به گزارش ایرنا، مسکن به عنوان یکی از مهمترین نیازهای اولیه انسان و از شاخص های مهم رفاه اجتماعی جزو اولین دغدغه اقتصادی عموم جامعه در کنار خوراک و پوشاک است و نقش مهمی در محافظت و امنیت انسان ایفا می کند.
بر اساس اصل ۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی، داشتن مسکن متناسب با نیاز، حق هر فرد و خانواده ایرانی است و دولت موظف است با رعایت اولویت برای آنها که نیازمندترند به خصوص روستانشینان و کارگران زمینه اجرای این اصل را فراهم کند.
دولت های مختلف برای تسهیل و تامین مسکن نیازمندان طرح های مختلفی در قالب « مسکن مهر»، « اقدام ملی مسکن» و «نهضت ملی مسکن» اجرا کرده و تسهیلات ویژه ای نیز در این راستا از سوی نهادها، دستگاه های مختلف و بانک ها پرداخت شده است.
تامین مسکن برای محرومان و اقشارکم درآمد جامعه از بدو پیروزی انقلاب اسلامی جزو دغدغه ها و اولویت های دولت‌های مختلف بوده و در دولت سیزدهم نیز چشم امید محرومان و اقشار کم درآمد آذربایجان‌شرقی به طرح نهضت ملی مسکن دوخته شده است.
دولت سیزدهم نیز با اجرای طرح اقدام ملی مسکن با عنوان «مسکن زندگی» ساخت چهار میلیون واحد مسکونی در چهار سال را در برنامه های خود گنجانده است و به گفته کارشناسان حوزه مسکن اکنون ساخت بیش از ۱.۵ میلیون واحد در سطح کشور و به تبع آن ساخت بیش از ۶۷ هزار واحد در آذربایجان شرقی آغاز شده است.
آذربایجان شرقی با بیش از چهار میلیون نفر جمعیت از جمله استان های مهم کشور در اجرای طرح نهضت ملی مسکن محسوب می شود که بنا بر آمار اداره کل راه و شهرسازی آذربایجان شرقی، سهمیه این استان از نهضت ملی مسکن در سال اول اجرا حدود ۵۰ هزار واحد مسکونی است در حالی که برای بهره مندی از این طرح ۲۷۸ هزار و ۳۱۴ نفر ثبت نام کرده و از این تعداد ۴۲ هزار و ۸۸ نفر حایز شرایط و تایید نهایی شده اند.
بر اساس برآوردهای کارشناسان حوزه مسکن در آذربایجان شرقی، ناتوانی متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن , دهک های پایین در تامین آورده اولیه، انصراف متقاضیان بدلیل عدم توانایی در تامین آورده های دوم، عدم جذابیت وام بافت فرسوده برای متقاضیان، طولانی شدن مدت اجرای پروژه های بلند مرتبه سازی، افزایش قیمت ساخت پروژه های طرح نهضت ملی مسکن متناسب با افزایش بی رویه قیمت مصالح و دستمزدها، لزوم اجرای نیرورسانی و تاسیسات زیر بنایی و همچنین رو بنایی متناسب با پیشرفت پروژه ها و مشکل تامین منابع مالی برای سخت واحدها و اخذ قیمت تمام شده از متقاضی از جمله چالش های پیش روی طرح نهضت ملی مسکن در این استان است.
ناظران و کارشناسان حوزه مسکن نیز عمل به تعهد واریز اولیه از سوی دستگاه های حمایتی در طرح نهضت ملی مسکن، افزایش میزان تسهیلات بانکی به همراه کاهش نرخ سود و همچنین افزایش طول دوران مشارکت برای کاهش میزان اقساط پرداختی، حذف شرط واریز ۱۵۰ میلیون تومان سهم دولت به صورت یک جا و افزایش طول دوران بازپرداخت مشابه وام خود مالکی، انعقاد قرارداد در 2 مرحله (مرحله اول اسکلت و سفت کاری و مرحله دوم اجرای نازک کاری) و تامین مصالح عمده از قبیل میلگرد و سیمان توسط دولت به نرخ یارانه ای در پروژه های طرح نهضت ملی مسکن را از راه حل های رفع این چالش ها می دانند.
به عقیده کارشناسان حوزه مسکن، تعیین سهم دستگاه های خدمات رسان از اعتبارات ملی و استانی (مشابه مسکن مهر) به کارگیری روش اجاره به شرط تملیک و تامین منابع مالی از طریق تهاتر اراضی و احداث واحدها توسط دولت و اخذ قیمت تمام شده از متقاضی به صورت تقسیط بلند از دیگر راه حل ها برای کاستن از چالش های پیش روی این طرح است.
