تهران- ایرنا- دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه تهران با بیان این که دانشگاه و صنعت هنوز نتوانسته اند به تعامل اثربخش برسند، گفت: یکی از موضوعاتی که اسباب همکاری دانشگاه و صنعت را فراهم کرده، آموزش و تربیت نیروی انسانی ماهر و تکنسین در دانشگاه جامع علمی کاربردی و به‌کارگیری آنها در صنعت است.

اکرم اسمعیلی یدکی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا اظهار داشت: در کشورهای درحال توسعه بسیاری از نهادها و سازوکارهای ناظر به تقویت ارتباطات نظام‌های آموزشی و بازارکار از یک سو و نقش‌آفرینی آموزش عالی در تحقیقات و نوآوری از سوی دیگر دچار نقصان یا ناکارآمدی اساسی هستند. یکی از راهکارهای موثر برای مقابله با این نقصان جدی، ایجاد همکاری نظام‌مند بین صنعت و دانشگاه است و چگونگی برقراری همکاری بین این دو، خود موضوعی مهم و پرچالش است.

وی افزود: یکی از دلایل نبود تمایل به همکاری میان دانشگاه و صنعت تفاوت در اولویت‌های آنها است. اولویت دانشگاه شامل آموزش، خلق دانش، انتشار مقاله، چاپ کتاب و ارتقای اساتید است و اولویت صنعت سود بالاتر، تضمین منافع سهامداران، تصاحب دانش فنی، دسترسی به کارکنان ماهر، کار عملی و نتیجه‌گرایی.

اسمعیلی ادامه داد: مسائل و موضوعات مطرح‌شده در طول ۲۴ کنگره ارتباط دولت، دانشگاه و صنعت برگزار شده در کشور، بیانگر آن است که هنوز دانشگاه و صنعت نتوانسته‌اند به تعاملی اثربخش برسند و همچنان محققان در جستجوی یافتن بهترین و موثرترین راهکارهای اثربخشی تعامل صنعت و دانشگاه هستند. یکی از انواع موضوعاتی که اسباب همکاری دانشگاه و صنعت را فراهم کرده، آموزش و تربیت نیروی انسانی ماهر و تکنسین در دانشگاه و به‌کارگیری آنها در صنعت است.

دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه تهران گفت: براساس تئوری فاصله بین نظریه و عمل (theory practice gap)، آموزش‌های علمی‌کاربردی می‌تواند فاصله بین آموخته‌های دانشجویان و آنچه را مورد نیاز صنعت است، پر کند. آموزش‌های علمی‌کاربردی ورودی نظامی است که خروجی آن توسعه فناوری و رشد اقتصادی است. محققان بر این باورند که سرمایه‌گذاری روی آموزش‌های علمی‌کاربردی بازدهی اقتصادی بسیار خوبی بدنبال خواهد داشت.

اسمعیلی در ادامه درباره وضعیت آموزش‌های علمی‌کاربردی در دنیا گفت: سال ۱۹۹۸، در سمینار دانشگاهی چالش‌های فراروی آموزش عالی در هزاره سوم که در سوئیس برگزار شده بود، اعلام شد در آینده یکی از انواع دانشگاه‌های موثر بر آموزش عالی که با رسالتی متفاوت کار خواهد کرد، دانشگاه‌های حرفه‌ای خواهند بود و استانداردترین دانش و مهارت‌های عملی را به دانشجویان خود منتقل خواهند کرد. واقعیت این است که امروزه در اکثر کشورها -چه توسعه یافته و چه درحال توسعه- دانشگاه‌هایی با رسالت اجرای آموزش‌های مهارتی متولد شده‌اند.

دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه تهران افزود: آموزش‌های علمی‌کاربردی در بسیاری از کشورها بخش مهمی از مشکلات مربوط به بیکاری، نابرابری اجتماعی و اشتغال را مرتفع کرده و از منظر اقتصاد آموزش، سرمایه‌گذاری دولت‌ها را توجیه‌پذیر کرده است.

