به گزارش ایرنا، اردیبهشت ماه سال گذشته با حذف ارز ترجیحی چهار هزار و ۲۰۰ تومانی، قیمت تعدادی از اقلام اساسی به نرخ جدید اعلام شد اما با تدابیر اتخاذ شده قیمت نان به عنوان قوت غالب مردم ثابت ماند.
در این راستا دولتمردان درصدد هوشمند کردن یارانه نان با روشهای مختلف برآمدند تا ضمن توزیع عادلانه آن، مردم در تامین نان مورد نیاز و مصرفی خود با مشکلی مواجه نشوند.
تخلفات صورت گرفته در زنجیره تولید آرد تا مصرف، عرضه خارج از شبکه و قاچاق این محصول راهبردی موجب شد تا مسوولان به دنبال روشهایی برای پیشگیری از این تخلفات در حوزه آرد و نان باشند که هوشمندسازی یارانه‌های مربوط به آن از مهمترین تصمیمات اجرایی در این زمینه بود.
طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان از یک سال گذشته در استان کلید خورد
سرپرست معاونت آرد و نان اداره غله و خدمات بازرگانی استان زنجان با بیان اینکه طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان از یک سال گذشته در استان آغاز شد ولی تاکنون طرح کامل نشده است، گفت: مقرر شده بود این طرح طی سه ماه به طور کامل اجرایی شود که مرحله اول آن از اردیبهشت سال قبل با تخصیص کارتخوانهای هوشمند " نانینو" به نانوایی‌های استان زنجان برای اولین بار در کشور انجام شد.
امید زینالی افزود: با توجه به اینکه اطلاعات نانوایی‌های مختلف از طریق سامانه های کشوری کسب شده بود، این اطلاعات به دلیل تغییر نامهای متعدد خبازیها، انتقال و تغییر مکانها و دیگر عوامل مختلف ناقص بود به همین دلیل تخصیص کارتخوانها به موقع انجام نشد.
وی اظهار کرد: با همکاری تیم های اداره غله و خدمات بازرگانی، سازمان جهاد کشاورزی، بانک سپه (به عنوان بانک عامل) و شرکت پشتیبان این طرح که در زنجان مستقر بود قرار شد در اسرع وقت کارتخوانها نصب شود ولی این امر در موعد مقرر انجام نشد و حدود سه ماه طول کشید.
زینالی گفت: در کنار این موضوع، آزادسازی قیمت برخی اقلام اساسی انجام شد که یکی از آنها گندم صنف و صنعت بود یعنی گندمی که به قیمت ۲ هزار و ۵۰۰ تومان به این واحدها تخصیص می یافت به قیمت ۱۲ هزار تومان با صلاحدید مسوولان کشوری عرضه شد که این امر در مقطعی جو روانی نیز در جامعه ایجاد کرد.
وی افزود: با ایجاد جو روانی صف های طولانی در نانوایی ها شکل گرفت که با همکاری سازمان جهاد کشاورزی تمهیداتی در ۱۷ مرحله برای رفع شلوغی صف های نانوایی انجام شد.
زینالی اظهار کرد: از اردیبهشت سال قبل تا هفتم اسفندماه به تعداد یک هزار نانوایی در سطح شهر زنجان ۲ شیفته فعالیت کردند تا از شلوغی صف نانوایی ها کاسته و نیاز مردم برطرف شود.
دولت ۱۵ درصد کمک هزینه اختصاصی به نانوایی‌ها را به ۳۰ درصد افزایش داد
وی با ابراز امیدواری نسبت به اجرای کامل طرح و کنار گذاشتن سهمیه تخصیصی و فعالیت نانوایی ها با سهمیه کسب شده، یادآور شد: تاکنون در حد وسع و توان برای جبران هزینه هایی که نانوایی ها متقبل می شوند اقدام و سعی کرده ایم با افزایش سهیمه و ۲ شیفته کردن زمان فعالیت نانوایی‌ها مسایل و مشکلات موجود رفع شود.
زینالی با بیان اینکه فاز دوم طرح هوشمندسازی یارانه نان از ۱۷ بهمن سال قبل آغاز شد، افزود: دولت برای جبران هزینه های ناشی از افزایش قیمت های ثانویه که مربوط به هزینه‌های کارگری، آب، برق، گاز و دیگر هزینه‌های جاری است، ۱۵ درصد کمک هزینه اختصاصی به نانوایی‌ها را به ۳۰ درصد افزایش داد.