با وجود چالش های پیش روی طرح نهضت ملی مسکن در این استان، اجرای پروژه ها در شهرهای مختلف استان آغاز شده و ساخت واحدهای مسکونی در مراحل مختلف پیشرفت قرار دارد در برخی از شهرها نیز واحدها تکمیل و به متقاضیان واگذار شده است.
طرح نهضت ملی مسکن با ناتوانی متقاضیان و دهک های پایین در تامین آورده اولیه مواجه است
مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان شرقی با بیان اینکه طرح نهضت ملی مسکن با وجود برخی چالش ها در سطح استان از پیشرفت مناسبی برخوردار است، می گوید: ناتوانی متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن و دهک های پایین در تامین آورده اولیه، انصراف متقاضیان بدلیل عدم توانایی در تامین آورده های دوم و طولانی شدن مدت اجرای پروژه های بلند مرتبه سازی از جمله چالش های پیش روی این طرح است.
امیربخشی زاده، می افزاید: عمل به تعهد واریز اولیه از سوی دستگاه های حمایتی در طرح نهضت ملی مسکن، افزایش میزان تسهیلات بانکی به همراه کاهش نرخ سود و افزایش طول دوران مشارکت جهت کاهش میزان اقساط پرداختی از راه حل های کاستن از چالش های این طرح است.عمل به تعهد واریز اولیه از سوی دستگاه های حمایتی در طرح نهضت ملی مسکن، افزایش میزان تسهیلات بانکی به همراه کاهش نرخ سود و افزایش طول دوران مشارکت جهت کاهش میزان اقساط پرداختی از راه حل های کاستن از چالش های این طرح است.
وی اظهار می کند: از بین ۲۷۸ هزار و ۳۱۴ متقاضی این طرح در این استان، شرایط ۴۲ هزار و ۸۸ متقاضی تایید شده و ۱۵ هزار و ۹۴۷ متقاضی آورده شخصی خود به میزان بیش از ۴۰ میلیون تومان را واریز کرده اند.
مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان شرقی، با اشاره به تخصیص پروژه برای ۶۰ هزار و ۳۳۴ متقاضی، می گوید: عملیات ساخت ۶۷ هزار و ۲۶۲ واحد در سطح شهرهای مورد تقاضای این استان آغاز شده است.
بخشی زاده، با بیان اینکه این طرح در شهرهای جدید سهند و شهریار و تبریز، مراغه، مرند و اهر به عنوان شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر و شهرهای زیر ۱۰۰ هزار و روستاها اجرا می شود، ادامه می دهد: هشت هزار و ۳۵۴ پروژه در شهرهای جدید، سه هزار و ۲۷ پروژه در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر، یکهزار و ۸۸۹ پروژه در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر، ۱۴ هزار و ۶۳۵ واحد در روستاها و ۳۲ هزار و ۴۲۹ واحد به صورت خود مالک شهری تخصیص یافته است.
مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان شرقی می گوید: اکنون عملیات اجرایی ۱۳ هزار و ۴۷۰ واحد در شهرهای جدید، سه هزار و ۳۳۲ واحد در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر، سه هزار و ۳۹۶ واحد در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر و واحدهای روستایی و خودمالک در سطح استان آغاز شده است. عملیات اجرایی ۱۳ هزار و ۴۷۰ واحد در شهرهای جدید، سه هزار و ۳۳۲ واحد در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر، سه هزار و ۳۹۶ واحد در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر و واحدهای روستایی و خودمالک در سطح استان آغاز شده است.
بخشی زاده، با تاکید بر اینکه باید کیفیت زندگی مردم و تحقق خانه‌دار شدن خانوارها با اجرای طرح نهضت ملی مسکن ارتقا یابد، می افزاید: این روند در تمام شهرهای استان با تامین اراضی مورد نیاز با جدیت دنبال و پیگیری روزانه از طریق معاونت مسکن و ساختمان این اداره کل انجام می شود.
وی یادآوری می کند: سهمیه آذربایجان شرقی از طرح نهضت ملی مسکن حدود ۲۰۰ هزار واحد است که این تعداد برای چهار سال برنامه ریزی شده و برای تامین زمین سهمیه استان در این طرح، از ابزارهای مختلف پیش‌بینی شده در شیوه‌نامه به ویژه الحاق اراضی استفاده شده است.
