به گزارش خبرنگار ایرنا، در زمان حاضر جوانی جمعیت به عنوان یکی از مهمترین مولفه های حوزه اجتماعی و سلامت کشور است، چرا که ساختار و بدنه یک جامعه را جمعیت زیر ۱۵ سال، جمعیت مولد (۶۵-۱۵ سال) و جمعیت سالمند (بالای ۶۵ سال) تشکیل می دهد و در طول ۷۰ سال گذشته نرخ باروری در جهان و مخصوصاً در ایران به نصف کاهش یافته و اگر در سال ۱۳۵۷ هر یک زن ۷ فرزند داشت، این آمار در سال ۱۳۸۴ به ۱.۹ فرزند به ازای هر زن و در سال ۱۴۰۰ به زیر ۱.۷ فرزند به ازای هر زن رسیده است.
رهبر معظم انقلاب طی یک دهه گذشته بارها بر موضوع جمعیت و سیاست های جمعیتی تاکید فرمودند و در سال ۱۳۹۳ سیاست های کلی جمعیت را ابلاغ کردند.
قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت نیز با تصویب مجلس شورای اسلامی توسط رییس جمهور در آبان ماه ۱۴۰۰ ابلاغ شد. در این قانون که در ۷۳ ماده تنظیم شده است، تکالیف دستگاه های اجرایی مشخص شده است. پس از ابلاغ این قانون، قرارگاه جمعیت در وزارت بهداشت به ریاست وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تشکیل شد.
در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت به موضوعات مهم در حوزه زنان و خانواده، مسایل مربوط به جمعیت، ازدواج، فرزندآوری، اعطای تسهیلات به خانوادهها برای تامین مسکن، حوزه بهداشت و سلامت مسایل معیشتی و رفاهی کارکنان، و سیاستهای تشویقی برای بانوان پرداخته شده است.
برآیند دادهها نشان میدهد مسائل فرهنگی و ایجاد و تقویت باور ضرورت فرزندآوری در کنار توجه به رفع نیازهای اقتصادی و معیشتی باید مورد توجه باشد.
به گفته مسوولان کشور، اکنون بیش از ۸ سال از ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت میگذرد و کمتر از ۶ سال تا بسته شدن پنجره جمعیتی زمان داریم و این فرصت کوتاه انجام تکالیف و تحقق رویکردهای تعیین شده را بیش از پیش ضروری کرده است.
روزگاری خانوادههای ایرانی با کمترین امکانات زندگی و در یک اتاق ۱۲ متری، ۶ تا ۹ فرزند را کم میدانستند و تعداد کم فرزندان ضعف و نقصی برای خانوادهها بود، اما اکنون درست برعکس شده و خانواده تعداد زیاد فرزندان را عار و بیکلاسی میدانند و این موضوع نشان میدهد باید موضوع فرهنگسازی جدی گرفته شود و این مقوله نیز مورد توجه باشد که فرهنگ یک شبه در جامعه نهادینه نمیشود که یک شبه از بین رود و باید هزینه کرد و اکنون که کمتر از انگشتان دست تا بسته شدن پنجره جمعیت فرصت باقی است باید به موضوع فرهنگسازی در ابعاد مختلف مانند آسیب تکفرزندی در بزرگسالی و پس از ازدواج، آسیبهای نداشتن فرزند بیش از پیش توجه شود.
بیشتر بخوانید:
فرزندآوری و لزوم باز شدن گرههای اقتصادی و فرهنگی
آسیبهای تکفرزندی به ویژه در بزرگسالی و پس از ازدواج را در جامعه تبیین کنیم
برپایه مطالعات و گفت و گوهای روزمره بین اقشار مختلف جامعه میتوانیم به این نکته برسیم که به آسیب های تک فرزندی در بزرگسالی که موجب بروز مشکلات عدیده ای می شود، در جامعه کمتر توجه شده و اگر این مسئله تبیین شود، میتوان تا حد زیادی به جوانی جمعیت و کاهش آسیبهای اجتماعی در آینده کمک کرد.
متاسفانه آسیبهای روانی خانوادههای تک فرزند بیشتر از آنکه جسمی باشد جنبه های روانی دارد که اولین آسیب آن آموزش و تربیت بسیار پیچیده است، چرا که فرزندان خانواده های تک فرزند فرصت یادگیری مشاهده ای از دیگر برادر و خواهر و کسب تجربه از آنها را ندارند و این را باید گفت که در زمان حاضر آسیب های تک فرزندی بیشتر در حد فرزند خانواده بودن در جامعه بررسی شده است و کمتر به مشکلات و اختلالات روانی اینگونه فرزندان در بزرگسالی به خصوص پس از ازدواج پرداخته شده است.
