به گزارش ایرنا، مطالعه علمی رفتار و فرآیندهای روانی از اصولی ترین تعاریف روانشناسی است که هم توجه روانشناسی را به مطالعه عینی رفتار قابل مشاهده آشکار می‌سازد و هم به فهم و درک فرایندهای ذهنی که مستقیم قابل مشاهده نیستند و بر اساس داده‌های رفتاری و عصب زیست‌شناختی قابل استنباط هستند، عنایت دارد در واقع روانشناسی یک رشته تخصصی است و برای رسیدن به آن باید مسیر آکادمیک را طی کرد نه مسیر تجربی!
اما برخی میانه خوبی با روند دانشگاهی و دوره‌هایی که سخت بدست می‌آیند، ندارند و به زعم خود روانشناس بوده و در رفتارهای دیگران علاوه بر قضاوت فرد، ادعای دانستن علم روانشناسی، مشاوره هم می‌دهند به این روش از مشاوره در علوم روانشناسی، روانشناسی زرد می‌گویند و از آن تحت عنوان عمه تراپی نیز یاد می‌کنند.
بیشتر بخوانید:
روانشناسی، عمه‌تراپی عموتراپی نیست!
به گفته روانشناسان، جملاتی چون «بهش علاقه نداشت»، «گفتم ازدواج کنی علاقه هم پیدا میشه»، «اونی که می‌خواد از زندگیت بره باید بگذاری بره»، «همسر کسی باش که بخاطر تو حاضر باشه بمیره»! «حق کسی که در زندگی زناشویی خیانت کرده خیانت هست»، «مرد با اراده‌ای است قبلا مصرف داشته ولی الان نداره می‌خوام باهاش ازدواج کنم»، از جمله باورهای قدیمی است که در زبان و فرهنگ بین خانواده‌ای لایه‌های پنهانی به خود گرفته و خارج از علم روانشناسی است که به این جملات عمه تراپی می‌گویند.
اما در دنیای واقعی علوم روانشناسی متودهای مشخص و گوناگونی برای برخورد با یک رفتار و چالش اجتماعی وجود دارد.
علم روانشناسی تخصص مورد نیاز هر جامعه است
علی فرجی شهروند ۴۵ ساله ارومیه ضمن تبریک روز روانشناس می‌گوید: یک جامعه برای رسیدن به حق برتری طبیعی خود نیاز به حضور متخصصان مختلف دارد و علم روانشناسی نیز یکی از تخصص‌های مورد نیاز هر جامعه است.
او گفت: روانشناسی با وجود اینکه علمی تخصصی است اما همه افراد جامعه باید قطعه از این علوم را فرا گیرند و در زندگی خود از این علوم بهره‌مند شوند.
شغل آزاد دارم اما کتاب های روانشناسی هم می خوانم
بهزاد رستمی شهروند ۲۷ ساله ارومیه‌ای علوم روانشناسی را اینگونه تعبیر می‌کند: ذره ذره زندگی روزمره ما نیاز به ارتباطات با خود و اشخاص دیگر دارد لذا علم روانشناسی جایگاه خود را در این مرتبه نشان می‌دهد که نباید آن را فراموش کنیم.
او می‌گوید: من در زندگی خود با اینکه شغل آزاد دارم و در بازار فعالیت می‌کنم اما خواندن کتاب‌های روانشناسی و مطالب روانشناسی را در برنامه مطالعاتی خود دارم و از آن بهره می‌برم برای اینکه علم روانشناسی مطالعات زیادی در بحث رفتار با مشتری و مشتری مداری دارد.
برای توجه بیشتر به علوم روانشناسی سراغ دانشجوها و اساتید این حوزه رفتیم.
شاه کلید موفقیت در روانشناسی تاثیر نگرفتن از شاخه های روانشناسی زرد است
ثنا خدایی یکی از دانشجویان رشته روان شناسی در ارومیه است که در گفت وگویی کوتاه اینگونه از تجربه‌های دانشجویی این رشته می‌گوید.
ایرنا: چگونه شد که به رشته روانشناسی علاقه مند شدید؟
به نظرم رشته روانشناسی جزو رشته‌های هیجان انگیز و جالب است که موجب رشد و تعالی بخشی انسان می‌شود.
