به گزارش ایرنا، استان گلستان با ۲۰ هزار و ۴۳۸ کیلومتر مربع مساحت و بیش از یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر جمعیت به واسطه تنوع زندگی اقوام مختلفی همچون فارس، ترکمن، سیستانی، قزاق و قزلباش مملو از فرهنگ و رسوم گوناگون است که گوشه‌ای از آن در ماه مهمانی خدا نیز تبلور یافته است.
الله یولی، خواندن نماز تراویح، فرستادن صدقه به مساجد و خواندن دعا و قرآن از جمله آیین‌های اقوام مختلف استان گلستان در رمضان است.
یا رمضان تا الله یولی در سنت ترکمن‌ها
المیرا مصدق یکی از بانوان ترکمن ساکن گلستان گفت: ترکمن‌ها در ماه مبارک رمضان آداب و رسوم ویژه‌ای از جمله «الله‌یولی»، «سحرخوانی» و «یا رمضان» دارند که بر اجرای آن نیز تاکید فراوانی می‌کنند.
وی در گفت و گو با ایرنا افزود: در ماه مهمانی خدا قوم ترکمن توجه ویژه ای به الله یولی (نذری دادن در راه خدا) دارند و زنان و دختران ترکمن خوراکی‌هایی مانند چکدرمه، اوناش، فرنی، بورگ و پیشمه پخته و آن را بین همسایگان، فامیل و نمازگزاران مساجد تقسیم می‌کنند.
مصدق بیان کرد: سحرخوانی یکی دیگر از رسوم ترکمن‌ها در ماه رمضان است که در آن بزرگان محل زودتر از بقیه افراد از خواب بیدار شده و با کوبیدن بر روی ظرف مسی صاحبخانه را با گفتن «بیدار شوید ماه رمضان است» بیدار می کردند که با پیشرفت تکنولوژی و استفاده مردم از ساعت و زنگ هشدار تلفن همراه، این رسم کمرنگ شده است.
وی با اشاره به اینکه برگزاری سنت «یا رمضان» گفت: این رسم، واگویه عامیانه‌ای است که به مناسبت ماه مبارک رمضان از سوی افراد به زبان ترکمنی خوانده می شود و در آن جوانان ، نوجوانان و کودکان ترکمن مقابل خانه‌های ترکمن تجمع کرده و سرخوان شروع به خواندن ابیاتی در فضیلت ماه مبارک رمضان و دعا و نیایش درباره اهل آن خانه می کند.
مصدق ادامه داد: پس از پایان قرائت هر بند از آن اشعار توسط سرخوان ، دیگر اعضای گروه یک صدا «آللاو» که به نظر می رسد مخفف عبارت «الله هو» باشد می گویند.
این بانوی ترکمن خاطرنشان کرد: ترکمن ها اعتقاد زیادی به برکت عید فطر دارند و در روزهای ماه مبارک رمضان برای تازه عروس‌ها شیرینی، لباس، کفش و لباس می‌برند تا در روزعید فطر به عنوان عیدی استفاده کند.
مناجات خوانی، رمضونیکه و تکریم روزه اولی ها در سنت اقوام سیستانی
محمد آذری از اقوام سیستانی گلستان هم گفت: آئین راز و نیاز چند صد ساله مناجات خوانی از سنت های مهم و ماندگار سیستانی ها در ماه مهمانی خدا است که در آن ریش سفیدان هنگام سحرگاه بر بالای بلندی رفته و با ضربه زدن بر دهل و خواندن اشعار دینی و عرفانی مردم را برای خوردن سحری از خواب بیدار می‌کنند.
وی افزود: بزرگان طوایف در مساجد و مکان های عمومی روزه اولی ها را تشویق و تکریم کرده و با هدایایی مانند چادر و سجاده آن ها را با احکام مختص این ماه آشنا می کنند.
وی اظهار داشت: «رمضونیکه» یکی از آداب و رسوم کهن سیستانی ها در ماه رمضان است که ریش سفیدان به در خانه‌ها رفته و از صاحبخانه هدایایی مانند گندم بریان، میوه، کلوچه خرمایی زابلی می‌گیرند و در آخر هم آن‌ها را میان نیازمندان منطقه تقسیم می‌کنند.
آذری بیان کرد: عیادت از بیماران و آشتی دادن افراد فامیل از دیگر رسوم این ماه در میان سیستانی‌هاست.
وی اظهار داشت: در ماه رمضان «کاسه ارک و برگ» از رسوم جالب سیستانی ها درماه رمضان است. در این رسم اگر کسی در خانه غذایی سرخ‌کردنی و یا طعامی که دارای بوی خوش باشد بپزند، مقداری از آن را کاسه ریخته و به خانه همسایگان می‌فرستند.
وی بیان کرد: آبگوشت سیستانی با ادویه معروف آچار، کشک زرد، آب دوغ خیار، دوغ برک، املت سوزی، از غذاهای پرطرفدار سیستانی‌ها در ماه مبارک رمضان است.
نماز تراویح قوم قزاق
یکی از بانوان قزاق ساکن گلستان هم گفت: قزاق ها در چند روز مانده به ماه رمضان به همدیگر تبریک گفته و به پیشواز این ماه خدا می‌روند.
شیرین تنی در گفت و گو با ایرنا افزود: قزاق‌ها در این ماه کمتر به مهمانی راه دور و مسافرت می‌روند تا بتوانند اعمال ویژه ماه رمضان را به طور کامل ادا کنند.
وی اظهار کرد: یکی از سنت‌های مهم ماه رمضان که همه پیروان اهل سنت از جمله قزاق‌ها بر انجام آن تاکید دارند اقامه نماز «تراویح» است که در شب‌های ماه رمضان خوانده می‌شود و علاوه بر آن هر شب یک جزء قرآن تلاوت می‌شود.
وی اظهار داشت: در شب بیست و هفتم ماه رمضان به عنوان یکی از شب‌های قدر، قزق‌ها دور هم جمع شده و از افطار تا سحر دعا می کنند و در آخر هم صاحبخانه به مهمانان سحری می‌دهد.
تهیه سفره‌ای برای نوعروس در قوم قزلباش
شهربانو ممشلو یکی از بانوان قوم قزلباش هم گفت: تهیه سفره عروس به دلیل برکت این ماه بسیار در قوم قزلباش مورد توجه است که در این سفره سنتی از نان، حلوا برنجی، شیرینی، کیک، نان تاتاری و وسایل مورد نیاز عروس را داخل سفره هایی پیچیده و به خانه عروس می برند و بزرگان فامیل در روز عید فطر این سفره ها را باز و آرزوی برکت می کنند.
وی بیان کرد: یک روز مانده به عید فطر حتما باید در منازل غذایی به رنگ سبز پخته شود تا برکت آن خانه زیاد شده و روزی فراوان را نوید صاحبخانه دهد.
گلستان مطابق سرشماری نفوس و مسکن سال ۹۵، یک میلیون و ۸۶۹ هزار نفر جمعیت متشکل از اقوام و مذاهب مختلف در ۳۴ نقطه شهری و هزار و ۷۵ روستا دارد.