افزایش بی رویه قیمت مصالح و دستمزدها از چالش های پیش روی طرح نهضت ملی مسکن است
مدیرکل بنیاد مسکن آذربایجان شرقی نیز می گوید: عدم جذابیت وام بافت فرسوده برای متقاضیان و افزایش قیمت ساخت پروژه های طرح نهضت ملی مسکن متناسب با افزایش بی رویه قیمت مصالح و دستمزدها از چالش های اجرای این طرح ملی است.عدم جذابیت وام بافت فرسوده برای متقاضیان و افزایش قیمت ساخت پروژه های طرح نهضت ملی مسکن متناسب با افزایش بی رویه قیمت مصالح و دستمزدها از چالش های اجرای این طرح ملی است.
حجت الله سروری، می افزاید: حذف شرط واریز ۱۵۰ میلیون تومان سهم دولت به صورت یک جا و افزایش طول دوران بازپرداخت مشابه وام خودمالکی، انعقاد قرارداد در ۲ مرحله ( مرحله اول اسکلت و سفت کاری و مرحله دوم اجرای نازک کاری) و تامین مصالح عمده از قبیل میلگرد و سیمان توسط دولت به نرخ یارانه ای در پروژه های طرح نهضت ملی مسکن از راه حل های رفع این چالش ها به شمار می رود.
وی با بیان اینکه اجرای طرح نهضت ملی مسکن در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت بر عهده این بنیاد است، اظهار می کند: اکنون ساخت سه هزار و ۳۹۶ واحد در قالب طرح نهضت ملی مسکن در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر آذربایجان شرقی آغاز شده است.
مدیرکل بنیاد مسکن آذربایجان شرقی با اشاره به پیشرفت های فیزیکی ۱۰ تا ۱۰۰ درصد این واحدها نسبت به شهرهای در حال اجرا، می گوید: با توجه به روند اجرای این واحدها پیش بینی می شود تا پایان امسال یا اوایل سال آینده ساخت حدود ۲ هزار واحد به اتمام برسد و تحویل متقاضیان شود.
سروری ادامه می دهد: در اجرای این طرح تهیه زمین توسط راه و شهرسازی انجام و تحویل بنیاد مسکن می شود و این بنیاد در تهیه نقشه ها، انجام مراحل مربوط به نظام مهندسی، شهرداری و اخذ پروانه با متقاضیان همکاری می کند.
وی با اشاره به اینکه در ۵۷ شهر بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت استان حدود ۶۸ هزار و ۵۰۴ نفر در این طرح ثبت نام کرده بودند، می گوید: از این تعداد هشت هزار و ۵۰۳ نفر واجد شرایط این طرح شناخته شده اند.در ۵۷ شهر بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت استان حدود ۶۸ هزار و ۵۰۴ نفر در این طرح ثبت نام کرده بودند، می گوید: از این تعداد هشت هزار و ۵۰۳ نفر واجد شرایط این طرح شناخته شده اند.
مدیرکل بنیاد مسکن آذربایجان شرقی می گوید: هم اکنون در قالب این طرح ساخت ۱۴ هزار و ۶۳۵ واحد در روستاها و ۳۲ هزار و ۴۲۹ واحد به صورت خودمالک شهری در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت آغاز شده است.
سروری، می افزاید: در چند شهر زیر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت مشکل زمین وجود دارد که تلاش می شود این مشکل نیز با همکاری اداره کل راه و شهرسازی رفع و پس از واگذاری زمین به این بنیاد، عملیات اجرای این طرح در این شهرها نیز آغاز شود.
وی با دعوت از سازندگان بخش خصوصی برای مشارکت در اجرای این طرح ملی، یادآوری می کند: این افراد برای ساخت مسکن می توانند با معرفی این بنیاد بدون سپرده و اوراق وام ۳۰۰ میلیون تومانی با بازپرداخت ۲۰ ساله از بانک های عامل دریافت و به متقاضیان معرفی شده از سوی بنیاد مسکن واگذار کنند.
اجاره به شراط تملیک و تقسیط بلند قیمت تمام شده واحدهای مسکن ملی از راهکارهای حل چالش های پیش روی طرح است
به عقیده معاون مسکن و ساختمان مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان‌شرقی، لزوم اجرای نیرو رسانی و تاسیسات زیربنایی و همچنین روبنایی متناسب با پیشرفت پروژه ها و مشکل تامین منابع مالی برای احداث واحدها و اخذ قیمت تمام شده از متقاضی از چالش های طرح نهضت ملی مسکن در این استان است.
مهدی اسحقی نژاد، تعیین سهم دستگاه های خدمات رسان از اعتبارات ملی و استانی (مشابه مسکن مهر) به کارگیری روش اجاره به شرط تملیک و تامین منابع مالی از طریق تهاتر اراضی و احداث واحدها توسط دولت و اخذ قیمت تمام شده از متقاضی به صورت تقسیط بلند را از راهکارهای حل این چالش ها می داند.
