به گزارش ایرنا، حدود ۲۵ سال قبل و به همت دولت وقت و سازمان بهزیستی مراکزی تحت عنوان اورژانس اجتماعی در مرکز استان های مختلف راه اندازی و به تدریج این مراکز به شهرستان ها و شهرها و بخش های گوناگون کشور تعمیم داده شد که نگاهی به کارنامه این مجموعه نشان می دهد در حوزه کاهش آسیب ها و ناهنجاری های اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی کارنامه موفق و رو به جلو داشته است.
حمایت از تلاشگران این عرصه مهم که بی سر و صدا و در فضایی بدون تبلیغات اقدام به ارایه کمک های روان شناسی برای جلوگیری از فروپاشی خانواده ها و رکن اصلی بنیان جامعه می کنند، در دستور کار دولت سیزدهم و سازمان بهزیستی است، چون بی اعتنایی به این مجموعه خدوم می تواند منجر به اضمحلال خانواده ها و در نتیجه بروز بحران در حوزه های اجتماعی و فرهنگی کشور شود.
از آنجائی که توجه به بهره وری یکی از اهداف کلی دولت سیزدهم و سازمان بهزیستی اعلام شده است و سلامت روان نقش مهمی در بهبود شرایط اقتصادی و معیشتی افراد جامعه دارد، توسعه و تجهیز مراکز فوریت های اجتماعی ۱۲۳ در شهرهای مختلف کشور امری ضروری است و با توجه به توسعه شهرنشینی و افزایش ناهنجاری ها و آسیب های مختلف و متنوع اجتماعی، وجود چنین مراکزی در استان ها و شهرهای مختلف با جمعیت بالا بسیار مهم و تاثیرگذار خواهد بود.
ضمن اینکه استفاده از ظرفیت خیرین برای ساخت و تجهیز مراکز اورژانس اجتماعی در جای جای میهن اسلامی جزو ضرورت های اجتناب ناپذیر است.
به گفته مسئولان سازمان بهزیستی هم اکنون تعداد پنج هزار نفر در مراکز فوریت هایی اجتماعی سازمان بهزیستی مشغول کار هستند که تمامی این افراد دارای تخصص های ویژه بوده و از تعهد خاصی بهره مند هستند که باید توجه داشت چنین امکانی در هیچ جای جهان وجود ندارد.
توسعه مراکز اورژانس اجتماعی جزو اولویت هاست
معاون پیشگیری مدیر کل بهزیستی آذربایجان شرقی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، با توجه به نقش مهم و تاثیرگذار اورژانس اجتماعی در کاهش آسیب های اجتماعی و آگاه سازی عمومی از سوی بهزیستی، توسعه این مراکز را جزو اولویت های پیشگیری از انواع آسیب های اجتماعی بیان و اضافه کرد: در این راستا تلاش می شود از توانمندی های این مراکز برای ایجاد نشاط اجتماعی و تغییر و تحولات روحیه مردم در تمام نقاط استان استفاده شود.
سوسن محسنی فعال سازی اورژانس اجتماعی در ۱۷ شهرستان آذربایجان شرقی را از اقدامات مهم بهزیستی استان برای کاهش آسیب های اجتماعی و مقابله با ناهنجاری های موجود در میان خانوارها برشمرد و گفت: طی سال گذشته حدود ۶ هزار نفر در حوزه آسیب های اجتماعی در این استان شناسایی شد که با سطح بندی نوع آسیب ها، اقدامات لازم برای کنترل و مهار رفتارهای پرخطر و کم خطر به انجام رسید.
وی به اجرای طرح ارتقای توانمندی های شناختی و رفتاری با هدف اقتدار افزائی جوانان به منظور مشارکت اجتماعی آنان در حل مشکلات مربوط به خودشان اشاره کرد و افزود: آموزش تسهیلگران در قالب این طرح صورت می گیرد تا برنامه های مربوط به پیشگیری اجتماع محور از اعتیاد ویژه گروه سنی ۱۵ تا ۳۵ سال ساکن در مناطق آسیب خیز استان اجرایی شود که اورژانس اجتماعی در این زمینه محور اصلی است.
محسنی با تاکید بر اینکه کاهش آسیب های اجتماعی تنها از عهده بهزیستی خارج است، یادآور شد: باید تمامی نهادها، سازمان ها و ادارات دولتی و تشکل های غیردولتی در این حوزه وارد فعالیت شده و بدون موازی کاری برنامه های مدون و تعریف شده ای را اجرا کنند و بهره مندی از نظرات کارشناسی اورژانس ۱۲۳ باید محور این همکاری ها باشد.
وی از فعالیت تعداد ۱۷۰ مرکز مشاوره کاهش آسیب‌های اجتماعی در آذربایجان شرقی خبر داد و گفت: این مراکز توسط تشکل‌های غیردولتی اداره می شوند و وظیفه اصلی آنها مداخله در خط اول آسیب‌های اجتماعی است که این موضوع برای کاهش حجم کاری اورژانس اجتماعی موثر بوده است.
