اسلام‌آباد- ایرنا- صاحبنظران و کارشناسان برجسته سیاست خارجی و دفاعی در پاکستان با اذعان به شکست سیاست‌های غرب در منطقه به ویژه کاهش نفوذ آمریکا در خاورمیانه، خواستار بهره برداری کشورها از ثمرات برقراری روابط تهران-ریاض شده و تاکید کردند که آینده متعلق به آسیا است و باید از این فرصت برای تشکیل یک بلوک قوی منطقه‌ای استفاده شود.

به گزارش روز چهارشنبه خبرنگار ایرنا، دومین همایش «پاکستان و نظم نوظهور جهانی» به اهتمام کمیسیون روابط خارجی مجلس ملی پاکستان امروز در تالار اجتماعات خدمات پارلمانی (PIPS) با حضور اعضای این کمیسیون، رئیس کمیسیون امور دفاعی در مجلس سنای پاکستان، سفیران سابق پاکستان در آمریکا، کارشناسان حوزه راهبردی و دفاعی، اساتید دانشگاهی و دانشجویان در اسلام‌آباد برگزار شد.

«محسن داور» رئیس کمیسیون روابط خارجی مجلس پاکستان به عنوان میزبان این برنامه به تشریح فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی روابط خارجی این کشور با در نظر گرفتن مسائل منطقه‌ای و بین المللی از جمله جنگ اوکراین، جنگ سرد آمریکا و چین و تنش زدایی در خاورمیانه با تمرکز بر اثرات عادی‌سازی روابط میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی پرداخت.

وی با انتقاد از نگاه دوگانه کشورهای غربی بعلاوه آمریکا در استفاده ابزاری از تحریم و حقوق بشر برای دستیابی به منافع خود، اظهار داشت که متاسفانه جهان غرب هر کجا منفعت خاصی را شناسایی می‌کند، برای دستیابی به آن از هر نوع ابزار به ویژه حقوق بشر استفاده کرده است.

این نماینده مجلس پاکستان با ابراز نگرانی نسبت به تشدید رویکرد رقابتی میان پکن و واشنگتن، تحولات افغانستان و مطالبه گری یکجانبه غرب از پاکستان در رسیدگی به چالش‌های منطقه‌ای، گفت که پیمان دوحه مشکلی از افغانستان را حل نکرد و ما امروز شاهد وخامت اوضاع این کشور هستیم.

**نیاز منطقه به یک بلوک قوی با حضور ایران-پاکستان-عربستان و ترکیه

سناتور «مشاهد حسین» رئیس کمیسیون امور دفاعی مجلس سنای پاکستان در سخنرانی خود در این همایش با اشاره به جنگ اوکراین و تلاش غرب برای بهره برداری از آن برای انتقام از روسیه یا کشورهای متحد با مسکو، گفت: پاکستان در دهه ۸۰ میلادی مرتکب اشتباه راهبردی درباره افغانستان شد و ما به آمریکا و متحدان عرب آن برای پیوستن به جهاد در افغانستان ملحق شدیم.

وی با روشنگری درباره تاکتیک سیاسی و مالی آمریکا و سرویس جاسوسی سیا برای کشاندن پاکستان به موضوع جهاد افغانستان و استفاده از عناصر عرب به ویژه اسامه بن لادن، اظهار داشت: حمله آمریکایی‌ها به افغانستان و سپس عراق به ضرر کشورهای منطقه تمام شد با این حال خوشبختانه امروز وضعیت تغییر کرده و یک امید تازه برای همکاری‌های منطقه‌ای بدون مداخله غرب ایجاد شده است.

این سناتور پاکستان با اشاره به مخالفت صریح این کشور با پیوستن به یورش آمریکا به عراق، مخالفت با پیوستن به جنگ یمن و دست رد سینه پاکستان به آمریکا در دهه ۸۰ میلادی برای ایجاد جبهه ضدایرانی در منطقه، افزود: امروز شاهد کاهش بی‌سابقه نفوذ آمریکا در خاورمیانه هستیم و دنیا شاهد یک تحول بسیار تاریخی و اقدام خرسند برقراری روابط ایران و عربستان است.

وی آمریکا و متحدان غربی آن را متهم به ریاکاری در بحث جنگ اوکراین و استفاده ابزاری از موضوع دموکراسی کرد و اظهار داشت که دوگانگی غرب در قبال حقوق ملت‌های مظلوم و یا احترام به حاکمیت جغرافیایی کشورها مانند روز روشن است.

سناتور مشاهد حسین افزود که ما معتقدیم که آینده متعلق به آسیا است و باید همکاری‌های مشترک با قدرت‌های شرق را تقویت کنیم. منطقه ما شاهد تحولات خوبی است که می‌تواند راه برای تشکیل یک بلوک منطقه‌ای قوی با مشارکت ایران، پاکستان، عربستان و ترکیه را هموار کند.

**جنگ اوکراین تهدیدی علیه چندجانبه گرایی

خانم «ملیحه لودهی» نماینده دائم سابق پاکستان در سازمان ملل، سیاست خارجی دولت اسلام‌آباد در برخی جبهه‌ها به ویژه آفریقا و آمریکای لاتین را غیرموثر دانست و اظهار داشت که رقابت چین و آمریکا منطقه را فراگرفته و با توجه به بحران اوکراین باید براساس این واقعیت‌ها، سیاست خارجی موثری را تنظیم کنیم.

وی با انتقاد از رویکرد آمریکا در قبال توافق هسته‌ای ایران، گفت که این روش ایالات متحده منجر به ایجاد یک سنت در سطح منطقه‌ای و جهانی شده و برخی کشورها با پیروی از این سیاست به تعهدات خود عمل نمی‌کنند بلکه راهکار تقابل را دنبال می‌کنند.

این دیپلمات پاکستانی که آذر ۱۳۷۸ تا مرداد ۱۳۸۱ به عنوان سفیر دولت پاکستان در آمریکا حضور داشت، گفت: جنگ اوکراین صحنه یک رویارویی میان آمریکا و متحدان غربی با دیگر کشورها دارای اختلاف است. این جنگ معیشت جهانی را به شدت تحت تاثیر قرارداده و یک تهدید علیه روند چندجانبه گرایی در جامعه بین الملل است.

وی با تاکید بر اهمیت برقراری روابط دیپلماتیک ایران و عربستان، خواستار توجه پاکستان به ثمرات این توافق و لزوم بهره مندی از پیامدهای آن برای ثبات در منطقه شد.

«حسین حقانی» سفیر پیشین پاکستان در آمریکا و «افراسیاب ختک» نماینده سابق مجلس سنای پاکستان نیز از دیگر سخنرانان همایش نظم نوظهور جهان بودند که هر کدام بر لزوم تدوین سیاست خارجی مستقل مطابق با تحولات ملی، منطقه‌ای و بین المللی تاکید کردند.

حقانی که از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۰ سفیر پاکستان در آمریکا بوده، توافق تهران و ریاض را سیاست خردمندانه رهبران دو کشور دانست و افزود که این یک گام خوشایند برای ترمیم روابط ایران با اعراب و پایان یافتن منازعات طولانی در خاورمیانه است.

وی افزود که نفوذ و غلبه قدرت‌های جهان قابل انکار نیست و کشورها به طور مستقیم و غیرمستقیم تحت تاثیر سیاست‌های این قدرت‌ها قرار دارند. با این حال کشورهای جهان اسلام باید برای تقویت جایگاه منطقه‌ای و جهانی خود اول از همه معیشت خود را پایدار کرده و روابط قوی اقتصادی با سایر کشورها برقرار کنند.