به گزارش ایرنا، استان کرمان با آب و هوای گرم و خشک یکی از خشک ترین کویرهای جهان را در خود جای داده و بسیاری از شهرهای این استان نیز متاثر از آب و هوای کویر لوت، بارش های کمتری نسبت به سایر نقاط کشور تجربه می‌کنند.
کرمان باوجود اینکه استانی کویری است در عین حال کشاورزی نیز در آن رونق دارد، به نحوی که یک چهارم باغات ایران از جمله پسته، خرما و گردو در این استان هستند و بیش از ۹۰ درصد تامین آب شرب و کشاورزی از چاه است که در این زمینه دولت در حال اجرای پروژه هایی است که آسیب کمتری به سفره های آب زیرزمینی وارد شود.
از طرف دیگر استان کرمان به بهشت معادن ایران شهرت دارد و وجود ۴۰ درصد تولیدات معدنی کشور، خود گویای این ظرفیت کلیدی این استان است که باوجود اینکه بر تعداد این واحدهای اقتصادی طی سال های گذشته افزوده شده، اجرای طرح های اقتصادی با احداث واحدهای متکی بر صنایع، معادن و همچنین کشاورزی بر بحران کم آبی کرمان دامن زده است.
در هر حال از کم آبی به عنوان یکی از اساسی ترین چالش های استان کرمان یاد می‌شود، گرمای زمین و کاهش نزولات جوی از یک سو زنگ خطر کم آبی این استان را به صدا درآورده و از سوی دیگر افزایش سرانه مصرف آب بویژه در بخش کشاورزی سبب شده که در صورت تامین نشدن نیازهای آبی از منابع جدید، متاسفانه آینده ای روشن در انتظار دیار کریمان نباشد.
مسئولان می گویند بیلان منفی آب در کرمان کویری سالانه به حدود یک میلیارد مترمکعب می رسد و همچنان که سفره های آبی ما هر ساله پایین و پایین تر می روند، وابستگی استان به منابع آبی نیز رو به افزایش است. عمیق تر شدن این ابرچالش در حالیست که به عقیده کارشناسان و براساس تمامی معیارها، باید فکری اساسی برای رفع این مشکل شود.
در این شرایط و با وجود ابربحران کم آبی، انتقال آب از خلیج فارس به استان کرمان خود افسانه ای بیش نبود زیرا هزینه های خط انتقال آنقدر زیاد بود که امکان عملیاتی شدن آن را ممکن نمی کرد؛ اما این افسانه اینک رنگ واقعیت به خود گرفته است زیرا پس از همت معادن بزرگ در اجرای خط انتقال آب صنایع معدنی، زمینه انتقال خط انتقال آب شرب به شمال کرمان نیز عملیاتی تر شد و مردم دیار کریمان چندی قبل شاهد کلیدخوردن خط انتقال آب شرب بودند.
در این شرایط و با وجود ابربحران کم آبی، انتقال آب از خلیج فارس به استان کرمان خود افسانه ای بیش نبود زیرا هزینه های خط انتقال آنقدر زیاد بود که امکان عملیاتی شدن آن را ممکن نمی کرد؛ اما این افسانه اینک رنگ واقعیت به خود گرفته است
دولت و اجرای طرح های انتقال آب دریا به کرمان
مسئولان با توجه به منابع آبی موجود معتقد بودند برای رفع این مشکل باید آب خارج از حوزه به استان کرمان وارد شود و با آب های موجود نمی توان مرحمی بر تشنگی های عمیق سالیان طولانی استان کرمان گذاشت؛ در این زمینه دولت و سایر بخش ها در تلاش هستند تا با اجرای طرح های مختلفی این ابرچالش دیار کریمان را رفع کنند.
یکی برنامه های دولت سیزدهم کمک به رفع مشکل خشکسالی کرمان بود و آیت الله رییسی نیز در سفر به کرمان بر اجرای این مهم تاکید کرد؛ موضوعی که چندماه پس از آن شکل عملیاتی به خود گرفت.
