به گزارش خبرنگار ایرنا، مصطفی جمالی روز یکشنبه در نشست خبری در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا در خصوص استقبال کم بانوان و جوانان در اهدای خون افزود: اهدای خون بانوان همواره به جز در زمان جنگ تحمیلی زیر ۵ درصد بود و باید در این خصوص کار فرهنگی انجام شود.
وی ادامه داد: استقبال کم بانوان در اهدای خون همواره یکی از چالش های سازمان انتقال خون است و ما نصف جمعیت در اهدای خون که بانوان باشند را از دست داده ایم.
وی تاکید کرد: در یکی دو سال اخیر خیلی کم شاهد افزایش اهدای خون توسط بانوان بودیم و در استان‌هایی مانند کردستان اهدای خون بانوان شامل ۸ درصد از اهدای خون در آن استان می شود.
مدیرعامل انتقال سازمان انتقال خون در خصوص اهدای خون توسط جوانان نیز گفت: اهدای کم جوانان یک معضل است شاید در این حوزه کار فرهنگی انجام نشده است و باید در این مورد تلاش شود ولی در این زمینه اقدامات خوبی از طریق دانشگاه‌ها انجام شده است.
وی ادامه داد :در حال حاضر بیشترین میزان اهدای خون در بین سنین ۳۵ سال تا ۴۰ سال انجام می شود و با توجه به پیر شدن جمعیت اگر جوانان نیاز به خون را با اهدای خون تامین نکنند شاید ۱۰سال دیگر این افتخار که اهدای خون به صورت کاملاً داوطلبانه در حال حاضر در کشور انجام می شود را از دست بدهیم.
مدیرعامل سازمان انتقال خون در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ایرنا در خصوص توسعه مراکز اهدای خون در سراسر کشور گفت: توسعه مراکز اهدای خون در بیشتر استان ها انجام شده است و ما انتظار نداریم کسی که در یک روستا و در یا یک شهرستان که زندگی می کند برای اهدای خون سختی زیادی را متحمل شود بلکه باید مقدمات برای اهدای خون انجام شود و این امر نیاز به توسعه مراکز فیزیکی اهدای خون دارد .
وی ادامه داد : برخی از استان‌ها خیران برای توسعه مراکز اهدای خون وارد کار شده‌اند و در بستر پدافند غیر عامل نیز در تهران همه ذخایر خون در یک مرکز نگهداری می‌شود و بر همین اساس هم در منطقه پرند خیران وارد کار شده اند و زمینی برای احداث مرکز استراتژیک خون در نظر گرفته شده است و در استان های دیگر نیز این توسعه را در نظر داریم.
اهدای خون ۹ درصد افزایش یافته است
مدیر عامل سازمان انتقال خون گفت :اهدای خون ۹ درصد افزایش یافته و ذخایر خون و فرآورده کمی بیش از ۲ برابر افزایش یافته است و به حدود ۸ روز رسیده است؛ اما آنچه مهم است بحث ذخایر خون و فرآورده بوده است که همیشه در این زمینه مشکل داشتیم،به ویژه در استانی مانند سیستان و بلوچستان که همیشه در وضعیت قرمز بوده است و اکنون نیاز این استان تامین شده است و دیگر هیچ بیماری در مورد خون و فرآورده مشکلی ندارد.
وی درباره تامین تجهیزات مورد نیاز نیز گفت: جلسات متعددی با شرکت‌های دانش‌بنیان داشته‌ایم، سانتریفیوژهای یخچال‌دار که یکی از دستگاهی اصلی ما است را پس از تایید کارایی از یک شرکت ایرانی تهیه کرده‌ایم و این دستگاه با نمونه خارجی یکسان بود و طی دو تا سه سال آینده احتمالا بسیاری از دستگاه‌های مورد نیاز را از داخل کشور تامین می‌کنیم.
مدیرعامل سازمان انتقال خون درباره اهدا و پالایش پلاسما نیز گفت: یکسری داروهای مهم از پلاسما تهیه می‌شود و پالایشگاه‌ها این داروها را از خون جدا می‌کنند. در دهه ۷۰ این تکنولوژی وجود داشت و خود سازمان انتقال خون این کار را انجام می‌داد، چند سالی وقفه افتاد و در سال ۱۳۹۳ پالایشگاه انتقال خون را به بخش خصوصی واگذار کردند.
وی تاکید کرد: ۹ سال از این موضوع گذشت و اتفاقی نیفتاد؛ رسما اعلام می‌کنم پالایشگاه شرکت پالایش و پژوهش خون اگر با ۱۵۰ هزار لیتر پلاسما و با تولید IVIG، فاکتور ۸، آلبومین و... بتواند کار کند، قابل قبول است؛ گرچه ۹ سال مملکت را معطل کردند. این روند موضوعات حقوقی دارد که در جریان است ولی اگر با ظرفیتی که ذکر کردم به تولید برسند شخصا از آن حمایت می‌کنم.
