به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، «صفدر نیازی شهرکی» امروز (یکشنبه) در نشست خبری درباره احیای اراضی خوزستان و ایلام افزود: طبق قانون بودجه مقرر شده بخشی از منابع مالی این طرح از درآمد ۳۰ درصدی صنایع نیشکر به مبلغ ۲۰ هزار میلیارد تومان و بخش دیگر از محل فاینانس چین به مبلغ یک میلیارد دلار تامین شود که در صورت تخصیص به‌زودی اجرا می‌شود.
به گفته وی، البته از محل فاینانس چین بخشی از مبلغ یک میلیارد دلار صرف پروژه «آب شمال غرب کشور» می‌شود.
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه مجموع اعتبار برای اتمام طرح ۵۵۰ هزار هکتاری دشت خوزستان و ایلام ۱۲۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است، اظهار داشت: مرحله نخست طرح ۵۵۰ هزار هکتاری دشت خوزستان و ایلام در سطح ۳۰۰ هزار هکتار انجام و به کشاورزان تحویل داده شده است.
۱.۱ میلیون هکتار از خاک کشور حاصلخیز است
وی درباره اجرای پروژه آب‌های شمال کشور گفت: در حال حاضر ۱۸.۷ میلیون هکتار اراضی کشاورزی در کشور وجود دارد که از این میزان یک میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار آن حاصلخیز و چهار میلیون هکتار خاک درجه دو است و بیشترین خاک حاصلخیز کشور مربوط به استان‌های گیلان و مازندران است.
به گفته نیازی شهرکی، در این مناطق ۲۷ هزار هکتار آب بند وجود دارد که حدود ۲۷ میلیون مترمکعب آب را بازچرخانی می‌کند.
اجرای ۱۰۰ هزار هکتار شبکه آبیاری غرب و شمال غرب
وی درباره پروژه شبکه آبیاری غرب و شمال غرب کشور، گفت: این پروژه در سطح ۲۲۷ هزار هکتار بود که ۱۲۷ هزار هکتار آن پیشتر انجام شده و ۱۰۰ هزار هکتار آن به‌زودی آغاز می‌شود.
این مقام مسوول اضافه‌کرد: این طرح برای استفاده از ظرفیت آب‌های کشور و جلوگیری از دست رفتن حدود هشت میلیون مترمکعب آب کشاورزی و ریختن آن به دریای خزر انجام می شود که یک میلیارد دلار برای این طرح از محل صندوق توسعه ملی ابلاغ شده است.
پروژه شرق کشور، در دست مطالعه
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی افزود: برای شرق کشور هم در حال مطالعه استفاده از آب‌های سرگردان هستیم که سالیانه یک میلیارد مترمکعب از این آب‌ها به دریای عمان می‌ریزد.
به گفته وی، این طرح در سه استان سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و بخشی از هرمزگان در حال مطالعه است که به محض رسیدن مطالعات به نقطه مشخص و تخصیص اعتبار، اجرای آن آغاز می‌شود.
وزارت نیرو به تعهدات خود عمل نمی‌کند
نیازی شهرکی یکی از مشکلات بخش کشاورزی را گازوئیلی بودن موتور آب چاه های کشاورزی دانست و گفت: سالیانه پنج میلیارد لیتر گازوئیل برای موتور ۱۵۰ حلقه چاه دیزلی استفاده می‌شود که یارانه این میزان سوخت هزینه زیادی را به بخش کشاورزی تحمیل می‌کند، این درحالی است که قرار بود وزارتخانه‌های نیرو و نفت چاه‌های کشاورزی را برقی کنند، اما تاکنون این کار انجام نشده است.
به گفته وی، همچنین در سال‌های اخیر قرار بوده وزارت نیرو در تحویل حجمی آب بخش کشاورزی و نصب کنتورهای هوشمند فعالیت کند، اما به دلیل کندی کار در این بخش کشاورزان از این ناحیه آسیب زیادی دیده اند، به طور مثال فقط در استان‌های خراسان رضوی و جنوبی بین ۸۰ تا ۹۰ درصد آب به شکل حجمی به کشاورزان تحویل داده می‌شود و این نشانگر این است که در سایر استان ها هم می‌توان همین روند را ادامه داد.
