به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، روزهای اخیر اظهارنظرهای متعددی راجع به سد چمشیر انجام شده است. برخی از مخالفان آبگیری سد اقدام به بیان گزارههایی کردهاند که اساساً ناشی از اطلاعات غلطی است که به آنها رسیده است.
برخی از گزارههای یاد شده به حدی عجیب است که صحتسنجی آن با چند جستجوی ساده مشخص میشود. نخستین گزاره غلط وارد شده به مسئله ارتباط آبگیری سد چمشیر با شور شدن خلیج فارس است.
یک فعال رسانهای محیط زیستی، نخستین بار در فضای مجازی بر این نکته تاکید کرد که «با آبگیری سد چمشیر به احتمال قوی رودخانه زهره شورتر میشود و همین مسئله میتواند، کیفیت آب خلیج فارس را ناگوارتر کند.»
سد چمشیر خلیج فارس را شور میکند!
این اظهار نظر توسط این فعال رسانهای حوزه محیط زیست در شرایطی مطرح میشود که هیچ یک از مستندات فنی ارائه شده در رابطه با پروژه چمشیر وجود رخنمون نمک در مخزن سد را تایید نمیکند و اساساً هدف اصلی ساخت سد چمشیر علاج بخشی کمی و کیفی آب رودخانه زهره و کاهش شاخص شور آب در بازههای زمانی از سال است. به معنای دیگر قرار است، سد چمشیر در بازه زمانی سیلاب، آب را ذخیره کرده و با رهاسازی تدریجی طی زمان از کاهش آبدهی و به دنبال آن کاهش کیفیت آب این رودخانه جلوگیری کند.
فارغ از این مسئله اگر فرض شود بر خلاف مستندات علمی آبگیری سد چمشیر به شورتر شدن رودخانه زهره منتهی شود، میزان این شوری تا چه اندازه است که بتواند خلیج فارس متصل به آبهای آزاد با شاخص شوری بین ۲۰ هزار تا ۴۰ هزار را تحت تاثیر قرار دهد.
شادگان به سد چمشیر ارتباطی ندارد
اطلاعات غلط وارد شده به مسئله چمشیر تنها به کاهش کیفیت آب خلیج فارس ختم نمیشود و یک فعال دیگر رسانهای عنوان کرد، تالاب شادگان با آبگیری سد چمشیر شور میشود.
این در حالی است که بنا بر اطلاعات حوضههای آبریز کشور، اساساً سد چمشیر بر روی رودخانه زهره تاسیس شده و این رودخانه هیچ ارتباطی سطحی و زیرزمینی با تالاب شادگان ندارد و پس از گذر از شهر هندیجان به خلیج فارس میریزد.
در این رابطه شهره صدری خانلو، کارشناس ارزیابی محیط زیست عنوان کرده است: «بهرهبرداری از سد چمشیر هیچگونه تاثیری بر تالاب شادگان ندارد، رودخانه زهره بعد از محل سد چمشیر به سمت غرب جریان یافته و پس از دشت زیدون در شمال محدوده هندیجان تغییر مسیر داده و به سمت جنوب حرکت میکند.»
مجوز موهومی به نام مجوز آبگیری سد چمشیر
یکی دیگر از اطلاعات غلط وارد شده به ماجرای چمشیر، مسئله مجوز آبگیری است که همانند ۲ مسئله غلط قبلی توسط یک فعال رسانهای محیط زیست به مسئله وارد شده است. در این اطلاعات که در قالب مصاحبهای مطرح شد، آمده است، سازمان حفاظت محیط زیست باید مجوز آبگیری سد چمشیر را صادر نکند.
این مسئله در شرایطی مطرح میشود که اساساً در سازوکار ارزیابی محیط زیست یک پروژه عمرانی سدسازی اساساً چیزی به نام مجوز آبگیری وجود ندارد.
