به گزارش ایرنا،مطالعه وصیت نامه شهیدان همه عملیات ها به ویژه حماسه پدخندق افزون بر استفاده برای بکار بستن در زندگی برای هموطنان در روزگار حاضر می شود نمایانگر روحیه شجاعت، معنویت و ایثارگری رزمندگان ایران اسلامی در دوران هشت سال دفاع مقدس است.
به راستی حضور جوانان کم و سن سال در خط مقدم جبهه های جنگ و اقدام به نوشتن وصیت نامه آن هم برای رزمندگانی حتی کمتر از ۲۰ سال چیزی شبیه معجزه اعتقادات دینی و غیرت ملی است.
تعداد شهدای حماسه پدخندق که شمار زیادی از آنان کهگیلویه و بویراحمد بودند بیشتر از آن است که بتوان در یک گزارش به آن پرداخت اما در این مطلب به وصیت نامه سه تن از جوانان شهید زیر ۲۰ سال این عملیات پرداخته می شود.
شهید سید عیدی رام نژاد
شهید سید عیدی رام نژاد یکی از شهدای حماسه پدخندق است که اگرچه تنها ۱۸ سال سن داشت که شربت شهادت نوشید اما آنچه در وصیت نامه اش می بینیم نگاهی ژرف به جامعه و وظایف اقشار مختلف مردم است.
این شهید گرانقدر با اشاره به اهمیت علم آموزی در توسعه آینده کشور به فرهنگیان توصیه می کند که در سنگر تعلیم و تربیت همه تلاش خود را بکار گیرند تا نسل فردا افرادی لایق و دانا باشند.
این شهید والا مقام خطاب به دانش آموزان هم می گوید: از هر فرصتی برای کسب علم و دانش استفاده کنید.
او با یادآوری اینکه خودروهای اداری امانت هستند و بیت المال مسلمانان از رانندگان دستگاه های اجرایی می خواهد همه توان خود را برای حفظ امانتی که به آنان سپرده می شود را بکار گیرند.
شهید سید عیدی رام نژاد در ادامه وصیت نامه خود خطاب به خواهران هموطن می گوید که با حجاب خودشان و با کمک های پشت جبهه به ایجاد زمینه نبرد رزمندگان اسلام کمک کنند.
این شهید گرانقدر در ادامه وصیت نامه خود با اشاره به اهمیت صله رحم در اسلام از مردمان زادگاهش در روستای دوراک می خواهد با یکدیگر به ویژه خانواده شهدا ارتباط گرم و صمیمی داشته باشند.
او خطاب به خانواده اش نیز می نویسد که در شهادت من گریه نکنید و اگر گریستید در غم مظلومیت امام حسین (ع) و یارانش در واقعه کربلا گریه کنید.
شهید محمدعلی مصلحی
شهید محمدعلی مصلحی یکی دیگر از حماسه سازان عملیات پدخندق در وصیت نامه خود نوشته که حفظ اسلام و ولایت از اوجب واجبات است بخاطر آرزوهای دنیوی آخرت خود را نفروشید که این دنیای گذرا به هیچ شخصی وفا نخواهد کرد.
او خطاب به خواهران و بانوان تاکید کرد: ارزش شما آنقدر زیاد است که خداوند بهشت را زیر پای شما قرار داده که الحق لایق آن هستید در مساله عفاف الگویتان حضرت زهرا (س)باشد و بدانید که شهدا ناظر رفتار و اعمال شما هستند.
وی در ادامه گفت که از برادرانم حلایت می طلبم و از آنان می خواهم که هدفشان اسلام و خطشان قرآن باشد و نگاهشان به دهان ولی فقیه باشد.
شهید رحمت الله اشکوه
شهید رحمت الله اشکوه یکی دیگر از شهدای حماسه پدخندق در وصیت نامه خود خطاب به بازماندگان خود با اشاره به اینکه من این راه را با شناخت کامل انتخاب کردم نوشت: از شنیدن خبر شهادت من ناراحت نشوید.
