تهران- ایرنا- اروپا به عنوان یکی از مدعیان همیشگی حمایت از حقوق بشر نسبت به هتک حرمت قرآن کریم در سوئد که احساسات مسلمانان جهان را جریحه دار کرد، واکنش دیرهنگام و انفعالی را داشت و بار دیگر فاصله بین ادعا تا عمل را به خوبی نشان داد.

به گزارش ایرنا، در حالیکه مسلمانان جهان هفته گذشته درحال جشن گرفتن عید سعید قربان بودند، پلیس سوئد چهارشنبه گذشته در یک تصمیم اسلام‌ ستیزانه و ضد دینی با برنامه هتک حرمت قرآن کریم از سوی یک شهروند این کشور موافقت کرد و اجازه داد تا اسلام‌ستیزان در برابر یکی از مساجد استکهلم کتاب مقدس مسلمین را به آتش بکشند.

این در حالی است که دادگاه استیناف بیش از دو هفته پیش و پس از هتک حرمت قرآن مجید در برابر سفارت ترکیه در سوئد، با اقدام پلیس در ممنوعیت قرآن سوزی مخالفت کرده بود.

اقدام پیشین استکهلم در این راستا با هفته ها تظاهرات و فراخوان تحریم کالاهای سوئدی و مخالفت ترکیه با عضویت این کشور در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) روبرو شده بود.

در سالهای اخیر برخی از کشورهای اروپایی و به خصوص اسکاندیناوی صحنه تعدی و هتک حرمت مقدسات مسلمانان بوده است. در سایه حمایت پلیس سوئد، راست گرایان افراطی اقدام به آتش زدن قرآن کریم کرده و اعتراض های مسلمانان نیز با سرکوب روبرو شده است.

پیشینه

پس از این اقدام شنیع، جامعه جهانی به ویژه کشورهای مسلمان آن را به شدت محکوم کرده و برخی نیز در اعتراض به این اقدام، سفرای سوئد در کشورهایشان را احضار کردند. درحالیکه شخص هتاک یک مرد عراقی الاصل است که درخواست پناهندگی در سوئد را ارائه کرده است، رئیس شورای عالی قضایی عراق روز پنجشنبه دستور داد تا وی تحت پیگرد قانونی قرار گیرد و اقدامات قانونی لازم برای استردادش به این کشور انجام شود.

شهروندان عراقی پنجشنبه گذشته، به سمت سفارت سوئد در بغداد حرکت کرده و در اعتراض به اجازه دولت استکهلم برای اهانت به قرآن کریم، وارد سفارت این کشور شده و خواهان اخراج سفیر شدند.

از آنجاییکه انتظار می‌رفت اتحادیه اروپا به عنوان یکی از مدعیان حمایت از حقوق بشر این هتک حرمت که باعث جریحه دار شدن احساسات صدها میلیون مسلمان شده را به سرعت محکوم نماید، اما واکنش این بلوک با تاخیر معناداری همراه بود.

هرچند که به نظر می رسد این واکنش با تاخیر طولانی هدف اصلی‌اش محکومیت یا مخالفت با اهانت به قرآن نبوده بلکه بمنظور محکومیت تجمع عراقی‌ها مقابل سفارت سوئد انجام شده است. اتحادیه اروپا امروز شنبه در بیانیه‌ای جمله اول خود را با این مضمون شروع کرد: اتحادیه اروپا به دقت در حال پیگیری تحولات در بغداد و همچنین خواهان آرامش و خویشتنداری است. ما حملات علیه مکان‌های دیپلماتیک را محکوم می‌کنیم.

پس از ابراز نگرانی های دیپلماتیک، بیانیه اروپایی ها به موضوع اهانت به قرآن کریم پرداخته و بدون اشاره به مجوز صادر شده برای این اقدام هتاکانه، می‌افزاید: اتحادیه اروپا در مخالفت شدید با سوزاندن قرآن توسط یک شخص در سوئد، به وزارت امور خارجه سوئد می‌پیوندد. این اقدام به هیچ وجه بازتاب عقاید اتحادیه اروپا نیست.

