محمدمهدی فداکار چندی قبل در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار ایرنا ضمن اعلام پایان مسائل و حواشی مربوط به این پروژه که ساخت هتل و تله کابین بخشی از آن است، با لحنی قابل‌تامل و کمی طنزگونه چنین پاسخ داد: «اگر خدا بخواهد، بلابه دور باشد، و ان یکاد بخوانیم، مشکل حل شده و ظرفیت هتلینگ خیلی خوبی ایجاد می‌شود».
این اشاره استاندار به تلاش برخی افراد دارای تربیون های رسانه ای بر می‌گردد که در چندسال اخیر تلاش داشتند اثبات کنند فساد یا تخلفاتی در جریان این پروژه رخ داده، حوزه میراثی تخریب شده یا حقوق شهرداری و در نهایت شهروندان کرمان در نتیجه تفاهم با سرمایه گذار بخش خصوصی نقض شده است.
گرچه چندماهی است که دیگر صدایی از این افراد بیرون نمی‌آید و به احتمال به بررسی های تکمیلی دستگاه قضا در دوره جدید بر می‌گردد، ضمن اینکه وزیر میراث فرهنگی همین دولت نیز چندی پیش، پس از بازدید میدانی از این پروژه، نقض مسائل میراثی را تایید نکرد و گفت که تصمیم گیری در این زمینه برعهده مدیران استان است.
تا همین چند وقت قبل برخی افراد و چهره ها به صورت پرقوت در فضای مجازی یا با برگزاری نشست دنبال آن بودند که بگویند افرادی در بحث نظارت بر این پروژه تخلف یا کم کاری کرده اند و لذا باید پروژه متوقف شود؛ جالب اینکه برخی از همین افراد خود اینک دست اندرکار مدیریت شهری همین دوره هستند و از نگاه ناظران، اگر هم قرار بود یا قرار باشد کسی یا جایی جلو ادامه پروژه را بگیرد که البته باید مسئولیت پرداخت خسارت سرمایه گذار را به نرخ روز از جیب ملت بپذیرد، همین مدیران کنونی مدیریت شهری هستند.
تا همین چند وقت قبل برخی افراد و چهره ها به صورت پرقوت دنبال آن بودند که بگویند افرادی در بحث نظارت بر این پروژه تخلف یا کم کاری کرده اند و لذا باید پروژه متوقف شود؛ جالب اینکه برخی از همین افراد خود دست اندرکار مدیریت شهری همین دوره هستند و از نگاه ناظران، اگر هم قرار بود یا قرار باشد کسی یا جایی جلو ادامه پروژه را بگیرد که البته باید مسئولیت پرداخت خسارت سرمایه گذار را به نرخ روز از جیب ملت بپذیرد، همین مدیران کنونی مدیریت شهری هستند.
عقبه موضوع
اما اصل موضوع به کجا بر می‌گردد؟؛ پروژه احداث تله‌کابین و هتل بام کرمان در بلندترین نقطه کوه های مسجد صاحب الزمان سال هشتم خود را طی می کند، پروژه ای که از روز نخست حاشیه ها و گلایه های زیادی به همراه داشت که تاکنون ادامه یافته بود.
آبان ماه ۱۳۹۴ پروژه تفریحی و گردشگری بام کرمان کلنگ زنی شد تا یکی از پرحرف و حدیث ترین و جنجالی ترین پروژه های عمرانی شهری سال های اخیر در کرمان آغاز شود و پیش بینی چهار ساله طرح تاکنون هشت سال طول بکشد و همچنان دورنمای روشنی برای پایان نداشته باشد.
رشته کوه های مسجد صاحب الزمان(عج) شهر کرمان در شرق شهر کرمان قرار گرفته؛ در دهه ۴۰ شمسی جنگل دست کاشت قائم در حاشیه این کوه ها شکل گرفت که بتدریج مسجد و آرامستان شهر نیز در آنجا احداث و امروز به یکی از مکان های پر تردد و از جاذبه های مهم گردشگری و زیارتی شهر تبدیل شده است.
در بخشی از مجموعه کوه های صاحب الزمان(عج) شهر کرمان دستکندهایی مشاهده می شود که برخی منابع تاکید دارند قدمت آنها به چند هزار سال قبل می رسد و برخی افراد معتقدند اَشکالی مانند چشم، کلاغ و نیمرخ انسان نیز در کوه قابل مشاهده و لذا همین مساله به این کوه سابقه باستانی داده است.این افراد قدمت این رخدادها را به دوره های چندهزارسال قبل و مربوط به دوره های زرتشتی می دانند.