پس از استقرار دولت سیزدهم اجرای پروژه های تامین آب یکی پس از دیگری در استان کرمان شدت گرفت و در این زمینه می توان به ابرپروژه انتقال آب خلیج فارس اشاره کرد که اجرای آن با هدف تامین آب شرب مردم دیار کریمان در این دولت سرعت گرفته است.
طی سال های گذشته خط نخست انتقال آب از خلیج فارس با هدف تامین آب صنایع معدنی استان های کرمان و یزد افتتاح شد و این خط علاوه بر تامین شرکت های معدنی و صنعتی بزرگی همچون گل گهر و مس سرچشمه به چادرملو اردکان می رود و در واقع اجرای این طرح صنایع آب بر استان را سیراب می کند.
اما خط دوم انتقال آب خلیج فارس به استان کرمان(خط اضطراری) نیز با هدف تامین آب شرب شهرهای در خطر بحران همچون کرمان و رفسنجان از خط انتقال صنعت اواخر سال ۱۴۰۱ راه اندازی شد و این خط به میزان ۳۰ میلیون مترمکعب آب این شهرها را تامین می کند که این طرح اکنون مراحل اجرایی خود را می گذراند و می تواند بخشی از نیاز آبی کرمان را رفع کند.طرحی که مدیران استان می گویند با سرعت در حال اجراست.
وزیر نیرو در این خصوص گفت: ۲ وظیفه بسیار مهم برای تامین آب داریم که یکی مدیریت منابع موجود و دوم تامین آب از منابع جدید و طرح‌های توسعه منابع آب است که در بخش نخست با مدیریت مصرف آب، کاهش تلفات و استفاده مناسب از آب می‌توانیم بخش قابل توجهی از منابع آب خودمان را برای مصارف جدید تخصیص دهیم.
علی اکبر محرابیان تصریح کرد: صدها هکتار زمین کشاورزی در استان کرمان با چند ده لیتر آب در ثانیه در حال تامین آب است که طبیعتا با روش‌های مدیریتی منابع جدیدی را می‌توانیم در خدمت مردم و برای رشد، اعتلا و رفاه آنان به کار بگیریم.
وی بیان کرد: وظیفه دوم ما اجرای پروژه‌های جدید، تامین منابع جدید، تکمیل سدها، خطوط انتقال، باز چرخانی در منابع آب و تامین آب از روش‌های غیرمتعارف است که یکی از این روش‌های غیر متعارف استفاده از ذخایر آب دریاست که کشورمان ایران که هزاران کیلومتر ساحل دارد و از این سواحل می‌توانیم بهره فراوان ببریم.
محرابیان افزود: سال‌های گذشته با سیاست‌هایی که در آن خیلی افق‌های دور دست دیده نمی شد، طرح‌هایی در دهه ۷۰ و بعضا دهه ۸۰ داشتیم که سدهایی در مرکز ایران ساخته شده و منابع آب شیرین به سواحل منتقل شده است.
وی ادامه داد: به طور مثال ما سدهایی در فارس، بوشهر و استان های مختلف داریم که خطوط انتقال را در کنار دریا آوردند و به طول بیش‌از یکهزار کیلومتر چرخاندن و آب برای سواحل تامین شده است که طبیعتا امروزه این سیاست، یک سیاست غلط شمرده می‌شود و ما باید از منابع آب دریا بتوانیم هم مصارف شهرها و روستاهای ساحلی و استان‌های واقع در فلات مرکزی را تامین کنیم.
وزیر نیرو افزود: طرحی که بخش اول آن اجرا شده تامین آب برای صنعت یک طرح بسیار مهم و راهبردی است که جا دارد از همه عزیزانی که در اجرای این طرح زحمت کشیدند، برنامه‌ریزی کردند و اجرا کردند تشکر کنیم و تلاش داشته باشیم که این خط اول به ظرفیت کامل خود برسد که در همین راستا اجرای تصفیه خانه دومی که در کنار ساحل اجرا شده اما به مرحله انتهایی نرسیده از برنامه‌های مهم است.
