امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل بینالملل در گفتگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا در خصوص برخی گمانه زنی ها مبنی بر فشار اروپایی ها بر آمریکا به منظور تداوم مذاکره با ایران و از سوی دیگر تمایل آمریکا در به تاخیر انداختن مذاکرات از دیگر سوی، اظهارداشت: اولین نکته این است که باید توجه کنیم که مذاکرات قطع نشده بلکه متوقف شده، درست است که در یک اتاق هیئت ها جمع نمیشوند ولی مذاکرات به شیوههای دیگری در جریان است.
وی گفت: اگر ضرورت باشد پیام ها رد و بدل میشود یا حتی به صورت مجاری تعریف شده در «دیپلماسی عمومی» یا حتی از طریق سخنگویان وزارت خارجه همچنان ادامه دارد، پس نتیجه میگیریم گفتوگوها قطع نشده است.
این کارشناس مسائل بینالملل تاکید کرد: اینکه آمریکایی ها بخواهند تا انتخابات ریاست جمهوری خود صبر کنند مشخص نیست به این دلیل که در این موضوع نه انتخابات آمریکا حائز اهمیت است و نه انتخابات ایران، چرا که مشکل در نگاه دولتها نیست. این مشکل، «مشکل حاکمیتی» و نگاه آمریکا به حاکمیت ایران است که امکان توافق را حاصل نمیکند.
ابوالفتح ادامه داد: در زمان مذاکرات برجام هم ایران با دولت در آمریکا به توافق رسید اما همزمان کنگره آن کشور کارشکنی هایی را انجام داد و کار را دشوار کرد.
وی افزود: الان هم به همین صورت است؛ اگر مثلا دولت بایدن هم در انتخابات برنده شود به این معنا نیست که در دولت دوم خود بتواند «مشکلات حول موضوع برجام» را حل کند، ضمن اینکه در آن زمان شانس رسیدن به تفاهم مبنی بر بازگشت آمریکا به برجام و برداشته شدن تحریمهای هستهای، ایران هم سختتر میشود.
این کارشناس مسائل بینالملل با تاکید بر اینکه زمان به ضرر برجام است، تصریح کرد: یعنی به عبارتی «زمان به نفع برجام نیست» و به ضرر توافق برای بازگشت آمریکا به برجام در حال حرکت است.
ابوالفتح در خصوص روند مواضع غربیها در قبال تدوام مذاکرات و از سویی فشار سیاسی علیه ایران هم، گفت: سیاستی که همیشه آنها داشتهاند این است که از طرفی بر «گفتگو و دیپلماسی» تاکید دارند و در عین حال به توافق هم دست پیدا نمیکنند، از سویی هم امید دارند تا از طریق فشار بر ایران مخصوصا «فشار اقتصادی و معیشتی» که منجر به شورشها در ایران شود، نظام را وادار کنند که به خواستههای آمریکا تن دهد.
این کارشناس مسائل بینالملل یادآور شد: در همین راستا هست که پاییز گذشته شاهد اتفاقاتی بودیم و متعاقب آن آمریکاییها گفتند که مذاکرات برجام اولویت ما نیست و نه تنها مذاکرهای هم انجام نمیدادند بلکه هر روز آمریکا، اروپا و متحدین آنها «فشارهای دیپلماتیک، اقتصادی و رسانهای» را افزایش میدادند.
ابوالفتح عنوان کرد: از این جهت آمریکاییها فهمیدند ایران تن به خواستهی آمریکا نمیدهد ولی شرایط خیلی به نفع آمریکاییها نیست، چون جنگ اوکراین پیش آمد، معادلات در سطح نظام بینالملل تغییر کرد، ایران با روسیه و چین رابطه بسیار نزدیکی دارد و این فشار تحمیلی آمریکا را بر ایران تا حدودی کاهش یا تعدیل میکند یا حداقل «تابآوری جمهوری اسلامی ایران» در برابر تحریمها افزایش میدهد.
وی همچنین تصریح کرد: به همین دلیل است که امروز دیگر همچون گذشته، ایران اصراری به بازگشت آمریکا به برجام ندارد.
این کارشناس مسائل بینالملل افزود: ایران «مسیرهای دور زدن از تحریم» را پیدا کرده است، همکاریهای گستردهای در سطح منطقه ای و بین المللی دارد، روابط همسایگی ایران با کشورهای همسایه بر قرار شده و «فضای منطقهای برای ایران یک فضای تنفسی» ایجاد میکند.
ابوالفتح ادامه داد: علاوه بر اینها، ایران عضو «سازمان همکاری شانگهای» شده و میتواند از ظرفیت های گسترده همکاری با چین استفاده کند، پیوندهای اقتصادی، امنیتی و نظامی با روسیه دارد و همه اینها باعث میشود ایران هم خیلی لازم نبیند که بخواهد امتیازات بزرگی به غرب بدهد.
وی درپایان خاطر نشان کرد: حتی اگر هم تحریم های آمریکا علیه ایران برداشته شود چون معلوم نیست که دولت بعدی آمریکا که روی کارآید یا حتی اگر مجدد دولت بایدن در انتخابات پیروز شود، به تعهداتشان پایبند باشند یا نه و کارشکنی های کنگره کنار گذاشته شود یا نه، بنابراین نمیتوان امیدوار و دلخوش به حضور مجدد آمریکا در برجام داشته باشیم.