به گزارش ایرنا، شهرستان صحنه با ۷۷ هزار نفر جمعیت در ۵۵ کیلومتری شرق استان کرمانشاه قرار گرفته، از شمال به شهرستان سنقروکلیایی، از جنوب به شهرستان هرسین و استان لرستان، از شرق به شهرستان کنگاور و از غرب به شهرستان‌های کامیاران و کرمانشاه محدود شده است.
وجه تسمیه و تاریخچه شهر صحنه چندان مشخص نیست اما در سفرنامه‌ای از ناصرالدین شاه از «قریه صحنه» به عنوان روستایی حاصل‌خیز نام برده شده است. بر اساس آثار تاریخی که در شهر موجود است (کاروانسراهای عباسی در خیابان شاباسی و دخمه مادها (معروف به شیرین و فرهاد) در کوه‌های دربند صحنه از دیرباز در مسیر راه‌های مسافری مهم قرار داشته است.
در جلد دوم کتاب تاریخ کرمانشاهان نوشته دکتر «مسعود گلزاری» آمده است که ناصرالدین شاه قاجار در سفری که در سال ۱۲۸۷ ه. ق به عتبات عالیات داشته از صحنه که در مسیرش بوده می گوید: «قریه صحنه خالصه است و آبادی زیادی دارد جمعیت این قریه ۵۰۰ خانوار می شود باغ و اشجارش زیاد است از دره بالای ده آبی جاری است که باغات و بیوتات و زراعت این قریه را مشروب می کند اما راه این دره بسیار سخت و تنگ است. دخمه کیکاوس در همین دره بغل سنگی است که در آن عصر حجاری کرده اند و راه آمد و شد ندارد و من از دور دخمه را با دوربین ملاحظه کردم».
مردم شهرستان صحنه به زبان کُردی تکلم می کنند و لهجه های کرمانشاهی و لکی در آن رایج است، در این شهرستان حدود ۷۳ درصد جمعیت را شیعیان و ۲۷ درصد را اهل حق تشکیل می دهند.
این شهر سرسبز با درختانی تنومند و قدیمی و بلند و سراب دربندش آدمی را به بند طبیعت می‌کشد و چشمه های خروشان و آبشار آن نیز بسیار باصفا و زیبا است.
محصولات باغی شهرستان صحنه از کیفیت بالایی برخوردارند. سیب صحنه به دلیل مهارت باغداران و نیز آب و هوای این شهرستان طعم و عطر دلپذیری دارد. در سال زراعی ۱۴۰۱ در سطح شهرستان صحنه حدود ۶۷۰ هکتار باغ سیب وجود داشته که بیش از ۱۵ هزار تن سیب درختی از آن برداشت شده‌است. فصل برداشت سیب درختی در شهرستان صحنه بسته به نوع سیب از اواخر خرداد تا آذر ادامه دارد. از ارقام سیب درختی در شهرستان صحنه می‌توان به سیب گلاب، سیب قرمز و زرد لبنان و سیب گالا اشاره کرد. سیب قرمز و زرد روستاهای سرتخت و سربرزه در بازارهای ایران و حتی خارج از ایران شهرت دارد.
وجود درختان کهنسال گردو با قدمتی بیش از ۱۰۰ سال و چنار موج های بلند قامت در کنار رودخانه پرآب که از میان ۲ دره با صدای گوش نوازی، موسیقی ملایمی را برای هر رهگذری به ارمغان می آورد.
دربند صحنه
طبیعت دربند در تاریخ باستان ایران احتمالاً زیستگاه و تفرجگاه بسیاری از شاهان دوره های مختلف بوده است، در سرچشمه های اصلی این دره در زمان‌های نه چندان دور آبشار کوچک دیگری وجود داشته است که هم اکنون به آبشار خشکه معروف است.
پایین تر از این آبشار خشک شده سرچشمه های آب دربند به نام چهارچشمه (چوار کینی) وجود دارد که قسمت شمالی دربند است و خود به تنهایی از مکان‌های زیبا و دیدنی دربند است نیمی از همین آب برای استفاده آب شرب اهالی که در قسمت شمالی شهر صحنه اسکان دارند مورد استفاده قرار می گیرد.
آب چهار چشمه بعد از طی ۵۰۰ متر به بلندی پشت آبشار اصلی رسیده و در آنجا آبشاری بسیار زیبا و دیدنی به ارتفاع ۱۲ متر را به وجود آورده و سپس در مسیر خود بسیاری از درختان گردو، گیلاس، انجیر، گلابی و درخت های غیرمثمر را آبیاری کرده و مناظری بسیار زیبا و دلنشین را به وجود آورده است.
