به گزارش خبرنگار ایرنا، گذرگاه شمال- جنوب، شبکه حمل و نقل دریایی، ریلی و جاده‌ای، ظرفیتی مهم است که می‌تواند با تغییر زنجیره‌های لجستیک علاوه بر کاهش هزینه و زمان تحویل کالا، جذب جریان حمل کالا و سود از کشورهای همسایه را برای ایران فراهم کند.
موافقت‌نامه گذرگاه حمل ونقل بین‌المللی شمال - جنوب که در شهریور ماه ۱۳۷۹ در سن پترزبورگ به امضای وزرای حمل و نقل سه کشور ایران، هند و روسیه رسید، یکی از مسیرهای مهم ترانزیتی در آسیای میانه است و کشورهای مسیر این راه‌گذر هر یک با تشکیل اتحادیه و انعقاد قراردادهای همکاری در رقابتی همه‌جانبه به توسعه و تجهیز بنادر، جاده‌ها، پایانه‌ها و مسیرهای ریلی خود می‌پردازند.
از دیگر سو این گذرگاه می‌تواند زمینه را برای همگرایی کشورهای اروپایی، آسیای غربی و آسیای میانه فراهم آورده و به عنوان یکی از مهمترین مسیرهای ارتباطی اوراسیا به شمار آید.
در یکسال اخیر، اراده ایران و روسیه برای راه‌اندازی سریع راه گذر حمل و نقل بین‌المللی شمال- جنوب جزم شد و روسیه نیز برای دور زدن تحریم‌ها اعلام آمادگی کرد در رفع موانع گذرگاه شمال - جنوب به ایران کمک کند.
نگاه دولت سیزدهم نیز در سطوح بین‌الملل، توسعه ارتباطات و مناسبات با کشورهای همسایه است و در این راستا فعال کردن راه‌گذرهای بین المللی از جمله گذرگاه شمال - جنوب در حوزه دریایی و تجاری کشور ارتباط موثری با کشورهای حاشیه خزر و روسیه خواهد داشت.
دولت مردمی این نگاه را نه تنها محدود به دیپلماسی سیاست خارجی نکرده، بلکه این ظرفیت را برای استان‌ها هم در نظر گرفته است و به استان‌های مرزی هم این اختیار را داده تا با استفاده از ظرفیت‌های استانی خود در به ثمر رسیدن دیپلماسی همسایگی نقش ویژه ایفا کنند.
به همین منظور استان‌های مرزی گیلان، مازندران و گلستان در همجواری دریای مازندران (کاسپین) برای تحقق راه گذر شمال - جنوب با استان‌های همسایه خود هماهنگی‌ها و فعالیت‌های خوبی دارند.
در این پیوند استاندار مازندران گفت: با توجه به ظرفیت ۲۰ میلیون تنی سه بندر بزرگ مازندران این استان آمادگی سواپ نفت و گاز روسیه را دارد.
سید محمود حسینی‌پور در نشست با استاندار آستراخان و فعالان بخش خصوصی این استان در روسیه بیان داشت: با توجه به شرایط تحریمی روسیه، مازندران از طریق آستراخان می‌تواند به سواب نفت و گاز روسیه بپردازد.
وی گفت : اکنون ظرفیت سه بندر بزرگ مازندران در امیرآباد بهشهر، فریدونکنار و نوشهر ۱۲ میلیون تن است که می‌توانیم این ظرفیت را به ۲۰ میلیون تن افزایش دهیم.
استاندار مازندران ادامه داد: تجارت روسیه از طریق مازندران به مراتب در زمان و هزینه به نفع این کشور خواهد بود.
وی بیان داشت : در حال حاضر روسیه سنگ آهن صادراتی خود به هند را از طریق دریای سرخ انجام می‌دهد که این امر هزینه صادرات این کشور را دو برابر می‌کند.
وی گفت: اگر این سنگ آهن از طریق آستراخان به مازندران منتقل و با خط راه آهن به هند صادر شود ۱۷ روز از زمان فرایند صادرات این محصول کاهش می‌یابد و هزینه صادرات هم به مراتب کمتر خواهد شد.
حسینی‌پور ادامه داد : در حال حاضر ایران برخی از کالاهای روسیه را از کشور سوم دریافت می‌کند که این امر به خاطر روانسازی گمرک برخی کشورها است.
وی اظهار داشت: در شرایط فعلی باید با برقراری تعامل روانسازی فعالیت گمرکی بین ۲ کشور در دستور کار قرار گیرد.
روابط تجاری فعلی رضایتبخش نیست
استاندارمازندران گفت: در حال حاضر میزان روابط تجاری، اقتصادی، فرهنگی و آموزشی بین مازندران و آستراخان در سطح مطلوبی قرار ندارد که همه باید تلاش کنیم این امر رونق یابد.
وی بیان کرد: به هیچ عنوان نباید تنها به امضای تفاهمنامه متکی باشیم بلکه با تشکیل کارگروههای تخصصی در عالی‌ترین سطح و پیگیری مستمر زمینه رونق تجارت بین دو استان را افزایش دهیم.
حسینی پور گفت: امیدواریم تا سه ماه آینده که زمان سفر استاندار آستراخان به مازندران است این کارگروه تخصصی تمامی شرایط روانسازی تجارت و سواپ نفت و گاز را به مرحله اجرا برساند.
استاندار مازندران افزود : آستراخان دارای ۱۵ بندر می‌باشد که این ظرفیت در کنار سه بندر بزرگ مازندران باید میزان تبادل تجارت را بین دو استان افزایش دهد.
