به گزارش ایرنا، کارشناسان اقتصادی، اصلاح نظام مالیاتی با رویکرد کاهش فراریان مالیاتی مبتنی بر رویکرد مالیات‌ستانی هوشمند و عادلانه از طریق سامانه مؤدیان مالیاتی و اخذ مالیات واقعی مشاغل خاص که عمده فرار مالیاتی را دارند را یکی از راهکارهای افزایش درآمد دولت، کاهش وابستگی بودجه به نفت و کاهش تورم می دانند.
در کشورهای مختلف آمار مالیات به تولید ناخالص داخلی همواره عددی بالا بوده است به طوری که بخش عمده هزینه‌های جاری دولت‌ها از محل درآمدهای مالیاتی احصا می‌شود. کشورهایی مانند نروژ که به مانند ایران دارای منابع نفتی و فروش انرژی هستند، سهم مالیات به تولید ناخالص داخلی آن‌ها بسیار بالاتر است. به طور مثال در کشور نروژ سهم مالیات به تولید ناخالص داخلی بیش از ۳۸ درصد است و در حالی در ایران این میزان بسیار پایین و کمتر از ۴ درصد است.
یکی از اصلی‌ترین مشکلات در این بخش نیز فرار مالیاتی بالا به خصوص در بخش‌هایی است که سهم بالایی از تولید ناخالص داخلی دارند ولی به همان نسبت مالیات پرداخت نمی‌کنند و سهم مالیات این بخش‌ها از کل درآمدهای مالیاتی بسیار ناچیز است. یکی از این بخش‌ها، مشاغل هستند.
در چند سال اخیر به صورت میانگین سهم مشاغل از تولید ناخالص داخلی بیش از ۲۰ درصد بوده است اما سهم مالیات بر درآمد مشاغل از کل درآمدهای مالیاتی کمتر از ۴ درصد بوده در حالی که مالیات کارمندان و کارگران بیش از دو برابر مالیات مشاغل بوده است.
بر این اساس دولت سیزدهم و سازمان امور مالیاتی در راستای اجرای کامل سامانه مؤدیان و هوشمندسازی نظام مالیاتی به دنبال واقعی کردن مالیات مشاغل به خصوص برخی مشاغل خاص و با درآمدهای بالای مالیاتی هستند.
در این ارتباط لطف الله سیاهکلی در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی ایرنا درباره میزان شفافیت مالیاتی با استفاده از سامانه مودیان مالیاتی گفت: تورم، گرانی و کاهش ارزش پول ملی به یک کلید واژه برمی‌گردد و آن میزان درآمدهای دولت نسبت هزینه‌هاست زیرا هر میزان که درآمدها افزایش یابد، تورم کاهش پیدا می‌کند.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه افزایش تولید در افزایش ثروت ملی و رشد اشتغال اثرگذار است و به افزایش درآمدهای دولت منجر می‌شود، افزود: تولید در واقع همان درآمدهای مردم است که اگر برنامه‌ای برای این موضوع داشته باشیم، مردم و دولت از آن منتفع می‌شوند.
سیاهکلی بهترین نوع مالیات ستانی را اخذ مالیات از درآمد ناشی از تولید دانست و تاکید کرد: با وجود بالا بودن گردش پول در اقتصاد کشور، عادی دولت از آن پایین است که بخشی از این موضوع به نبود شفافیت باز می گردد.
نماینده مردم قزوین در مجلس ادامه داد: نبود شفافیت در مالیات ستانی اثر منفی دارد و سبب می‌شود اقشار ضعیف‌تر در دادن مالیات نقش‌آفرینی اصلی را ایفا کرده و ثروتمندان از خلاءهای قانونی برای فرار مالیاتی استفاده کنند.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس راهکار موثر در شفافیت در مالیات ستانی را بهره گیری از سامانه های هوشمند برشمرد که راه را برای فرار مالیاتی می بندد و کمک می کند تا تراکنش ها و دادوستدهای مالی شهروندان شفاف شود.
سیاهکلی با بیان اینکه وقتی فرآیند اخذ مالیات توسط سامانه مودیان مالیاتی سیستمی شود، درآمد هر فردی مشخص و شفاف خواهد شد، افزود: راه‌اندازی سامانه‌های هوشمند و سیستم مالیات ستانی هوشمند به عدالت در اخذ مالیات کمک کرده و درآمدهای دولت را نیز افزایش می‌دهد.