همچنین در این بیانیه‌ آمده است: سوزاندن قرآن یا هر کتاب مقدس دیگری، توهین آمیز، بی احترامی و اقدامی تحریک آمیز است. تظاهرات نژادپرستی، بیگانه هراسی و عدم تحمل مرتبط با آن جایی در اروپا ندارد.

اتحادیه اروپا با ابراز تاسف نمادین از اینکه این اقدام شنیع همزمان با عید قربان صورت گرفته است، تصریح کرد که به دفاع از آزادی مذهب یا عقیده و آزادی بیان در خارج و داخل از این بلوک، ادامه می دهد. «اکنون زمان آن است که برای درک و احترام متقابل و جلوگیری از تشدید بیشتر در کنار هم باشیم.»

اهمیت موضوع

با نگاهی به بدنه بیانیه و به کارگیری واژگانی که به صورت عامدانه از محکومیت سوئد در هتک حرمت قرآن کریم گریخته است، می‌توان دریافت اتحادیه اروپا نه تنها به صورت عملی اقدام چندانی را در مقابله با اسلام ستیزی انجام نمی‌دهد بلکه حتی از جمله بندی مناسب برای محکوم کردن آن پرهیز می‌کند.

اروپایی‌ها به ضرس قاطع تجمع عراقی‌ها مقابل سفارت سوئد که اعتراض به هتک حرمت قرآن بوده را محکوم کردند و در مقابل فقط به یک اعلام مخالفت با سوزاندن این کتاب مقدس اکتفا کردند. آنها در اعلام مخالفت با این موضوع نیز پشت وزارت خارجه سوئد پنهان شده و موضع مستقلی در این قضیه اتخاذ نکردند.

در ادامه نیز مساله "سوزاندن قرآن" در سایه اهانت به "هر کتاب مقدس دیگری" قرار گرفت و باز هم در محکومیت این اقدام همزمان با عید قربان، موضع مشخصی اتخاذ نشد. همواره شاهد این بوده ایم که این بلوک در عمل نیز هیچ تلاش جدی برای ممانعت از قرآن سوزی و اسلام ستیزی نداشته است.

نه تنها اروپا در زمینه اسلام هراسی گامی را بر نداشته است بلکه مخالفت‌های موردی با برخی فعالیت‌ها در این راستا از جمله تعیین یک روز برای مبارزه با اسلام هراسی، داشته است.

سازمان‌های همسو با اتحادیه اروپا از جمله ناتو نیز نه تنها از این حرکت اسلام ستیزانه حمایت کردند بلکه آن را به زعم خود «آزادی بیان» خواندند. «ینس استولتنبرگ» دبیر کل ناتو روز پنج شنبه در یک موضعگیری دو پهلو از یک سو سوزاندن کتاب آسمانی مسلمانان را اقدامی توهین آمیز و قابل اعتراض دانست اما از سوی دیگر مدعی شد که «در یک نظام مستقل حقوقی، لزوما این کار غیرقانونی نیست». این مقام ارشد ناتو در ادامه نیز سوزاندن قرآن کریم در سوئد را «غیرقانونی ندانست» و آن را به زعم خود بخشی از آزادی بیان دانست.

ارزیابی

مجموعه غرب به ویژه اتحادیه اروپا در زمان‌هایی که لطمه به حقوق بشر به نفع آنها جلوه می‌کند وارد صحنه شده و بیانیه‌های حتی مداخله آمیز در امور داخلی کشورها صادر می‌کنند. در این مواقع هر کدام از این کشورها با استفاده ابزاری از ظرفیت رسانه ها، جو رسانه‌ای نیز برای پیشبرد اهداف خود ایجاد می‌کنند تا آنچه یک موضوع کوچک است را بزرگ جلوه دهند.

اما در مورد اخیر که یک جلد از کتاب قمدس مسلمانان در سوئد سوزانده شد، با وجود جریحه دار شدن احساسات صدها میلیون مسلمان آن هم در آستانه یکی از بزرگترین اعیاد جهان اسلام به صدور بیانیه‌ای مختصر آنهم با تاخیر و محافظه کارانه بسنده می‌کند.