آماده حذف روادید هستیم
استاندار مازندران گفت: امروز که در این جلسه حضور دارم با اختیار تام از رئیس جمهور ایران سفر کردم و به دستور رئیس دولت ایران آماده برداشت روادید برای رونق گردشگری می باشیم.
وی اظهار داشت: اگر بتوانیم ظرفیت گردشگری دریای خزر را احیا کنیم در رونق اقتصادی دو کشور بسیار اثرگذار است.
وی افزود: با رونق گردشگری در دریای خزر از سراسر جهان برای بهره‌مندی از این ظرفیت استقبال می کنند که این امر آورده اقتصادی خوبی خواهد داشت.
مازندران مرکبات روسیه را تامین می‌کند
استاندار مازندران گفت: با توجه به حجم بالا و کیفی مرکبات مازندران این استان آمادگی دارد که صادرات مرکبات به روسیه را جدی‌تر از گذشته در دستور کار قرار دهد.
حسینی پور بیان داشت: در سال گذشته یک محموله مرکبات به روسیه صادر شد که تجربه موفقی برای گسترش صادرات این محصول به روسیه ایجادکرده است.
این مقام مسئول گفت: علاوه بر مرکبات و کیوی، مازندران ظرفیت خوبی در تولید سبزی دارد که می‌تواند به روسیه صادر کند.
چرا آستراخان روسیه برای ایران مهم است؟
اهمیت و جایگاه اقتصادی منطقه آستراخان برای جمهوری اسلامی آنچنان مهم و زیاد است که مسوولان و کارشناسان از آن به عنوان قطب راهبردی در حوزه حمل و نقل و تامین کالاهای اساسی کشور سخن به میان می آورند.
این منطقه از جمله پایانه های مهم دریایی روسیه در دریای خزر و یکی از مهمترین نقاط مواصلات رودخانه ای برای تجارت با ایران است.
در واقع منطقه آستراخان بخشی از ناحیه جنوب روسیه و وابسته به منطقه اقتصادی ولگا است که واقع شدن این منطقه در مسیر تجارت و کریدورهای حمل و نقلی بستر مناسبی را جهت توسعه زیرساخت های حمل و نقل منطقه از جمله ایران بوجود اورده است.
این استان با مساحت ۴۹ هزار کیلومتر مربع در فاصله ۶۵ کیلومتری از دریای خزر قرار دارد.
در ایران بخش بزرگی از صادرات و واردات به روسیه از راه بندر انزلی و امیرآباد در استان های شمالی (گیلان و مازندران) و از طریق آستراخان انجام می شود.
استان آستراخان از طریق ولگا و دریای خزر به ایران و به وسیله خطوط ریلی و جاده ای به کشورهای جمهوری آذربایجان و قراقستان مرتبط است.
در این پیوند و واکاوی ظرفیت های تجاری مازندران نشان می دهد که بندر امیرآباد در استان مازندران به عنوان بزرگ‌ترین بندر حاشیه دریای خزر با قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی خاص باتوجه به سیاست گذاری‌های دیپلماسی اقتصادی دولت سیزدهم می‌تواند باشکوفاسازی ظرفیت‌ها، نقش ویژه‌ای در مقاوم‌سازی اقتصاد کشور با توسعه تجارت بین‌المللی و صادرات کالا ایفا کند.
بندر امیر آباد با حدود یک‌هزار و ۳۰۰ هکتار وسعت و همچنین ۲۲۰ هکتار پس کرانه با دارا بودن اراضی پشتیبانی وسیع، زیر ساخت حمل و نقل مدرن چند وجهی، اسکله رو- رو ریلی و کامیون جهت ترانزیت و حمل یکسره کالا و همچنین دسترسی آسان به بازار مصرف کشورهای سی آی اس CIS با جمعیت بالغ بر ۳۰۰ میلیون به تنهایی بر تمامی پنج بندر حاشیه خزر تنه می‌زند و ظرفیت فوق العاده‌ای در توسعه اقتصادی و پرش تجاری کشور دارد.
بندر امیرآباد در کنار آنکه یک ظرفیت صادراتی و تجاری در منطقه به شمار می‌رود با دارا بودن کارخانجات متعددی همچون گچ، فولاد، کاغذ و سیلوهای متعدد از بنادر نسل سوم کشور است و عمده ۷.۵ میلیون تن کالای صادراتی کشورهای مختلف جهان از بنادر آستاراخان، آکتائو، اولیا، باکو، گوسان و ماخاچ وارد بندر امیرآباد می‌شود.
اتصال به شبکه ریلی کشور، بهره‌مندی از ۱۵ پست اسکله با ظرفیت ۷.۵ میلیون تن و بهره مندی از ظرفیت اتصال کریدور ترانزیت بین المللی شمال به جنوب (INSTC) از دیگر ویژگی های شاخص بندر امیرآباد است.
قطعا به دلیل برخورداری از همین ظرفیت‌های متنوع اقتصادی و تجاری است که امیرآباد این روزها یکی از نمادهای توجه مسوولان امر به مقوله ترانزیت کالا و ایجاد زیرساخت‌های اساسی حمل و نقل درجهت رسیدن به استانداردهای جهانی و استفاده از حداکثر از ظرفیت ترانزیتی کشور به شمار می‌رود تا جایی که رئیس جمهور و مسوولان اقتصادی کشور در دولت سیزدهم برای افزایش درآمد ارزی، ایجاد اشتغال، جذب سرمایه گذاری خارجی و بخش خصوصی، افزایش نقش جمهوری اسلامی ایران در دریای خزر و ایجاد گذرگاه در شمال کشور روی این بندر منحصر به فرد حساب ویژه‌ای باز کرده‌اند.