به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، بر اساس آمار موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی جمعیت دانشجویی در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ در دانشگاه‌های کشور به سه میلیون و ۱۷۳ هزار و ۷۷۹ دانشجو رسیده است که از این تعداد یک میلیون و ۷۰۰ هزار و ۷۹۴ نفر مرد و یک میلیون و ۶۴۱ هزار و ۴۲۶ نفر زن هستند. همچنین ۱۲.۸۴ درصد در مقطع کاردانی، ۶۱.۹۳ درصد در مقطع کارشناسی، ۱۷.۶۲ درصد در مقطع کارشناسی ارشد، ۳.۰۹ درصد دکتری حرفه‌ای و ۴.۵۱ درصد دکتری تخصصی تحصیل می‌کنند.
اما شاید آمار نگران‌کننده کاهش تعداد دانشجویان در رشته‌های فنی و مهندسی باشد. بر اساس همین آمار ۲۴ درصد دانشجویان در رشته‌های فنی و مهندسی، ۸ درصد علوم پزشکی، ۷ درصد هنر و ۶ درصد در علوم پایه تحصیل می‌کنند که به گفته رییس این موسسه روند جمعیت دانشجویی ما حاکی از کاهش جمعیت گروه فنی و مهندسی در سنوات گذشته است.
علی باقر طاهری‌نیا در این مورد گفت: طی سال های گذشته داوطلبان آزمون سراسری در دو گروه آزمایشی ریاضی و تجربی کاهش یافته و داوطلبان گروه‌های آزمایشی انسانی و زبان افزایش یافته‌اند. بر اساس آمار داوطلبان گروه های آزمایشی ریاضی ۹ درصد، تجربی ۳۹ درصد، هنر ۱۱ درصد، زبان ۱۳ درصد و انسانی ۲۸ درصد کل جمعیت داوطلبان بوده‌اند؛ این در حالی است که جمعیت داوطلبان گروه ریاضی سال گذشته ۱۱ درصد و گروه آزمایشی علوم تجربی ۴۳ درصد بوده است و داوطلبان گروه آزمایشی زبان ۳.۵ درصد افزایش یافته اند.
بنابراین کاهش آمار دانشجویان در رشته‌های فنی و مهندسی و علوم پایه یکی از مسائل آموزش عالی است که در سال‌های آینده در کاهش دانش‌آموخته‌های این رشته‌ها در جامعه و خالی شدن موقعیت‌های شغلی از این افراد بیشتر دیده خواهد شد. وزارت علوم دانشگاه‌های مختلف راهکارهای متنوعی را برای حل این معضل به کار بسته‌اند.
رییس دانشکده مهندسی صنایع دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علم و آموزشی ایرنا در مورد کاهش تعداد دانشجویان رشته‌های فنی و مهندسی در کنکور اظهار داشت: یکی از راهکارها برای حل این مشکل مهارت افزایی دانشجویان است برای اینکه در دوران تحصیل انگیزه و امید به اشتغال در صنعت را بعد از تحصیل را داشته باشند.
یاسر صمیمی ادامه داد: یکی از تفاوت‌ها بین رشته‌های علوم پزشکی و علوم فنی مهندسی در کشور ما این است که دانشجویان علوم پزشکی ضمن تحصیل در محیط مساله و محیط کار حضور پیدا می‌کنند. بنابراین آشنایی با این محیط و کسب تجربه برای اشتغال آنها مفید است، انگیزه و ظرفیت لازم را ایجاد می‌کند که بعد از پایان تحصیل بتوانند به‌راحتی با مهارتی که دارند بلافاصله وارد فضای کسب و کار شوند و درامد کسب کنند. اما متاسفانه چنین سیاستگذاری در بخش فنی و مهندسی وزارت علوم تاکنون نداشته‌ایم.
دانشجو باید ضمن تحصیل، محیط صنعت را هم تجربه کند
در رشته‌های فنی و مهندسی این آماده‌سازی تدبیر نشده است و اگر بتوانیم در کنار آموزش دانشگاهی و بحث‌های نظری در کلاس‌های درس فرصت کسب تجربه را خیلی جدی‌تر از موضوعی مثل کارآموزی، بلکه کامل‌تر و با الگوبرداری از رشته‌های علوم پزشکی برای آنها مهیا کنیم، دانشجویان نسبت به این رشته‌ها هم رغبت و اقبال بیشتری نشان می‌دهند.
عضو شورای سیاستگذاری و راهبری مرکز توسعه مهندسی و فناوری مدیریت دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی افزود: این موضوع بسیار مهمی است؛ زیرا خانواده‌ها و افراد بعد از پایان تحصیلات به موضوع شغل و میزان درآمد فکر می‌کنند و این موضوع می‌تواند در انتخاب رشته بسیار مهم باشد.
وی در مورد راهکار این دانشگاه برای مهارت‌آموزی دانشجویان نیز گفت: یکی از موضوعات، راه‌اندازی دوره‌های مشترک بین صنعت و دانشگاه است. پیش از این در حوزه پژوهش ارتباط صنعت و دانشگاه مورد تاکید بوده است ولی در بخش آموزش کمتر است. اینکه افراد بتوانند ضمن تحصیل فضای کار را هم تجربه کنند و با یک صنعت مشخص کار کنند.
صنایع هم در جذب نیروی انسانی همیشه مشکل دارند و هزینه زیادی را برای جذب نیروی انسانی مناسب با نیاز خود متقبل می‌شوند.
استادیار دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی ادامه داد: اگر دوره‌ای تعریف شود که صنعت و دانشگاه از بدو آغاز تحصیل دانشجو در دانشگاه، همکاری کنند و دانشجو ضمن اینکه دروس خود را در دانشگاه می‌آموزد و شرکت می‌کند در صنعت هم حضور داشته باشد و به این شکل صنعت فرصت شناسایی و کشف استعداد را می‌یابد.
وی در مورد جزئیات این دوره‌ها گفت: ما همکاری‌هایی با سازمان مدیریت صنعتی از سازمان‌های تابعه وزارت صمت داشته‌ایم. رشته‌هایی مانند ام بی ای مهندسی صنایع کارشناسی ارشد و دکتری دوره‌های مشترک برگزار شد و متمرکز روی مسائل این رشته‌ها بود. این همکاری با سازمان مدیریت صنعتی با استقبال دانشجویان روبرو شد و تفاهم‌نامه‌ای هم با مجموعه مپنا داریم و از آن هم به‌خوبی استقبال شد و دوره همکاری بین صنعت و دانشگاه شکل گرفته است.