اسمعیلی ادامه داد: در آلمان حدود یک چهارم بنگاه‌های اقتصادی این کشور مرکز آموزش‌های علمی‌کاربردی دارند. در نظام آموزش دوگانه (Dual Education System) آلمان که اصلی‌ترین نـوع آمـوزش حرفه‌ای محسوب می‌شود، دو محل برای یادگیری وجود دارد. ۷۰ درصـد از آموزش ها بر پایه کار و ۳۰ درصد دیگر مدرسه‌محور اسـت. آموزش در نظام دوگانه، با تنظـیم و عقـد قــرارداد، میــان بنگاه اقتــصادی، محل اجــرای آمــوزش (مدارس حرفه‌ای) و کارآموز آغاز می‌شود.

بنگاه‌های اقتصادی هزینه‌های آموزش را برعهده دارند

این دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه تهران با بیان این که بنگــاه هــای اقتــصادی هزینـه‌های آمـوزش را بــرعهــده دارنـد و بــراساس توافـق مراجع ذیصلاح بـه کـارآموز کمـک هزینه‌ای پرداخت می‌کنند، گفت: بنا بر گزارش‌های رسمی در استرالیا در فاصله سال های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ از ۲۵ میلیون جمعیت این کشور، نزدیک به ۴ میلیون نفر در ۴۱۹۳ مؤسسه ارائه‌دهنده آموزش‌های علمی‌کاربردی مشغول به تحصیل بودند. در آفریقای جنوبی میزان رشد دانشجویانی که در دهه اخیر در مرکز آموزش‌های فنی و حرفه‌ای (تکنیکون‌ها) آموزش دیدند با ۴۶ درصد رشد از۱۴۷ هزار نفر به ۲۱۵ هزار نفر رسیده است.

وی درباره اهداف آموزش‌های علمی‌کاربردی گفت: اساسنامه دانشگاه جامع تکنولوژی مصوب شورای گسترش آموزش عالی مورخ ۱۸ مهر ۱۳۷۱، زمینه مشارکت سازمان ها و دستگاه‌های اجرایی دولتی و غیردولتی را برای تربیت نیروی انسانی متخصص و مورد نیاز بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور؛ به‌نحوی که دانش‌آموختگان بتوانند دانش و مهارت لازم را برای کاری که به آنها محول می‌شود کسب کند، فراهم کرد.

اسمعیلی افزود: براساس آیین‌نامه نظام آموزش مهارت و فناوری مصوب هیأت وزیران مورخ ۱۰ آبان ۱۳۹۰، هدف از این آموزش‌ها ارتقا و انتقال دانش کار و فناوری، به‌هنگام کردن مهارت های شغلی و افزایش مستمر و فزاینده بهره‌وری در تمامی سطوح مهارت و فناوری است که به‌صورت آموزش‌های رسمی و آموزش‌های تکمیلی بین سطوح طراحی و اجرا می‌شود و با استفاده از فناوری‌های آموزشی روز و ظرفیت‌های آموزشی محیط کار، افراد را براساس استانداردها و صلاحیت‌های شغلی و با تأکید بر اخلاق حرفه‌ای برای احراز شغل، حرفه و کسب و کار تا سطح مطلوب تربیت می‌کند.

دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه تهران ادامه داد: اساسنامه دانشگاه جامع علمی‌کاربردی در مصوب شورای گسترش و برنامه‌ریزی آموزش عالی ۶ تیر ماه ۱۴۰۰ف بازنگری‌شد. براساس این اساسنامه هدایت، توسعه و پیشبرد آموزش‌های عالی علمی‌کاربردی و ارتقای دانش، ایجاد و توسعه مهارت‌های لازم و به‌فعلیت‌درآوردن استعدادهای نهفته در افراد و نیز ایجاد و تقویت توانایی‌های لازم برای کاربرد علوم و فناوری، کارآفرینی و اشتغال افراد در طیفی از مشاغل و حرفه‌ها، همچنین ایجاد زمینه لازم برای مشارکت نهادهای دولتی، عمومی و غیردولتی برای تربیت نیروی انسانی متخصص و موردنیاز بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و علمی و فناوری به‌منظور کسب دانش و مهارت لازم و کافی برای انجام امور محوله در سطوح و انواع آموزش‌های مقطع‌دار و بدون مقطع از اهداف این دانشگاه است.

