به گزارش ایرنا، فعالیت تجاری در مرزهای کردستان سابقه تاریخی زیادی دارد و به طور رسمی هم از سال ۱۳۸۶ مرز باشماق مریوان به عنوان مرز رسمی و بین المللی معرفی شد.
۱۶ سال گذشته و هنوز هم این مرز و دیگر مرزهای استان هم چون سیرانبند بانه که تاکنون بارها خبر رسمی شدن آن توسط مسئولان کشوری و استانی اعلام و در رسانه ها منتشر شده ولی همچنان گفته می شود از سوی دولت مرکزی عراق این مسئله تایید نشده است، با مشکلات متعددی به ویژه در حوزه زیرساختی مواجه هستند.
بخش زیادی از مشکلات مرزهای استان به نبود مدیریت یکپارچه در آن بر می گردد که باعث شده گاهی ارگانی سد راه فعالیت ارگان دیگری شود چراکه هر یک از مدیران این ارگان ها براساس شیوه نامه ها و رسالت محوله خود فعالیت می کنند که در مواردی ممکن است تضادهایی باهم داشته باشند.
یکی از موارد موفقیت و ساماندهی مرز باشماق در طرف اقلیم کردستان عراق وجود مدیریت یکپارچه در آن است که در سفر اخیر استاندار کردستان به سلیمانیه به این مهم هم اشاره شده بود.
عصر امروز سه شنبه نخستین جلسه های کارگروه توسعه صادرات و شورای ساماندهی مبادلات مرزی استان به طور همزمان در سالن شهدای گمنام استانداری تشکیل شد و بار دیگر نبود مدیریت یکپارچه مرزی در مرزهای استان به عنوان اصلی ترین دلیل مشکلات موجود در مرز مطرح شد.
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری کردستان در این جلسه اظهار کرد: یکی از مشکلات اصلی مدیریت یکپارچه مرزی است که عدم وجود آن موجب شده تسهیل در امر صادرات و واردات به طور صحیح انجام نشود و این در حالی است که در طرف مقابل ما مدیریت واحد انجام می شود.
حامد قادرزاده اضافه کرد: ارزیابی آمار صادرات و واردات از گمرکات استان نشان دهنده این است که در حوزه تعاملات مرزی و صادرات نیازمند دقت نظر بیشتری هستیم.
وی ادامه داد: در حوزه واردات باید توجه شود چه محصولات و کالاهایی وارد می شود که در اقتصاد استان تاثیر گذار اند و می طلبد اتاق بازرگانی بیشتر در این زمینه فعالیت کند.
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری کردستان بیان کرد: گمرک باید به تفکیک میزان و نوع کالاهای صادراتی استان را مشخص و اعلام کند.
قادرزاده یادآور شد: یکی از سیاست های کشور این است که شفافیت و تسریع در امر صادرات انجام شود و حمل یکسره کالا هم از مواردی است که مستلزم توجه دستگاه های مرتبط در این حوزه به منظور بهبود مبادلات تجاری در استان است.
وی بر تحلیل اقتصادی آمارهای صادرات در استان تاکید کرد و گفت: صادرات خدمات فنی مهندسی از اولویت های استان است و باید تقویت شود.
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری کردستان برپایی نمایشگاه بین المللی را از اولویت ها خواند و بیان کرد: اتاق بازرگانی برای برپایی نمایشگاه در اقلیم کردستان عراق اعلام آمادگی کرده است که در صورت داشتن شرایط ٱن هم چون ارائه طرح توجیهی و تهیه مدارک و مستندات صلاحیت مجریان با این مهم موافقت خواهد شد.
قادرزاده با بیان اینکه حوزه صادرات نیازمند توسعه بازارهای داخلی و انجام تبلغیات مناسب در این راستا هستیم، گفت: در سال ۱۴۰۱ سهم صادرات پتروشیمی کردستان کمتر از یک درصد و در ۲ ماهه امسال ۱.۱۹ درصد بوده که این نشان می دهد در تکمیل زنجیره فعالیت های پایین دست پتروشمی نیاز به کار بیشتری است.
وی ادامه داد: فرش و صنایع دستی سهم اندک ۷۶ صدم درصدی را در صادرات از مرزهای استان در سال گذشته و سه صدم درصدی در ۲ ماهه سال جاری داشتند.
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری کردستان با بیان اینکه فلسفه فعالیت بازارچه های موقت غیررسمی استان واردات کالا است، اظهار کرد: ۱۲۲ هزار نفر عضو فعال تعاونی های مرزنشینان اند به عبارتی ۶۳ درصد جمعیت مرزنشینان استان در این حوزه فعال هستند.
کاهش ۱۸ درصدی مبادلات تجاری در کردستان
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کردستان در این جلسه با اشاره به اینکه حجم مبادلات تجاری استان در سال گذشته پنج میلیارد و ۶۸۲ میلیون دلار بود، اظهار کرد: میزان مبادلات تجاری استان در سال گذشته نسبت به مدت مشابه در سال ماقبل آن از لحاظ ارزشی ۲۷ درصد و از نظر وزنی ۲۲ درصد کاهش یافت.