وی با اشاره به پیشرفت بیش از ۳۵ درصدی طرح نهضت ملی مسکن در این استان می گوید: هم اکنون ساخت ۱۶ هزار و ۵۰۰ واحد از واحدهای این طرح در سطح استان در مرحله اجرای فونداسیون ( پی ریزی ) است.
مهدی اسحقی نژاد، با بیان اینکه به غیر از برخی شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت که با مشکل زمین مواجه هستند در سایر شهرهای استان این طرح در حال اجراست، می افزاید: در اغلب شهرهای دارای متقاضی طرح نهضت ملی مسکن زمین مورد نیاز برای اجرای این طرح تامین شده و ثبت نام از متقاضیان این طرح در برخی شهرهای کوچک استان همچنان ادامه دارد.
وی اظهار می کند: در این طرح، تسهیلات ۴۰۰ میلیون تومانی در تبریز و شهرهای جدید سهند و شهریار، تسهیلات ۳۵۰ میلیون تومانی در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت و تسهیلات ۲۵۰ میلیون تومانی در شهرها و روستاهای زیر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت اعطا می‌شود.در این طرح، تسهیلات ۴۰۰ میلیون تومانی در تبریز و شهرهای جدید سهند و شهریار، تسهیلات ۳۵۰ میلیون تومانی در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت و تسهیلات ۲۵۰ میلیون تومانی در شهرها و روستاهای زیر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت اعطا می‌شود.
اسحقی نژاد، با اشاره به اینکه فاقد مسکن بودن از شروط مهم ثبت نام برای سرپرستان خانوار و حتی افراد مجرد در این طرح است، ادامه می دهد: بر این اساس متقاضیان نباید از یکم فروردین سال ۸۴ تاکنون هیچگونه معامله مسکن و سابقه مالکیت مسکونی داشته و از اول انقلاب تاکنون، هیچ تسهیلات دولتی مسکن دریافت نکرده باشند.
وی یادآوری می کند: افراد متقاضی این طرح همچنین بدون توجه به کدملی، پنج سال اخیر را برابر اسناد و مدارک در هر شهری که ساکن باشند، می‌توانند درخواست ساخت مسکن را در همان شهر ارایه دهند.
اجرای طرح نهضت ملی مسکن در شهر جدید شهریار نیاز به تامین زیرساخت‌های اولیه دارد
سرپرست شرکت عمران شهر جدید سهند نیز با بیان اینکه اجرای طرح نهضت ملی مسکن در شهر جدید شهریار با مشکلاتی مواجه شده است، می گوید: اجرای این طرح نیاز به تامین برخی زیرساخت‌های اولیه دارد که پس از تعاملات و مذاکرات با متولیان این شهر، مقرر شد تا زمان تکمیل آماده سازی‌ها قسمتی از این شهر برای این طرح در اختیار شرکت عمران سهند قرار دهند.
فرهاد سعیدی، با بیان اینکه شهرهای جدید سهند و شهریار از عمده ترین کانون های اجرای طرح نهضت ملی مسکن در آذربایجان شرقی هستند.شهرهای جدید سهند و شهریار از عمده ترین کانون های اجرای طرح نهضت ملی مسکن در آذربایجان شرقی هستند، می افزاید: با توجه به شناسایی منطقه مناسب برای احداث واحدهای مسکونی طرح نهضت ملی در شهر جدید شهریار، آماده سازی‌ها و مقدمات لازم برای اجرای این طرح در حال انجام است.
وی با بیان اینکه ۱۳۵ هزار و ۹۶۶ متقاضی در شهر جدید سهند و ۳۰ هزار و ۸۱۲ متقاضی در شهر جدید شهریار برای طرح نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده بودند، اظهار می کند: از این تعداد ۹۶ هزار نفر در این شهرها حائز شرایط اولیه شده و عملیات ساخت ۱۳ هزار و ۴۷۰ واحد در شهر جدید سهند آغاز شده است.
سعیدی، با اشاره به اینکه مدت زمان تکمیل این واحدها ۲ ساله بوده و برخی از واحدها که زمان شروع آنها به اوایل سال جاری و یا سال گذشته بازمی‌گردد، زودتر تحویل می‌شود، ادامه می دهد: شرایط مناسب برای اجرای پروژه های طرح نهضت ملی مسکن در شهر جدید سهند فراهم بوده و تلاش برای رفع مشکلات اجرای این طرح در شهر جدید شهریار ادامه دارد.