داود عامری،دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی در گفتوگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا در ارزیابی خود از توافق و احیای روابط ایران و عربستان با میانجگیری چین گفت: این توافق یک موفقیت برای ایران و عربستان و منطقه است. البته سیاستهای جمهوری اسلامی همواره مبتنی بر همبستگی کشورهای اسلامی بوده است و تلاش کرده است که مواضعاش را در این حوزه حفظ کند.
وی افزود: به نظر میرسد اکنون شرایط بسیار خوبی برای احیای این روابط است و دور جدید از روابط نهتنها روابط ایران و عربستان بلکه روابط منطقه را به سامان خواهد رساند و موجب همبستگی میان کشورهای همسایه خواهد بود و میتواند ارزش های فراوانی برای منطقه به بار بیاورد.
دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی عنوان کرد: البته این توافق پیامدهایی را به همراه خواهد داشت. این پیامدها میتواند مثبت و گاهی هم همراه با مسائلی باشد. این موضوع نیازمند مراقبت و عملکرد هوشمندانه طرفین است که چگونه این توافقنامه را تبدیل به همپیمانی پایدار و همبستگی در منطقه کنند که البته همه کشورهای منطقه به خصوص ایران و عربستان از آن بهره خواهند برد.
شاهد افول آمریکا در منطقه هستیم
عامری در ارزیابی خود از اینکه آیا میتوان این توافق را به معنای حذف آمریکا از معادلات منطقه تلقی کرد، گفت: به نظر میرسد ما نمیتوانیم این توافق را به منزله حذف آمریکا از معادلات منطقه بدانیم اما این را هم نمیتوان نادیده گرفت که آمریکاییها در این چند ساله به دلیل تحلیل غلطی که از منطقه، کشورهای اسلامی و ایران داشتهاند معمولا شرایط را به شکلی پیش بردهاند که مسیر افول و کاهش جذابیت خود را در منطقه فراهم کردند و نقش و حضور آنها را در منطقه روز به روز کمتر می شود.
وی ادامه داد: آمریکا جذابیت خود را در منطقه از دست داده است و در بسیاری از زمینهها هم موفق نشده و نتوانسته طرحهای خود را پیاده کند و این موجب ابهام میان کشورهای مختلف هم شده است.اگر این موضوع را به معنای حذف آمریکا از معادلات منطقه محسوب نکنیم اما به هر حال افول آمریکا در منطقه بهطور کامل در این فضا منعکس است و به خوبی میتوان آن را دید.
دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی بیان کرد: امیدواریم آمریکاییها در این مسیر تجربه کنند و تحلیل و برداشت خود را از ایران و منطقه تغییر دهند این کار هم به کشورهای منطقه و هم به روابط جهانی کمک میکند.
وی درباره پیامدهای این توافق در میان کشورهای عربی و اسلامی اظهار کرد: به نظر میرسد پیامدهای توافق ایران و عربستان با میانجیگری چین پیامدهای چند وجهی در منطقه خواهد داشت از جمله پیامدهای فرهنگی، اجتماعی، امنیتی و سیاسی که به نظر می رسد این پیامدها مثبت است.
توافق ایران و عربستان موجب پیوند فرهنگی میان ملت های مسلمان منطقه میشود
عامری خاطرنشان کرد: کاهش تنش در منطقه و مسابقه تسلیحاتی بیموردی که در این چند ساله اتفاق افتاد و فقط جیب فروشندگان سلاح در دنیا را پر کرده است، این توافق موجب دور شدن دشمنان جهان اسلام از کشورهای اسلامی زمینه خواهد شد ضمن اینکه باعث پیوند عمیقتر فرهنگی میان ملتهای مسلمان در منطقه میشود.
