به گزارش ایرنا، بازار همواره یکی از چالش های بخش کشاورزی بوده به گونه ای که کشاورزان همیشه از اینکه کمترین بهره را از دسترنج خود می برند و بیشترین سود و بهره به جیب دلالان می رود؛ گلایه‌مند هستند.
در گذشته بازارهای روزانه و هفتگی هم چون جمعه بازار در شهرها و دهستان ها برپا می شد و کشاورزان در این روز محصولات خود را به طور مستقیم به فروش می رساندند ولی امروزه وجود این بازارها بسیار کمرنگ شده است.
به منظور ایجاد شرایط برای عرضه مستقیم محصولات کشاورزی، روستا بازارها از سال ها پیش در کشور توسط سازمان تعاون روستایی شکل گرفته است و در این بستر که دائمی بود نه دوره‌ای و در یک روز خاص؛ محصولات کشاورزی با قیمت و کیفیت مناسب در همه روزها عرضه می شود.
کردستان اگرچه از نظر کشاورزی دارای استعداد و ظرفیت فراوانی است و در تولید بسیاری از محصولات کشاورزی حائز رتبه های برتر در کشور است ولی هنوز در زمینه عرضه محصولات و صنایع تبدیلی رشد چندانی نداشته است و در این زمینه جای کار بسیاری دارد.
فعالیت سه روستا بازار در کردستان
در حال حاضر از ۱۰ شهرستان و ۲۹ شهر کردستان تنها در شهرهای سنندج، قروه و دیواندره روستا بازار ایجاد شده است که مسوولان ذیربط نبود زمین را دلیل اصلی عدم راه‌اندازی این بازارچه‌ها در دیگر شهرهای استان می دانند.
مدیر تعاون روستایی استان کردستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: حذف لایه های مختلف واسطه گری، عرضه محصولات تازه و با کیفیت از جمله مزایای وجود روستا بازار است.
بهرام کوشکی در ارتباط با تفاوت روستابازار با فروشگاه های زنجیره ای؛ افزود: عرضه مستقیم کالاهای گروه پروتئینی، سبزیجات و سیفی‌جات و همچنین عرضه کالاها با قیمت ۱۰ تا ۱۵ درصد کمتر از فروشگاه ها و واحدهای صنفی از جمله مهمترین تفاوت روستابازار با فروشگاه های زنجیره‌ای است.
وی با بیان اینکه در روستا بازار کالاهای تنظیم بازار هم توزیع می شود، اضافه کرد:در حال حاضر سه شهر استان دارای روستا بازار هستند و در شهرهای سقز و کامیاران هم مکان یابی ایجاد آن انجام شده است و اگر شهرداری ها زمین در اختیار ما قرار دهند بازارچه راه اندازی می کنیم.
در حال حاضر سه شهر استان دارای روستابازار هستند ودر شهرهای سقز و کامیاران هم مکانیابی ایجاد آن انجام شده است و شهرداری هر شهری زمین در اختیار ما قرار دهد اقدام به راه اندازی این بازارچه ها می کنیم.
نخستین روستا بازار کردستان بهمن ماه سال ۱۳۸۹ در بلوار شهید بهشتی سنندج با ۴۵ غرفه ایجاد و در سال ۱۳۹۳ طرح توسعه آن اجرا شد و اینگونه تعداد غرفه های آن به ۹۶ غرفه رسید.
هفت هزار مترمربع مساحت این بازارچه است که ۲۱ غرفه آن به عرضه مواد پروتئینی، ۶ غرفه لبنیات، ۶ غرفه میوه و سیفی جات، پنج غرفه برنج و حبوبات، ۶ غرفه هم به ترشیجات و خرما و عسل و مابقی غرفه ها هم به داروهای گیاهی، قند و شکر، خشکبار، شوینده و لوازم یکبار مصرف اختصاص دارد.
سالانه یک هزار و ۶۰۰ تن انواع محصولات در این بازارچه عرضه می شود ولی همه محصولات موجود در آن تولید کشاورزان استان نیست که دلیل آن را غرفه داران اینگونه توجیه می کنند که محصولات استان فصلی است و لذا جوابگوی نیاز همه مصرف کنندگان نیست و باید از دیگر استان های وارد کنند.
در عرضه بسیاری از محصولات کشاورزی در روستابازارها، تعاونی ها و تشکل‌های روستایی به عنوان تنها واسطه در این بین محصولات کشاورزان را خریداری و به فروش می رسانند.
لزوم ارتباط شبکه تعاون روستایی استان های مختلف کشور
مدیرعامل اتحادیه دامداران کردستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا استقبال مردم از خرید در روستا بازارها را وابسته به کیفیت ارائه خدمات و نظارت بر نحوه انجام کار خواند و اظهار داشت: کیفیت محصولات عرضه شده کاهش پیدا کند روستا بازار تاثیرگذاری خود را از دست می دهد.