تحقق افسانه آبرسانی و بهره مندی یک میلیون نفر
استاندار کرمان نیز با اشاره به آغاز عملیات طرح آبرسانی اضطراری به شهرهای کرمان و رفسنجان گفت: این پروژه کار بزرگی بود که افسانه تلقی می‌شد اما با اتمام فاز اول آن یک میلیون نفر را در شهرهای کرمان و رفسنجان از آب شرب بهره‌مند می‌کند.
استاندار کرمان نیز با اشاره به آغاز عملیات طرح آبرسانی اضطراری به شهرهای کرمان و رفسنجان گفت: این پروژه کار بزرگی بود که افسانه تلقی می‌شد اما با اتمام فاز اول آن یک میلیون نفر را در شهرهای کرمان و رفسنجان از آب شرب بهره‌مند می‌کند.
محمد مهدی فداکار افزود: پروژه آبرسانی به شهرهای شمال کرمان مجموعه کامل آبرسانی است که در فاز اول آن کرمان و رفسنجان قرار دارد و در ادامه شهرهای زرند، سیرجان و انار نیز دیده شده‌اند.
وی تاکید کرد: اجرای این طرح در سال های گذشته یک افسانه تلقی می شد، اما با همت همه مدیران، استانداران، نمایندگان مردم در مجلس و وزیران امروز انجام شد.
استاندار کرمان تصریح کرد: براساس مصوبه دولت مبلغ ۸۰۰ میلیارد تومان تعهد شرکت‌های صنعتی استان برای اجرای این پروژه است که باید برای انجام آن کمک کنند.
وی ضمن تشکر از همکاری همه دستگاه ها برای اجرای طرح آبرسانی به شهرهای شمال استان کرمان اظهار داشت: به سهم خود پشتیبانی و کمک خواهیم کرد که کار در ادامه با چالش مواجه نشود.
استمرار تامین آب کرمان در طرح انتقال خلیج فارس به کرمان و رفسنجان
وزیر نیرو افزود: براساس برنامه‌ریزی که از قبل شده بود برای استان کرمان تخصیص‌هایی در نظر گرفته بودند، هر چند آن تخصیص‌ها اعداد کمی بود البته آن تخصیص‌ها را اضافه کردیم و عملیات اجرایی خط کرمان به رفسنجان آغاز شد.
علی اکبر محرابیان ادامه داد: در طول یکی دو ماه عملیات اجرایی خط کرمان به رفسنجان آغاز و لوله گذاری در بخشی انجام شده؛ در همین زمینه در طول مسیر ۲ ایستگاه پمپاژ به ارتفاع‌های بیش از ۱۰۰ و ۲۰۰ متر و در کنار آن ۲ مخزن داریم که یک مخزن بسیار بزرگ در نزدیکی شهر کرمان باعث تعادل بخشی و استمرار تامین آب کرمان می شود.
وی ادامه داد: طبیعتا روستاها و مناطق دیگری هم در مسیر از همین خط کرمان به رفسنجان تامین آب آنها نیز انجام می‌شود.
وزیر نیرو اظهارداشت: مهمترین ویژگی تامین آب از این منابع غیرمتعارف استمرار آن است؛ این منابع مشمول خشکسالی و افت سفره نمی‌شوند و یک آب مطمئن حداقلی را تامین می‌کنند که در کنار دیگر منابع آب زیرزمینی و سدها می‌توانند باعث استمرار و اطمینان بخشی به تامین آب باشد.
پیشرفت سریع پروژه ؛ ۴۳ کیلومتر اجرا شد
درحالی که اواخر بهمن ماه سال ۱۴۰۱ بود که مراسم آغاز عملیات اجرایی خط انتقال آب شرب به شمال کرمان برگزار شد و کمتر از ۲ ماه از آن گذشته اما مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان کرمان می گوید خط دوم انتقال آب خلیج فارس به شهر کرمان هم اکنون ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و این طرح در صورت اجرا ۲۵ میلیون متر مکعب آب شهر کرمان و پنج میلیون مترمکعب آب رفسنجان را تامین می کند.
