به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از وبگاه سایتِکدِیلی، پیویسی یا پُلی وینیل کلراید، پلاستیکی است که به طور گسترده در سطح جهان استفاده میشود. از پیویسی برای ساخت انواع محصولات روزمره از جمله تجهیزات بیمارستانی مانند لوله، کیسه خون، ماسک و همچنین لولههای لولهکشی استفاده میشود. پیویسی در ساختمان نیز کاربرد دارد و از آن برای قاب پنجره، نمای ساختمان و کفسازی استفاده میشود. ضمن اینکه، در پوششهای سیمکشی برق، پرده دوش، چادر، برزنت و پوشاک نیز کاربرد دارد.
میزان بازیافت پیویسی در آمریکا صفر درصد است. بازیافت، فرایند تبدیل مواد زائد به محصولات جدید است، به حفظ منابع طبیعی کمک میکند و میزان زبالههای ارسالی به محل دفن زبالهها را کاهش میدهد. بازیافت راهی ساده و مؤثر برای کاهش اثرات زیستمحیطی زباله است.
اکنون، محققان دانشگاه میشیگان در آمریکا، راهی برای بازیافت شیمیایی پیویسی و تبدیل آن به مواد مصرفکردنی کشف کردهاند. محققان راهی برای استفاده از فتالات موجود در نرمکنندهها (یکی از اجزای مضر پیویسی) بهعنوان واسطه برای واکنش شیمیایی یافته اند.
دَنیِل فَگنانی (Danielle Fagnani)، سرپرست این پژوهش جدید، گفت: پیویسی نوعی پلاستیک است که هیچکس نمیخواهد با آن سر و کار داشته باشد، زیرا مجموعه مشکلات منحصربهفرد خود را دارد. پیویسی معمولاً حاوی مقدار زیادی نرمکننده (plasticizers) است که همهچیز را در جریان بازیافت آلوده میکند و معمولاً بسیار سمی است. همچنین اسیدهیدروکلریک را با مقداری گرما بهسرعت آزاد میکند.
پلاستیک معمولاً با ذوبشدن و تبدیلشدن به موادی با کیفیت پایینتر در فرایندی به نام بازیافت مکانیکی بازیافت میشود؛ اما هنگامی که گرما روی پیویسی اِعمال میشود، یکی از اجزای اصلی آن به نام نرمکننده بهراحتی از مواد خارج میشود. سپس آنها بهتدریج به پلاستیکهای دیگر که در جریان بازیافت هستند، اضافه میشوند. علاوه بر این، اسیدهیدروکلریک بهراحتی با گرما از پیویسی خارج میشود که ممکن است تجهیزات بازیافت را دچار خوردگی کند و باعث سوختگی شیمیایی پوست و چشم شود و برای کارگرانی که در کارخانه بازیافت کار میکنند خطرناک است.
فتالات (یک نرمکننده معمولی) مختلکننده غدد درونریز و بسیار سمی است؛ یعنی میتواند با هورمون تیروئید، هورمونهای رشد و هورمونهای دخیل در تولید مثل پستانداران، از جمله انسان، تداخل داشته باشد. بنابراین، تیم پژوهشی بهمنظور یافتن راهی برای بازیافت پیویسی بدون نیاز به گرما، شروع به کاوش در الکتروشیمی کردند و دریافتند میتوان از نرمکنندهای که یکی از مشکلات عمده بازیافت را ایجاد میکند، در تجزیه پیویسی استفاده کرد. در واقع، نرمکننده کارایی این روش را افزایش میدهد و روش الکتروشیمیایی، مشکل را با اسیدهیدروکلریک حل میکند.
تجزیه پلاستیکها به اجزای تشکیلدهنده آنها مواد تجزیهنشدهای تولید میکند که صنعت قادر است آنها را دوباره در تولید بگنجاند.