به گزارش بامداد چهارشنبه ایرنا، توافق تهران - عربستان برای از سرگیری مناسبات دیپلماتیک و سیاسی همه جانبه پس از وقفه هفت ساله، همچنان در کانون توجهات تحلیلگران و ناظران مسائل سیاسی منطقه و جهان قرار دارد.
تیمور فومنکو تحلیلگر مسائل سیاسی و استاد دانشگاه دولتی مسکو در مقاله‌ای برای تارنمای راشاتودی نوشت: این توافقنامه از چندین جنبه اهمیت دارد. نخست اینکه اولین توافق در نوع خود است که با میانجیگری چین حاصل می‌شود، به علاوه توافق تهران - ریاض نشان دهنده تعهد چین به حسن روابط با همه کشورهای منطقه است.
این تحلیلگر افزود: به اعتقاد بسیاری از ناظران مسائل سیاسی، این توافق نه تنها منطقه خاورمیانه بلکه نظم جهانی را نیز دگرگون می‌کند. به بیان ساده تر، این توافق خبر بدی برای دولت ایالات متحده است و ضربه بزرگی به نفوذ تقریباً نامحدود ژئوپلیتیکی که واشنگتن از طریق روابط استراتژیک خود با کشورهایی مانند عربستان سعودی از مدت‌ها پیش بر منطقه داشته است، وارد می‌کند.
فومنکو گفت: به علاوه، این توافق عملاً کارزار تحت رهبری آمریکا را برای تحت فشار قرار دادن و منزوی کردن ایران، مضمحل می‌کند و مانع تلاش‌های آمریکا برای شکل دادن سیاست منطقه به نفع (رژیم)اسرائیل از طریق توافقنامه سازش یا آبراهام می‌شود و تعجبی ندارد که رسانه‌های غرب این توافق را چالشی برای نظم بین الملل عنوان می‌کنند.
این تحلیلگر با اشاره به تحولات دو سال اخیر در منطقه خاورمیانه - از مخالفت علنی عربستان با درخواست آمریکا برای افزایش تولید نفت گرفته تا به روی کار آمدن مجدد بنیامین نتانیاهو در اسرائیل که با تشدید تنش‌ها بین تل آویو و دولت‌های عربی همراه بود –این تحولات را زمینه سال فراهم شدن فضای سیاسی مناسب برای ورود میانجیگرانه چین و آشتی دوباره ایران عربستان می‌داند.
وی در پایان دستیابی ایران و عربستان سعودی را به توافق برای از سرگیری روابط دیپلماتیک، ضربه‌ای سنگین به منافع آمریکا توصیف می‌کند که سیاست کاخ سفید را برای ایجاد یک ماشین جنگی دائمی به منظور مشروعیت بخشیدن به حضور خود در منطقه و نفوذ آن بر کشورهای عربی تضعیف می‌کند.
این استاد علوم سیاسی روسیه می‌گوید توافق تهران - ریاض نشان می‌دهد که تلاش آمریکا برای منزوی کردن ایران و ضربه زدن به این کشور شکست خورده است و آمریکا دیگر نمی‌تواند همانند گذشته کشورها را منزوی کند، به علاوه اگر حاکمان کاخ سفید عاقل باشند باید از تحولات منطقه درس بگیرند و در نگرش خود به خاورمیانه بازنگری کنند.
به گزارش ایرنا، جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در پی ماه‌ها مذاکرات صورت گرفته، برای از سرگیری روابط دو جانبه و آغاز به کار دوباره سفارتخانه‌های دو کشور توافق کردند.
به‌دنبال سفر بهمن ماه آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی به پکن، امیر دریابان علی شمخانی از روز دوشنبه ۱۵ اسفند با هدف پیگیری توافق‌های سفر رئیس جمهور، مذاکرات فشرده‌ای را به‌منظور حل‌وفصل نهایی موضوعات فیمابین تهران - ریاض با همتای سعودی خود در چین آغاز کرد.
در پایان این مذاکرات، روز ۱۹ اسفندماه ۱۴۰۱، بیانیه سه‌جانبه‌ای در پکن با امضای شمخانی نماینده رهبر معظم انقلاب و دبیر شورای عالی امنیت ملی، «مساعد بن‌محمد العیبان» وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی و «وانگ ئی» عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و رئیس دفتر کمیسیون مرکزی امور خارجی حزب و عضو شورای دولتی جمهوری خلق چین صادر شد.
در متن این بیانیه سه‌جانبه آمده است: در پاسخ به ابتکار شایسته جناب شی جین‌پینگ رئیس جمهور خلق چین در حمایت از گسترش روابط جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی، بر اساس اصل حسن هم‌جواری و با توجه به توافق وی با سران دو کشور در میزبانی و حمایت از انجام گفت وگو بین جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی و همچنین تمایل دو کشور به حل و فصل اختلافات از طریق گفت وگو و دیپلماسی بر اساس پیوندهای برادرانه و با تأکید بر پای‌بندی دو کشور به اصول و اهداف منشور سازمان ملل متحد و منشور سازمان همکاری اسلامی و اصول و رویه‌های بین‌المللی، هیأت‌های جمهوری اسلامی ایران به ریاست امیر دریابان علی شمخانی نماینده رهبر معظم انقلاب و دبیر شورای عالی امنیت ملی و پادشاهی عربستان سعودی به ریاست مساعد بن محمد العیبان وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی از تاریخ ۱۵ تا ۱۹ اسفندماه ۱۴۰۱ خورشیدی برابر با ۶ تا ۱۰ مارس ۲۰۲۳ میلادی در پکن با یکدیگر دیدار و گفت وگو کردند.
خبر توافق نهایی ایران و عربستان برای احیای روابط دوجانبه پس از ۷ سال قطع رابطه، روایت پشت پرده آن نشان‌دهنده تغییراتی بزرگ در مناسبات منطقه و رویدادهای جهانی است.