بام کرمان مکمل جذابیت گردشگری
گرچه محلی که قرار است هتل یا تله کابین راه اندازی شود با این دستکندها فاصله دارد اما همواره برخی مدافعان میراث به دنبال این مساله بوده اند؛ البته وجود اماکن مذهبی، تاریخی و گردشگری مانند گلزار شهدا، مزار سردار مجاهد شهید حاج قاسم سلیمانی، گنبد جبلیه، قلعه دختر و قلعه اردشیر، باغ کوشک بیرم آباد، عمارت تخت دریاقلی بیگ در حاشیه کوه های صاحب الزمان(عج)، خود فرصتی برای جذب هر چه بیشتر گردشگران در پروژه گردشگری و تفریحی بام کرمان محسوب می شود.
پروژه موسوم به هتل بام کرمان با هدف ساخت تله کابین و هتل پنج ستاره به همراه فضای سبز و امکانات جانبی توسط بخش خصوصی در حال احداث است و مسئولان شهر و دست اندرکاران پروژه اعتقاد دارند این طرح، تغییرات و آثار مثبت زیادی برای گردشگری شهر کرمان خواهد داشت. در این زمینه شرکتی وابسته به موسسه مالی و اعتباری ملل نیز به عنوان مجری طرح احداث مجموعه گردشگری هتل بام را برعهده دارد.
براساس آنچه تاکنون اعلام شده این طرح تفریحی و گردشگری در ۲ بخش تله کابین و هتل با هزینه اولیه ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال با مشخصات هتل پنج ستاره در هشت طبقه با ۶۰ هزار متر مربع زیربنا و تله‌کابین از جنگل قائم تا بام کرمان به طول یک هزار و ۴۰۰ متر با ۳۰ کابین در حال احداث و تکمیل است که بخش تله کابین آن مراحل پایانی خود را طی می کند، اما ساخت هتل به دلیل برخی حاشیه سازی ها و حتی اختلاف نظرها بین سازمان ها و سرمایه گذار هنوز به مراحل اصلی خود نرسیده است.
همزمانی حاشیه ها با آغاز طرح بام کرمان
عده ای از فعالان حوزه میراث فرهنگی و محیط زیست از همان ابتدای بحث بر سر شروع طرح گردشگری و تفریحی بام کرمان نسبت به ابعاد مختلف این پروژه سئوال ها و مطالباتی را مطرح کردند و در زمینه نقض حریم های باستانی و همچنین تخریب و تغییر شکل و اکوسیستم طبیعت منطقه نقدهای فروانی را به مسئولان وارد دانستند.
اما جنجالی ترین بخش طرح مربوط به جاده دسترسی به بام کرمان بود که منتقدان پروژه اعتقاد داشتند تخریب کوه برای جاده سازی باعث از بین رفتن محیط زیست و آسیب جدی به طبیعت منطقه و تهدید آثار باستانی موجود در کوه های پیرامون می شود. افرادی در سال های اخیر بارها به نحوه های مختلف در رسانه ها یا به صورت تشکیل زنجیره انسانی اعتراض خود را به این طرح نشان دادند و مسئولان نیز اجرای این طرح را مطابق با استانداردها و مجوزهای ارگان های ذیربط دانسته اند.
با وجود برخی اعتراض ها و ابهام ها، در طول مدت اجرای طرح هتل بام کرمان ابعاد مختلف این طرح چندمرتبه توسط مسئولان نظارتی بررسی و چراغ سبز برای ادامه طرح صادر شد و پروژه اگر چه سرعت چندانی نداشته اما کج دار و مریز تاکنون پیش رفته است.
البته این درحالی است که به علت آماده نبودن جاده دسترسی و ملاحظات حفاظتی امکان تردد و مشاهده دقیق از روند اجرای طرح برای خبرنگاران فراهم نیست و عکس های منتشر شده از پروژه نیز چندان گویا نیستند.
پروژه هتل بام کرمان در سال های اخیر همواره مورد توجه رسانه ها بوده است و خبرگزاری ایرنا هم گزارش ها و اخبار متعددی در این زمینه منتشر کرده است.
