینه شیشه از معادن سلیس تا انواع شیشهها و فعالیتهایی که میتوان در این زمینه انجام شود مورد توجه قرار گرفته است، بنابراین نقص دوم به این صورت برطرف شد که به جای تعریف طرحها به صورت منفرد، زنجیرهها به صورت یک چرخه کامل یا اکوسیستم تعریف شد.
شهرزاد افزود: مشکل سوم فرآیند صدور مجوزها بود که ۲ اقدام بسیار خوب در این زمینه انجام شد، در سطح ملی سامانه جامع ملی مجوزها راهاندازی شد که ادارههای دولتی مجوزها را در آن بارگذاری میکنند و متقاضیان بوسیله آن سامانه میتوانند مجوزهای خود را دریافت کنند.
وی ادامه داد: اما در هرمزگان مناطق عاری از مجوز یا مناطق پاکسازی شده از مجوز تعریف شد که در این مناطق یک پهنه جغرافیایی مشخص و همه استعلامهای ۱۶ گانهای که بایستی ادارههای دولتی مختلف دریافت شود را با توجه به هماهنگیهای بین این ادارههای اخذ شده است.
وی بیان کرد: دیگر نیاز نیست سرمایهگذار از صفر کار را آغاز و فرآیند دریافت مجوزها را انجام دهد چرا که در قالب مشخص همه این مجوزها را گرفتهایم و در اختیار سرمایه گذار قرار میدهیم و به عبارتی همه مجوزها در یک برگه خلاصه شده است.
تنها کار سرمایهگذار برای آغاز فعالیت یک امضاست
معاون اقتصادی هرمزگان اظهارداشت: بنابراین قبل از اینکه سرمایهگذاری برای دریافت مجوز اقدام کند مجوزها اخذ شده و ادارههای دولتی آن را تأیید و امضا میکنند که در قالب کیف سرمایهگذاری در اختیار سرمایه گذار قرار میگیرد و تنها کادر آخر برگه مجوزها را امضا کرده و مجوز را در اختیار میگیرد.
شهرزاد خاطر نشان کرد: این قدم بسیاری مهم است که بتوان فرآیند صدور مجوزها را کوتاه کرد که این در تسهیل سرمایهگذاری بسیار اهمیت داشت و نتیجه همه این فعالیتها کیف سرمایهگذاری شده است.
وی افزود: این کیف که حاوی مجوزها، تعهدنامه، مجوز زمین و سند راهبردی است در اختیار سرمایهگذار قرار گرفته و دیگر نیازی نیست این فرد حقیقی یا حقوقی برای دریافت مجوزها به ادارههای متعدد مراجعه کند.
وی تأکید کرد: مهمترین بخش این سند آن است که هم اولویتها مشخص بوده و هم مسیر را بسیار هموارتر کرده است و از این به بعد ثمرههای آن را مشاهده خواهیم کرد.
رنگ بندیهای اقتصادی همان اولویتها هستند
وی بیان کرد: رنگ بندیها همان اولویت ها هستند و رنگ سبز اولویت اول است، یعنی در هر بخش چه چیزی میتواند اولویت اول باشد، به عنوان مثال هرمزگان میتواند مرکز گردشگری برای همه مردم کشور باشد که بخشی از این ظرفیت فعال است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان تصریح کرد: اما بخش قابل توجهی از ظرفیتهای بخش گردشگری در این استان که میتواند فعال باشد به فعلیت نرسیده است که این نیاز به یک برنامهریزی دارد.
شهرزاد گفت: یعنی این را باید به عنوان اولویت در نظر داشت که یک قاعده کلی برای همه بخشهاست، اما مشکل این بخش آن است که بخش قابل توجهی از سرمایهگذاری های انجام شده بر روی معلول گردشگری مانند هتل سازی بوده است نه بر روی علت گردشگری که میتواند عاملی برای جذب گردشگران باشد.
وی خاطر نشان کرد: کمتر افراد در کشور ما برای ۲ شب اقامت در فلان هتل مسافرت کنند بلکه سفر ها اغلب برای انجام کار است که در مدت انجام آن هم در هتل هم اقامت میکنند.