وی گفت: بنابراین مقایسه اهداف آموزش‌های علمی‌کاربردی در طول سه دهه گذشته بیانگر ایجاد تغییراتی در دیدگاه‌های دولتمردان از اجرای آموزش‌های علمی‌کاربردی است و بعضاً انتظاراتی از جمله کسب اخلاق حرفه‌ای و به‌فعلیت‌درآوردن استعدادهای نهفته در افراد و ایجاد و تقویت توانایی‌های کاربرد علوم و فناوری، کارآفرینی و اشتغال افراد نیز علاوه بر کسب دانش و مهارت شغلی افزوده شده است.

اسمعیلی درباره تفاوت و شباهت آموزش‌های علمی‌کاربردی با آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و آموزش‌های نظری، بیان کرد: با توجه به تعریف دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، آموزش‌های علمی‌کاربردی دارای دو مفهوم عام و خاص است. مفهوم عام آن هم‌معنی با آموزش‌های فنی و حرفه‌ای رسمی و غیررسمی و شامل آموزش‌هایی است که افراد غیرشاغل را برای احراز حرفه و شغلی معین آماده می کند یا باعث ارتقای کارایی و توانایی شاغلان می‌شود.

دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه افزود: اما در مفهوم خاص، این دو نوع آموزش متفاوت از هم هستند. نوع مهارت دانش‌آموختگان مهم‌ترین وجه تمایز آنها است. مهارت برون دادهای نظام فنی و حرفه‌ای بیشتر دستی بوده، اما از آنجایی‌که بروندادهای نظام علمی‌کاربردی مبانی علمی حرفه و شغل را نیز می‌آموزند، علاوه بر آن مهارت‌های دستی، از مهارت‌ها و توانایی‌های ذهنی بیشتری برخوردار می‌شوند و برای تصدی مشاغل سطوح بالاتر قابلیت لازم را کسب می‌کنند.

وی ادامه داد: آموزش علمی‌کاربردی با آموزش فنی‌ و حرفه‌ای از این جنبه که هر دو معطوف به شغل هستند، اشتراک‌هایی دارد و از این جنبه که به مبانی علمی مشاغل نیز می‌پردازند با آموزش‌های عالی نظری شباهت دارند. در آموزش‌های علمی‌کاربردی تأکید برنامه‌ها بر آموزش تکنسین و اشتغال‌زایی است که معمولاً توسط دستگاه‌های اجرایی تهیه شده و در شورای عالی برنامه‌ریزی تصویب می‌شود.

اسمعیلی یادآور شد: معمولاً برای اجرای آموزش‌های علمی‌کاربردی از امکانات آموزشی، مالی و تجهیزات دستگاه‌های مجری استفاده می‌شود. بنابراین محیط آموزشی دوره‌های علمی‌کاربردی با محیط‌های مرسوم دانشگاهی متفاوت است و حتی گاهی محیط آموزشی همان محیط کار است. همچنین ماهیت تخصصی و کاربردی برنامه‌های آموزشی طوری است که بیشتر دروس توسط مدرسان تجربی و خبرگان شاغل در دستگاه‌های متقاضی تدریس شود که این از تفاوت‌های دانشگاه جامع علمی‌کاربردی با سایر دانشگاه‌ها است.

وی گفت: در دانشگاه جامع علمی‌کاربردی دوره‌های با ماهیت فنی شامل کاردانی فنی، مهندسی فناوری، مهندسی فناوری ارشد و مهندسی فناوری خبره و دوره‌های با ماهیت غیرفنی شامل کاردانی حرفه‌ای، کارشناسی حرفه‌ای، کارشناسی حرفه‌ای ارشد و کارشناسی حرفه‌ای خبره است که به ترتیب هم طراز با کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در نظام آموزش‌های نظری است. تاکنون دوره دکتری اجرا نشده و دوره‌های ارشد که در فاصله زمانی ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۳ اجرا شد، پروژه محور و متفاوت از سایر دانشگاه‌ها و دارای یک کلان‌پروژه و تعدادی ریزپروژه بوده و حاصل آن رسوب فناوری برای کارفرمایان است.