رشته‌ای فوق العاده ماجراجو به نظر می‌رسد و در مورد آن به هر اندازه که پیش می‌روی باز وسعتی برای مطالعه تعریف نشده است و این یکی از دلایل اصلی من در گرایش ذهنم و علاقه مندیم به رشته روانشناسی شد.
ایرنا: هدفتون از انتخاب این رشته چه بود و آیا این انتخاب تحت فشار نظر خانواده بود یا انتخاب خود شما؟
برای انتخاب این رشته تامل بسیاری داشتم و اتفاقا با وجود مهم بودن نظر خانواده‌ام، با انتخاب شخصی به این رشته ورود پیدا کردم. اتفاقا دیدگاه آنها نیز به رشته روانشناسی دیدگاه مثبتی است و همین موجب تشویق برای مطالعه زیاد و موفقیت است.
هدف من از انتخاب این رشته در ابتدا موثر بودن این پژوهش در زندگی شخصی است اما علاقه مندی من در کمک به جامعه و کمک به مردمی است که علم روانشناسی می‌تواند تاثیر بسزایی در زندگی آنها داشته باشد.
رسیدن به جایگاهی تحت عنوان مشاور یا روانشناس حرفهای و متخصص از اهداف تعریفی ذهنم در رسیدن به آن مرحله است.
ایرنا: اگر بخواهید از روانشناسی تعریف کلی داشته و اینکه در جامعه چه جایگاهی دارد آن را چگونه توصیف می‌کنید؟
روانشناسی در عین ساده بودن، علم پیچیده‌ای است که بر اساس رفتار و اذهان عمومی و ذهن فرد برای هر اتفاق یک تصمیم متفاوتی دارد فلذا احاطه داشتن به داده‌های اولیه بدون هیچ قضاوتی از جمله شاخصه‌های فرد درمانگر است.
روانشناس به مردم جامعه کمک می‌کند تا به احساسات و رفتار خود معنا دهند که همین موجب تغییر دیدگاه آنان از زندگی می شود.
شکل گیری درک جدید در ذهن افراد و پویش رفتار بهتر مسیری از است که علم روانشناسی برای فرد تعریف می‌کند و موجب تعامل بهتر با دیگران می‌شود.
ایرنا: حس شما از مطالعه رشته روانشناسی چیست و هدف آکادمیک و اجتماعی شما تا کدام مرحله است؟
بیان حس تحصیلی کار ساده‌ای نیست آن هم وقتی که می‌خواهی به عنوان روانشناس در جامعه باشی. حس می‌کنم که با تحصیل در این رشته می‌توانم در آینده کشورم و در آینده جامعه تاثیر بسزایی داشته باشم.
با مطالعه ذهن انسان‌ها، ادراک و احساسات آنان را بهتر درک کنم تا از این رو فرد موثری برای جامعه مون باشم.
مطالعه و پژوهش در این رشته هدف اصلی من است حال اگر با گرایش بالینی باشد از علاقه مندی‌های شخصی من است تا بتوانم در مطب یا کلینیک به مردم جامعه‌ام خدمت رسانی کنم.
ایرنا: به عنوان یک دانشجو بفرمایید؛ برای کسانی که علاقه مند به این رشته هستند و در پایه دبیرستان و دوران مدرسه هستند چه توصیه‌ای دارید؟
رمز ورود به این رشته و شاه کلید ادامه راه در رشته روانشناسی تاثیر پذیر نبودن از شاخه‌های روانشناسی زرد است که به نظرم باید در چارچوب این حرکت کرد.
رشته روانشناسی علاوه بر توجه به روحیه افراد حتی حرف برای گفتن در زمان‌های سرگرمی و تفریح را نیز دارد.
این رشته برای کسانی که علاقه مند به تحقیق و پژوهش در حوزه رفتاری افراد که دارای روحیه‌ای متناسب با روانشناسی باشند، بسیار مناسب است.
ایرنا: دانشجو روانشناسی بودن چه حسی دارد و آیا موجب تغییر رفتار و نگرش و زاویه دید شما در جامعه شده است؟
حس زیبا و وصف ناپذیری است چرا که با این علم به سراغ روح انسان می‌روی.
دانشجوی روانشناسی این حس را در ذهن آدم القا می‌کند که همانند یک پزشک که با جسم انسان سرو کار دارد ما هم با روح و روان انسان‌ها سر و کار داریم.