وی یادآور شد: این موضوعات موجب شکلگیری روابط اقتصادی بهتر و مناسبتر و مواجهه ما با احساس امنیت بیشتر در منطقه خواهد شد و در عین حال زمینه رشد و توسعه با کشورهای منطقه را بهدنبال خواهد داشت. آنطور که بهنظر میرسد راهبرد کشوری مانند عربستان راهبرد توسعه است و این توسعه بدون بهرهمندی از امنیت پایدار منطقهای امکانپذیر نیست. این موضوع درخصوص جمهوری اسلامی و سایر کشورها هم به همین شکل است.
دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی اظهار کرد: همه کشورها در منطقه برای اینکه به سطحی از توسعه، رفاه و امنیت عمومی برسند نیازمند ساخت امنیت مشترک پایدار در منطقه هستند که به نظر میرسد این توافق میتواند زمینه ساز این موضوع باشد و پیامدهای فراوان فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را برای مردم منطقه به بار بیاورد.
عامری افزود: اگر این موضوع موجب نزدیکی کشورهای همسایه و همبستگی میان مسلمانان شود که حتماً اینگونه خواهد شد قدم مبارکی است البته بهوجود آمدن چنین شرایطی نیازمند الزامات و مراقبتهایی است.
رژیم صهیونیستی هیچگاه حضورش در منطقه سازنده نبوده است
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه واکنش رژیم صهیونیستی با توجه به طرح آبراهام و اقداماتی که در این مدت در منطقه انجام داده چیست، گفت: رژیم صهیونیستی هیچگاه روابط و حضورش در منطقه سازنده نبوده است و ممکن است از این توافق عصبانی و ناراحت شود و واکنشهایی را داشته باشد.
دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی یادآور شد: این موضوع دور از انتظار نیست اما نیازمند هوشیاری و مراقبت ایران و عربستان است که اجازه ندهند مداخلات نامطلوب این فضا را مخدوش کند ضمن اینکه به نظر میرسد رژیم صهیونیستی به قدری درگیر مسائل داخلی خود است که ظرفیت و پتانسل ویژهای برای برهم زدن اینگونه روابط سازنده در منطقه نخواهد داشت.
عامری بیان کرد: به هر حال دنیا در حال تغییر و تحول جدی است هر کس در دنیای کنونی قدم در مسیر سازندگی و روابط سالم نگذارد زیان خواهد کرد بنابراین این موضوع نیازمند هوشیاری، رصد و مراقبت جدی دارد.
وی در ارزیابی خود از چشمانداز توافق ایران و عربستان گفت: چشمانداز این توافق با توجه به رصد رسانههای جهان، شخصیتها ، کشورها و گروههای مختلف به نظر میرسد نگاه خوشبینانه و استقبال خوبی از این توافق شده است. بنابراین بهنظر میرسد این توافق میتواند چشماندازه سازنده و مثبت برای دو کشوردر منطقهداشته باشد و هم برای سایر کشورهای منطقه فراهم کند که البته نیازمند الزاماتی است.
دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی ادامه داد: نخست اینکه رفتار دوطرف در پیگیری توافقها و عمل به آن و هماهنگی میان یکدیگر چگونه خواهد بود و دوم اینکه همکاریهای اثربخشی میان دو کشور شکل بگیرد و در عین حال زمینه را برای همکاری اثربخش دیگر کشورهای منطقه هم فراهم کند.
عامری افزود: در عین حال ما همواره باید مراقب مداخله قدرتهای فرامنطقهای و دشمنان جهان اسلام در این حوزه باشیم. یعنی اگر مدیریت رفتار دو کشور ساماندهی و همکاریها اثربخش شود و شراکت سایر کشورهای منطقه را هم در بر بگیرد و در عین حال مراقبت کنیم که برخی از بازیگران به خصوص دشمنان جهان اسلام این فضا را به هم نزنند چشمانداز این توافق میتواند زمینه سازندهای را برای منطقه فراهم کند.
وی خاطرنشان کرد: امیدوار هستیم که منطقه در پی توافق ایران و عربستان بتواند قدمهای موثری را در جهت توسعه بر دارد. البته این توافق ظرفیتی دارد نباید ظرفیت این توافق را بیش از اندازه دانست و نباید هم آن را دستکم گرفت به نظر می رسد ما نیازمند نگاه واقعبینانه و رعایت الزامات این حوزه هستیم.
دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی در ارزیابی خود از نقش چین در توافق ایران و عربستان و آینده معادلات منطقه گفت: چین در حال رشد و نقشآفرینی جهانی است و از جهت اقتصادی هم امروز در رقابت با کشورهای بزرگ و مسیر توسعه خوبی که پیدا کرده نیازمند این است که سازندهتر و اثربخشتر در جهان حضور پیدا کنند برخلاف نگاه گذشته ورود به مسائل سیاسی، دفاعی و امنیتی و ایجاد بازیگری سازنده را هم برای خود تعریف کند.
عامری عنوان کرد: ما قبلا در رفتار دولتمردان و رویکردهای کلی چین این موضوع را کمتر میدیدیم اما خوشبختانه مدتی است که میبینیم که چینیها با رویکرد سازنده در معادلات جهانی حاضر میشوند و کمک می کنند یکی از این مصادیق حضور چین در توافق ایران و عربستان و میانجیگری مثبت و سازنده آنها بوده است.
وی تصریح کرد: به نظر میرسد اگر چین این رویکرد سازنده را پیش بگیرد میتواند زمینههای تاثیرگذاری در حوزه صلح و امنیت جهان داشته باشد. البته ایران و عربستان دو شریک بزرگ تجاری چین هستند. چین برای اینکه بتواند زمینههای توسعه خود را در منطقه فراهم کند نیازمند هماهنگی با هر دو کشور است. فراموش نکنیم که ایران یک کشور بزرگ در معادلات جهانی است نه امروز بلکه همه مطالعات جهانی نشان میدهد که ایران در آینده یکی از محورهای قدرت و تحولات جهانی خواهد بود.
دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی گفت: بنابراین هر دولت و قدرتی که بخواهد نقش تجارتی و توسعه در جغرافیایی اقتصادی جهان در منطقه را ترسیم کند نیازمند است که ایران را به عنوان یک شریک سازنده کنار خود داشته باشد به نظر میرسد چین با نقشآفرینی سازنده خود در این توافق زمینه را برای بازیگری بهتر خود در عرصههای منطقهای و جهانی فراهم کرده است و باید ان را مثبت تلقی کرد.
عامری بیان کرد: به نظر میرسد هر مداخلهای را باید مراقبت کرد لذا ما باید با حفظ استقلال خودمان تلاش کنیم زمینه همبستگی خودمان با کشورهای اسلامی و همسایگان و زمینه ارتباط سازنده با دولتهایی که نگاه استعماری ندارند را توسعه بدهیم و این میتواند به توسعه جمهوری اسلامی ایران کمک کند. این موضوع نشان دهنده این است که سیاستهای اصولی جمهوری اسلامی هرچند ممکن است با تاخیر اما جواب خواهد داد و ما امیدوار هستیم در سال ۱۴۰۲ شاهد اتفاقات بهتری باشیم.
وی افزود: ایران یک کشور سازنده و همواره مدافع صلح و امنیت در جهان بوده است. البته جمهوری اسلامی مبتنی بر اهداف و آرمانهای خود همواره عدالت و سعادت را برای همه افراد بشر خواسته و این مسئله مهمی است. به نظر میرسد آمریکاییها و برخی از قدرتها هم باید بپذیرند که دنیا تغییر کرده و به سمت چند قطبی و آنهم منعطف پیش میرود و باید این دنیای جدید را پذیرفت و متناسب با او حرکت کرد و امیدوار هستیم این پذیرش منطقهای بتواند زمینههای صلح و امنیت بهتری را برای آینده فراهم کند.
دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی یادآور شد: به نظر میرسد این توافق اگر گام های اجرای خود را به خوبی پیش ببرد، گام مهمی در جهت احساس امنیت بیشتر و صلح و بهرهمندی عادلانه مردم منطقه را هم فراهم خواهد کرد.