گوردخمه چیست؟
ایرانیان باستان عناصر چهارگانه را مقدس می‌شمردند. از نظر آن‌ها بدن مردگان و اموات ناپاک بوده و ارزش معنوی نداشت. لذا آن‌ها مردگان خود را دفن نمی‌کردند و یا آن‌ها را نمی‌سوزاندند و معتقد بودند که این کار باعث آلودگی خاک و آتش که مقدس اند خواهد شد. ایرانیان باستان برای دفن مردگان فضاهایی را در دل کوه‌هاو تپه‌ها و نقاط مرتفع حفاری و ایجاد می‌کردند که به این اتاقک‌ها گوردخمه می‌گفتند. گوردخمه‌ها آرامگاه‌هایی مستطیل شکل بودند که ایرانیان اموات خود را در آن‌ها که در مناطق مرتفع بودند، قرار می‌دادند تا گوشت آن‌ها خوراک پرندگان وحشی شود.
گوردخمه بزرگ صحنه
این گوردخمه در بین اهالی محلی به قبر کیکاووس و گور شیرین و فرهاد معروف می باشد، این سازه باستانی از نوع گوردخمه های ستون دار می باشد که در گذشته دارای دو ستون بوده است که اکنون قسمت محدودی از آن پابرجاست. پایه ستون ها به شکل زنگوله برگشته و قطر ۵۵ سانتیمتر می باشد، بدنه این پایه ستون ها دارای شیارهای مشابه پایه ستون های هخامنشی است. این گوردخمه دارای ایوانی به ابعاد ۷۵/۱ در ۸۵/۵ و ارتفاع ۴ متر می باشد، در نمای بالای ورودی آرامگاه تصویر خورشید بالدار حجاری شده است.
این اثر شگفت انگیز تاریخی در سال ۱۳۱۵ خورشیدی با شماره ملی ۱۴۸ به ثبت ملی رسیده است.
گوردخمه کوچک صحنه
این گوردخمه در فاصله حدود ۱۰۰ متری گوردخمه بزرگ قرار گرفته است، ورودی این دخمه به طول ۲۵/۱متر و بلندای ۸۰ سانتیمتر می باشد، اتاق گوردخمه به طول ۵/۲ متر می باشد، اتاق گوردخمه به طول ۵/۲متر و عمق آن ۶۵/۱ متر می باشد، با توجه به نوع تراش مشابه گوردخمه بزرگ است و احتمالا با گوردخمه بزرگ ساخته شده است.
معرفی میان راهان صحنه
میان راهان در بخش دینور، شهر صحنه واقع شده است. روستای میان راهان ما بین کوه بیستون و شهر سنقر قرار دارد، پلی که روی رودخانه دینور قرار گرفته باعث معروفیت این روستا است. این پل در زمان صفوی ساخته شده که در سال های اخیر مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. روستای میان راهان محل تلاقی شاخه چهارم رود دینور به رودخانه اصلی است.
ویژگی ها و معماری پل میان راهان
پل میان راهان تقریبا ۳۱ متر طول دارد و عرض آن نیز ۸۵ متر مربع می باشد. ۳ دهانه و ۴ پایه بر زیر این پل قرار گرفته است، هر کدام از این پایه ها محلی برای عبور آب می باشند که دو آب شکن به شکل سه گوش در اطراف خود دارند. عبد الصمدخان یاوری در دوره ی پهلوی این بنا را بازسازی کرد، به علت عبور وسایل نقلیه فراوان و همچنین قدمت تاریخی این پل یک طاق بتونی زیر پل درست شده که باعث آسیب به معماری کهن پل میان راهان گردیده است.
با توجه به آسیب های وارده بر این بنا سازمان میراث فرهنگی تصمیم گرفت یک پل بتونی در زیر پل میان راهان احداث کرده و تمامی آسیب های ناشی از طاق بتونی را مرمت کند. چشمه ی شمالی تنها چشمه ای است که معماری آن دستکاری نشده و از دو چشمه دیگر بسیار کوچکتر است، دو چشمه دیگر در اثر فشارهای زیاد بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته اند.
سراب گروس
سراب گروس در جنوب شرقی شهر صحنه و در ۱۸ کیلومتری این شهر قرار دارد. چشم انداز زیبای این منطقه باعث شده تا در ایام تعطیل سال بسیاری از گردشگران از سایر نقاط استان و کشور برای تفریح به این منطقه بیایند. سراب گروس از مناظر طبیعی و دیدنی دهستان گاماسیاب در نزدیکی روستای گروس سفلی در بخش مرکزی صحنه است و به عنوان یکی قطب‌های گردشگری استان محسوب می شود. محورهای گردشگری، جاذبه‌های کوهستانی، پوشش گیاهی و طبیعی ،باغات ،ارتفاعات زیبا و مسیر کوهنوردی از جمله ویژگی‌های بارز منطقه نمونه گردشگری “گروس”در شهرستان صحنه است.