اتفاقا علم روانشناسی موجب تغییر نگرش و زاویه دید هم می‌شود لذا با استفاده از این علم بیشتر نیز به طرز رفتار و احساسات افراد دقت می‌کنیم.
روانشناسی مطالعه افکاری مردم و مشکلات جامعه است
با شنیدن حرفهای این دانشجو به سراغ اساتید دانشگاهی می‌رویم.
کلاس‌های درس دانشگاه در گروه روانشناسی نشان از عزم جدی دانشگاه‌ها در آموزش روانشناسان ماهر است.
غلامحسین عسگری از اساتید گروه روانشناسی است که ضمن تبریک روز روانشناس گفت وگوی کوتاه با او داشتیم.
ایرنا: به عنوان یک مدرس دانشگاه بفرمایید تعریف شما از رشته روانشناسی چیست و این را چگونه توصیف می‌کنید؟
اغلب قریب به اتفاق روانشناسان، روانشناسی را علم مطالعه رفتار و فرآیندهای ذهنی تعریف می‌کنند که از نظر بنده تعریف درستی است.
ایرنا: میزان علاقه مندی دانشجوهای این رشته را در یادگیری مباحث تخصصی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در یک جمع بندی کلی اگر بخواهیم واقع بینانه قضاوت کنیم، می‌توان چنین اظهار داشت که در حال حاضر دانشجویان دانشگاه با چالش‌هایی همچون معضلات مالی مربوط به پرداخت هزینه‌های تحصیل و نگرانی‌های مربوط به آینده شغلی مواجه هستند که بر انگیزش تحصیلی آنها تاثیر گذار است.
اما هنوز زیاد هستند دانشجویانی که به کسب علم علاقه وافری داشته و با ناملایمات زندگی به خوبی کنار می‌آیند.
رویکرد روانشناسی در کشور ما قاعدتا می بایست با در نظر گرفتن ملاحظات فرهنگی و ارزشی جامعه منطبق بوده و تمرکز آن باید علاوه بر جهت گیری های تئوریک، بیشتر معطوف رفع مشکلات عملی و توانمند سازی انسان ها برای مواجهه با چالش های عمده زندگی و خود شکوفایی آنها باشد.
ایرنا: روانشناسی چگونه می‌تواند حلال مشکلات اجتماعی باشد؟
یافته‌های روانشناسی علمی با رویکرد کاربردی، با استفاده از نتایج مطالعات و تحقیقات دارای حمایت تجربی، قادر است برای رفع گرفتاری‌ها و نابسامانی‌های مردم و جامعه، راه کارهای عملی ارائه دهد.
بنابراین علوم روانشناسی راهگشای بسیاری از مشکلات جامعه است که اگر با دقت بیشتری آن را مطالعه کنیم پذیرای افکار عموم جامعه است.
ایرنا: علم روانشناسی با چه رویکردی می‌تواند در زندگی مردم رسوخ بیشتری داشته باشد؟
به نظر بنده رویکرد روانشناسی در کشور ما قاعدتا می‌بایست با در نظر گرفتن ملاحظات فرهنگی و ارزشی جامعه منطبق بوده و تمرکز آن باید علاوه بر جهت گیری‌های تئوریک، بیشتر معطوف رفع مشکلات عملی و توانمند سازی انسان‌ها برای مواجهه با چالش‌های عمده زندگی و خود شکوفایی آنها باشد. از این نظر، اتخاذ رویکرد معنوی و مثبت نگر می‌تواند راه گشا باشد.
ایرنا: تاثیر علم روانشناسی در زندگی شخصی شما چگونه بوده و آیا تاکنون توانسته‌اید با این علم تاثیری در زندگی و حل مشکلات دیگران برجا بگذارید؟
البته برای پاسخ دقیق به این سؤال باید نظر سایرین را جویا شد، اما استنباط بنده این است که دانش روانشناسی تاثیر غیر قابل انکاری در زندگی شخصی و تعامل اجتماعی من با دیگران داشته و خوشبختانه این تاثیر مثبت بوده و بارها پیش آمده که از دوستان و همکاران بازخوردهای خوبی گرفته‌ام.
بیشتر بخوانید:
«روانشناسان خانواده» تکیه‌گاهی در تلاطم ناآرامی‌ها
شنیدن صحبت‌های مدرس روانشناس ما را به آن وا داشت که با مدرس دانشگاهی که در رشته جامعه شناسی هست نیز گفت وگویی داشته باشیم.
