به گزارش خبرنگار ایرنا وزیران گردشگری کشورهای عضو اکو در نشست مهر ماه ۱۳۹۸ در خجند تاجیکستان، شهر اردبیل را با توجه به ظرفیتهای بزرگ گردشگری برای سال ۲۰۲۳ به عنوان پایتخت گردشگری این کشورها انتخاب و تصویب کردند. این انتخاب فرصتی برای معرفی جاذبه های گردشگری اردبیل و توسعه این صنعت در راستای توسعه پایدار استان اربیل به شمار می‌رود.
سازمان همکاریهای اقتصادی "اکو" در سال ۱۳۴۱ با عضویت سه کشور ایران، پاکستان و ترکیه و با عنوان "آر سی دی" یعنی سازمان همکاری عمران منطقه‌ای شکل گرفت. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، در سال ۱۳۷۲ با پیوستن کشورهای افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان، این سازمان با عنوان اکو شناخته شد.
این سازمان اکنون با ۱۰ عضو، نزدیک به نیم میلیارد نفر جمعیت و حدود هشت میلیون و ۷۰۰ هزار کیلومتر مربع وسعت و قرابتهای فرهنگی، ظرفیتهای بی بدیلی برای توسعه همکاریهای منطقه ای در ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی دارد. هدف غایی سازمان اکو، توسعه پایدار اقتصادی و گردشگری برای بهبود زندگی و رفاه مردم اعضای آن است.
آئین افتتاح و آغاز به کار رسمی رویداد اردبیل ۲۰۲۳ با حضور جمعی از سفرای کشورهای عضو این سازمان از ششم تا هشتم اردیبهشت ماه در اردبیل برگزار خواهد شد. بر اساس برنامه اعلام شده برنامه اول این رویداد در مجتمع فرهنگی و هنری فدک اردبیل برگزار خواهد شد و گفته می شود دبیرکل اکو نیز در روز نخست این برنامه‌ها حضور خواهد یافت.
اجلاس پنجم وزرای گردشگری اعضای اکو امسال در اردبیل برگزار می‌شود
خسرو ناظری دبیرکل اکو به تازگی در دیدار با استاندار و مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اردبیل اشتیاق خود را از شنیدن جاذبه‌های گردشگرپذیر اردبیل آشکار کرده و گفته است که با توصیف‌ها و تعریف‌هایی که از قابلیت‌ها و ظرفیتهای گردشگری این استان شنیده ام، بسیار علاقه مند به حضور در اردبیل و بازدید از زیرساخت‌های گردشگرپذیر آن هستم و این حس و علاقه را به اعضای سازمان اکو منتقل کرده ام و آنان نیز به حضور در اردبیل ابراز علاقه می‌کنند.
دبیرکل اکو همچنین اعلام کرده است که اجلاس پنجم وزرای گردشگری کشورهای عضو اکو که اجلاس مهمی برای توسعه گردشگری این کشورها است، امسال در شهر اردبیل برگزار خواهد شد و مسئولان اردبیل نیز مقدمات لازم برای میزبانی این نشست و اجلاسیه با اهمیت را فراهم کرده‌اند.
رویداد اردبیل ۲۰۲۳ ؛ فرصتی برای شکل‌گیری گفت و گوی بین فرهنگی
با توجه به سنخیت و تجانس دو مقوله گردشگری و فرهنگ، انتخاب اردبیل به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای عضو اکو می‌تواند در توسعه تعاملات فرهنگی اعضا و فرصت سازی برای ترویج ارزش‌های والای فرهنگی منطقه حائز اهمیت باشد. طی سال‌های گذشته منطقه خاورمیانه شاهد شیوع ویروس مهلک افراط گرایی در قالب گروه‌هایی مانند داعش و آسیب‌های غیر قابل جبران آن بوده است.
هر چند داعش با ایستادگی و مقاومت ملت‌های منطقه شکست خورد در عین حال نباید این را هم از یاد برد که بسترهای شکل گیری و ظهور مجدد چنین جریاناتی با اسامی دیگر در منطقه وجود دارد و یکی از راهکارهای مهم جلوگیری از چنین پدیده مهلکی شکل گیری فرهنگ گفت و گو و تعاملات فرهنگی و از سوی دیگر توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
از این جهت رویداد اردبیل ۲۰۲۳ می تواند ضمن نشان دادن داشته‌های فرهنگی و گردشگری مشترک بین کشورهای عضو، گام‌های بلند و محکمی در مسیر همزیستی و تحکیم صلح و دوستی بردارد.
در این چهارچوب این سازمان مجموعه نفیسی از میراث‌های فرهنگی ناملموس اعضای خود را منتشر کرده است و علاوه بر حوزه کتاب، حوزه های موسیقی، موزه، سینما، ادبیات، ورزش و صنایع دستی نیز مدنظر اکو هست و اردبیل هم از دیدگاه گردشگری و هم از نظرگاه فرهنگی در همه این حوزه‌ها حرف‌ها دارد.
بنابراین در طول سال میلادی ۲۰۲۳ باید فرازهای اردبیل در همه حوزه‌های یاد شده منتشر یا تولید شود و در اختیار سازمان اکو قرار گیرد تا بعد از پایان رویداد اردبیل ۲۰۲۳ نیز، آثار چاپ و تولید شده در موضوعات مدنظر، همچنان به صورت حقیقی و مجازی در دسترس ملت‌های کشورهای اکو و بازدیدکنندگان از موسسه فرهنگی اکو قرار گیرد.