بختیار خلیقی اضافه کرد: میزان مبادلات تجاری استان در ۲ ماهه سال جاری ۶۷۹ هزار تن به ۸۲۸ میلیون دلار بوده است، افزود: در این مدت هم میزان مبادلات تجاری انجام شده در استان نسبت به ۲ ماهه نخست سال گذشته از لحاظ ارزشی ۱۸ درصد و از نظر وزنی ۲۰ درصد کاهش پیدا کرد.
وی در ارتباط با مرز سیرانبند بانه گفت: سال ۱۳۹۸ سیرانبند به عنوان مرز رسمی اعلام شد ولی متاسفانه توسط طرف عراقی هنوز نهادینه نشده است و یکی از مطالبات مسئولان استان در سفر به سلیمانیه همین موضوع بود.
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کردستان اضافه کرد: در حال حاضر تنها بازارچه مرزی فعال و رسمی استان سیرانبند است که وزارت کشور مسئول ایجاد زیرساخت ها و تامین اعتبار مورد نیاز آن است.
عدم دسترسی به آمار مبادلات تجاری
ناظر گمرکات کردستان هم در این جلسه یکی از آسیب های حوزه صادرات کشور را نبود شرکت های تخصصی صادراتی خواند و گفت: از سال ۱۳۹۷ دسترسی مستقیم به آمار مبادلات تجاری استان نداریم و باید برای دریافت جزییات آن از تهران استعلام بگیریم.
خلیل حیدری خواستار خودداری از بکارگیری کلمه بازارچه در مورد سیرانبند شد و افزود: وقتی عنوان بازارچه مطرح می شود فرمانداری موظف به ایجاد زیرساخت های آن است که این از توان فرمانداری های استان ما خارج است ولی برای مرز از اعتبارات کشوری بهره برده می شود.
فرماندار شهرستان بانه در این جلسه با اشاره به اینکه مشکلات سیرانبند بسیار زیاد است، اظهار کرد: در زمینه زیرساخت ها به ویژه محوطه مرز سیرانبند نیاز به ساماندهی دارد.
کمال خدری با ابراز تاسف از اینکه بازارچه سیرانبند هنوز به صورت غیررسمی فعالیت می کند، گفت: دولت مرکزی عراق بازارچه سیرانبند به عنوان مرز رسمی پذیرفته نشده است.
وی یادآور شد: سه میلیارد تومان برای ساماندهی مرز سیرانبند مصوب و تخصیص داده شده است و زیرساخت های این مرز به بیش از۳۰ میلیارد تومان نیاز دارد .
فرماندار شهرستان مریوان در این جلسه اظهار کرد: مدت ها است از گمرک درخواست استقرار ۲ دستگاه ایکس ری دادیم و هنوز عملیاتی نشده است.
اسماعیل احمدی با اشاره به اینکه بیشتر مشکلات مرز باشماق مریوان در ناهماهنگی ادارات بوده که موجب مشکلاتی برای فعالان اقتصادی است، افزود: فلسفه این بازارچه ها کسب درآمد برای مرزنشینان است لذا نسبت به این ساماندهی این بازارچه ها با توجه به منافع مردم اقدام شود.
خرید اراضی الحاقی به باشماق نیاز به ۱۸۱ میلیارد تومان دارد
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کردستان در این جلسه در ارتباط با طرح ساماندهی مرز باشماق مریوان اظهار کرد: ۲۵ هکتار زمین در محدوده مرز باشماق باید خریداری و به اراضی این مرز اضافه شود که کار کارشناسی مربوطه انجام شده است.
فرزاد حسنی با اشاره به اینکه ۲۵ هکتار زمین در قالب ۲۹ مالک تعیین تکلیف شده است، افزود: برای خریداری این میزان زمین باید ۱۸۱ میلیارد تومان به مالکین پرداخت کنیم که سه ماه براساس قانون فرصت این کار راداریم.
وی با بیان اینکه تامین اعتبار اراضی مذکور برعهده استانداری است، اضافه کرد: تا ۶ شهریور سال جاری فرصت داریم این مبلغ را پرداخت کنیم.
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کردستان با اشاره به اینکه طرح ساماندهی مرز باشماق به طور ناقص در اختیار سازمان راهداری قرار گرفت، افزود: بخشی از فاز نخست این طرح هنوز تحویل این سازمان نشده است و همین موجب تاخیر در اجرای آن شده است.
همچنین در این جلسه اعلام شد کلنگ‌زنی نیروگاه دوم شرکت نیروساز افق با ظرفیت ۲۸ مگاوات طی هفته آینده در شهرستان سقز انجام می شود.
چهار شرکت تولیدی در کردستان شامل سیمان کردستان، عقیق سنگ آبیدر، روان گستران توان غرب و فرآوری صنایع پتروشیمی غرب به عنوان شرکت های برگزیده صادراتی استان معرفی و از مدیران آنها تجلیل به عمل آمد.