او در ادامه تاکید می کند که من فدای اسلام،امام و انقلاب شده ام و نباید برای کسی که فدائی این اهداف ارزشمند شده گریست.
نگاهی به وقایع عملیات پدخندق
رزمندگان استان کهگیلویه و بویراحمد روز چهارم تیرماه سال ۱۳۶۷ برای جلوگیری از پیشروی دشمنان بعثی و دسترسی به شهرهای بزرگ استان خوزستان دلیرانه از خاک میهن خود دفاع کردند به طوری که حوالی ساعت چهار بامداد روز چهارم تیرماه سال ۱۳۶۷ در منطقه هورالعظیم از جبهه های جنوب ، دشمن بعثی در جزیره مجنون دست به حمله ای سنگین زد و مقاومت شماری از غیور مردان دیار سردار آریوبرزن مقابل دشمن حماسه ای از پیروزی خون برشمشیر را به یادگار گذاشت.
در حماسه پدخندق که از آن به عنوان تابلوی ایستادگی و شجاعت کهگیلویه و بویراحمدی ها یاد می شود، رزمندگان این استان به مدت ۱۶ ساعت نه تنها تا آخرین گلوله خود در مقابل دشمن مقاومت کردند بلکه پس از تمام شدن مهمات با سنگ و نارنجک از خاک وطن خود دفاع کردند.
البته رزمندگان کهگیلویه و بویراحمد یک ماه پیش از روز واقعه به منطقه ای موسوم به پد خندق اعزام شدند تا از این منطقه در مقابل تحرکات جبهه دشمن پدافند کنند.
پیش بینی می شد با توجه به شرایط به وجود آمده در جبهه های نبرد که از ابتدای سال ۱۳۶۷ ارتش عراق با حمایت همه جانبه شرق و غرب بخشی از مناطق از دست رفته خود را از حمله فاو، شلمچه، و مناطقی کردنشین در شمال را بازپس گیری کرده بود، این بار تنها مناطق باقی مانده جزایر مجنون را با حملات دیگری به جبهه های استقراری رزمندگان ایرانی داشته باشد.
جاده خندق حدود ۲۰ کیلومتر با عرض ۶ تا ۹ متر (به اندازه عبور ۲ خودرو کنار یکدیگر) در میان آب های هورالعظیم وهورالهویزه ( با ۲.۵ متر عمق آب) قرار داشت و این جاده از نقطه خشکی در منطقه هویزه شروع و تا نقطه خط خشکی عراق ادامه داشت.
جاده خندق و پدخندق و انتهایی ترین نقطه آن دژ خندق که از طرفین در محاصره آب های جزایر مجنون، شطعلی و هورالعظیم قرار داشت، به عنوان قلب این منطقه نبرد و به لحاظ نظامی یکی از حساس ترین نقاط جبهه محسوب می شد و همچنین دژ خندق در فاصله کمتر از ۱۰۰متری با خط خشکی عراق قرار داشت.
جاده خندق تنها راه خشکی در آن منطقه بود که هم برای دشمن از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بود و هم برای کشورمان بسیار مهم بود.
این ماموریت از طرف فرماندهی قرارگاه مستقر در منطقه هور و تیپ ۴۸ فتح به گردان تخریب محول شد که هدف از آن انهدام بخشی از جاده موسوم به پد خندق، پیشگیری از ورود و نفوذ لشکر زرهی ارتش عراق به خاک کشورمان بود.
از شب های آغازین ماموریت، هر شب از ساعت ۱۱ شب تا چهار بامداد رزمندگان گردان تخریب کهگیلویه و بویراحمد با مواد منفجره بخشی از جاده خندق را منفجر می کردند به طوری که خاک این جاده تا کیلومترها به آسمان و اطراف پراکنده می شد و با هر انفجاری تا مسافتی دور، منطقه به لرزه درمی آمد.
حتی تصورش هم سخت است که رزمندگانی که به دلیل محدودیت های امنیتی و مشاهده دشمن در روشنایی روز، ناچار به انجام عملیات در شب آن هم به مدت یک ماه بودند، چگونه در هوای شرجی و گرمای شدید روزهای خوزستان بدون هیچ امکانات سرمایشی نظیر کولر استراحت می کردند.