- آغاز عملیات اجرایی پروژه تفریحی، رفاهی و گردشگری بام کرمان
- پیوست زیست محیطی، ضمیمه پروژه بام کرمان
- بام کرمان میزبان مسوولان استان شد
اما آنطور که علی بابایی شهردار وقت کرمان و فرماندار کنونی شهرستان کرمان وعده داده بود به جز تله کابین و هتل، قرار است مجموعه های دیگری مانند یک مسجد بسیار بزرگ در ضلع شرقی هتل و پل معلق جذاب نیز احداث شود و در پیوست زیست محیطی بام کرمان، فضای سبز و آب‌نما در نظر گرفته شده است.
وی تصریح کرد: سرمایه گذار این مجموعه برای اینکه نمای کوه هایی که جاده در قسمتی از آن اجرا شده نازیبا نشود، تعهد کرده در همه شیب های این طرح، فضای سبز و در برخی موارد ترکیب آب نما ایجاد کند.
بابایی با بیان اینکه سه هکتار زمین در مالکیت سرمایه گذار است اظهار کرد: شهرداری نیز طبق توافق، پنج هکتار دیگر به سرمایه گذار طرح بام کرمان اختصاص می دهد تا در آن فضای سبز ایجاد شود.
وی با اشاره به اعتبار اولیه ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریالی پروژه بام کرمان گفت: زمین و پروانه سهم شهرداری بوده و قرار شده استانداری کار تامین آب، برق و گاز را برای سرمایه گذار انجام دهد.
بابایی با بیان اینکه نخستین تله کابین جنوب شرق کشور در کرمان احداث شده است افزود: اگر تله کابین حتی فقط یک روز اقامت گردشگران در کرمان را بیشتر کند، تحول زیادی در اقتصاد شهر و مردم ایجاد می شود.
بازدید وزیر میراث از پروژه بام کرمان
اما بعد از جنجال های بسیار در گذشته، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در سفر اواخر سال گذشته خود به استان کرمان- البته بدون همراهی خبرنگاران رسانه ها- از این پروژه بحث برانگیز بازدید کرد و در پایان سفر نیز در جمع خبرنگاران اینطور گفت: در مورد پروژه هتل بام هنوز هیچ تصمیمی گرفته نشده است و اساسا ما تصمیم‌گیری را به مراکز(مدیران استان) واگذار کردیم.
عزت الله ضرغامی اظهار داشت: در مورد این پروژه هنوز توجیه نیستم و هیچ تصمیمی نگرفتیم، اگرچه خودم بارها این را اعلام کرده ام به خصوص در مورد حریم ها ما دچار یک تصمیم های در واقع غیرعلمی در طول سال های گذشته بوده ایم، به این معنی که با دقت حریم ها انتخاب نشده است و وسعت خیلی زیادی به آن حریم داده اند.
راه اندازی تله کابین بام کرمان در سال جاری
اما معاون امور عمرانی استانداری کرمان در این زمینه در اظهارنظری مربوط به چند ماه قبل معتقد است: بحث تله کابین بام کرمان به اتمام رسیده است و تنها تایید استاندارد پروژه باقی مانده که به دلیل وارداتی بودن دستگاه ها موانعی وجود داشت و از راه های دیگر در حال پیگیری برای گرفتن استانداردها هستند؛ پیگیر هستیم به زودی خط تله کابین راه اندازی شود.
سید مصطفی آیت اللهی موسوی افزود: در کنار پروژه احداث خط تله کابین، طرح تکمیلی هتل و مسجد، آب نما و فضای سبز محوطه در دستور کار قرار دارد که بر اساس آخرین تصمیم های دستگاه های ذیربط، این پروژه ادامه پیدا می کند.
وی تاکید کرد: تنها مشکلی که برای ادامه این پروژه وجود داشت، بحث اصلاح قراردادهای شهرداری با راه و شهرسازی مطرح بود که در حال انجام است و منتظر اعلام نظر شورای شهر برای ادامه طرح هستیم.
معاون امور عمرانی استانداری کرمان درباره برخی نگرانی های زیست محیطی پروژه هتل بام کرمان تصریح کرد: محیط زیست طی نامه ای این طرح را تایید کرده و مشکلی از این بابت برای انجام پروژه نداریم؛ همچنین مجری طرح نیز متعهد به رعایت استانداردهای محیط زیست شده است.
