به گزارش ایرنا، سبک معماری فضای داخلی، نوع مصالح و اسکلت ساختمانی این بنای تاریخی، یک پدیده شاخص در مجموعه شهر ایجاد کرده و دیوارهای بلند و سردر باشکوه آن نظرها را به خود جلب میکند.
وجه تشابه قلعه سالار محتشم با بیت تاریخی امام خمینی(ره)، آن است که در مجاورت هر دوی آنها کوچههای بنبست و واحدهای همبستگی متعددی وجود داشته که هر کدام از آنها نیز قلعهای نفوذناپذیر بوده است.
قلعه سالار محتشم متعلق به نوادگان محتشم است که بیش از۱۷۳ سال پیش ایجاد شده و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این بنای تاریخی دارای عکاسخانه اختصاصی است و هماکنون عکسهای بسیاری از آن به جای مانده که علاوه بر ارزش هنری، از نظر شناخت تاریخ خمین نیز حایز اهمیت است.
این قلعه متعلق به میرزا علی خان کمرهای فرزند علیقلی خان از صاحب منصبان لشگری دوره قاجار است که به دلیل خدمات خود از طرف دولت وقت، ملقب به سالار محتشم میشود.
قلعه سالار محتشم، عمارت مسکونی بزرگی است که در گذشته باغ مشجری آن را فرا گرفته و اطراف آن را دیوارهای بلند محصور کرده بود.
این بنا شامل یک بخش شبستانی در پایین و یک بخش اعیاننشین در بالا است، هشت اتاق در بخش شبستان وجود دارد که طرح و اندازه آنها متفاوت است، از طریق سه پله در نقاط مختلف شبستان میتوان به طبقه اعیان نشین وارد شد و ایوان طبقه اعیان نشین، دارای ۱۸ ستون چوبی است که روی آنها با گچ مزین شده است.
گچبری و آثار زیبای شکارگاهی، آجرکاری، نقوش اسلیمی و ختایی و همچنین درها، پنجرهها و سقفهای چوبی این بنا بسیار زیبا و جالب توجه است.
این بنا پس از مرمت و تجهیز، در خردادماه سال ۱۳۸۵ به موزه مردم شناسی خمین تبدیل شد و با نصب پیکرههایی از رسومات قدیمی این شهر از جمله شب چله، کردعلی به کوه، کوسه ناقالدی و مجموعهای از سنگ نگارههای تیمره در آن به نمایش گذاشته شده است.
شهرستان خمین زادگاه معمار کبیر انقلاب در ۶۱ کیلومتری اراک قرار دارد که مهمترین آثار تاریخی آن سنگ نگارههای تیمره، دستکندها، بیت تاریخی امام خمینی(ره)، تیمچه بازار، قلعههای تدافعی، کبوترخانهها، قلعه سالار محتشم و ۲۴ بقاع متبرکه است.