در طول آن یک ماه گذشته تا شروع واقعه خندق، ابتدا گردان امام حسین (ع) و سپس گردان حضرت رسول (ص) در خط پدافندی خندق و دژ خندق مستقر بودند.
از روزهای پایانی خرداد و ابتدایی تیرماه دشمن هر روز به تحرکاتش در منطقه می افزود و نیروهای نظامی دشمن که قریب به ۲۰۰ هزار نفر بودند، در اطراف بصره استقرار داشتند تا از نیروهای هجوم برنده در مواقع ضرورت پشتیبانی کنند، ولی به اطمینان ۱۰۰ در صد زمان دقیق عملیات ارتش عراق مشخص نبود اگرچه از تحرکات دشمن متوجه نزدیک بودن حمله آنها شدیم.
با توجه به اینکه از دژ خندق محل استقرار بخشی از گردان یارسول تا خط مقدم دومین پد رزمندگان ما، جاده خندق به طول ۴۰۰ متر تخریب شده بود، نیروهای کهگیلویه و بویراحمدی گردان یارسول در شب حمله عراق در دژی جزیره مانند که اطرافش را آب فرا گرفته بود استقرار داشتند، بنابراین چون احتمال محاصره قطعی آنان از سوی دشمن وجود داشت، لازم بود که با آغاز آتش دشمن، رزمندگان با چند قایق به عقب برمی گشتند.
بنابراین در همان ساعت چهار بامداد در زیر آتش شدید دشمن، با هماهنگی مسئول عملیات تیپ( شخصی مشهور به شهابی فر) نزد مسئول وقت یگان دریایی تیپ ۴۸ فتح که شخصی به نام صفرعلی الگامه بود، رفتیم و از او درخواست کردیم تا با چهار فروند از قایق نیروهای مستقر در دژ را به عقب برگردانیم،الگامه نیز پاسخ داد در قایق منتظر بمانید الان با سکانداران قایق ها می آییم.
در همان لحظه که نزدیک به سپیده دم صبح بود، به سمت قایق ها که در فاصله ۱۰ متری سنگر یگان دریایی قرار داشت رفتیم، در همان لحظه ای که به قایق رسیدیم، یک گلوله توپ به سنگر الگامه اصابت کرد و او را شهید و ۳ نفر دیگر از سکانداران یگان دریایی زخمی شدند و این باعث شد که یگان دریایی زمین گیر شود و ماموریت انتقال نیروهای دژ ناکام بماند.
رزمندگان استان کهگیلویه و بویراحمد همچنان در محور خندق مستقر بودند و تا این ساعت، تنها محور خندق سقوط نکرده بود و دشمن با همه تلاشی که کرده بود، به سد آهنین و مقاومت این رزمندگان برخورد کرد و نتوانسته بود هیچگونه پیشروی در این محور داشته باشد.
تمام امید دشمن به این بود که هر چه زودتر نیروهایش در محور خندق عبور کنند تا بتواند آنان را در آن ۲محور و محورهای دیگر کوشک و طلائیه پشتیبانی کند و به سمت اهواز پیشروی نماید، که اگر این اتفاق می افتاد اهواز ساعت ۱۰ سقوط می کرد، ولی آنچه باعث کند شدن حرکت دشمن شد، مقاومت رزمندگان کشورمان و انهدام جاده خندق بود.
جنگ و گریز و مقاومت رزمندگان ایران در برابر دشمن تا قبل از ظهر آن روز ادامه داشت تا اینکه نیروهای ما مستقر در جاده خندق از سه طرف در محاصره دشمن قرار گرفت و نیروهای مستقر در دژ به طور کامل از تمام جناحین در محاصره دشمن واقع شدند و در بعضی قسمت های جاده دشمن به روی جاده نفوذ کرد.