وی افزود: سالیان سال است که یکسری شرکت‌های خصوصی در زمینه پلاسما فرزیس فعال هستند و مبالغی هم به اهداکننده می‌پردازند، پلاسمایی که هم ما در سازمان تولید می‌کنیم. تقریبا ۱۸۰ هزار لیتر پلاسما در سال توسط ما تولید می‌شود و طبق برنامه ریزی‌ها قصد داریم این میزان را تا پایان سال ۲۰ درصد افزایش دهیم.
وی ادامه داد: تلاش کردیم حتی روشی جدید احصا کنیم که بازهم این روند افزایشی شود. بخش خصوصی شاید حدود ۳۰۰ هزار لیتر توان داشته باشد اما شاید نیاز کشور بیش از یک‌میلیون لیتر باشد و ما می‌توانیم خیلی راحت به این عدد برسیم و به نظر بنده این عمل باید ۱۰۰ درصد داوطلبانه باشد، هرچند که مخالف فعالیت بخش خصوصی هم نیستیم اما باید مراقبت خوبی انجام شود که انگیزه مالی سبب اشتباه پاسخ دادن به سوالات نشود؛ چون پلاسما برای تولید دارو استفاده می‌شود باید مراقبت‌ها را افزایش دهیم.
جمالی تصریح کرد: بخش خصوصی روزی آمد پلاسمای ما را گرفت و تبدیل به دارو کرد و سود کرد و متاسفانه برای ساخت پالایشگاه ظلم شد به مردم و بعد از چندین سال هنوز پالایشگاهی ساخته نشده و باید در این زمینه مطالبه‌گری شود. ما حاضر هستیم تعهد دهیم که می‌توانیم تلاش کنیم تا به یک میلیون لیتر اهدای پلاسما سالانه هم برسیم و بخش خصوصی هم بیاید پالایشگاه بسازد.
جمالی در خصوص وضعیت انتقال خون در برنامه هفتم توسعه،نیز گفت : در برنامه هفتم اسمی از سازمان انتقال خون برده نشده است ولی جلساتی گذاشتند با ما و پیشنهاد دادیم که روی تست NAT، غربالگری آنتی بادی و تست NGS کار کنیم. یعنی در واقع خودمان برای خودمان تکلیف ایجاد کردیم که خدمتی که چندین سال است بر زمین مانده را انجام دهیم.
تاسیس معاونت اجتماعی ۴۵۰میلیارد تومان آورده داشت
مدیرعامل سازمان انتقال خون با تاکید بر اهمیت حضور و کمک مردم، گفت: بر همین اساس معاونت اجتماعی را در سازمان تاسیس کردیم که تاکنون ۴۵۰ میلیارد تومان آورده در قالب همکاری بین بخشی یا کمک مالی خیرین داشته است.
مدیرعامل سازمان انتقال خون تاکید کرد: یک اهدا کننده مستمر خون می‌تواند جان نزدیک به ۵۰۰ نفر دیگر را نجات دهد؛ آیا کاری از این با ارزش‌تر وجود دارد؟ این افراد سرداران گمنام سلامت هستند و مثلا باید در فرودگاه از بخش ویژه رفت‌وآمد کنند و یا کارتی مشابه کارت منزلت داشته باشند؛ چرا کسی که بیش از ۲۰۰ بار اهدای خون کرده است به عنوان چهره ماندگار شناخته نمی‌شود؟و این افراد با سابقه بالی اهداخون جزء چهره های ماندگار معرفی شوند دراین زمینه نیازبه همکاری رسانه ها داریم اما ما در حیطه فرهنگسازی در زمینه اهدای خون ضعیف عمل کردیم و باید از این به بعد این روند تقویت شود.
وی دربخش دیگری از سخنانش در باره سرنوشت پلاسماهای ایرانی افزود: بیشتر پلاسمایی که ما تولید می‌کنیم به شرکتی به نام "درمان آرا" می‌رود که به دارو تبدیل می‌شود و به قیمت کمتر در بازار عرضه می‌شود و همین سبب صرفه‌جویی ارزی می‌شود. شرکت درمان آرا قرار بود ۱۵ سال قبل پالایشگاه بسازد که ای کاش ساخته بود. سال گذشته شنیدیم که در نزدیکی شهر فومن زمینی برای ساخت پالایشگاه خریداری کردند اما این روند باید رصد شود که ببینیم وظیفه ۱۵ ساله که مغفول مانده بود چگونه انجام می‌شود. آن زمان واگذاری پالایشگاه به بخش خصوصی بر عهده وزارت بهداشت وقت بود و ما نقشی در واگذاری نداشتیم.
