سند تحول بنیادین آموزش و پرورش آذر ۱۳۹۰ در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب نهایی رسید. این سند در هشت فصل تنظیم و براساس نظر کارشناسان و مسوولان آموزش و پرورش به عنوان نقشه راه وزارت آموزش و پرورش تعیین شده است.
اکنون با گذشت ۱۱ سال از تصویب سند تحول آموزش و پرورش، این سند همچنان در انتظار اجرا قرار دارد. در همین راستا، صادق ستاری فرد معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با ایرنا درباره دیدگاه‌های خود درخصوص سند تحول بنیادین اظهارکرد: وقتی سند تحول را می‌خوانیم و به بخش اهداف عملیاتی و راهکارها می‌رسیم، سند تحول بنیادین در بخش اهداف عملیاتی و راهکارها از لفظ دانش آموزان استفاده نمی‌کند بلکه واژه" تربیت یافتگان" را عنوان می‌کند؛ گویا قرار است و باید در آموزش و پرورش تحولی اتفاق بیفتد و به رسالت تربیت نه آموزش صرف پرداخته شود.
وی افزود: در واقع در سند تحول بنیادین، منظور از دانش آموز، متربی است. همچنین مدرسه هم در سند تحول به عنوان کانون تربیتی محله معرفی می‌شود، مدرسه کانون تربیتی محله و کانون کسب تجربیات است.
سند تحول بنیادین همچنین معلم را مدرس نمی‌داند بلکه مربی است و باید دانش آموز را برای بهتر زندگی کردن تربیت کندمعاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع آموزش و پرورش ادامه داد: سند تحول بنیادین همچنین معلم را مدرس نمی‌داند بلکه مربی است و باید دانش آموز را برای بهتر زندگی کردن تربیت کند. حتی نگاه سند تحول فقط به خود متربی نیست، بلکه به خانواده نیز اهمیت می‌دهد. این موضوع مورد توجه است که به موازات مدرسه، در خانواده اتفاق دیگری رخ ندهد تا ساحات تربیتی دچار کژکارکردی شود.
ستاری فرد افزود: سند تحول، در کنار بحث مشارکت خانواده ها در فرآیندهای تعلیم و تربیت، توانمندسازی و آموزش خانواده‌ها را مطرح می‌کند.
وی درباره اهداف سند تحول توضیح داد: مهم‌ترین هدف سند ارتقای کیفیت آموزشی است اما هدف غایی سند تربیت افرادی است که به مدرسه یعنی کانون تربیتی محله پناه آورده اند. نظام آموزشی باید برای تحقق این هدف از ابزارهای مختلفی استفاده کند.
براساس سند تحول بنیادین، ابزارهای مختلف مانند رسانه، خانواده، نهاد مردم، نهاد حاکمیت و دستگاه‌های اجرایی همگی باید به کار گرفته شوند تا به این هدف غایی برسیم.
سه ضلع معلم، مدرسه و محتوا؛ هسته اصلی تربیت و تحول
معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش با اشاره به تلاش های صورت گرفته در راستای عملیاتی ساختن سند تحول خاطر نشان کرد: طی سال‌های گذشته تلاش‌هایی شده است تا این اهداف محقق شود اما یک هسته اصلی برای تربیت و تحول در همین سند وجود دارد که کمتر مورد توجه قرار گرفته که هسته اصلی تربیت و تحول در این سند، سه ضلعی معلم، مدرسه و محتوا است.
وی با بیان اینکه معلم را باید محور تحول دانست، افزود: مطلوب ما درخصوص معلمان این است که بتوانیم بهترین و شایسته‌ترین افراد جامعه را به عنوان معلم شناسایی و جذب کنیم اما تاکنون این شناسایی صورت نگرفته است. اگر نگاه افراد به معلمی، صرفاً به دید یک شغل باشد، با چنین نگاه حداقلی طبیعتاً دیر یا زود آسیب خواهیم دید و در این میان دانش آموزان بیشترین آسیب را خواهند دید.
اگر نگاه افراد به معلمی، صرفاً به دید یک شغل باشد، با چنین نگاه حداقلی طبیعتاً دیر یا زود آسیب خواهیم دید و در این میان دانش آموزان بیشترین آسیب را خواهند دیدبه گفته وی، باید بهترین افراد متخصص و متهد شناسایی و به عنوان معلم، آن‌ها را تربیت و توانمندسازی کنیم.
ستاری فرد به اهمیت دو ضلع دیگر تحول، یعنی مدرسه و محتوا اشاره کرد و یاد آور شد: مدرسه محوری در سند تحول یعنی چه؟ در این مدرسه چه اتفاقی باید بیفتد؟ مدرسه تمام ساحتی یعنی چه؟ آیا تمام زیرساخت‌ها و ابزارها و تجهیزات تربیت تمام ساحتی دانش آموز در مدارس وجود دارد؟ آیا مواردی مثل زمین ورزشی، نمازخانه، کتابخانه، آزمایشگاه، کارگاه و... در تمامی مدارس ما وجود دارد؟ ما در تلاشیم تا به این سمت حرکت کنیم.
به گزارش ایرنا، براساس گفته‌های محمود امانی طهرانی دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش به ایرنا، اصلاح نسخه نهایی سند تحول بنیادین در کمیسیون راهبری تحول دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش با دعوت از افراد عضو کمیسیون و هم افراد تعیین شده در مصوبه مربوط به اصلاح، نسخه اولیه سند مورد بررسی قرار گرفته است.
وی افزود: این بازنگری و اصلاح سند تحول بنیادین، پس از اصلاحات احتمالی توسط کمیسیون و اعضای مدعو انجام خواهد شد و به صحن شورای عالی آموزش و پرورش و شورای عالی انقلاب فرهنگی خواهد رفت.
همچنین علی پارسانیا مشاور وزیر آموزش و پرورش در اجرایی سازی سند تحول بنیادین پیشتر به ایرنا گفته بود: امسال برای نخستین مرتبه، بودجه ۴۴۰ میلیارد تومانی برای اجرای سند تحول بنیادین اختصاص پیدا کرده است.
وی افزود: در سال‌های گذشته اجرای سند تحول بنیادین، بودجه تعریف شده نداشت اما امسال با پیگیری‌های وزیر آموزش و پرورش و معاون برنامه ریزی و توسعه منابع این مهم میسر شد. البته این مبلغ برای اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش کفایت نمی‌کند اما اختصاص این مبلغ قابل توجه اتفاق مبارکی است همچنین درصدد جذب بودجه بیشتر برای اجرای سند تحویل هستیم.