به گزارش ایرنا، با نگاهی به تاریخچه احداث جاده کرج – چالوس و موقعیت جغرافیایی آن که از دل صخره های سخت و کوه های سر به فلک کشیده عبور می کند نشان می دهد که این مسیر دیگر پاسخگوی عصر ماشینی امروز نیست ضمن آنکه تراژدی حوادث تلخ آن پایانی ندارد.
طبق اسناد زمان بهره برداری از این جاده به طول ۱۶۸ کیلومتر و عرض هشت متر به سال ۱۳۱۲ برمی گردد که به علت موقعیت گردشگری، رستوران ها و واحدهای اقامتی و خدمات گردشگری در کنار آن شکل گرفته است.
وجود رودخانه خروشان و سد زیبای کرج در حاشیه جاده کرج – چالوس بر جذابیت مسیر افزوده اما هر چند تاکنون هزینه های هنگفتی پای آن صرف شده اما ایمنی لازم را ندارد و در فصول مختلف سال حوادث متعددی از جمله ریزش کوه، تصادف مرگبار و جرحی ، سقوط خودروها از ارتفاع ، سقوط بهمن ، انسداد به واسطه بارش برف سنگین و سقوط بهمن و سنگ و گاهی تصادف زنجیره ای در این مسیر ثبت و ضبط می شود.
این جاده تاکنون تصادفات مرگبار زیادی از جمله سقوط اتوبوس با ۳۹ سرنشین به داخل سد کرج در خردادماه سال ۷۷ و دهها حادثه مشابه در آن رخ داده که بازخوانی آمار و اطلاعات بیانگر حادثه خیزی مسیر است .
از آنجا که ساکنان گوشه و کنار ایران در فصول سرد و گرم سال بی تاب تماشا و بهره مندی از جاذبه های شمال کشور هستند بر این اساس جاده کرج – چالوس همواره از مسیرهای پر رفت وآمد کشور به شمار می رود که روزهای پایانی هفته، ایام نوروز و تعطیلی های سال ، ترافیک چند کیلومتری مسیر سنگین تا فوق سنگین در آن حادث می شود.
این ترافیک افزون بر گرفتاری مسافران در سرما و گرما سبب هدر رفت سوخت و گاهی به حادثه های مرگبار ختم می شود چرا که معطلی خودروها در ترافیک در شرایط بارش برف و سقوط بهمن یا سنگ خود مزید بر علت برای حادثه های بعدی و سوانح ناگوار است.
از سوی دیگر وجود بیش از ۱۰۰ روستا و مکان مسکونی در حاشیه جاده کرج – چالوس در حوزه جغرافیایی ۲ استان البرز و مازندران نیز موضوع دیگری است که گستردگی و دامنه مشکلات این باریک راه گردشگری را نشان می دهد چرا که در اوج ترافیک یا وقوع حوادث منجر به انسداد مسیر، رفت وآمد ساکنان حاشیه جاده در عمل به بن بست چند ساعته و گاهی چندروزه منتهی می شود.
بارش تندری و سیلاب ۱۸ خرداد ماه سال جاری که سبب انباشت رسوب و تخریب حدود ۲۰ کیلومتر از جاده کرج – چالوس در محدوده سد کرج شد نیز به عنوان جدیدترین حادثه سبب انسداد این مسیر شد که انسداد جاده به رغم کار جهادی تیم های راهداری و سایر دستگاه های اجرایی همچنان ادامه دارد.
اگر چه این حادثه بزرگ به لحاظ تلفات انسانی تاکنون به جز ۲ نفر اعلام مفقودی و مصدومیت ۱۹ نفر، آمار و ارقام بزرگی از این حیث در آن ثبت نشده است اما تخریب جاده، ۲ رستوران ، یک واحد مسکونی روستایی و خرابی و نابودی بیش از ۵۰ دستگاه خودرو ، هزینه زیادی روی دست مردم و دولت گذاشته است.
از آثار مخرب این سیلاب نیز می توان به انسداد خروجی سد و رودخانه خروشان کرج اشاره کرد که اگرچه گروه های فنی و مهندسی توانستند چهار روز پس از حادثه دریچه سد را بگشایند و مسیر انحرافی جدیدی برای هدایت آب به تصفیه خانه های کرج و تهران را باز کنند اما تخلیه بیش از ۲۰۰ هزار متر مکعب رسوب در هفت کیلومتر از مسیر رودخانه کرج افزون بر صرف زمان ، هزینه هنگفتی متوجه منابع ملی کرده است.