کسب عنوان برترین سازمان انتقال خون از سوی انجمن آسیایی طب انتقال خون
جمالی با اشاره به اینکه ایران عنوان برترین سازمان انتقال خون از سوی انجمن آسیایی طب انتقال خون را کسب کرده است ،گفت : این عنوان به دلیل ازافزایش تامین خون سالم بود و اینکه سال گذشته ۲ میلیون و ۲۲۰ هزار اهدای خون در کشور انجام شده است.
وی ادامه داد: اگر مصاحبه پزشکی قوی و غربالگری مناسبی نداشته باشیم بروز بیماری‌ها دور از انتظار نیست؛ ولی وقتی آزمایشات و رصد بعد از تزریق خون انجام می‌شود ما می‌دانیم که به وظیفه خود عمل کرده‌ایم.
وی درخصوص تفاهم نامه سازمان انتقال خون و سازمان اورژانس کشور مبنی بر تامین خون مصدومان اورژانس پیش بیمارستانی، تصریح کرد: آن لحظه‌ای که بالای سر مجروح می‌رسیم ممکن است با تزریق سرم جان فرد نجات داده نشود و یک واحد تزریق خون جان او را نجات دهد؛ بنابراین این امر اهمیت بالایی دارد و معدود کشورهایی این کار را انجام می‌دهند که ما هم به دنبال اجرا و رونمایی از آن هستیم. نیاز به امکاناتی داریم که باید در آمبولانس‌ها وجود داشته باشد که نیاز به حمایت مالی دارد اما ما آمادگی داریم که خون مورد نیاز را در اختیار سازمان اورژانس قرار دهیم.
ذخیره ۴هزار واحد خون بند ناف
وی درباره بانک خون بند ناف نیز گفت: بیمارستان‌های میلاد، نجمیه، بقیه‌الله و... این کار را انجام می‌دهند اما مشکل هزینه‌ها و تعداد کارکنان مطرح است درغیر این صورت می‌توان در کل بیمارستان‌های کشور این طرح را اجرا کرد. اکنون حدود ۴هزار واحد خون بند ناف ذخیره داریم که با تعداد سلول یک میلیارد جزو بالاترین استانداردهای دنیا است.
مدیرعامل سازمان انتقال خون تاکید کرد: بانک HLA آلمان بیش از ۱۳ میلیون داوطلب و در ترکیه حدود یک میلیون نفر تست انجام دادند ولی ما در این زمینه عقب‌تر هستیم. از سوی دیگر قیمت انجام این تست هم بالا است؛ در صورتی که اگر برای این تست ارز ۴۲۰۰ تومانی به ما بدهند حاضر هستیم سالی ۱۰۰ هزار تست به ظرفیت‌مان اضافه کنیم که به نجات جان چندصد نفر منجر می‌شود. اگر در بانک HLA به ذخیره یک میلیون برسیم مطمئنا نصف کسانی که ممکن است به واسطه نیاز به این بخش جان خود را از بدهند، نجات می‌یابند.
وی درباره روند تامین بودجه سازمان انتقال خون در سال ۱۴۰۲، گفت: در لایحه بودجه برای ما ۶۰۰ میلیارد تومان درآمد و ۲۰۰ میلیارد تومان بودجه درنظر گرفته شده بود یعنی اگر درآمد خود را تامین نکنیم باید درب سازمان را ببندیم که نسبت به این موضوع گله کردیم و چون خطر جدی بود برخلاف روال عادی موضوع را در مجلس دنبال کردیم و با حمایت مجلس شورای اسلامی حدود۳۰۰ میلیارد تومان از محل ارزش افزوده به بودجه ما اضافه شد. اگر تا آخر امسال که قرار است ارز تجهیزات پزشکی همان ارز ترجیحی باشد، حمایت شویم و ارز مورد نیاز ما تامین شود، امسال قطعا می‌توانیم تعهدات خود را عملی کنیم. سال گذشته هیچ کمبودی در سازمان انتقال خون شاهد نبودیم و باید این موضوع دیده شود.
وی با بیان اینکه به تولید داروهای مشتق از پلاسما باید به شکل حاکمیتی نگاه شود، گفت: اگر دارو به یک بیمار هموفیلی نرسد، جان او به خطر می‌افتد و اگر IVIG تامین نشود برخی بیماری‌ها درمان نمی‌شوند و حتی در مواردی از سقط جنین IVIG موثر است پس ما نمی‌توانیم خود را وابسته به کشورهای خارجی کنیم؛ بنابراین ساخت پالایشگاه خون یک موضوع حاکمیتی است و یک شرکت خصوصی نباید بتواند از زیر بار مسوولیت خود شانه خالی کند.