قرار نیست اول ذیحجه که مصادف با سالروز ازدواج حضرت زهرا(س) با امیرمومنان(ع) است، فقط به شادی کردن و شیرینی خوردن یا تبریک گفتن بسنده کنیم که زندگی ائمه معصومین(ع) درسی برای شیعیان و دوستداران آنان است. مثلا درباره ولیمه عروسی اینگونه شنیده ایم که حضرت علی (ع) به سفارش پدر زنش رسول خدا (ص) اشاره کرده بود تا غذای فراوانی را برای عروسی تدارک ببیند و امیرمومنان (ع) به مسجد رفته و همه نمازگزاران را برای صرف شام دعوت کرده بود و با دعای پیامبر(ص)، خدا به غذای عروسی برکت داد و همه از آن غذا خوردند یا درباره جهیزیه حضرت زهرا(س) و سطح زندگی دختر پیامبر (ص) مطالب فراوانی گفته شده است.
شاید در میان مطالبی که درباره این ازدواج آسمانی نقل شده، کمتر به بخشیدن لباس عروسی حضرت زهرا(س) پرداخته شده باشند. نقل است که پیامبر خدا (ص) برای شب عروسی دخترش، فاطمه (س) پیراهنی آماده کرد و حضرت زهرا (س) پیراهن دیگری نیز داشت که پوشیده و اصلاح شده بود. در همان شب عروسی زنی نیازمند به درِ خانه پیامبر آمد و از ایشان لباس طلبید. حضرت فاطمه (س) برخاست و نخست پیراهن اصلاح شده خویش را در بسته ای نهاد تا در راه خدا به او انفاق کند اما آیه ای از قرآن را به خاطر آورد که همین مساله باعث شد تا پیراهن عروسی خود را به آن زن نیازمند ببخشد و خودش همان لباس عادی خود را بپوشد. وقتی رسول خدا(ص) به دیدن عروس و داماد آمد، از حضرت زهرا (س) پرسید که چرا لباس عروسی را نپوشیده و فاطمه زهرا(س) عرضه داشت: مگر شما نفرمودید هر چه انسان صدقه و کمک به مستمندان کند، برایش باقی می ماند، من هم آن جامه نو را به بینوائی دادم.
پیامبر (ص) فرمود «اگر جامه نو را می پوشیدی و کهنه را به فقیر می دادی برای شوهرت بهتر بود و آن بینوا هم به پوشاک می رسید» و دختر رسول خدا(ص) عرضه داشت: در این کار هم، از شما پیروی کردم. زیرا مادرم خدیجه(س) هنگامی که افتخار شرفیابی خدمت شما پیدا کرد و تمام اموال خود را در اختیار شما گذاشت، همه آنها را در راه خدا بخشیدی تا به جائی رسید که نیازمندی از شما پیراهنی خواست و شما لباس خود را به او دادی و در این امور مانند شما کسی نیست!
روایتی از فاطمه زهرا(س) نقل شده که آن حضرت فرمود از دنیای شما سه چیز محبوب من است؛ تلاوت قرآن، نگاه به چهره رسول خدا (ص) و انفاق در راه خدا و آن حضرت با بخشیدن بهترین لباس خود، نمونه ای از انفاق را برای شیعیان و دوستداران خاندان نبوت به نمایش گذاشت.
آیت الله ناصر مکارم شیرازی به درس های این ایثار و از خودگذشتگی فاطمه زهرا (س) اشاره کرد و گفت: در هر زمانی، حتی در شب عروسی نباید از توجه به فقراء و نیازمندان غافل شد. نکته دیگر این که برای انفاق کردن باید بهترین کالا را انتخاب کرد و خوب است بین لباس نو و کهنه، لباس نو را انفاق کرد و لباس کهنه را برای خود انتخاب کنیم، زیرا حضرت زهرا(س) لباس نو و زیبای عروسی خود را انفاق کرد و به جای آن لباس کهنه را برای خود برداشت و نکته سوم این که الگو برداری حضرت زهرا(س) از حضرت خدیجه(س) و پیامبر(ص) برای همه حجت است.
مرحوم علامه سیدمحمدحسین طباطبایی در تفسیر المیزان نوشت: فعل قلب از قبیل اعتقاد حق و نیت پاک و فعل جوارح از قبیل انفاق در راه خدا و سایر اعمال صالح، وذات انسان به گونه ای است که به آنچه از مال جمع آوری کرده تعلق خاطر دارد و آن را مانند جزئی از نفس خودش عزیز می دارد و اگر مال خود را از دست بدهد، گویا جزئی از جان خود را از دست داده است. پس مجاهدت در انفاق مال بسی دشوارتر از سایر عبادات است.
وی افزود: لذا می فرماید هرگز به احسان و انعام الهی نایل نمی گردید، جز با انفاق از آنچه دوست می دارید و ادامه آیه که می فرماید «هر چه را انفاق کنید،خدای تعالی به آن داناست» برای تشویق انفاق کنندگان است که بدانند و خوشحال باشند که خدا از عمل آنان آگاه است و اجر آنها را به طور کامل می دهد.