وی افزود: در مرحله دوم اجرای طرح که موسوم به شناورسازی سهمیه ها بود کمک هزینه‌های نانوایی‌ها افزایش یافت.
زینالی خاطرنشان کرد: از ۱۵ اسفندماه سال قبل سهمیه‌ها بر اساس عملکرد دستگاه‌های کارتخوان نانینو اختصاص می یافت.
وی افزود: کارتخوانها متصل به سامانه‌ای هستند که کارشناسان شرکت تیم پشتیبان با استفاده از آن، عملکرد واحدهای نانوایی را در برهه ای از زمان سنجش و بررسی کردند و بر اساس آن کارکردهای نامتعارف، خارج از ساعات عرف یا پول نقدی دریافت شده، تاثیر منفی بر سهمیه نانوایان گذاشت.
این مسوول یادآور شد: در نتیجه اجرای این بخش از طرح، سه مرحله سهمیه ها به صورت عملکرد داده شد و در اسفندماه سال قبل نسبت به سال ۱۴۰۰ سهمیه آرد استان زنجان یک درصد کاهش داشت.
زینالی گفت: نیمه اول فروردین ماه امسال نانوایی های نوع یک از گندم به قیمت ۶۶۵ تومان و نانوایی‌های نوع ۲ از گندم به قیمت ۹۰۰ تومان استفاده می کنند.
وی افزود: از هزار و ۸۰ واحد نانوایی نوع یک استان ۴۷ واحد بدون تغییر سهمیه بود، ۱۵۳ واحد ۵۹ تن کاهش و ۸۷۹ واحد نیز ۱۰۰ تن افزایش سهمیه داشت.
زینالی اظهار کرد: با استعلامات انجام شده سهمیه و میزان گندمی که از طرف شرکت بازرگانی دولتی به استان اختصاص می یابد ثابت و فعلا در سقف سرانه استان است.
سرپرست معاونت آرد و نان اداره غله و خدمات بازرگانی استان زنجان گفت: سهمیه آرد هم اکنون به صورت اکتسابی است و هر نانوایی که کیفیت پخت نان و نحوه استفاده آن از کارتخوان درست باشد سهمیه بیشتری کسب می کند.
سهمیه نانوایی‌ها اکتسابی است و با کیفیت مناسب نان و عملکرد درست سهمیه آنها افزایش می یابد.
زینالی با بیان اینکه سهمیه آرد استان بر اساس عملکرد نانواها تعریف می‌شود و شناور است، تاکید کرد: هر نانوایی که واجد شرایط باشد در هر مرحله می تواند سهمیه خود را ۱۰ درصد افزایش دهد.
وی گفت: نانوایان می توانند برای اطلاع از سهمیه و علت افزایش و کاهش آن با شماره تلفن ۰۲۱۲۳۷۶۲۳۷۶ تماس بگیرند.
اصلاح برخی اطلاعات و تامین زیرساخت‌ها از عوامل کندی اجرای طرح
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان نیز گفت: اصلاح روند پخت نان نیاز به اصلاحات دیگری هم دارد که بخشی از آن مربوط به حوزه کشاورزی و تولید گندم و آرد است.
روح الله حسنی اصلاح روند صدور مجوزها، اصلاح اطلاعات مجوزها، شفاف سازی مالی و عملکرد نانوایی ها، اصلاح قیمت های مربوط به حقوق و دستمزد و آرد و تامین سخت افزارهای مورد نیاز این طرح را از عوامل تاثیرگذار بر طولانی شدن اجرای طرح بیان کرد.
وی یادآور شد: هم اکنون با استقرار این سامانه و دستگاه های مرتبط، مدیریت پشت صحنه و نظارت های جهاد کشاورزی معطوف به عملکرد نانوایی ها است که از سیستم استخراج می شود.
حسنی، کم فروشی، گرانفروشی، عرضه خارج از شبکه آرد دولتی و یارانه ای، رعایت نکردن بهداشت و ساعات تعیین شده و تعطیلی خود سرانه را از عمده تخلفات نانوانی های استان ذکر کرد و افزود: موضوع تخلف در قیمت نان به دلیل استفاده از کارتخوان ها منتفی شده است ولی این تخلفات به سمت کم فروشی می رود.
وی اظهار کرد: ۱۵ گروه فعال سازمان جهاد کشاورزی به طور روزانه از نانوایی‌های استان بازدید می کنند. ۳۰ درصد از بهای نان پخته شده به عنوان یارانه نان به خبازها پرداخت می شود.