وی تصریح کرد: هتل و اقامتگاه معلول سفر است و کسی از تهران، شیراز و اصفهان برای اقامت در هتلهای هرمزگان به این استان سفر نمیکند، بنابراین برای آمدن افراد بایستی علت ایجاد کنیم و در پی این کار هم هستیم.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان با یادآوری اینکه این برای ما به عنوان اولویت اول در مسیر گردشگری محسوب میشود، افزود: به عنوان مثال جزایر بایستی رویکرد گردشگری داشته باشند و ظرفیتی که در جزایر از لحاظ اقلیمی و موقعیت جغرافیایی و هم ویژگیهای ساحلی وجود دارد را به فعلیت رساند.
وی ادامه داد: برای مثال میتوان در هرمزگان ورزشهای آبی و دریایی ایجاد کرد که چنین چیزی را در هرمزگان نداریم، این ورزشها میتواند علت گردشگری باشد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان اضافه کرد: گردشگر ممکن است برای استفاده از تفریحهای آبی و دریایی به این سفر کند همانطور که به جزیره کیش سفر میکند اما کمتر کسی ممکن است برای اقامت در هتل به هرمزگان سفر کند چرا که هتلهای خوب در بسیاری از مناطق دیگر هم وجود دارد.
شهرزاد تصریح کرد: بنابراین راضی کردن سرمایهگذار برای سرمایهگذاری در ورزشهای آبی دریایی به جای سرمایهگذاری در زمینه ساخت هتل تبدیل به اولویت اول میشود.
اولویت طراحی و تکمیل زنجیرههای پایین دستی صنایع
وی اشاره کرد: هرمزگان در کنار دریا واقع و اقتصاد آن هم دریا محور تعریف شده است و ظرفیت بسیاری در این بخش وجود دارد که اینها باید به فعلیت رسانده شود، در این خصوص پرورش ماهی در قفس به عنوان اولویت اول در زمینه شیلات تعریف شده که هم ارزش افزوده خوبی داشته و هم اشتغال خوبی ایجاد میکند.
وی ابراز داشت: چند اقدام در این زمینه انجام شده مانند مشخص کردن پهنهها و اخذ همه مجوزه در قالب کیف سرمایهگذاری و ارزان سازی سرمایهگذاری به نحوی که هم جامعه محلی بتواند از این امکانات استفاده کند و هم سرمایه گذار راغب به سرمایهگذاری شده و ارزش اقتصادی بیشتری بدست آورد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان گفت: در حوزه صنعت هم هرمزگان صنایع مادر و بزرگ بسیاری دارد که حلقههای پایین دستی آنها شکل نگرفته است، بنابراین اولویت اول ما به جای اینکه طرحهای بزرگ و کلان باشد طراحی حلقهها و تکمیل زنجیرههای پایین دستی صنایع است.
شهرزاد گفت: این مسیر سبز است و در هر بخش اقتصادی چنین فرآیندی تعریف شده و سرمایه گذار اگر اولویت اول را رعایت کند مشوقها و امتیازهایی مشخصی را دریافت میکند.
وی یادآور شد: اما اگر سرمایهگذار اولویت دوم یا سوم را انتخاب کند امتیازها و مشوقهای کمتری دریافت میکند چرا که باید مزیت نسبی برای سرمایهگذاری در اولویتهای اول ایجاد شود تا سرمایهگذاران راغب به فعالیت در این بخشها باشند.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان بیان کرد: تلاش داریم سرمایهگذاریها جهتدار، هدف دار و مشخص باشد و در عین حال به هیچ وجه سرمایهگذاران از سرمایهگذاری منع نمیشوند بلکه مشوقهای کمتری میتوان به اولویتهای دوم و سوم داد، اما چنانچه اولویت اول را رعایت کنند همه مشوقهای ممکن را دریافت خواهند کرد.
شهرزاد اظهارداشت: آنچیزی که در بخش کشاورزی به عنوان خط سبز، مسیر یک یا مسیر سبز مشخص شده میتوان به کاشت میوههای گرمسیری، کاشت گیاهان شور پسند، تکمیل زنجیره تولید مرغ اشاره کرد.