انفاق و بخشش حضرت زهرا(س) در این روزگار که بسیاری از مردم با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند، درسی برای همه مردم به ویژه افراد توانگر و کسانی است که دستشان به دهانشان می رسد و به اطراف خود توجه دارند که چه کسانی نیازمند هستند. برخی افراد ثروتمند بدون توجه به وضعیت بیشتر مردم که زیر خط فقر محسوب می شوند، نه تنها دست دیگران را نمی گیرند و از مال و ثروت خود به نیازمندان نمی بخشند که گاهی ثروت خود را به رخ دیگران هم می کشند.
نمونه آن را می توان در فضای مجازی دید؛ خانم هایی که به اندازه درآمد یک هفته یا یک ماه یک کارگر خرج آرایش خود می کنند، غربزده هایی که میلیون ها تومان صرف سگ خانگی خود می کنند ولی دریغ از کمک به هم میهنان و فرودستان جامعه؛ مستکبرانی که با خودروهای چند میلیارد تومانی در خیابان ها به مانور تجمل می پردازند و آه و نفرین را بر دل مستضعفان می گذارند و کاخ نشینانی که هر روز به فکر بزرگتر کردن خانه های خود هستند و شب ها سرِ راحت بر بالش می گذارند ولی هیچوقت به فکر محرومانی نیستند که امام خمینی (ره) آن ها را ولی نعمت های انقلاب نامیدند.
شاید آلاف و الوف برخی مسئولان و مدیرانی که ترجیح می دهند به جای سکنی گزیدن در میان مردم و محرومان در برج های شمال شهر سر کنند، دردناک تر از وضعیت ثروتمندانی باشد که به فکر محرومان نیستند؛ چرا که کسی از این ثروتمندان بی درد توقعی ندارد ولی آن مدیری که سنگ مردم را به سینه می زند و از طرف دیگر با خودروی شاسی بلند و خارجی از خط ویژه تردد می کند و خبر ندارد مردم برای رسیدن به محل کار مجبورند از ساعت پنج صبح با متر و اتوبوس از سر و کول یکدیگر بالا بروند، چه می کِشند. شاید بهتر باشد این گونه بگوییم که اگر ثروتمندان و فخرفروشان دردی از مردم را دوا نمی کنند، دست کم در این شرایط نمک به زخم مردم نپاشند؛ هر چند که برخی از توانگران بی سر و صدا و به اندازه توان خود به دنبال حل مشکلات محرومان و نیازمندان هستند.
گاهی افرادی که در زمان های بحران به دنبال جمع آوری کمک های مردمی برای سیل زدگان و زلزله زدگان هستند، نقل می کنند که در میان کمک های اهدایی، لباس ها و وسایلی دیده می شود که خجالت می کشند برای نیازمندان ببرند و به همین دلیل مجبورند چنین کمک هایی را دور بریزند. البته هنگام جمع آوری کمک ها یادآوری می کنند که مردم اجناس و کمک هایی را اهدا نکنند که نیاز ندارند بلکه آنچه را اهدا کنند که ارزش داشته باشد.
از طرف دیگر شاهد ایثار برخی ثروتمندان هستیم که کمتر رسانه ای می شود، مثلا تعدادی از مالکان با وجود افزایش اجاره بها، بر مستاجران خود سخت نمی گیرند و چون می دانند آن ها با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می کنند، همان اجاره بهای سال قبل را از مستاجر می گیرند و اینگونه مشکل یک نیازمند را حل می کنند و گاهی برخی از ثروتمندان نیز برای ترغیب جوانان به ازدواج خانه های خود را به صورت رایگان در اختیار عروس و دامادها می گذارند تا یکی دو سال درگیر مساله ای به عنوان اجاره خانه نباشند.
حضرت آیت الله خامنه ای با اشاره به آیه ۹۲ سوره آل عمران فرمود: یک بخش از آیات تاکید دارد که در انفاق باید بهترین ها را انفاق کرد که چند آیه در قرآن هست. این یک تمرین و آزمایش است که یک آیه این است «یا ایّها الّذین امنوا انفقوا من طیّبات ما کسبتم و ممّا اخرجنا لکم من الارض و لا تیمّموا الخبیث منه تنفقون»؛(بقره ۲۶۷) یعنی ای کسانی که به خدا ایمان آوردید، از بهترین ها، از زیباترین ها، از آنچه که نفیس تر و قیمتی‌تر هست، در راه خدا انفاق کنید. نروید سراغ جنس بد و بخواهید آن را در راه خدا بدهید، لباس زیادی، خوراک زیادی، آن چیزی که از دهن افتاده و خود شما آن را کنار گذاشتید، آن را در راه خدا انفاق کنید. نه، از بهترین آنچه که دارید، در راه خدا انفاق کنید.
ایشان با بیان روایتی افزود: پیامبر اکرم(ص) دیدند بلال حبشی که خادم حضرت و خدمتگزار منزل آن حضرت بود، یک مقداری خرما در گوشه‌ای گذاشته اند و از بلال پرسیدند که اینها را برای چه میخواهد و بلال گفت که این خرماها را برای روز مبادا و مهمانانی نگه داشته است که به خانه پیامبر می آیند که رسول خدا(ص) فرمود: نمی ترسی این خرمائی که اینجا جمع کردی، دودی شود برای تو در آتش جهنم. چون مردم محتاج بودند.