فرزاد مرادی وجود روستابازار را دارای توجیه اقتصادی خواند و افزود: با توجه به وجود امکانات و شرایط موجود روستابازار هم برای غرفه داران و هم برای شهروندان صرفه اقتصادی دارد.
وی با اشاره به اینکه اجاره غرفه های روستابازار بسیار کمتر از واحدهای موجود در بازار است، افزود: هزینه اجاره واحد بر هزینه تمام شده کالا تاثیرزیادی دارد و یکی از عواملی که کالا در روستابازار با قیمت کمتری عرضه می شود به همین مورد بر می گردد.
مدیرعامل اتحادیه دامداران کردستان با اشاره به اینکه وجود روستا بازار در چند نقطه از شهر باعث کاهش ترافیک و دسترسی بهتر شهروندان به محصولات تازه و باکیفیت خواهد شد، گفت: در روستابازار سنندج هر کیلوگرم گوشت گوساله ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان کمتر از بازار به شهروندان عرضه می شود.
به گفته وی نیاز کردستان به گوشت دام سبک از تولیدات داخل استان قابل تامین است و همین هم باعث شده قیمت این نوع گوشت نسبت به سایر استان های کشور پایین تر باشد ولی در دام سنگین برای تامین بخشی از نیاز استان از استان های مرکزی کشور دام وارد می کنیم که هزینه حمل و نقل، قرنطینه و کشتار به قیمت نهایی اضافه می شود.
مدیرعامل اتحادیه دامداران کردستان گفت: هر زمان که در بازار نوسانات قیمت پیش آید چوبدارهای استان (خریداران و فروشندگان دام) از فروش دام هایشان خودداری می کنند تا در زمان مناسب و با سود بیشتری دام هایشان را به فروش برسانند لذا در این مواقع باید از سایر نقاط کشور اقدام به خرید کنیم تا کمبودی در بازار ایجاد نشود.
مرادی یادآور شد: بی شک واسطه گری در عرضه کالا در روستابازار وجود دارد و اگر شبکه های تعاون روستایی استان های مختلف کشور اقدام به مبادله کالاها بین یکدیگر کنند از حضور دلالان جلوگیری خواهد شد و اینگونه کشاورزان بیشتر سود خواهند کرد.
اگرچه شعار از مزرعه تا بازار که برای راه اندازی روستابازارها تعریف شده آنگونه باید و شاید تحقق پیدا نکرده است ولی با توجه به توسعه غرفه های روستابازار سنندج که حاکی از استقبال شهروندان است می توان گفت وجود این بازارچه‌ها هم در زمینه ایجاد اشتغال و هم عرضه کالاهای مورد نیاز با قیمت و کیفیت مناسب اثربخش است.
حدود سه نفر در هر غرفه مستقر در روستابازار مشغول به کار هستند که اینگونه در روستابازارهای سنندج با ۹۶ غرفه، قروه ۱۸ غرفه و دیواندره ۲۴ غرفه نزدیک به ۴۱۴ نفر مشغول به کار هستند که اگر در هفت شهرستان دیگر استان هم روستابازار ایجاد شود برای چند صد نفر شغل ایجاد خواهد شد.
عرضه برخی از محصولات کشاورزی کردستان هم چون میوه و سبزی مشروط به فصل است و چند ماه از سال امکان عرضه آن ها در روستابازار وجود دارد ولی اگر واحدهای گلخانه تولیدکننده سبزی و سیفی در استان افزایش یابد این مشکل هم برطرف خواهد شد و روستابازار ها به طور مستمر می توانند این محصولات را به فروش برسانند و با این اقدام افزون بر تامین نیاز مردم، بازاری مطمئن و دائم برای فروش محصولات گلخانه‌ای هم ایجاد می شود.
حال ایجاد روستابازارها اگر با نظارت دقیق پیش رود هم در عرضه محصولات کشاورزان و افزایش درآمد آنها و هم در ایجاد اشتغال در استان و تسهیل و دسترسی آسان شهروندان به خرید کالاهای ضروری و مورد نیازشان بسیار تاثیرگذار خواهد بود و در همین راستا سازمان تعاون روستایی کردستان در جلسه تنظیم بازار استان خواستار افزایش تعداد روستابازار شد.
۱۹۱ هزار و ۴۹۵ نفر در کردستان عضو تعاون روستایی هستند ۲۴۲ اتحادیه و تعاون روستایی و شرکت های وابسته به بخش کشاورزی با ۵۴۲ نیرو در استان فعالیت دارند.