به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از وزارت علوم، مدیران گروه‌های تخصصی و پژوهشی سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی در جلسه‌ای با حضور عبدالحسین کلانتری، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و داود مهدوی‌زادگان راه‌های توسعه همکاری ها را بررسی کردند.
عبدالحسین کلانتری در این نشست گفت: استاد مطهری از یک منظر دغدغه ترکیب عقلانیت و دیانت را باهم داشت، آن هم در زمانه‌ای که این دوگانه روزبه‌روز پرنگ‌تر می‌شد. شهید مطهری این گام سخت را برداشت تا نشان دهد این دو مفهوم چگونه درآمیخته شده‌اند و نشان داد دین چگونه می‌تواند عقلانیت را پربار کند.
وی ادامه داد: در روزگاری که تفاسیر از دین در تقابل با روزآمدی بود، شهید مطهری جسورانه وارد این عرصه شد و سعی کرد این دو را در کنار هم نشان دهد و حتی فراتر از روزمرگی تاریخ را جهت دهد و در پرتو دیانت تاریخ‌ساز باشد، نه اینکه فقط با آنچه در تاریخ محقق است سازگار شود و کتاب اسلام و مقتضیات زمان که به صورت خاص به این موضوع می‌پردازد، نشانه‌ای از همین نوع نگاه است.
نوشتن در حال تحول است
معاون وزیر علوم به تشریح وضع موجود منابع درسی در جهان و پیش‌بینی‌ها درباره آینده آن پرداخت و افزود: نوع کتاب‌نویسی در حال تحول است و کتاب‌ها کم‌کم به شکل اشتراکی نوشته می‌شوند؛ البته منظور این نیست که مانند کتاب‌های اشتراکی فعلی هر فصل را یک نویسنده بنویسد و ویرایشگر مخصوص خود را داشته باشد، بلکه همچون دانشنامه‌های آنلاین (برخط) خواهند شد که هر خط یا هر پارگراف را یک نفر می‌نویسد.
کلانتری ادامه داد: در حال حاضر هم دانشجویان در تحقیقات خود برای رسیدن به یک مطلب یک کتاب کامل را مطالعه نمی‌کنند؛ بلکه بسیار دقیق و جزئی وارد آن قسمتی می‌شوند که می‌خواهند از آن بهره‌برداری کنند. بر همین اساس کتاب‌سازی‌ها هم به این سبک شده و بسیار دقیق و مشخص بر اساس تقاضای موجود خدمات می‌دهند.
وی با اشاره به اینکه در حوزه فرهنگ دانشجویی کارهای کمی انجام شده است، افزود: بیشتر کارهایی که انجام شده مربوط به پیش از تحولاتی است که به آن اشاره شد. امروز، فرهنگ دانشگاهی در حال تغییر و تحول است. برای مثال دانشگاه شریف یا دانشگاه تهران را بیست سال پیش به خاطر آورید؛ در آنجا یک عرصۀ آموزش بود و یک عرصه پژوهش؛ ما پارک‌ها را نداشتیم. اما امروز پارک‌ها در حال گسترش سریع هستند و آیین‌نامه‌های وزارت علوم نیز در جهت تشویق پارک‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپی صادر می‌شود.
داود مهدوی‌زادگان رییس سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) نیز گفت: «سمت» عینیت آرزوی بزرگان انقلاب اسلامی است؛ آنها می‌خواستند ما در تمام زمینه‌های علوم اسلامی و انسانی کتاب تولید کنیم و ما با توجه به چنین جایگاهی برای عینیت بخشی بیشتر به این آرزو بازوانی ایجاد کردیم؛ از جمله ایجاد نزدیک به ۵۰ گروه تخصصی و همچنین ایجاد گروه‌های پژوهشی متعدد در تحقیق و توسعه علوم انسانی و سطح انتظارمان هم از این گروه‌ها بسیار بالاست.
رییس «سمت» با اشاره به برخی مزیت‌های تشکیل گروه‌های تخصصی افزود: این که گروه‌های تخصصی در جدول کاری سازمانی «سمت» به تعداد مشخص و شیوه عملکرد مشخص نیامده و دارای آزادی عمل هستند یک مزیت به شمار می‌آید که می‌توان درصورت نیاز از آن بهره برد و بسیاری از طرح‌هایی که در جلسه به آن اشاره شد را می‌تواند توسط خود این گروه‌ها اجرایی کرد. مثلا در جلسه به استفاده از نویسندگان برجسته اشاره شد، در حالی که «سمت» محدودیت خاصی برای گروه‌ها در این زمینه قرار نداده است و خود گروه‌ها می‌توانند پیگیر جذب این نویسندگان شوند. همین که در کار چهارچوب‌های اساسی حاکمیتی ملاحظه شود و آثار در راستای گسترش تمدن اسلامی و ایرانی تولید شوند برای «سمت» کافی است و شرط خاصی برای فعالیت گروه‌ها وجود ندارد.
مهدوی‌زادگان با بیان اینکه همکاری هر گروه با گروه‌های تخصصی دیگر می‌تواند مفید باشد، افزود: در بحث شناسایی موضوعات انتظار داریم به بخش‌ها و موضوعات کمتر شناخته شده توجه ویژه‌ای صورت بگیرد و من فکر می‌کنم دو موضوع را بهتر است گروه‌ها جدی بگیرند: موضوع اول کتاب‌شناسی توصیفی در هر رشته است؛ موضوع دوم در زمینۀ دانشنامه‌نگاری در رشتۀ تخصصی گروه است که ما در «سمت» علاقه داریم آثاری در این موضوعات تولید کنیم.
وی در پایان سخنان اشاره‌ای هم به یک زمینۀ فعالیت‌های جدید کرد تا مدیران گروه‌های تخصصی و پژوهشی «سمت» از آن در برنامه‌ریزی‌های خود در آینده استفاده کنند و افزود: در تولیدات می‌توانیم کمی جنبۀ فرادانشگاهی را نیز در نظر بگیریم و اساسنامه «سمت» نیز چنین اجازه‌ای را به ما می‌دهد. بسیاری از سازمان‌ها و وزارت‌خانه‌ها، بخش آموزش دارند و از آنجا که آموزش نیاز به متن آموزشی دارد، «سمت» می‌تواند برای تهیه این متون اقدام کند.