اسمعیلی با بیان این که دانشجویان هردو نظام نظری و مهارتی از مزایا و تسهیلات قانونی چون معافیت تحصیلی برخوردارند، افزود: سطوح تحصیلی در هر دو نظام از نظر ارزش هم‌طراز بوده و دانش‌آموختگان آنها می‌توانند براساس شرایط عمومی و اختصاصی در سطوح بالاتر در هریک از دو نظام ادامه تحصیل بدهند.

وی ادامه داد: دانشگاه جامع علمی‌کاربردی مجری دوره‌های علمی‌کاربردی مثل کاردانی مربی کودکان استثنایی کم‌توان ذهنی ویژه گروه‌های خاص و آموزش‌های علمی‌کاربردی جوار کارخانه (In-plan Training) است؛ یعنی آموزش عملگرایی که آموزش و محیط کار را در یک فضای واقعی تلفیق می‌کند و فرایند یاددهی یادگیری را به مسائل واقعی و به‌هنگام صنعت نزدیک می‌سازد، نیز عامل موثری برای احیای اصولی و علمی بسیاری از مشاغل ازجمله مشاغل فراموش‌شده (Out of Date Jobs) است.

اسمعیلی تصریح کرد: بنابراین، ویژگی اصلی آموزش‌های علمی‌کاربردی در قیاس با سایر نظام‌های آموزش عالی، در اتصال آنها به یک شغل مشخص است. اگر آموزش‌های علمی‌کاربردی قادر نباشد مشکل اشتغال، بیکاری، نابرابری و بهره‌وری در جامعه را حل کرده و موجب رونق و تحرک اقتصاد شود، قطعاً دچار کژکارکردهایی شده که علاوه بر اتلاف و هدرفت منابع مالی و انسانی، عوارض اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی دیگری برای جامعه رقم خواهد زد.

دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه گفت: البته از گذشته بخش‌های نظری بر بخش‌های عملی آموزش‌ها برتری داشته اند و همین امر سبب شده مجریان آموزش علمی‌کاربردی گاهاً مأموریت خود را فراموش کرده و الگوهای برنامه‌ریزی آموزشی و درسی نظری غالب در نظام دانشگاهی را برای ادامه فعالیت خود ترجیح دهند.

وی تاکید بر این که دانشگاه جامع علمی‌کاربردی در تضمین کیفیت موفق بوده و توانسته صلاحیت احراز شغل را در دانش آموختگان خود ایجاد کند افزود: تعریفی که شبکه بین‌المللی نهادهای تضمین کیفیت در آموزش عـالی از کیفیت نظام دانشگاهی ارایه کرده، عبارت است از میزان تطابق وضعیت موجود با استانداردهای از قبـل تعیین‌شده و مأموریت، اهداف و انتظارات.

اسمعیلی گفت: دانشگاه علمی‌کاربردی باید در پاسخ به ذی‌نفعان خود همواره استانداردهای آموزش‌های مهارتی را رعایت کند. یعنی دانش و مهارت‌هایی را به مخاطب انتقال دهند که توسط کارفرمایان تعریف شده تا موفقیت کارکنان در شغل تضمین شود. استانداردها بر حسب زمینه‌ها و شرایط حرفه تعریف شده و توسط نمایندگانی از آن حرفه اعتبارسنجی خواهند شد.

وی ادامه داد: بنابراین راجع به اینکه یک دانشگاه دارای کیفیت هست یا خیر باید صرفاً براساس پژوهش و بررسی‌های علمی صحبت کرد. پژوهش‌هایی در این خصوص انجام شده که خوب است با دقت مطالعه شوند و در اجرای تصمیمات و سیاستگذاری‌ها در سطوح عالی کشور به کار گرفته شوند.

دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه گفت: به‌عنوان مثال، اخیراً در آذرماه سال ۱۴۰۱، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نتایج مطالعه‌ای را منتشر کرد که به بررسی کیفیت آموزش‌های مهارتی رسمی و غیررسمی ارائه‌شده توسط متولیان ذی‌ربط در ایران (دانشگاه علمی‌کاربردی، دانشگاه فنی و حرفه‌ای و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای) پرداخته است. مطابق با این پژوهش آموزش‌های مهارتی در بخش دانشجویی و دانش‌آموزی با اهداف مشخص‌شده در برنامه ششم توسعه کشور فاصله دارد.