با اینکه جاده کرج – چالوس در آینده نزدیک بازگشایی می شود و خسارات اولیه ناشی از سیلاب ۱۸ خرداد بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان برآورد شده است اما طبق گزارش سازمان راهداری و حمل و نقل کشور ایمن سازی کامل محدوده آسیب دیده از سیل بیش از یک هزار میلیارد تومان اعتبار ملی نیاز دارد.
براین اساس احداث مسیر ایمن برای جایگزینی جاده کوهستانی و حادثه خیز کرج - چالوس همواره از مطالبات مردم و مسافران مسیر بوده و بارها در اظهار نظرهای مردمی به این مقوله اشاره شده است.
همانطور که اشاره شد عرض کم ، ترافیک سنگین و حجم بالای حوادث سبب شد تا ساخت آزاد راه تهران – شمال به عنوان یک پروژه مهم ارتباطی از نیمه دوم دهه ۷۰ شمسی آغاز شود.، پروژه ای که در چهار منطقه یا قطعه تعریف شد و حدود ۲۰ سال در اختیار پیمانکاران خارجی قرار داشت.
مختصات آزاد راه تهران – شمال
آزاد راه تهران – شمال بنا بر اسناد در چهار منطقه تعریف شد و در مجموع ۱۲۱ کیلومتر طول دارد که از منطقه کن تهران آغاز و تا چالوس استان مازندران ادامه می یابد ؛ ساخت این آزاد راه افزون بر کاهش طول مسیر ، موجب روان سازی ترافیک ، کاهش تصادفات و مصرف سوخت می شود ضمن آنکه بار ترافیکی جاده قدیمی کرج – چالوس را به کمترین سطح خود می رساند.
منطقه چهارم آزادراه تهران - شمال حدفاصل سه‌راهی دشت نظیر مرزن‌آباد - چالوس به طول حدود ۲۰ کیلومتر اولین قسمت مسیر بود که با ۲ خط رفت و ۲ خط برگشت در سال ۱۳۹۱ به بهره‌برداری رسید.
منطقه اول آزاد راه تهران - شمال دومین بخش پروژه بود که عملیات تکمیل آن به طول ۳۲ کیلومتر از سال ۹۴ آغاز و در اسفند ماه سال ۱۳۹۸ مورد بهره برداری قرار گرفت . این منطقه از تقاطع بزرگراه آزادگان و بزرگراه شهیدهمت شروع و با عبور از مناطق کن، سولقان، امامزاده عقیل،تونل تالون و دره لانیز به سه‌راهی شهرستانک می‌رسد.
مهم‌ترین قسمت این منطقه احداث تونل تالون به طول چهار هزار و ۸۵۰ متر است و اکنون زیر بار ترافیک قرار دارد.
ساخت منطقه دوم آزاد راه تهران –شمال از خرداد ماه سال ۱۳۹۶ حدفاصل دوآب شهرستانک–پل زنگوله به طول تقریبی ۲۲ کیلومتر آغاز شد؛ تونل‌های بلند البرز هر یک به طول ۶ هزار و ۴۰۰ متر در این منطقه قرار دارد و با اجرای این منطقه طول مسیر جاده فعلی کرج - چالوس حدود پنج کیلومتر کوتاه تر می‌شود.
منطقه سوم آزاد تهران – شمال حدفاصل پل زنگوله - سه‌راهی دشت نظیر و مرزن آباد به طول تقریبی ۴۷ کیلومتر است. مسیر دارای ۲ خط برگشت است و در قسمت‌های فراز، یک خط کندرو به مسیر اضافه می‌گردد. درزمان حاضر این قطعه در حال راهیابی و تعیین مسیر توسط چند شرکت راه سازی است تا مطالعات این مسیر به پایان برسد.
باند اول منطقه دوم آزاد راه تهران شمال در آستانه گشایش
معاون راه سازی اداره کل راه شهرسازی استان البرز در گفت وگو با ایرنا اظهار کرد: در طول سال های اخیر اقدامات موثری برای تکمیل و شتاب در ساخت آزاد راه تهران - شمال انجام گرفته است.
یدالله امیری با بیان اینکه اکنون ۲ منطقه اول و چهارم این آزاد راه زیر بار ترافیک قرار دارد ، گفت: ساخت منطقه دوم آزاد راه تهران - شمال به عنوان یک پروژه عظیم و پرهزینه از سال ۱۳۹۶ توسط مهندسان ایرانی آغاز شد و اکنون بخش عمده آن در مرحله تکمیل و افتتاح است.
وی در خصوص ویژگی های منطقه دوم آزاد راه تهران - شمال بیان کرد: عبور ۷۰ درصد مسیر از داخل تونل، وجود ۵۹ رشته تونل در باند رفت و برگشت به طول ۳۷.۲ کیلومتر ، وجود ۲۹ دستگاه پل به طول ۳.۶ کیلومتر از ویژگی های پروژه است .