علی رشیدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: انتقال این میزان آب می تواند بخشی از مشکلات خشکسالی در این شهرها را رفع کند.
وی اظهار داشت: اکنون فاز نخست از خط دوم طرح بزرگ ملی انتقال آب از خلیج فارس به استان کرمان در حال اجراست و ۴۳ کیلومتر از این طرح در مسیرهای مختلف اجرایی شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان کرمان با تاکید بر اینکه این پروژه از ۲ سمت بسرعت مراحل اجرایی را می‌گذراند بیان کرد: بر این اساس بخشی از این پروژه از سمت کرمان و قسمتی از سمت رفسنجان اجرایی شده است.
وی با بیان اینکه اگر اعتبارات این طرح در آینده نیز بموقع تامین شود تا پایان سال ۱۴۰۲ به بهره برداری می‌رسد گفت: این پروژه با هفت تا هشت ردیف اعتباری از بخش های مختلفی از جمله ردیف بودجه دولت، حمایت صنایع استان کرمان و تهاتر نفت تامین اعتبار می‌شود.
انجام مقدمات تامین آب زرند و سیرجان
همچنین وزیر نیرو در سفر به استان کرمان اجرای یک انشعاب از خط خلیج فارس برای تامین آب شهرستان های سیرجان و زرند را به مردم وعده داد که این طرح نیز اکنون در دستور کار دولت قرار گرفته است.
وزیر نیرو با بیان اینکه برای تامین آب سیرجان و شهرهای شمالی استان کرمان مانند زرند برنامه‌ریزی و دستور تخصیص اعتبار طرح صادر شده است که در حال انجام مقدمات کار هستیم گفت: بزودی عملیات اجرایی این طرح آغاز می شود که نوید خوبی برای مردم این منطقه خواهد بود.
محرابیان افزود: موضوع تامین آب آشامیدنی، صنعت و کشاورزی از اولویت‌های وزارت نیرو است که متناسب با تقاضایی که به صورت صعودی در این بخش داریم، مسئولیت سنگینی بر عهده این وزارتخانه است و باید این مسئولیت را برای همه مردم ایران اجابت کنیم و به ثمر برسانیم.
طرح تامین آب جیرفت و عنبرآباد از سد
علاوه بر این پروژه های ملی و فرا منطقه ای، پروژه مهم تامین آب شهرهای جیرفت و عنبرآباد از سد جیرفت نیز با حضور وزیر نیرو کلید خورد و این درحالی است که تامین آب چهار شهرستان شرق استان کرمان نیز از محل سد نسا در مراحل انتهایی قرار گرفته و نشان از اولویت بخشی دولت سیزدهم به حل این مشکل حیاتی در جنوب شرق کشور دارد.
وزیر نیرو در خصوص پیشرفت این پروژه عنوان کرد: پیگیری می‌کنیم از ردیف‌های متمرکز وزارتخانه، اعتبار خوبی امسال برای این پروژه تخصیص یابد تا طرح سرعت بیشتری پیدا کند.
به گزارش ایرنا، عملیات اجرایی خط دوم طرح انتقال آب خلیج فارس به استان های کرمان، یزد و اصفهان از روز ۲۲ دی ماه سال ۱۴۰۱ با حضور رییس جمهور، وزیر نیرو و جمعی از مسئولان از یزد آغاز شد و این در حالیست که اواخر بهمن ماه سال گذشته نیز وزیر نیرو با حضور در استان کرمان تامین آب شرب کرمان و رفسنجان را کلید زد تا آنچه در گذشته بیشتر افسانه تلقی می شد حالا رنگ واقعیت به خود بگیرد و چالش مهم کم آبی را مرتفع کند.