وی افزود: براساس این گزارش در حال حاضر، آموزش‌های مهارتی در ایران، شامل ۳۵درصد (۱۹.۱ درصد کاردانش و ۱۵.۹ درصد فنی و حرفه‌ای) از دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه و ۱۲.۲ درصد (۶.۸ درصد علمی‌کاربردی و ۵.۴ درصد فنی و حرفه‌ای) از دانشجویان آموزش عالی است که با اهداف مشخص‌شده در قانون برنامه ششم توسعه کشور به ترتیب ۵۰درصد و ۳۰درصد برای این بخش‌ها فاصله دارد. براساس این پژوهش نرخ اشتغال دانش‌آموختگان دانشگاه جامع علمی‌کاربردی برابر با ۵۶ درصد و نرخ اشتغال دانش‌آموختگان دانشگاه فنی و حرفه‌ای برابر با ۲۶ درصد است. این در حالی است که برخی از مسؤولان دانشگاه جامع علمی‌کاربردی نرخ اشتغال دانش‌آموختگان این دانشگاه را بالاتر از این عدد برآورد کرده‌اند. البته اجرای طرح‌های پژوهشی مشابهی در دستور کار دانشگاه جامع علمی‌کاربردی هست.

اسمعیلی به عنوان مولف کتاب جایگاه دانشگاه جامع علمی‌کاربردی در نظام آموزش عالی ایران درباره ضرورت تدوین این کتاب توضیح داد: امروزه علم و دانش در رقابت بین کشورها جایگاه منحصر به فردی دارد و از اصلی‌ترین مزیت های رقابتی کشورها محسوب میشود، به‌طوری که جای منابع سنتی ثروت یعنی زمین، نیروی کار و سرمایه را گرفته است. از طرفی همه‌ جوامع به‌دنبال توسعه و پیشرفت اقتصادی به‌ویژه ازطریق توسعه منابع انسانی هستند. منابع انسانی، ثروت یک جامعه هستند و تفاوت کشورهای فقیر و ثروتمند در منابع مالی و مادی آنها نیست، بلکه در مهارت و توانمندی منابع انسانی و نیز چگونگی مدیریت آنها است.

این دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه تهران گفت: این موضوع تا اندازه‌ای اهمیت دارد که بعضی از دولت‌ها سرمایه زیادی را به آموزش اختصاص داده‌اند. از منظر رویکرد توسعه منابع انسانی، هریک از رده‌های تخصصی، نیازمند دانش، مهارت‌ و تخصص‌های خاصی هستند که در درجه اول باید این نیازها به‌درستی شناسایی و ارزیابی، و سپس با تدوین و اجرای برنامه‌های آموزشی متناسب و پویا، نیازمندی‌های جامعه در این رابطه برطرف شود.

وی گفت: بنابراین، بیشتر کشورها در تلاش هستند تا پلی بین نظام آموزشی و نظام اقتصادی جامعه‌ خود ایجاد کنند؛ به‌طوری که دانش‌آموختگان از آموزش متناسب با نیازهای بازار برخوردار شوند و با به‌کارگیری آنها سبب تحقق پیشرفت‌های اقتصادی شوند. یکی از انواع آموزش عالی که پس از جنگ جهانی دوم به طور بی‌سابقه‌ای گسترش یافت آموزش‌های علمی‌کاربردی است و درحال حاضر یکی از شاخص‌های موفقیت کشورهای توسعه یافته به حساب می‌آیند.

اسمعیلی یادآور شد: در کشور ایران نیز باوجود اینکه آموزش‌های علمی‌کاربردی با چالش‌هایی مانند وارداتی بودن تکنولوژی، پایین‌بودن منزلت اجتماعی مشاغل یدی، برتری‌داشتن جنبه نظری بر جنبه عملی در آموزش عالی، کمبود استادکاران مجرب و واگذارکردن اجرای این آموزش‌های به دستگاه‌های غیرآموزشی، مواجه بوده، اما همچنان چگونگی بهره‌مندی از آنها دغدغه صاحب‌نظران و برنامه‌ریزان بوده است. لذا برمبنای این دغدغه در اوایل دهه ۷۰د دانشگاه جامع تکنولوژی تشکیل شد که بعدها به دانشگاه جامع علمی‌کاربردی تغییرنام داد.