معاون راه سازی اداره کل راه و شهرسازی البرز افزود: وجود طولانی ترین تونل آزاد راهی کشور موسوم به تونل های سه قلوی البرز هر یک به طول ۶.۴ کیلومتر از ویژگی های منحصربه فرد منطقه دوم آزاد راه تهران - شمال به شمار می رود.
امیری بیان کرد: برنامه اجرایی این منطقه برای فازبندی آن در ۲ باند اول و دوم از نظر اجرایی تعریف شد؛ باند اول شامل قطعات باند غربی (تونل ، پل ، مسیر، راه اتصالی جنوبی و شمالی تونل و تونل شرقی البرز) تعریف شد که بیش از پیشرفت آن اکنون ۹۶ درصد است.
معاون اداره کل راه و شهرسازی البرز بیان کرد: در باند اول منطقه دوم آزادراه تهران – شمال ۱۶ هزار و ۱۲۸متر تونل، یک هزار و ۵۸۵ متر پل مسیر وجو دارد؛ تونل البرز با ۶ هزار و ۳۵۹ متر به عنوان بزرگترین تونل آزاد راهی کشور در این منطقه قرار دارد.
امیری گفت : ادامه پروژه منطقه دوم آزاد راه تهران شمال ، شامل تونل غربی البرز ( باند شرقی تونل، پل و مسیر ) و راه اتصالی آن است که اکنون حدود ۳۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و تلاش ها بر این است که در کمترین زمان ممکن تکمیل شود.
وی اظهار کرد: براین اساس باند اول منطقه دوم آزاد راه تهران - شمال در آینده نزدیک افتتاح و مورد بهره برداری قرار می گیرد.
معاون راه سازی اداره کل راه وشهرسازی البرز بیان کرد: افتتاح بخشی از منطقه دوم آزاد راه تهران - شمال موفقیتی بزرگ برای روان سازی ترافیک تهران - شمال و کاهش بار ترافیکی جاده قدیمی کرج - چالوس است.
خبر خوش/ منطقه ۲ آزادراه تهران - شمال به‌زودی با حضور رئیس جمهور افتتاح می‌شود
استاندار البرز نیز هفته گذشته با بیان اینکه بهره برداری از پروژه های بزرگ عمرانی در کشور امید و اعتماد مردم را به توان داخلی برای پیشبرد امور را افزایش داده گفت: منطقه ۲ آزادراه تهران - شمال بزودی با حضور رئیس جمهور افتتاح می‌شود.
"مجتبی عبداللهی" در بازدید از پروژه منطقه ۲ آزادراه تهران _شمال ، ضمن تقدیر از اقدامات بنیاد مستضعفان در راستای تکمیل این پروژه و طرح های بزرگ در کشور، افزود: مهندسی این پروژه خاص و مورد رصد مردم است چراکه پس از سال ها انتظار مردم، روند تکمیل آن تسریع شد.
وی ادامه داد: اگر در حدود اختیارات استان اقدامی باقی مانده باشد با تمام توان برای حل مسایل، آماده هستیم.
در بازدید استاندار البرز از پروژه منطقه ۲ آزادراه تهران _ شمال مصوب شد که آنتن دهی مسیر با تامین امکانات لازم پشتیبانی شود، همچنین با تعامل اداره کل محیط زیست استان موانع احداث مجتمع خدمات رفاهی رفع شود، ایجاد ساختمان های راهور، هلال احمر ، لای روبی رودخانه در مسیر آزادراه و نصب دوربین در محور در دستور کار مسوولان مربوطه قرار گیرد.
با افتتاح باند رفت در منطقه دوم این آزادراه، اتصال آزادراه تهران - شمال به مازندران میسر می‌شود. از منطقه دوم این آزادراه نیز تاکنون تونل البرز به‌عنوان طولانی‌ترین تونل کشور به طول بیش از ۶ کیلومتر به بهره‌برداری رسیده است. پس از تکمیل منطقه 2، عملیات ساخت منطقه سوم آزادراه تهران- شمال که از پل «زنگوله» در ابتدای استان مازندران آغاز می‌شود، باقی می‌ماند که به طول ۴۷ کیلومتر ادامه پیدا کرده و در سه‌راهی «دشت نظیر» به فاز چهارم این آزادراه متصل می شود.
استان البرز دارای یک هزار و ۵۰۵ کیلومتر آزاد راه ، بزرگراه ، راه اصلی و فرعی است که ۱۸ درصد ترافیک جاده ای کشور مربوط به این استان است.