وی ادامه داد: نزدیک به ۳۰۰ واحد مرغداری در این استان وجود دارد که نیازهای مردم را تأمین میکند اما تنها مرغداری را درون هرمزگان داریم و زنجیرههای دیگر آن مانند تولید جوجه یک روزه، مرغ لاین یا اجداد و مرغ مادر، تولید تخم مرغ نطفه دار، کشتارگاه خط ۲، فرآوری از زایدهای مرغ، سامانه بسته بندی را هم باید داشته باشیم، یعنی یک چرخه کامل که از یک تا ۱۰۰ را در برگیرد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان تأکیدکرد: در حوزه شیلات به صورت مشخص میتوان به پرورش ماهی در قفس، پرورش میگو به روش متراکم و فوق متراکم و مزارع تلفیقی آبزی پروری که همزمان ماهی و میگو و سایر محصولهایی که میتواند در این چرخه قرار گیرد را داشته باشند اشاره کرد.
منظور از رنگ بندی اقتصادی حد و مرز بندی طرحها نیست
شهرزاد گفت: این طرحها به شکل طیف بوده و حد و مرزبندی شده نیستند که بتوان گفت از اینجا تا اینجا خط سبز، از این نقطه تا این نقطه خط زرد یا قرمز هستند، یعنی اینکه با توجه به شرایط میتواند تغییر کند.
وی افزود: مساله دوم هم اینکه امروزه با دانش و فناوری سر و کار داریم، به عنوان مثال فردی با ایده تولید کاغذ از زایدهای کشاورزی مراجعه میکند و در هرمزگان هم دور ریز بسیاری در زمینه باقیمانده گیاهان دارد که از اینها میتواند تولید کاغذ و رول کاغذ را انجام داد، این یک طیف و اولویت میشود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان گفت: بخش بسیاری زایدهای کشاورزی در این استان وجود دارد که میتواند به عنوان ماده اولیه مورد استفاده قرار گیرد.
سند راهبردی اشتغال هرمزگان درحال تهیه و تدوین است
شهرزاد در خصوص نیروی انسانی مورد نیاز برای این برنامهها، گفت: کار را از ۲ مسیر جلو میبریم، همانطور که سند توسعه سرمایهگذاری هرمزگان را تهیه کردهایم سند راهبردی اشتغال را تهیه میکنیم که این سند دارای سه ضلع است.
وی ادامه داد: بخشی نیاز بازار کار هرمزگان و نهادهایی است که متولی بازار کار هستند، بخش دیگر نیروهای مهارتی و بخش سوم هم نیروهای تخصصی و دانشگاهی است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان خاطر نشان کرد: بخش مهارتی و حرفهای در بسیاری از مواقع اولویت اول محسوب میشود چرا که بسیاری از بخشهای تولیدی به کارگران ماهر بیشتر از افراد تحصیل کرده نیاز دارند، به همین منظور نشستهای کارشناسی در این خصوص را آغاز کردهایم.
شهرزاد ابراز کرد: نیاز بازار کار هم شناسایی شده است و در مرحلهای قرار داریم که هم برای جامعه دانشگاهی و هم برای بخش فنی و حرفهای طراحی موضوعها را داشته باشیم تا متناسب با آن نیازهای بازار کار نیروی انسانی را تأمین و تربیت کنند.
وی اشاره کرد: مواقع بسیاری از واحد تولیدی میشنویم به نیروی انسانی ماهر نیاز دارند و چون نتوانستهاند چنین افرادی پیدا کنند میگویند بایستی نیاز خود را از جای دیگری تأمین کنیم.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان ابراز داشت: این نقص است و یک سری افراد وجود دارند که میتوانند مهارت آموز شده و حرفهها را فرا گرفته و واحد تولیدی آنها را بکار گیرد که این کار انجام نشده است.
وی تصریح کرد: این ۲ مورد را هم نمیتوان معطل گذاشت، بنابراین بایستی برای آنها برنامه داشت که در این زمینه با فنی و حرفهای هرمزگان در قالب کارگروه اشتغال هماهنگی همکاری میشود و نیازها در قالب تفاهم نامه در اختیارش قرار میگیرد تا نسبت به آموزش افراد اقدام کند.
وی افزود: هر کدام از نهادها نیاز بازار کار خود را مشخص کردهاند و معلوم است هر طرح تولیدی و اقتصادی به چه رستههای شغلی نیاز داشته و این رستهها به چه سطحی از مهارت نیاز دارند.