معاون پیشگیری بهزیستی آذربایجان شرقی از فعالیت تعداد ۱۷۰ مرکز مشاوره کاهش آسیب‌های اجتماعی در آذربایجان شرقی خبر داد و گفت: این مراکز توسط تشکل‌های غیردولتی اداره می شوند و وظیفه اصلی آنها مداخله در خط اول آسیب‌های اجتماعی است که این موضوع برای کاهش حجم کاری اورژانس اجتماعی موثر بوده است.
محسنی با اشاره به اینکه پس از مداخلات اولیه با برگزاری دوره های آموزشی با نیازسنجی درست و دقیق، نسبت به مداخله های بعدی در میان خانوارهای دارای مشکل اقدام می شود، توجه به نقش مهم و تاثیرگذار تشکل های مردمی در کاهش آسیب های اجتماعی و آگاه سازی عمومی از سوی بهزیستی را جزو اولویت های پیشگیری از انواع آسیب های اجتماعی بیان کرد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر تعداد ۸۵ تشکل مردمی و غیردولتی در حوزه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی آذربایجان شرقی این استان فعالیت دارند، اظهار کرد: عمده مسئولیت و برنامه های این مراکز بر عهده تشکل های مردمی است که به مثابه خط اول مداخله گری در زمینه آسیب های اجتماعی اعم از خودکشی، ناهنجاری های اجتماعی، خشونت های خانگی، اعتیاد، حاشیه نشینی، مسایل اخلاقی و کودک همسری وارد عمل شده و اقدام به تلطیف روحیه افراد و خانواده ها می کنند.
محسنی استفاده از ظرفیت خیرین را لازمه توسعه مراکز اورژانس اجتماعی دانست و با اشاره به افتتاح مرکز اورژانس ۱۲۳ در شهر سهند، گفت: ساخت، تجهیز و بهره برداری از مرکز اورژانس اجتماعی این شهر نمونه ای موفق از چنین رویه ای است که زمین و هزینه های احداث آن توسط سازمان عمرانی شهر سهند تامین شد و ما قدردان چنین حمایت هایی هستیم.
به گزارش ایرنا، تامین سلامت روان جامعه و تلاش برای کاهش انواع آسیب های اجتماعی یکی از رویکردهای مهم اورژانس اجتماعی است و از آنجائی که سلامت روان از موضوعات بسیار مهم و اساسی جوامع است، این مراکز می توانند در کاهش میزان بروز رفتارهای تنش‌زا تاثیر فراوانی داشته باشند.
کاهش آسیب های روانی باید اولویت اورژانس اجتماعی باشد
مدیر گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تحقق اهداف حوزه سلامت به خصوص در زمینه های اجتماعی را نیازمند همکاری بین بخشی و ارگان‌های متعدد و همراهی سازمان‌های مردم نهاد و بالاتر از همه تلاش های بی وقفه اورژانس اجتماعی دانست و گفت: برای ارتقای سلامت روان جامعه باید به این مراکز به عنوان مانع بروز ناهنجاری ها و حل و فصل کارشناسی مشکلات این حوزه بها داده شود، چون اورژانس اجتماعی می تواند در کاهش آسیب ها و ناهنجاری های روانی نقش برجسته داشته باشد.
وهاب اصل رحیمی حفظ سلامت روان در تحکیم بنیان خانواده را مهم دانست و افزود: باید توجه داشت که بی توجهی به این امر در میان مدت و درازمدت منجر به بروز انواع ناهنجاری ها، رفتارهای تنش زا و بروز مشکلات اخلاقی و رفتاری بین خانواده ها می شود و کل جامعه را درگیر می کند که همین امر سبب افزایش حجم کاری اورژانس اجتماعی می شود.
وی یکی از عناصر بسیار مهم در فعالیت های اورژانس اجتماعی را بررسی های عمیق کارشناسی و علمی سلامت روان برشمرد و با اشاره به اقدمات دانشگاه علوم پزشکی تبریز برای تدوین سند پیشگیری از خودکشی آذربایجان شرقی، اظهار کرد: طی ماه های اخیر و با همکاری سازمان ها و نهادهای استانی اولین ویرایش سند پیشگیری از خودکشی استان ارایه شد که اگر به مفاد این سند عمل شود، از ترافیک کاری اورژانس اجتماعی کاسته خواهد شد.
اصل رحیمی یکی از مهمترین کارکردهای اورژانس اجتماعی را مقابله با انواع اقدامات برای خودکشی بیان کرد و گفت: باید توجه داشت اگر در حوزه سلامت روان جامعه قدم های مناسبی برداشته نشود، در تحکیم بنیان خانواده و رفع موارد تنش آفرین و ناهنجاری اجتماعی و فرهنگی دچار مشکلات عدیده خواهیم شد.