به اعتقاد متخصصان، یکی از عواملی که موجب میشود خانوادهها تمایل به تک فرزندی داشته باشند این است که والدین میخواهند همه توان خود را برای برآورده کردن نیاز فرزند بکار گیرند تا مبادا فرزند کوچکترین احساس کمبودی داشته باشد، که البته این فرزند در بزرگسالی و پس از ازدواج از اینکه همسرش نتواند همه نیازهای او را تامین کند، دچار مشکل می شود، چرا که اینگونه فرزندان زمانی که همه نیازهای آنها تامین شود، مهارت حل مساله را در زندگی یاد نمی گیرند، مهارتی که زوج های جوان برای ادامه زندگی موفق به آن بسیار نیاز دارند.
محرومیت والدین از حمایت های دوران سالمندی و ترس و اضطراب از جدایی از آسیب های تک فرزندی است که باید در جامعه تبیین شود.
از دیگر آسیب های تک فرزندی وابستگی متقابل به والدین است که در این حالت والدین با وابستگی شدید و افراطی حتی در مواردی مانع از ازدواج فرزند در زمان مناسب می شوند و از سوی دیگر والدین پس از ازدواج فرزند دچار آشیانه خالی می شوند.
محرومیت والدین از حمایت های دوران سالمندی و ترس و اضطراب از جدایی، از دیگر آسیب های تک فرزندی است که باید در جامعه تبیین شود.
برپایه آخرین سرشماری در سال ۱۳۹۵، استان سمنان با هشت شهرستان، ۷۰۲ هزار و ۳۶۰ نفر جمعیت دارد.
حدود ۹.۹۸ درصد جمعیت استان را سالمندان تشکیل میدهند و از این نظر سمنان رتبه نهم استانهای کشور است.
بیشتر بخوانید:
فرصت باروری تنها مرکز ناباروری سمنان با تامین اعتبار درسفر رئیس جمهوری
ناباروری و کمبود امکانات، ترمز فرزندآوری را کشیده است
اکنون یکی از مشکلات بزرگ سد راه زوجهای جوانِ علاقهمند به فرزندآوری، ناباروری است که البته با تصویب قانون حمایت از جوانی جمعیت و تحت پوشش قرار گرفتن هزینههای سنگین درمان تا ۹۰ درصد بخشی از مشکلات را التیام بخشیده است، اما در کنار افزایش سقف پوشش بیمهای، ضرورت دارد ارتقا و توسعه خدمات درمان ناباروری در نقاط مختلف کشور توسعه یابد، اکنون در استان سمنان مرکز درمان ناباروری مجهز و پیشرفته که نیاز به مراجعه به استانهای همجوار را کاهش دهد وجود ندارد و اکثر زوجها درمان ناباروری خود را در شهرهای دیگر با به جان خریدن مسافت طولانی مانند تهران، قم و یزد دنبال میکنند.
استان سمنان با بیش از ۷۰۰ هزار نفر جمعیت، فاقد مرکز یا کلینیک تخصصی صرفا درمان ناباروری است و بیشتر زوجهای نابارور ساکن این استان، برای درمان، ناچارند به استان های همجوار سفر کنند، البته یک مرکز درمان ناباروری در بیمارستان امیرالمؤمنین(ع) شهر سمنان وجود دارد که این مرکز با توجه به شمار مراجعه کنندگان جوابگو نیست و بیماران باید حداقل سه تا چهار ماه در نوبت باشند، و با توجه به فرصت اندک تا بسته شدن پنجره جمعیت کشور، انتظار است مسوولان بالادستی با قید فوریت برای رفع این موانع همراهی کنند.
بیشتر بخوانید:
جهاددانشگاهی سمنان مجوز ایجاد مرکز درمان ناباروری و کلینیک دیابت گرفت
ساخت مرکز درمان ناباروری جهاددانشگاهی استان سمنان ۹۰ درصد پیشرفت دارد
استاندار سمنان پیشتر یکی از مهمترین بحرانهای این استان را پیری جمعیت دانسته و اظهار کرده است که میزان فرزندآوری استان در سال ۱۳۵۹ به میزان ۱۵ هزار و ۳۹۰ نفر بود که در سال ۱۴۰۰ به هفت هزار نفر کاهش یافت.
به گفته سید محمدرضا هاشمی، استان سمنان در شاخص ازدواج، با میانگین ۵.۱ رتبه آخر را در بین استانهای کشور دارد؛ همچنین میانگین ثبت طلاق در کشور ۲.۵ و در استان سمنان ۲.۳ است.
امید است با احساس مسوولیت، تلاش و میثاق همگانی، بتوانیم وظایف خود را در راستای جوانی جمعیت و پیشگیری از بحران سالمندی، به انجام برسانیم.