مطابق آییننامه سازمان حفاظت محیط زیست، پیش از هر اقدام اجرایی برای ساخت سد باید، یک نهاد معتمد این سازمان، گزارش ارزیابی زیست محیطی را تهیه کرده و پس از تهیه این گزارش برای بررسی دقیق کارشناسان سازمان به آنها ارسال شود. پس از بررسی جزئیات گزارش، سازمان حفاظت محیط زیست، اقدام صدور یا عدم صدور مجوز ارزیابی زیست محیطی میکند و پس از آن نیز در طی دوره ساخت، بازرسی مستمر از پروژه برای رعایت الزامات زیست محیطی انجام میشود. در چنین شرایطی اساساً مسئلهای به نام مجوز آبگیری وجود خارجی ندارد.
در رابطه با پروژه سد چمشیر، محمود محضرنیا، مجری طرح سد چمشیر گفت: «مطابق الزامات سختگیرانه محیط زیست، گزارش ارزیابی زیست محیطی پیش از شروع عملیات ساخت توسط شرکت معتمد این سازمان تهیه و بر مبنای این گزارش مجوز احداث سد صادر شده است.»
محضرنیا گفت: «پس از صدور مجوز نیز، ناظر سازمان حفاظت محیط زیست استان به طور پیوسته و مستمر در محل ساخت پروژه حاضر شده و الزامات تعیین شده در مجوز یک به یک پایش شده است که حاصل این پایشها نیز در ۲۵ جلد گزارش ذکر شده است.»
ارائه آمار غلط از تاریخ آبگیری سد
از دیگر اطلاعات غلطی که با ماجرای سد چمشیر ارائه شده، مسئلهای است که توسط یک استاد دانشگاه مطرح شده و در آن تاریخ آبگیری سد چمشیر بر خلاف اعلام وزارت نیرو در تاریخ ۲۴ آذرماه سال جاری عنوان شده است.
این مسئله در شرایطی است که محمد جوانبخت، معاون آب و آبفای وزیر نیرو در مصاحبهای تاکید کرده بود که آبگیری سد با توجه به سیلابهای رودخانه زهره در دی ماه صورت میپذیرد. در این رابطه به نظر میرسد، این دروغ وارد شده به مسئله سد چمشیر به منظور تجمیع عملیات رسانهای علیه این سد طراحی و تنظیم شده است.
ساختگاه سد برای احداث مناسب نیست
یکی دیگر از اطلاعات غلطی که توسط یک رسانه به مسئله سد چمشیر اضافه شده، مسئله تخریب سازه سد به دلیل قرار گیری روی سازند میشان است.
این در حالی است که مطابق مستندات فنی پروژه که توسط شرکت مشاور تهران سحاب ارائه شد، سازند محل قرارگیری سد با آزمایشهای مکرر مورد تست قرار گرفته و از ضخامت و همچنین مقاومت قابل توجهی به لحاظ پارامترهای ضریب الاستیسیته و مدول یانگ دارد و اساساً طراحی این سد نیز بر اساس ویژگی خوب ساختگاه سد انجام شده و اساساً مسئله تخریب ساختمان سد یک مسئله کاملاً غلط است.
از سوی دیگر ساختمان سد نیز بر اساس بهروزترین استانداردهای طراحی سازه ساخته شده و این پروژه بزرگترین طرح بتنی غلتکی غرب آسیا است و اساساً استفاده از بتن غلتکی زمینه ارتقای مقاومت سد را فراهم میکند و فرایند ساخت پیچیدهای دارد.
موارد یاد شده تنها بخشی از اطلاعات غلطی است که توسط تخریبچیان سد چمشیر وارد مسئله شده. مسائل دیگری نظیر شور شدن آب رودخانه، پاکتراشی غیر قانونی و سایر مسائل نیز از دیگر اطلاعات غلطی است که در فضای رسانه طرح شده است.
این در حالی است که منتقدان آبگیری این سد با استفاده از فشار اهرم رسانه و ارائه اطلاعات نادرست قصد دارند، مسئولان کشور را به واکنش نسبت به این سد چمشیر تحریک کنند.