تهران - ایرنا - یک مدل جدید توضیح می‌دهد که آب تبخیر شده از اقیانوس شمالگان به علت گرمایش اقلیم به سمت جنوب منتقل می‌شود و می‌تواند به افزایش بارش برف در شمال اوراسیا در اواخر پاییز و اوایل زمستان منجر شود؛ این یافته‌ها امکان پیش‌بینی‌ دقیق‌تر رویدادهای شدید آب و هوایی را فراهم می‌سازد.

به گزارش ایرنا به نقل از «سای تک دیلی»، به علت گرمایش جهانی، دمای هوا در حال بالا رفتن است که این امر به ذوب شدن یخچال‌های طبیعی (glaciers ) و پوشش‌های یخی قطبی منجر می‌شود. با این وجود و ظاهرا بطور متناقضی، پوشش برف در برخی مناطق شمال اوراسیا در چند دهه گذشته افزایش یافته است. با این حال، برف یک شکل از آب است. از آنجا که گرمایش جهانی میزان رطوبت جو زمین را افزایش می‌دهد، بنابراین همچنین کمیت و احتمال (بارش) باران و برف را نیز افزایش می‌دهد. درک اینکه این رطوبت دقیقا از کجا می‌آید، چگونه تولید و به جنوب منتقل شده است، برای پیش‌بینی بهتر تحول آب و هوایی و شرایط شدید اقلیمی لازم است.

«تومونوری ساتو» دانشمند آب و هوایی از دانشگاه «هوکایدو» در ژاپن و تیم او یک مدل جدید برای رهگیری انتقال رطوبت ابداع کرده‌اند که بر «مجموعه داده تحلیل مجدد ۵۵ ساله ژاپن» متکی است که در واقع تحلیلی سخت کوشانه از داده‌های تاریخی آب و هوایی جهانی در مدت ۵۵ سال است.

این گروه از محققان از این یافته ها برای درجه بندی (یا کالیبره کردن) مدل خود در طول مسافت‌های طولانی‌تر استفاده کردند و از این رو توانستند مکانیسم یا سازوکار انتقال رطوبت بخصوص در طول مناطق خشکی گسترده سیبری را روشن سازند. یک تکنیک استاندارد برای آنالیز انتقال رطوبت «الگوی انتقال رطوبت برچسب خورده» است. این یک تکنیک مدل‌سازی رایانه‌ای است که شکل‌گیری رطوبت‌های جوّی، جابجایی و بارش آنها بنا بر شرایط آب و هوایی محلی را ردگیری می‌کند. اما دقت این مدل‌های رایانه‌ای با افزایش فاصله تا اقیانوس، کاهش می‌یابد. این مساله بطور خاص پیش‌بینی‌های کمّی را دشوار می‌سازد. از این رو این مدل‌ها قادر نبوده‌اند بارش برف در شمال اوراسیا را بطور رضایت‌ بخشی توضیح دهند.

نتایج این مطالعه نشان می‌دهد تبخیر آب از اقیانوس منجمد شمالی یا شمالگان در چهار دهه گذشته افزایش یافته است، مضاف بر اینکه بزرگترین تغییرات از دریاهای «بارنتس» و «کارا» در شمال غرب سیبری تا دریاهای «چوکوچی» و «سیبری شرقی» در شمال شرقی سیبری بین ماه‌های اکتبر و دسامبر روی داده است. در این زمان از سال، اقیانوس شمالگان هنوز گرم است و منطقه‌ای که پوشش یخی ندارد، هنوز وسیع است.

مساله مهم این است که این تحول با زمان عقب‌نشینی ( کاهش) یخ دریا در مدت انجام این مطالعه گسترده، همزمان شده است. این مدل کمّی همچنین نشان می‌دهد تبخیر و بارش برف بخصوص در جریان رویدادهای آب و هوایی خاصی مانند سامانه‌های آب و هوایی چرخندی (سیکلون) قوی است؛ چرا که این سامانه‌ها مقادیر زیادی رطوبت را به سمت جنوب و داخل منطقه سیبری منتقل می‌کند.

در حالی که اقیانوس شمالگان دو برابر میانگین جهانی نسبت به گرمایش سریع جهانی حساسیت دارد، تبخیر و تغییرات متعاقب آن در چرخه‌های (سیکل‌های) هیدرولوژیک بر فراز شمال اوراسیا در سال‌های آینده چشمگیرتر خواهد شد. به گفته این محققان، از آنجا که بارش برف اغلب موجب تاخیر در تاثیرات پایین‌دستی رویدادهای آب و هوایی غیرعادی می‌شود، آگاهی درباره سیگنال‌های پیش ساز به بهبود پیش‌بینی‌های فصلی از شرایط غیرعادی مانند پتانسیل موج‌ گرما و خطر آتش سوزی در جنگل‌های شمالی یا بورال کمک خواهد کرد.

از این رو این مطالعه تحقیقی یک عنصر کلیدی در شناخت و فهم مکانیسم این سامانه آب و هوایی و سایر سامانه‌های متاثر از آن به شمار می‌رود و به پیش‌بینی‌های بهتر درباره رویدادهای شدید آب و هوایی کمک خواهد کرد.