وی افزود: مرحوم دکتر تقی ابتکار که از تلاشگران اصلی ورود آموزش‌های علمی‌کاربردی به ایران محسوب می‌شود و در آن زمان رییس گروه برنامه‌ریزی فنی‌- مهندسی وزارت علوم و مسؤول گروه هشتم (گروه آموزش‌های علمی‌کاربردی) شورای عالی برنامه‌ریزی بود، اظهار داشت متاسفانه هرزمان که با کوشش و تلاش گروهی از افراد آگاه به نیاز کشور، آموزش‌های علمی‌کاربردی احیاء و اجرایی شده، از یک سو به‌خاطر جاذبه آموزش‌های نظری و از سوی دیگر نبودن استادکار و برنامه آموزشی برای آموزش‌های علمی‌کاربردی، این تلاش‌ها ناکام مانده‌ است.

دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه تهران درباره محتوای کتاب جایگاه دانشگاه جامع علمی کاربردی در نظام آموزش عالی ایران گفت: پیرو دغدغه‌هایم در خصوص چگونگی تبیین جایگاه دانشگاه جامع علمی کاربردی در نظام آموزش عالی ایران ترجیح دادم برای مسأله‌شناسی و تبیین این موضوع، به سراغ برجسته‌ترین اساتید و متخصصان کشور بروم که علاوه بر اِشراف بر حوزه آموزش عالی، بخشی از تجارب مدیریتی‌شان نیز در دانشگاه جامع علمی‌کاربردی رقم خورده باشد.

وی افزود: دکتر جعفر توفیقی وزیر اسبق علوم، تحقیقات و فناوری و رییس پژوهشگاه صنعت نفت و دکتر محمدتقی امان‌پور از خبرگان آموزش‌های علمی‌کاربردی و عضو شورای برنامه‌ریزی آموزشی و درسی دانشگاه که در تأسیس دانشگاه جامع علمی‌کاربردی نقش به‌سزایی داشتند، این درخواست را اجابت کردند. از آنها درخواست کردم تا در مورد ایده اصلی و فلسفه تأسیس دانشگاه جامع علمی‌کاربردی مباحثی را ارائه کنند. اینکه کدام مسأله یا خلاء در نظام آموزش عالی موجب تأسیس این دانشگاه شد و آیا بعد از گذشت سه دهه، این خلاء برطرف شده است یا نه؟ و اینکه از نظر آنها دانشگاه جامع علمی‌کاربردی در این سه دهه چه دستاوردهایی برای نظام آموزش عالی ایران داشته است؟

اسمعیلی ادامه داد: دکتر توفیقی و دکتر امان‌پور هر یک از منظری متفاوت پاسخ‌هایی برای این پرسش‌ها فراهم آوردند. روایت‌های بازگونشده این دو سخنران توانست، بُرشی تاریخی از این دانشگاه به دانشجویان و پژوهشگران علاقمند به تاریخ آموزش عالی در ایران ارائه دهد.

دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه تهران یادآور شد: پیمان صالحی معاون پژوهشی فعلی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاون سابق نوآوری و تجاری‌سازی فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و معاون اسبق پژوهش و نوآوری دانشگاه جامع علمی‌کاربردی نیز در مورد تأثیر دانشگاه جامع علمی‌کاربردی در عرصه نوآوری، کارآفرینی و تجاری‌سازی و جایگاهی که می‌تواند در کشور به خود اختصاص دهد، سخن گفت. وی ارزیابی خود را از عملکرد مراکز دانشگاه جامع علمی‌کاربردی، فارغ‌التحصیلان و دستاوردهای فناورانه و نوآورانه این دانشگاه بیان کرد.