وی با تاکید بر اینکه موضوع ناهنجاری اجتماعی و پدیده رو به رشد خودکشی فرابخشی است و همه باید برای کاهش آن همکاری کنند، اولویت سند پیشگیری از خودکشی و مدیریت عوامل خطر مرتبط با آن را کودکان و نوجوانان، زنان خانه‌دار و در معرض خشونت خانگی، جوانان به ویژه مردان جوان تازه ازدواج کرده، زندانیان، افراد بیمار، بی‌خانمان‌ها، تبعیدشدگان و افراد دارای سابقه خودکشی اعلام کرد.
اصل رحیمی با بیان اینکه خودکشی موضوعی زیستی، اجتماعی و روانی است که باید به طور کامل و همه جانبه بررسی شود، اظهار کرد: عوامل بیولوژیکی، محیطی و وقایع مختلف در بروز آن تأثیرگذار است و دانشگاه‌ها و آموزش و پرورش و در اولویت اول اورژانس اجتماعی بزرگ ترین نقش را در پیشگیری از آن دارند.
مدیر گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی تبریز با بیان اینکه به ازای هر خودکشی ۲۵ نفر در جامعه درگیر می‌شوند، راه اندازی اورژانس اجتماعی در شهر سهند را یکی از اقدامات مهم بهزیستی آذربایجان شرقی دانست و با اشاره به روند افزایشی جمعیت در این شهر و بروز انواع آسیب های اجتماعی، ابراز امیدواری کرد این مرکز بتواند در حوزه کاهش ناهنجاری ها و آسیب های اجتماعی این شهر آپارتمانی نقش آفرین باشد.
اورژانس اجتماعی پلی بین پلیس، دستگاه قضا و مردم است
مدیرکل بهزیستی آذربایجان شرقی با تاکید بر اهتمام ویژه این اداره برای توسعه مراکز فوریت های اجتماعی، گفت: این مراکز در حقیقت به عنوان پل ارتباطی بین پلیس، دستگاه قضائی و مردم آسیب پذیر و آسیب دیده عمل می کند که نقش آن در سال های آینده بیش از پیش نمایان خواهد شد.
فرگل صحاف هدف غایی از ایجاد مراکز فوریت های اجتماعی را ارایه خدمت صادقانه و تغییر حال بد مردم به حال خوش اعلام و اضافه کرد: اینکه آحاد مردم به دور از هر گونه مشکلات اجتماعی و فرهنگی و مصون از انواع آسیب های اجتماعی باشند برای سازمان بهزیستی هدف محوری است.
وی خدمات مراکز فوریت های اجتماعی ۱۲۳ سازمان بهزیستی را رایگان و تخصصی اعلام کرد و افزود: در این مراکز کارکنان زبده و کاربلدی مشغول هستند که تلاش می کنند خانواده ها در آرامش و آسایش زندگی کرده و برای تربیت فرزندان و نوع رفتارهای خانوادگی از مشکلات به دور باشند.
صحاف ورود به مسایل همچون همسر آزاری، کودک آزاری، خشونت های خانگی، دختران و پسران فراری، اختلالات جنسی، اختلالات رفتاری، کودکان خیابانی و خودکشی کننده ها را از جمله وظایف کارکنان مراکز فوریت های اجتماعی عنوان کرد.
وی مداخله در بحران ها را از رویکردهای مهم سازمان بهزیستی و مراکز اورژانس ۱۲۳ برشمرد و با تاکید بر اینکه مهارت و حرفه ای بودن از خصوصیت های اصلی این مراکز است، گفت: در این مراکز خدمات سرپایی و نگهداری از سه تا ۲۰ روز ارایه می شود که در صورت تایید روان شناسان مرکز نگهداری به مدت ۲۰ روز دیگر قابل تمدید است.
صحاف با اشاره به شروع به کار اورژانس اجتماعی از سال ۱۳۷۸، اظهار کرد: این مراکز ابتدا در شهرهای تبریز، مراغه، میانه، سراب و بستان آباد راه اندازی شد و سپس در سال ۱۳۹۲ با تحت پوشش قرار گرفتن شهرهای بالای ۵۰ هزار نفر جمعیت، تعداد این مراکز در آذربایجان شرقی به ۱۲ مورد رسید.
به گفته وی هم اکنون در آذربایجان شرقی تعداد ۱۸ مرکز فوریت های اورژانس اجتماعی فعال است که در آنها ۱۸۲ نفر اشتغال داشته و از ابتدای امسال تاکنون بیش از ۱۵ هزار نفر از این مراکز خدمات دریافت کرده اند که از این تعداد یکهزار و ۱۰۰ نفر مربوط به شهرستان اسکو و شهر سهند است.