به تازگی پلیس سوئد اعلام کرده که برای تظاهرات و قرآنسوزی در نزدیکی مسجد اصلی استکهلم مجوز صادر کردهاست. این مجوز در حالی صادر شده است که مسلمانان در آستانه عید قربان قرار دارند.
این نخستین بار نیست که کشور سوئد در لوای آزادی بیان، این بازی سیاسی را علیه مسلمانان ادامه داده و در اقدامی هنجارشکنانه و نژادپرستانه به فرد یا گروهی مجوز رسمی آتش زدن قرآن داده است.
بهمن ماه سال گذشته نیز «راسموس پالودان» یک شهروند تندرو و اسلام ستیز سوئدی - دانمارکی در اقدامی موهن، یک نسخه از قرآن را در مقابل ساختمان سفارت ترکیه در پایتخت سوئد سوزاند. او هم مانند قرآنسوزی امروز، برای این کار خود از مقامات سوئد مجوز گرفتهبود.
دولت سوئد مدعی است که طبق قانون نمیتواند برای این کار مجوز ندهد و این را در چارچوب آزادی مطلق بیان میداند. حال این پرسش به ذهن میرسد که چرا در برخی مواقع که منافع استکهلم ایجاب میکند، همانند جلب توجه ترکیه برای عضویت در ناتو مجوزهایی از این دست صادر نمیشود؟
سوئد طی یکسال ونیم گذشته در بحبوحه بحران اوکراین که موضوع عضویت این کشور به همراه فنلاند در ناتو مطرح بود، از اهانت به قرآن در این راستا استفاده ابزاری کرد؛ از فشار بر ترکیه برای موافقت با این الحاق گرفته تا عدم صدور مجوز با هدف جلب توجه سران آنکارا، چرا که تنها ترکیه با این الحاق مخالف بود.
سال گذشته مجوز قرآنسوزی در مقابل سفارت ترکیه در استکهلم صادر شد و در آن برهه این پرسش به ذهن رسید که چرا مقابل سفارت ترکیه؟
صدور مجوز قرآن سوزی از سوی فردی افراطی آن هم مقابل سفارت ترکیه بیارتباط با حضور ترکیه در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و از سویی مخالفت ترکیه با پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو نبود. همچنین موضوع درخواست ترکیه از سوئد برای برگرداندن ۱۳۰ نفر از اعضای گروه پ.ک.ک به این کشور که در سوئد پایگاه و حضور گستردهای دارند، به مسالهای چالش برانگیز میان آنکارا و استکهلم تبدیل شدهاست.
ترکیه این افراد را تروریست اعلام کرده و خواستار تحویل آنها از سوی سوئد شده، درحالی که استکهلم با این درخواست مخالف است. از این رو روشن است موضوع مجوز دادن برای قرآن سوزی آن طور که مقامات سوئدی مدعی هستند ربطی به بیان عقاید و آزادی بیان ندارد، بلکه مستمسک و ابزاری برای بهرهبرداریهای سیاسی دولت این کشور است.
پس از ماجرای اهانت به قرآن مقابل سفارت ترکیه، «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور این کشور اعلام کرد که به دلیل قرآن سوزی توسط یک راستگرای افراطی، سوئد که پیشتر از سوی این کشور متهم به پناه دادن به «تروریستهای کرد» شده بود، دیگر نمیتواند روی حمایت ترکیه برای پیوستن به ناتو حساب کند.
بنابراین وقتی که پارلمان ترکیه با عضویت فنلاند به پیکره ناتو موافقت کرد و این کشور حوزه اسکاندیناوی در تاریخ ۴ آوریل ۲۰۲۳ (۱۵ فروردین) طی یک نشست برنامهریزیشده رسماً به عضویت ناتو درآمد و سی ویکمین عضو این ائتلاف نظامی شد، مقامات سوئد نیز تغییر رویکرد دادند.
در این زمان سران استکهلم آشکارا در عمل نشان دادند که شعار آزادی بیان بیش از اینکه از نگاه آنها یک ارزش باشد، ابزاری برای فشار بر مخالفان است بنابراین پس از موافقت ترکیه با عضویت فنلاند برای الحاق به ناتو، پلیس سوئد مانع برگزاری تظاهراتی شد که قرار بود طی آن قرآنسوزی دیگری انجام شود. پلیس با بهانه «احتمال وجود خطرهای امنیتی»، این بار به هتاکان چراغ سبز نشان نداد.
یک مقام ارشد پلیس سوئد در این باره گفت: «قرآن سوزی بیرون سفارت ترکیه در ژانویه ۲۰۲۳ باعث بروز خطر برای جامعه و امنیت ملی سوئد شد. همچنین منافع خارجی سوئد و سوئدیهای خارجنشین را نیز با خطر مواجه کرد. این کشور در حال حاضر هدف حملات شده است.»
حال این پرسش به ذهن میرسد که اگر طبق مواضع قبلی پلیس، قرآنسوزی به بروز خطر برای جامعه و امنیت ملی سوئد منجر میشود پس چرا همزمان با عید قربان مسلمانان بار دیگر برای این رفتار هنجارشکنانه و غیراخلاقی و انسانی مجوز صادر میشود؟ مگر اینکه بار دیگر با این ابزار در صدد فشار بر ترکیه با هدف موافقت آنکارا با عضویت سوئد در ناتو باشد؟