جامعه شناسی و روانشناسی هر کدام روی یک سمت سکه بوده و مکمل هم هستند
دکتر ندا راکعی استاد دانشگاه سال‌هاست در دانشگاه این رشته را تدریس می‌کند، با تبریک روز روانشناس اینگونه هم صحبت شدیم.
ایرنا: به عنوان یک جامعه شناس بفرمایید آیا علم روانشناسی در علوم جامعه شناسی جایگاهی برا خود دارد؟
بله مطمنا روانشناسی نیز مانند سایر رشته‌ها و تخصص‌ها یکی از علوم مورد نیاز جامعه است که با مطالعه آن زاویه دید انسان‌ها نسبت به مشکلات عمق بیشتری برای حل موضوع می‌گیرد.
این ۲ رشته به یکدیگر نیاز دارند و شاید بیشترین تشابه را با جامعه شناسی داشته باشد که هر ۲ به نوعی لازم و ملزوم یکدیگر هستند.
ایرنا: شما بر اساس تجربه آکادمیک تان در حوزه علوم روانشناسی نیز تدریس داشتید بفرمایید چه تعاملی میان این رشته با جامعه شناسی است؟
جامعه شناسی و روانشناسی در جامعه امروز ما هر یک طرف و روی یک سکه بوده و مکمل هم هستند.
یکی ماکرو سیولوژی و دیگری به عنوان میکرو سوسیولوژی که دیدگاه‌ها و نظریات تخصصی مربوطه را پوشش می‌دهند.
جامعه تعریف تخصصی خودش را دارد به نوعی که نمی‌توان صرفا نهادها، ارگان‌ها و فرهنگ را در نظر گرفت چرا که بدون در نظر داشتن افراد موثر و فعال نمی‌توان به آن جامعه گفت از این رو روانشناسی در راستای تعامل و درک در جامعه، جایگاه ویژه‌ای دارد.
ایرنا: نقش روانشناسی و علوم این پایه می‌تواند در جامعه تاثیر گذار باشد؟
مطمنا تاثیر گذار هست و نمی‌توان از آن چشم پوشی کرد. هر چه از علم روانشناسی دوری کنیم مطمعنا بر علیه خویش و جامعه مان است.
روانشناسی در گرو شناخت فردی خویش و درک متقابل از افراد و گروه‌هایی که در آن خواسته یا ناخواسته در ارتباط هستیم قرار دارد و ما را در گرفتن تصمیمات بهتر همراهی می‌کند.
ایرنا: جامعه چگونه با استفاده از این علم می‌تواند تعامل میان انسان‌ها را با نگرش مثبت رشد دهد؟
اینکه اگر صرفا روانشناسی را سوژه خود برای جامعه بدانیم مسلما نمی‌شود به نتیجه‌ای رسید اما اگر روانشناسی را در داخل رشته‌ها و تخصص‌های دیگر گنجایش دهیم آن موقع می‌توان به نتایج بهتری رسید.
در حال حاضر که دنیای مدرن ما دگر راهبر است و رسانه‌های جمعی بیشترین تاثیر را در چرخه حیات و زندگی بازی می‌کنند که این کار سختی نیست.
به گزارش ایرنا، روانشناسی یکی از مباحث میان رشته‌ای و حضورش در اغلب رشته‌ها به چشم می‌خورد بنابراین تخصصی است که همه افراد به نوعی باید شمه‌ای از آن را فرا بگیرند.
مراجعه به روانشناس ننگ و عار نیست و اتفاقا در دنیای مدرن همانند پزشک خانواده، هر خانواده‌ای نیاز به یک روانشناس دارد تا در صورت بروز مشکلات در گام اول با ارایه راهکارهایی به رفع مساله کمک کند و در صورت حاد بودن مشکل در خانواده، روانشناس می‌تواند مساله را برای درمان تخصصی به روانپزشک ارجاع دهد.
۹ اردیبهشت روز روانشناس و مشاوره در ایران است و این روز همه ساله از سوی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره به عنوان روز روانشناس و مشاور شناخته می‌شود و هر سال نیز برنامه‌های ویژه‌ای در سراسر کشور برگزار می‌شود.