حسنی تصریح کرد: برای جبران گرانی‌ها و با تغییر قیمت نان ۳۰ درصد از بهای نان از سوی دولت به عنوان یارانه به نان پخته شده تخصیص می یابد و کاهش و افزایش سهمیه آرد نیز به طور طبیعی وابسته به عملکرد نانوایی های است که پس از احصای آمار میزان آن تعیین می‌شود.
سهمیه آرد برخی نانوایی‌ها باید افزایش یابد
یکی از نانوایی‌های مستقر در شهر زنجان، قیمت هر قرص نان سنگک عرضه شده به مشتری را در این واحد یک هزار و ۵۰۰ تومان با وزن چونه های ۴۰۰، ۳۸۵ و ۳۹۵ گرم ذکر کرد و گفت: سهیمه ما ۱۳۵ کیسه ۴۰ کیلویی آرد در ماه است.
علی صابری با بیان اینکه در واقع روزانه پنج کیسه آرد سهمیه داریم که از هر کیسه ۱۲۰ قرص نان پخت می شود، افزود: این میزان سهمیه جوابگوی نیاز مراجعه کنندگان به این واحد نیست و برای افزایش آن اقدام کرده‌ایم.
وی یادآور شد: برای هر ۵.۵ کیسه آرد، حدود ۳۰۰ هزار تومان یارانه به این نانوایی تعلق می گیرد.
یک نانوایی لواش پز در یکی از شهرکهای اقماری زنجان نیز که به گفته مشتریان در صف، نان های بسیار با کیفیتی را عرضه می کند، گفت: قیمت هر قرص نان لواش ۳۵۰ تومان است اما سهمیه اختصاصی کفاف نیاز مشتریان را نمی دهد.
نقی مرادی با بیان اینکه به دلیل کیفیت مناسب نان عرضه شده در این واحد از نقاط مختلف شهر به آن مراجعه می شود، افزود: باید سهمیه آرد ما افزایش یابد تا بتوانیم به نیاز مشتریان مراجعه کننده پاسخ دهیم.
وی اظهار کرد: قبلا سهمیه فوق العاده ای نیز به نانوایی ها اختصاص می یافت که با آن سهمیه بعدازظهرها نیز پخت داشتیم و نیاز مردم رفع می شد و امیدواریم مجددا این سهمیه برقرار شود.
افزایش هزینه های جانبی نانوایی‌ها در اجرای کامل طرح لحاظ شود
رییس اتحادیه نانوایان استان زنجان نیز با بیان اینکه اکثریت قریب به اتفاق نانوایان استان مقررات را رعایت می کنند و تنها تعداد معدودی از آنها مشکلاتی را ایجاد می کنند، گفت: علت بیشتر این تخلفات همخوانی نداشتن درآمد نانوایی‌ها با شرایط موجود است.
مهدی بیات با اشاره به افزایش هزینه‌های جانبی نانوایی‌ها از جمله افزایش دستمزد کارگر و هزینه‌های آب، برق، اجاره بها و بیمه، تاکید کرد: دخل و خرج این صنف نیز باید همخوانی داشته باشد این درحالی است که به دلیل مقرون به صرفه نبودن، به کارگیری کارگر در واحدهای نانوایی مشکل شده است و هیچ کارگری رغبتی برای این کار ندارد. تنها تعداد معدودی از نانوایان استان زنجان از مقررات این حوزه تخطی می‌کنند.
وی با تاکید بر اینکه با وجود این شرایط با نانوایان متخلف برخورد می شود، یادآور شد: علاوه بر بازرسی های روزانه از خبازی ها، تماس ها و گزارش‌های مردمی نیز در این خصوص در کمترین زمان ممکن رسیدگی می شود.
برآیند:
طرح هوشمندسازی یارانه نان برای اولین بار در کشور در استان زنجان به مرحله اجرا درآمد ولی بنا به برخی مشکلات و کاستی‌ها در مدت زمان تعیین شده به صورت کامل اجرا نشد.
این طرح اگرچه در مراحل اجرا با چالش ها و مشکلات مختلفی مواجه شد ولی جلوی بسیاری از تخلفات از جمله قاچاق آرد، کم فروشی و گرانفروشی را گرفت و برای رسیدن به اهداف تعیین شده باید به صورت کامل به مرحله اجرا درآید تا مردم شیرینی اجرای آن را بچشند.