اسمعیلی گفت: اصغر کشت‌کار که سابقه حضور در سه معاونت مختلف دانشگاه جامع علمی‌کاربردی را در کارنامه مدیریتی خود داشته و علاوه بر آن دو سال مسئولیت معاونت آموزشی دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای را نیز برعهده داشت، به این سوال پاسخ داد که چرا در دولت‌های گذشته طرح ادغام دانشگاه جامع علمی‌کاربردی با دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای مطرح و منتفی شد؟ اساساً شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو دانشگاه چیست؟

وی افزود: غلامرضا کریمی‌نژاد رئیس اسبق مؤسسه آموزش عالی علمی‌کاربردی جهاد کشاورزی و معاون اسبق پشتیبانی دانشگاه جامع علمی‌کاربردی درباره نقش مؤسسات آموزش عالی علمی کاربردی در بخش‌های تخصصی - به‌ویژه بخش کشاورزی - تجارب خود را بیان کرد.

دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه تهران ادامه داد: مرحوم پیمان دانش‌کار آراسته معاون پژوهش و فناوری سابق دانشگاه جامع علمی‌کاربردی نیز صحبت‌های خود را به بیان سیاست‌های دانشگاه در زمینه کیفیت‌بخشی به آموزش‌های علمی‌کاربردی اختصاص داد و درباره چرایی تعطیلی مراکز دولتی و برخی مراکز فاقد استاندارد، اساسنامه مراکز، ارتقای وضعیت مدرسان، توسعه دوره‌های کوتاه‌مدت، توسعه پژوهش و استارت‌آپ‌ها، برنامه‌های آتی و سند راهبردی دانشگاه مباحثی ارائه کرد.

وی یادآور شد: از خبرگان یادشده درخواست کردم در بخش پایانی سخنان خود به دورنما و چشم‌اندازی که لازم است دانشگاه جامع برای بقا و سازگاری بهتر با تغییر و تحولات آموزش عالی در ایران برای خود ترسیم کند، بپردازند. محورهایی که در نظر گرفته شد عبارت بودند از: دانشگاه جامع در ۱۰ سال آینده با چه چالش‌ها، روندها و رخدادهای داخلی و خارجی مواجه خواهد بود؟ سناریوهای مطلوب برای ارتقای کیفیت دانشگاه جامع علمی‌کاربردی کدامند؟ با توجه به تأثیر کرونا بر کل نظام آموزش عالی جهان و ایران از آنجایی که بخش اعظمی از آموزش‌های کاربردی و مهارتی این دانشگاه نیاز به حضور فیزیکی دانشجو در محیط کار واقعی، کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها دارد، نحوه ارائه مطلوب آموزش‌های علمی کاربردی چگونه است؟

کتاب جایگاه دانشگاه جامع علمی کاربردی در نظام آموزش عالی ایران اخیرا با حضور جمعی از روسای استانی این دانشگاه رونمایی شد. این کتاب به کوشش اکرم اسماعیلی یدکی دانشجوی دکترای مدیریت آموزش عالی دانشگاه تهران با موضوع جایگاه دانشگاه جامع علمی کاربردی در نظام آموزش عالی ایران نگارش شده است.

در این کتاب به پرسش‌هایی درباره چالش ها، روندها و رخدادهای داخلی و خارجی دانشگاه جامع در ۱۰ سال آینده، فلسفه تاسیس دانشگاه جامع علمی کاربردی ، آسیب شناسی نظام آموزش های علمی کاربردی در ایران، ناگفته‌های طرح ادغام این دانشگاه با دانشگاه فنی حرفه ای، نقش دانشگاه جامع علمی کاربردی در نظام نوآوری کشور، کارکرد موسسات آموزش عالی علمی کاربردی در توسعه کشاورزی و تجربه پنج سال اخیر این دانشگاه در زمینه کیفیت بخشی به آموزش های علمی کاربردی پرداخته است .

همچنین در این کتاب به طرح های مطلوب برای ارتقای کیفیت دانشگاه جامع علمی کاربردی، تاثیر کرونا بر کل نظام آموزش عالی جهان و ایران و ارائه آموزش های مجازی از راه دور و نحوه ارائه مطلوب آموزش های علمی کاربردی پاسخ داده شده است.