هر لحظه بر تعداد نفرات و حملات دشمن افزوده می شد اما مقاومت ادامه داشت تا اینکه دشمن برای عبور از این محور، سه تیپ کماندویی ۱ ، ۲ و ۳ از سپاه ششم را وارد نبرد کرد.
اگرچه پیش از ظهر علاوه بر گردان حضرت رسول و نیروهای کشورمان که در حال نبرد بودند، گردان های امام علی (ع) و گردان ویژه شهدا ۲ گردان دیگر تیپ ۴۸ فتح کهگیلویه و بویراحمد وارد عمل شدند،اما با تهاجم دشمن آنها هم محاصره شدند ولی مقاومت می کردند.
تا قبل از ظهر دشمن که نتوانسته بود از نیروهای همرزم عبور کند، ناچار شد از جناحین دور بزند و نزدیک به ظهر جنگ تن به تن روی جاده خندق به همراه آتش بی امان پشتیبانی دشمن ادامه داشت، علاوه بر آن، هواپیماها و هلی کوپترهای دشمن از آسمان و قایق های توپدار از روی آب بدون وقفه مواضع رزمندگان کشورمان را بمباران و گلوله باران می کردند.
خاطرات بازماندگان حماسه پدخندق
یکی از رزمندگان حاضر در پد خندق می گوید:در گرما گرم نبرد و در ظهر داغ خوزستان گرما و شرجی هور، تشنگی توان همه را گرفته بود و رزمندگان یکی پس از دیگری شهید و مجروح می شدند.
برزو ویسی پور تصریح کرد: در حالی که رزمندگان از مشاهده صحنه های شهادت همرزمان خود بسیار متاثر بودند و دود، آتش، انفجار و گلوله همه جا را فرا گرفته بود، کمبود آب و مهمات فشار دوچندانی بر آنان وارد کرده بود.
این رزمنده جسور که در زمان حماسه پد خندق تنها ۲۰سال سن داشته گفت: در فرصتی که به دست آمد تصمیم گرفتم یک کیلومتر عقب تر نزدیک به سنگر ستاد تیپ که انبار صحرایی مهمات سراغ داشتم بروم و از آنجا مهمات برای ادامه نبرد بیاورم و زیر آتش شدید دشمن فورا به محل دپوی مهمات رفتم.
او ادامه داد: آنجا در نزدیکی سنگر فرماندهی تیپ و مسئول ستاد شخصی به نام شهمیری رسیدم جریان کمبود مهمات را گفتم، فورا سه دستگاه ماشین تویوتا داد و با نیروهایی که آنجا بودند هر سه خودرو را پر از مهمات کردیم، من پشت فرمان یکی از خودروها و حمید نظری پشت ماشین واحد آموزش و برادر دیگری ماشین سومی را به سمت منطقه درگیری هدایت کردیم در حالی که من جلو حرکت می کردم و دو خودروی دیگر با فاصله پشت سر من می آمدند.
ویسی پور اظهار داشت:در همین لحظه هواپیماهای عراقی در آسمان با فاصله کمی از زمین ظاهر شدند و اقدام به بمباران جاده کردند، من بدون اعتنا به بمباران با سرعت به راه خودم ادامه دادم تا مهمات را به نیروهای درگیر برسانم که بین ماشین من و دو خودروی دیگر فاصله زیادی افتاد، یک لحظه از دور احساس کردم یکی از خودروهای مهمات منفجر شد، و ماشین پودر شد. از خاطرات بسیار غبار آن روز بود.
او تاکید کرد: من به محل درگیری رسیدم، نیروها مهمات را تخلیه کردند، درگیری ادامه داشت تا ساعتی بعد که با هجوم عراقی ها به جاده مجددا مجبور به عقب نشینی شدیم و تا سنگر ستاد عقب نشینی کردیم، آنجا سراغ حمید نظری را از همرزمان گرفتم، گفتند از ساعتی پیش تاکنون از او اطلاعی نداریم، زیر آتش دشمن به همراه دو نفر دیگر تمام آن منطقه را دنبال او گشتیم چون احتمال می دادیم با ماشین از جاده به آب هور چپ کرده باشد ولی هیچ اثری از او ندیدم و یقین پیدا کردیم که به شهادت رسیده است.