تامین نیروی انسانی از درون استان در سرمایهگذاریها یک اولویت است
شهرزاد یادآور شد: برای این هم در ۲ بخش کار کردهایم یکی کارورزی و دیگری مهارت آموزی در محیط واقعی کسب و کار، در خصوص مهارت آموزی در محیط واقعی به عنوان مثال اکنون با توجه به سطوح گلخانهای که در سطح استان توسعه خواهد یافت نیاز به نیروی کار ماهر داریم که این افراد را به ۲ شکل میتوان تربیت کرد.
وی افزود: اول اینکه فرد را در کلاس درس آموزش داد و سپس به گلخانه برود تا بداند گلخانه چیست و چگونه کشت انجام میشود که این چندان مورد پسند نیست، این روش خوب است اما شیوه بهتری هم میتوان داشت.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان اظهار داشت: در زمینه مهارت آموزی در محیط واقعی وقتی فرد اعلام نیاز به شغل میکند، به جای اینکه آن را سر کلاس درس بنشانیم به واحدهای گلخانه استاندارد که افراد شاغل در آن با این آموزش آشنا هستند برده شده و آموزش را همراه با کار عملی فرا میگیرد، یعنی همراه با سایر افرادی که آنجا مشغول به کار هستند هم کار میکند و هم آموزش میبیند.
شهرزاد گفت: وقتی فردی به شکل عملیاتی کار را بیاموزد و در مقابل آن هم مبلغی به عنوان حق الزحمه یا دستمزد دریافت می کند، طول این دوره هم ۹ ماهه است که مدت زمان خوبی بوده و یک فصل کشت را شامل میشود.
وی ادامه داد: برای صاحب گلخانه هم امتیازهایی به همراه دارد و میتواند از مشوقهای بیمهای و مالیاتی استفاده کند و علاوه بر این گلخانهدار هم در این مدت میتواند نیرو را محک بزند و ببیند آیا به کارش میآید یا خیر.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان ابراز داشت: از طرفی فردی که به گلخانه رفته هم سعی میکند در آنجا مشغول بکار شود، بدین ترتیب به صورت خودکار بین فرد کارجو و فرد نیازمند به نیروی کار ارتباط برقرار میشود و مهارت آموز هم پس از پایان دوره میتواند در همانجا مشغول بکار شود.
شهرزاد تصریح کرد: کار آموزی هم شبیه همین بوده اما مدت زمان آن کوتاهتر است و بیشتر برای کسانی مفید است که بخشی از کار را بلد بوده و قصد افزایش مهارت یا تکمیل آن را دارند.
تهیه و تدوین سند راهبردی اشتغال و آموزش مورد توجه قرار دارد
شهرزاد ابراز داشت: تأمین یک بخش از نیاز به نیروی انسانی هم طولانی مدتتر بوده و در برنامه زمانی میان مدت افراد را آموزش داد که اینها باید در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تحصیل کنند، در این خصوص در کارگروه اشتغال و کارگروه آموزش با دانشگاهها مطرح میشود تا نسبت به آموزش افراد اقدام کنند.
وی اضافه کرد: بنابراین ۲ بخش نیرو داریم، یکی نیروهای فنی و دیگری نیروهای متخصص، نیروهای فنی را با بخش آموزش فنی و حرفهای آموزش میدهیم که معمولاً بدنه دستی یا یدی کار به اینها اختصاص دارد و بخش دیگری هم دانش آموختگان دانشگاهیاند که بخش افراد متخصص و تحصیل کرده مورد نیاز بازار کار را شامل میشوند.
وی ابراز داشت: اینها در قالب سند راهبردی اشتغال و آموزش پیگیری میشود و تا پایان آبان ماه این بخش از کار را میتوان تکمیل شده در اختیار داشت، اینها در کنار همدیگر قرار گرفته تا ارزش افزوده ناشی از سرمایهگذاری در هرمزگان محقق شود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار هرمزگان بیان کرد: اگر قرار باشد اقتصاد فعال و پویایی داشته باشم باید اکنون و آینده آن را مورد توجه قرار دهیم.