معرفی ظرفیتهای گردشگری عشایری؛ گام نخست رویداد اردبیل ۲۰۲۳
در ردیف ۱۸ برنامه رویداد اردبیل ۲۰۲۳ تدوین شده، جشنواره بین المللی کوچ عشایر در جعفرآباد مغان است که برای برگزاری آن از ۳۲ طایفه عشایر استان دعوت شده است و در کنار برنامه‌های فرهنگی و هنری جشنواره، ۶۰ غرفه برای معرفی صنایع دستی و تولیدات عشایر برپا خواهد شد و برخی دستگاه‌های اداری مرتبط نیز در تعدادی از غرفه‌ها تولیدات و توانمندی‌های خود را به نمایش خواهند گذاشت.
ویژگی‌ها و مختصات عشایر شاهسون مغان از حیث آداب، رسوم، شیوه‌های زندگی و تولیدات آن شاید در قیاس با جوامع مشابه، بی نظیر و منحصربفرد باشد و درست از همین زاویه دید، تماشای آلاچیق‌ها، غرفه‌های تولیدات عشایر و طبخ نان، پخت آش و بافت جاجیم و نمایش صنایع دستی آنها در نگاه دبیرکل و سفرای سازمان اکو، بی شک وقایعی تکرارناشدنی و بسیار جذاب خواهد بود و هر یک از میهمانان خارجی، مشاهدات خود را به عنوان سفیران فرهنگی به هموطنان خویش منتقل خواهند کرد.
به راستی چه فرصتی و چه بهانه ای از این بهتر و نیکوتر که به واسطه رویداد اردبیل ۲۰۲۳ سفرا و وزرای گردشگری اکو و حتی برخی مقامات کشورهای همجوار غیرعضو اکو، در بیله سوار مغان حضور یافته و از نزدیک از داشته‌ها و سرمایه‌های بی بدیل گردشگری، فرهنگی و تاریخی آن بازدید کرده و ایده‌های کارگشای خود را برای توسعه و رونق زیرساخت‌های مربوطه ارائه کنند.
بی شک این اتفاق مبارک توجه جمعیت کثیری از علاقمندان و گردشگران کشورهای همجوار و حوزه قفقاز را به خود معطوف خواهد ساخت. بدیهی است نقش رسانه‌ها در معرفی ناگفته‌های گردشگری، اقتصادی، مواهب مرزی و طبیعی، ارزش‌های تاریخی و مذهبی استان اردبیل بسیار موثر است هرچند جشنواره بین المللی کوچ عشایر بهانه و فرصت خوبی برای معرفی اردبیل است در عین حال نباید از یاد برد که این جشنواره را می‌توان نقطه عطفی در معرفی ظرفیت‌ها و قابلیت‌های گردشگری، فرهنگی و آداب و سنن غنی این منطقه تلقی کرد.
یکی از هدف‌های برگزاری رویداد اردبیل ۲۰۲۳ در کنار تلاش برای توسعه و رونق صنعت گردشگری این استان، جذب سرمایه گذاران و شروع فعالیت‌های اقتصادی با مشارکت بخش خصوصی است که بی شک، رویداد اردبیل ۲۰۲۳ این ظرفیت را دارد که با احیا و شناساندن موقعیت‌های قابل سرمایه گذاری در عرصه‌های مختلف، نظر سرمایه گذاران را جلب کند و اراده آنان را برای فعالیت اقتصادی و کارآفرینی در خطه سبلان برانگیزد.
برابر اعلام کارشناسان، صنعت گردشگری نسبت به تجارت جهانی پیشرو است و این صنعت، ۱۰ درصد تولید ناخالص جهان را به خود اختصاص می‌دهد و بیش از ۳۳۰ میلیون شغل در جهان ایجاد کرده است و بخصوص در دوره پساکرونا که عطش سیر و سفر، جسم و جان سیاحان، طبیعت‌گردان و جهانگردان را فراگرفته است، اردبیل زیبا و گردشگرپسند می‌تواند به شرط وجود برنامه جامع و منسجم از ناحیه مسئولان، به عنوان پایتخت گردشگری اکو، بیشتر در مسیر توسعه قرار گیرد.
بر این اساس آگاهی و اشراف اطلاعاتی صاحبان کار و سرمایه و کارآفرینان بزرگ و سرمایه گذاران دارای اهلیت از موقعیت‌های منحصر بفرد اردبیل، می تواند با سوق دادن ایده‌ها و سرمایه‌های آنان به این سرزمین، زمینه‌های رشد و بالندگی هر چه بیشتر در حوزه‌های اقتصادی و اشتغال را برای استان فراهم کند و جوانان جویای کار را که برای کاریابی به استان‌های دیگر کوچ کرده و جلای وطن نموده اند، به دیار خویش بازگرداند.
همجواری استان اردبیل با استان‌های گیلان و آذربایجان شرقی، هم مرز بودن استان اردبیل با جمهوری آذربایجان و فعالیت فرودگاه‌های اردبیل و پارس آباد و گمرک بیله سوار در مرز جمهوری آذربایجان و وجود بزرگراه قفقاز در مسیر ارتباطی ایران و کشور همسایه، ویژگی‌های بی بدیلی را برای توسعه گردشگری و اقتصادی استان اردبیل ایجاد کرده است و از فرصت رویداد اردبیل ۲۰۲۳ که شاید بار دیگر تکرار نشود یا بعد از سال‌های مدیدی دوباره نوبت به اردبیل برسد، باید به بهترین شکل استفاده کنیم.
استان اردبیل با یک میلیون و ۲۸۰ هزار نفر جمعیت و ۱۲ شهرستان در شمال ایران واقع شده است و به داشتن مناطق طبیعی، تاریخی، مذهبی و اقتصادی یکی از مقاصد مهم گردشگران داخلی و خارجی محسوب می‌شود.
عیسی پاشاپور