وی با بیان اینکه میراث فرهنگی نیز طرح هتل بام کرمان را تایید کرده است خاطرنشان کرد: طرح ساخت هتل بام از طریق سرمایه گذار باید به میراث فرهنگی ارسال شود که طبق آخرین اطلاعاتی که داریم طرح آماده شده تا میراث فرهنگی پس از بررسی موافقت اصولی آن را صادر کند.
آیت اللهی موسوی ادامه داد: جاده دسترسی به هتل بام به اتمام رسیده است اما دسترسی عمومی به صورت خودرویی و سواره مقدرو نیست و شهروندان پس از اتمام طرح به وسیله تله کابین به محوطه بام کرمان منتقل می شوند یا به صورت پیاده از این محل بازدید کنند.
الزامات ساخت هتل بام رعایت شود
مدیرکل پیشین میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان نیز که به تازگی(هفته گذشته) این مسئولیت را تحویل داده است در این زمینه با اشاره به اینکه طرح به لحاظ میراث فرهنگی مشکلی ندارد تاکید کرد: پروژه هتل بام در کمیته فنی میراث فرهنگی در تهران مطرح شده است و ما با کلیات اجرای این طرح مشکلی نداریم، اما یکسری ملاحظات و الزامات مورد نظر میراث فرهنگی باید رعایت شود.
فریدون فعالی تصریح کرد: به طور کلی ما از هر طرحی که به توسعه گردشگری کمک کند حمایت می کنیم و موافق هستیم، هر چند چارچوب های مورد نظر نیز باید حفظ شود.
اگر چه پروژه گردشگری و تفریحی بام کرمان با حواشی زیادی دست و پنجه نرم کرده است، اما در صورت رعایت الزامات و ضوابط دستگاه های ذیربط به نفع شهر کرمان و اقتصاد گردشگری این شهر خواهد بود زیرا فضایی مناسب و متفاوت برای حضور گردشگران و شهروندان در یکی از مناطق تاریخی و تفریحی کرمان را فراهم می کند و همچنین توسعه سرمایه گذاری، اشتغال بیشتر و رفاه ساکنان اطراف را نیز با خود می آورد.
به گزارش ایرنا اگر چه پروژه گردشگری و تفریحی بام کرمان با حواشی زیادی دست و پنجه نرم کرده است، اما در صورت رعایت الزامات و ضوابط دستگاه های ذیربط به نفع شهر کرمان و اقتصاد گردشگری این شهر خواهد بود زیرا فضایی مناسب و متفاوت برای حضور گردشگران و شهروندان در یکی از مناطق تاریخی و تفریحی کرمان را فراهم می کند و همچنین توسعه سرمایه گذاری، اشتغال بیشتر و رفاه ساکنان اطراف را نیز با خود می آورد.
برخی منتقدان طی سال های اخیر حتی بعضی مسئولان دولتی یا قضایی را به کم کاری در این زمینه متهم می کردند که با تغییرات در دولت و حتی قوه قضاییه و نیز بررسی های مجدد و همه جانبه، ایرادی به فرآیندهای کار تاکنون به طور رسمی از سوی مراجع قضایی و ناظر گرفته نشده و حال نیز باتوجه به اعلام استاندار، به نظر می رسد پروژه در چرخه اجرا قرار می گیرد تا باسرعت مناسب تری به سرانجام برسد.
تا پیش از این، مسئولان حامی این طرح گردشگری هرچه در دفاع از ضرورت سرمایه گذاری بخش خصوصی در همه بخش ها یا حوزه های گردشگری فریاد می زدند، برخی منتقدان، گویی نمی شنیدند و مانعی چندین ساله در کار پروژه ای بزرگ ایجاد کرده بودند؛ حال آنکه اگر چنین اتفاق هایی رخ نداده و به نظرات دستگاه های ناظر احترام گذاشته شده بود خیلی وقت پیش بخش های مهم این سرمایه گذاری به بهره برداری رسیده بود؛ لذا انتظار می رود نگاه ها در حمایت از سرمایه گذاری البته با رعایت اصول و الزامات قانونی بخش های زیست محیطی، میراثی یا دیگر بخش ها تغییر کند و این امیدواری وجود داشته باشد که این پروژه به آیینه عبرتی برای افرادی تبدیل شود که به هر دلیل یا بهانه غیرکارشناسی، حاضرند سرمایه گذاری و اشتغال را در هر منطقه‌ای به نابودی یا تاخیر بکشانند.