آیین اختتامیه چهاردهمین جشنواره بینالمللی فارابی مطابق معمول اواسط تیر و با حضور محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، محمدعلی زلفیگل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و شماری از روسای دانشگاهها و شخصیتهای برتر حوزه علوم انسانی و اسلامی برگزار شد و برگزیدگان جوایز خود را دریافت کردند.
برگزیدگان جشنواره بینالمللی فارابی به آثار ارائهشده در چهار قالب کتاب پژوهشی، گزارش اختتامیافته پژوهش، رساله دکتری و پایاننامه کارشناسیارشد در گروههای علمی (۱۶ گروه و در دو بخش بزرگسال؛ شامل افراد بالای ۳۵ سال و جوان؛ افراد زیر ۳۵ سال)، شخصیتهای پیشگام (دانشمندان درگذشته و مطرح در حوزه علوم انسانی) و شخصیتهای پیشتاز (دانشمندان فعال و در قید حیات) علوم انسانی و اسلامی، محققان برتر بخش بینالملل، جایزه منشور توسعه فرهنگ قرآنی در حوزه پژوهش و آموزش عالی و برگزیدگان سایر بخشها تقسیم میشوند.
گزارشی از اهدای جوایز برگزیدگان چهاردهمین جشنواره بینالمللی فارابی را اینجا و گزارشی از روند دریافت و داوری آثار داخلی این جشنواره را اینجا بخوانید.
محسن نیکبین برای رساله دکتری خود جایگاه و کارکرد اصول کلی حقوق در حقوق بینالملل سرمایهگذاری (که اسفند ۱۳۹۹ از آن دفاع کرد)، برگزیده سوم در گروه حقوق و بخش بزرگسال (تا ۳۵ سال) شناخته شد. وی متولد ۱۳۶۶ در تهران دانشآموخته علوم سیاسی و حقوق در مقطع کارشناسی، حقوق تجاریاقتصادی بینالملل در مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه تهران و دکتری حقوق بینالملل عمومی در مقطع دکتری از همین دانشگاه است. پایاننامه کارشناسی ارشد وی در سال ۱۳۹۶ و با نام ادغام در حقوق رقابت در قالب کتاب چاپ شده و در سال ۱۳۹۷ با حمایت وزارت علوم یک دوره فرصت مطالعاتی را در موسسه ماکس پلانک آلمان گذرانده است. نیکبین علاوه بر مقالاتی به زبان فارسی و انگلیس دو کتاب تصحیح با نام حقوق ملل و دام صیادان با عبرت ایرانیان را نیز چاپ کرده و از سال ۱۴۰۱ به عنوان استاد مدعو در دانشگاه تهران تدریس میکند.
اطلاعرسانی جشنواره کافی نبود
نیکبین در گفتوگو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا در مورد اهمیت برگزاری جشنوارههایی مانند فارابی و کمک کردن به آنها در پژوهشها اظهار داشت: جایزه نقدی نسبت به قبل افزایش یافته و بهتر شده است، ولی هنوز یکی از دلایلی که زیاد به آن توجه نمیشود، اطلاعرسانی کم است؛ طوری که جامعه دانشگاهی زیاد از آن مطلع نیست.
وی پیشنهاد داد: علاوه بر دانشجویان که آثار خود را به جشنواره ارسال میکنند، دانشگاهها هم باید بتوانند آثاری را برای این جشنواره ارسال کنند. این کار شاید کمک کند جشنواره بیشتر شناخته و معرفی شود. این روند را در جوایز دیگر مانند کتاب سال هم داریم.
نیکبین در مورد اهمیت علوم انسانی و موانع موجود برای توجه بیشتر به علوم انسانی در سیاستگذاری و حکمرانی کشور گفت: به طور کلی نوعی بیمیلی عمومی در سطح جامعه نسبت به علوم انسانی وجود دارد؛ زیرا ارتباط آن با حوزه های سازنده ثروت کم است و این افراد به دلیل اینکه خود نمیتوانند تولید ثروت کنند باید از طریق اندیشکدهها یا جذب در قالب هیات علمی یا استخدام عمومی معیشت خود را بگذرانند. اما عمده این راهها تا حد زیادی بسته است و همین باعث شده نوعی ناامیدی در علوم انسانی وجود داشته باشد که از مسائل مالی ناشی میشود. برای نمونه، از ۲ سال قبل در حال طی کردن روند مراحل تبدیل شدن به عضو هیات علمی در دانشگاه تهران هستم و این روند هنوز ادامه دارد و به عنوان استاد مدعو تدریس میکنم.
تا وقتی افراد و پژوهشگران و فعالان حوزه علوم انسانی نتوانند وارد لایههای تصمیمگیری در کشور شوند، این مشکل حل نشده و انعکاس کار علوم انسانی در لایه های بالاتر قدرت دیده نمی شود و این افراد حتی به لایههای میانی هم راه نمییابند.
وی ادامه داد: شاهد هستیم معمولا افرادی که در رشتههای مختلف علوم انسانی تحصیل کردهاند، در مشاغل مختلف و غیرمرتبط با رشتههای خود مشغول میشوند.
بار تامین مالی پژوهشهای علوم انسانی از روی دوش دولت برداشته شود
نیکبین گفت: اگر واقعیتر ببینیم یک فرد مدت زیادی و برای یک رساله دکتری دستکم ۲ سال زحمت میکشد؛ ولی یک جایزه ۱۰۰ میلیون تومانی حتی با حقوق ۱۲ ماه کارمندی یک آدم متوسط هم برابر نیست؛ بنابراین باید به جذب این افراد (در دانشگاهها و نهادهای دولتی) کمک شود. ضمن اینکه کمک به جذب این افراد در لایههای میانی قدرت، موجب امیدواری در جامعه خواهد شد.
وی برای برگزاری بهتر جشنواره پیشنهاد داد: بهتر است تقدیر در جشنواره از نوع حمایتهای شرکتهای خصوصی، بنیادها و صندوقهالی مالی باشد تا تامین مالی پژوهشگران علوم انسانی بهتر انجام شده و بار تامین مالی این پژوهشها از روی دوش دولت برداشته شود. همچنین کمک کند این افراد راحتتر وارد لایههای میانی تصمیمگیری شوند.