ویسی پور تصریح کرد: تا ساعت پنج عصر در آن منطقه بودیم و حدود ساعت پنج عصر از دور مشاهده می کردیم که هلی کوپترهای عراقی، دژ خندق محل استقرار نیروهای محاصره شده گردان یارسول را با موشک هدف قرار می دهد که تصور ما بر شهادت همه آنان بود.
او که تجربه ۸۰ماه حضور در جبهه ها در دوران هشت سال دفاع مقدس را دارد اعتقاد دارد که زمان عقب نشینی رزمندگان که با صحنه های باقی ماندن شماری از مجروحان و شهیدان همراه بود تلخ ترین خاطراتش از دوران جنگ معرفی می‌کند.
او می‌گوید هر چند در آن فرصت کم توانستیم پیکر تعداد ۱۲نفر از شهدا و مجروحان را با خودرو به عقب برگردانیم اما تعدادی از مجروحان و پیکر چند تن از شهدا در منطقه باقی ماند.
این رزمنده تاکید می‌کند در آخرین ساعت های حضورمان در پد خندق سنگرها و ماشین آلات را منهدم کردیم تا اسناد و تجهیزات رزمندگان به دست دشمن نیفتد.
در غروب روز عاشورایی چهارم تیرماه رزمندگان کهگیلویه و بویراحمد با وجود شهادت و اسارت عده ای از همرزمانشان، اما موفق شدند ارتش عراقی را در رسیدن به اهدافش ناکام کنند.
پیش بینی یادواره شهدای پدخندق
معاون فرهنگی اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: به منظور زنده نگه داشتن یاد و خاطره دلاور مردی های رزمندگان حماسه پدخندق یادواره شهدای این عملیات در یاسوج برگزار می شود.
سید ابوذر دیماد افزود: یادواره شهدای حماسه پدخندق فردا یکشنبه چهارم تیرماه ساعت ۹ و ۳۰ دقیقه صبح با همکاری سپاه فتح در گلزار شهدای مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد برگزار خواهد شد.
وی با اشاره به برپایی نمایشگاهی در حاشیه این یادواره عنوان کرد: جاده پدخندق در این نمایشگاه طراحی شده که این عملیات و شرایط آن برای نسل جوان و کسانی که در این عملیات حضور داشتند تداعی شود.
معاون فرهنگی اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: در چهارم تیرماه ۱۳۶۷ فرزندان این استان در تیپ ۴۸ فتح در جزیره مجنون و در جاده پد خندق حماسه ای ماندگار آفریدند که گواه این حماسه،سخنان مسئولان وقت آن زمان در سپاه پاسداران و دستگاه‌های اجرایی بود.
وی ادامه داد: در این عملیات ۱۱۹ نفر به شهادت رسید که ۸۷ شهید متعلق به استان کهگیلویه و بویراحمد بوده است.
دیماد تاکید کرد: در حماسه پد خندق ۷۸ نفر از رزمندگان کشورمان به اسارت دشمن درآمدند و همچنین ده ها نفر جانباز شدند.
نگاهی به جمعیت ایثارگران در کهگیلویه و بویراحمد
مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به مشارکت بسیار خوب مردم استان در فعالیت های دوران هشت ساله دفاع مقدس تاکید کرد: این استان ۷۲۶ هزار نفری ۸۲ هزار نفر جامعه هدف بنیاد شهید دارد.
رضا پارسیان نژاد افزود: کهگیلویه و بویراحمد در دوران هشت سال دفاع مقدس یک‌هزار و ۸۲۴ شهید تقدیم به ایران اسلامی کرده است.
وی تاکید کرد:وجود ۱۰ هزار و ۸۲۵ جانباز که ۵۸ نفر آنان بالای ۷۰درصد هستند نشان دهنده میزان مشارکت چشمگیر مردم استان در فعالیت های وطن دوستانه در دوران جنگ تحمیلی است.