صحنه بخصوص بخش دینور دیار علما، ادبا و شعرای نامی و بزرگی همچون «ابن قتیبه دینوری»، «ابوحنیفه دینوری» و «ملاپریشان دینوری» بوده است.
امکانات مراکز اقامتی و رفاهی مناسب چون مجتمع فرهنگی تفریحی امام حسن مجتبی (ع)، آثار تاریخی شیرین و فرهاد و نیز برخورد مناسب و میهمان نوازی مردم صحنه باعث شده تا گردشگران زیادی از اقصی تقاط کشور و حتی خارج از کشور در فصول مختلف سال از مجتمع تفریحی دربند صحنه دیدن کنند.
هرچند مجتمع تفریحی دربند به زیبایی طبیعت این شهرستان افزوده و به عنوان یک قطب مهم گردشگری دارای پتانسیل های خوبی بوده اما بدلیل حجم بالای مسافر و بدنبال آن ترافیک سنگین بویژه در ایام تعطیلات و نبود پارکینگ مناسب خودروها، بسیاری از مسافران و میهمانان را مجبور به توقف و پارک خودرو در فاصله ای دورتر از این مجتمع تفریحی می کند و انتظار می رود تا مسوولان شهرستان بویژه شهرداری با تقویت زیرساخت‌های این مجموعه تفریحی و توریستی شاهد توسعه و آبادانی این بخش از طبیعت استان باشیم.
با همه این اوصاف کمتر کسی است که به استان کرمانشاه سفر کند و از مجتمع تفریحی و توریستی دربند زیبا و دلپذیر دیدن نکند چرا که دیدن این مناظر بکر و طبیعی به هر بیننده ای روح تازه، لطافت و طراوت خاصی می بخشد.
تنها گوردخمه دو طبقه ایران میزبان گردشگران نوروزی است
سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان صحنه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، اظهار داشت: صحنه، شهرستانی کوچک در شرق استان کرمانشاه است که به واسطه باغ‌های فراوان و زیبایش آن را "باغ شهر" کرمانشاه می‌نامند.
«سعید بروشان» افزود: هنور در بافت قدیم این شهر یعنی در محلاتی مانند خیابان مولوی، آرامگاه، کاشانی، پاچمن و بالاجوب می توان خانه‌هایی را دید که داخل باغ ها قرار گرفته‌اند و انبوه درختان این خیابانها را پوشانده است.
وی با بیان اینکه در نزدیکی سراب دربند، گوردخمه‌ای مادی – هخامنشی وجود دارد که تنها گوردخمه دو طبقه ایران به شمار می رود، تصریح کرد: گوردخمه دو طبقه صحنه در بدنه کوه «شوق علی» واقع در شمالی شهر صحنه و سمت است آب دربند حجاری شده اند.
بروشان از دیگر جاذبه‌های گردشگری صحنه هم گفت: دربند دستجرده در شمال دهستان خدابنده لو، سراب گروس در روستای گروس علیا و سراب سیری جان در دهستان خدابنده لو از دیگر سراب‌های دیدنی این شهرستان هستند.
سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان صحنه به منطقه گردشگری کندوله در این شهرستان هم اشاره کرد و گفت: در کندوله روستاهای زیبایی همچون روستای کندوله، کرتویج، پریان وجود دارد.
او یکی از برندهای مهم این شهر را "عسل صحنه" عنوان کرد و گفت: در شهرستان صحنه بواسطه باغات فراوان و طبیعت بکر و زیبایی که دارد، بخشی از مردم بومی به شغل زنبورداری مشغول هستند و عسل باکیفیتی تولید می‌کنند که در ایران شهره است.
سرپرست میراث فرهنگی شهرستان صحنه در پایان از برپایی ۲ سیاه چادر و ۱۳ غرفه صنایع دستی در دربند صحنه و آماده بودن این شهرستان و جاذبه‌های بی نظیرش برای پذیرایی از گردشگران نوروزی خبر داد و گفت: در این شهرستان هتل و خانه مسافر راه اندازی نشده، اما هشت اقامتگاه بوم گردی، یک مجتمع تفریحی گردشگری و سه مدرسه برای اسکان مسافران و میهمانان نوروزی در نظر گرفته شده است.
امامزاده محمود دینور، امامزاده خلیل الله، امامزاده کاظم و امامزاده محمود دینور از دیگر جاذبه‌های مذهبی و گردشگری شهرستان صحنه است.