وی درباره اهمیت تحویل حجمی آب به کشاورزان افزود: در بخش کشاورزی آب، خاک و سرمایه ورودی و محصولات کشاورزی خروجی هستند، یعنی کشاورزان به کیلو محصول تحویل مصرف کننده می دهند و باید آب را هم در حجم مشخصی تحویل بگیرند، اما یکی از مواردی که هنوز انجام نشده تحویل حجمی آب به کشاورزان است.
به گفته وی، طبق قانون وزارت نیرو مکلف به تحویل حجمی آب به کشاورزان است اما این قانون تاکنون اجرایی نشده است.
ابلاغ آیین‌نامه اجرایی قانون خاک تا یکی دو ماه آینده
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی تصریح‌کرد: با وجود اینکه قانون خاک در سال ۹۸ تصویب شده، آئین نامه اجرایی آن در حال ویرایش حقوقی است که امیدواریم تا یکی دو ماه آینده از سوی دولت ابلاغ شود.
وی اضافه‌کرد: در یکی از ماده‌های این قانون دولت مکلف شده که نقشه‌های خاک شناسی را تهیه کند که ۶ هزار میلیارد تومان برای مطالعه خاک مورد نیاز است.
این مقام مسوول با بیان اینکه در حال حاضر خاک کشور از مواد آلی فقیر شده و در حال شور شدن است، افزود: امسال ۳۵ میلیارد تومان برای مطالعات خاک‌شناسی در نظر گرفته شده است.
نیازی شهرکی اضافه‌کرد: همچنین ۴۱۵ میلیارد تومان اعتبار برای احیاء، بازسازی و مرمت قنوات با سازمان برنامه و بودجه برای امسال موافقت شده است؛ این درحالی است که به طور کل حدود ۳۰ همت (هزار میلیارد تومان) برای بازسازی و نوسازی قنوات نیاز است.
چالش‌های کشاورزی در حوزه آب
معاون آب و خاک کشاورزی با بیان اینکه بخش کشاورزی با چالش های جدی تغییر اقلیم، تدوام خشکسالی، نبود سرمایه گذاری مناسب و کمبود اعتبار روبه‌رو است، گفت: یکی از آنها اقلیم یا همان پراکندگی بارندگی هاست و این یعنی آب سبز کمتری در اختیار داریم. البته این چالش در کل دنیا وجود دارد و باید تدابیری برای آن اندیشیده شود.
وی، چالش دیگر را عوارض خشکسالی‌ها دانست و افزود: با کاهش منابع آب شرب و صنعت به سهم آب بخش کشاورزی فشار وارد شده، درحالی که باید آب بخش کشاورزی به عنوان تامین‌کننده امنیت غذایی کشور تامین شود.
به گفته نیازی شهرکی، بهره گیری کمتر از آب سبز هم یکی از مشکلات بخش کشاورزی است که به علت عدم سرمایه‌گذاری کافی این بخش، قبل از استفاده به صورت سیل و روان آب از دسترس خارج می‌شود.
وی، کاهش سرمایه‌گذاری را یکی دیگر از چالش‌های بخش کشاورزی عنوان کرد و گفت: چالش دیگر نیز تامین اعتبار است یعنی حدود یک‌هزار و ۲۵۰ همت اعتبار برای زیرساخت های بخش کشاورزی نیاز داریم که باید تامین شود.
این مقام مسوول بیان‌داشت: اگر تصور کنیم که تولید ناخالص داخلی بخش کشاورزی یک‌هزار و ۵۰۰ همت باشد، انتظار این است که پنج درصد آن در زیرساخت های بخش کشاورزی سرمایه گذاری شود که معادل ۷۵ همت است اما اعتبارات فعلی بین پنج تا ۶ همت بیشتر نیست.