به گزارش ایرنا، خشکسالی یک دهه اخیر چنان بر جنگل‌های بلوط چهارمحال و بختیاری فشار آورد که بارها در خصوص تداوم این خشکسالی‌ها، کارشناسان هشدارهای جدی را صادر کردند.
علاوه بر خشکسالی یک دهه اخیر که گریبان جنگل‌های بلوط چهارمحال و بختیاری را گرفت، وجود آفت نیز در بخشی از این جنگل‌ها از سوی کارشناسان در یک دهه اخیر گزارش شده است.
۳۲۸ هزار هکتار از مساحت چهارمحال و بختیاری را جنگل تشکیل داده است که حدود ۹۶درصد این میزان جنگل‌های بلوط است و بنه، انواع بادام‌ها، داغداغان، زالزالک، افرا کیکم و اُرس گونه‌های غالب آن است که از ناحیه غربی و به ترتیب سطح در شهرستان‌های لردگان، خانمیرزا، اردل، کوهرنگ، کیار و قسمتی در منطقه بروجن قرار گرفته است.
هم‌اکنون جنگل‌ها به دلیل عوامل انسانی و طبیعی از جمله چرای مفرط دام، بروز آفات و بیماری‌ها از جمله جوانه‌خوار بلوط، ریشه زالزالک و زنگ بنه و تغییر شرایط اقلیمی از جمله کاهش بارندگی، افزایش دما و تغییر رژیم بارش از برف به باران و کاهش رطوبت، خشکیدگی گونه‌های غالب جنگلی و قطع جنگل برای مصارف زغال و چوب منجر به تخریب جنگل‌های استان شده است.
به گفته کارشناسان، از پنج میلیون هکتار جنگل زاگرس بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار درگیر پدیده زوال شده است و این میزان زوال با پراکندگی بین ۱۰ تا ۸۰ درصد در عرصه جنگلی به عنوان یک فاجعه است که مقابله و پیشگیری از زوال بیشتر این عرصه‌های جنگلی به یک راهکار بلند مدت و کوتاه مدت نیاز دارد.
برخی از فعالان زیست محیطی پیشتر در گفت و گو با ایرنا مرکز شهرکرد به طغیان آفات و بیماری در جنگل‌های زاگرس به عنوان یک تهدید و یکی از عوامل زوال جنگل اشاره کردند که آفات به صورت طبیعی برای عرصه جنگلی مشکل‌زا نیستند و به عنوان یکی از اجزای اکوسیستم و مخلوقات ریز اکوسیستم جنگل و مرتع هستند و در صورتی که تعادل اکوسیستم بر هم بخورد و تعداد این آفات و حشرات بیشتر از دشمنان آنها باشد و یا دشمن طبیعی این آفات حذف شده باشد، خطرزا هستند و باعث تخریب جنگل می‌شود.
به گفته کارشناسان، بیماری زغالی بلوط، آفت جوانه‌وار بلوط، آفت چوب‌خوارها، پوست‌خوارها و جوانه‌خوارها به عنوان عامل ثانویه خسارت‌های خود را به جنگل وارد می‌کنند و هم اکنون حدود ۳۳ هزار هکتار از مناطق جنگلی استان در پنج کانون اصلی درگیر خشکیدگی لکه‌ای، توده‌ای یا زوال اکوسیستم قرار گرفتند.
با هجوم آفت جوانه‌خوار و برگ‌خوار بلوط و بی‌برگ شدن درختان به دلیل ناآگاهی برخی از جوامع محلی نسبت به اینکه این درختان ۶۰ روز پس از اینکه درگیر آفات شدند، برگ خواهند داد اقدام به قطع درخت می‌کنند که این مساله ضربه سنگینی به درختان وارد می‌کند.
طرح‌های نخبگان برای مقابله با آفت پروانه برگ‌خوار
استاندار چهارمحال و بختیاری گفت: با مشارکت و انجام طرح‌های میدانی نخبگان و پژوهشگران استان برای مهار آفت پروانه برگ‌خوار بلوط در استان در دستور کار قرار گیرد.
غلامعلی حیدری اظهار داشت: یکی از مهمترین مشکلات استان‌های زاگرس‌نشین آفت پروانه برگ‌خوار بلوط است.
وی افزود: این آفت به یک تهدید جدی تبدیل شده و برای مبارزه علمی، بهره‌مندی از توان نخبگان در دستور کار قرار دارد.
۳۵ هکتار از جنگل‌ها درگیر آفت
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری نیز می‌گوید: در رابطه با جنگل‌های بلوط زاگرس چند نکته مطرح است، مساله اول بحث آفات و بیماری‌هایی است که ۳۵ هکتار از جنگل‌های استان را درگیر کرده است، اقدامات حفاظتی بعد از پایش مناطق آلوده بر روی عرصه‌های جنگلی صورت می‌گیرد که امسال از یک‌هزار هکتار در سطح پنج شهرستان جنگلی با محلول بیولوژیکی به منظور از بین بردن آفات و بیماری‌ها محافظت شده است.
اصغر احمدی ادامه داد: با توجه به اینکه مراتع استان دچار آلودگی و زوال شده‌اند باید عزمی ملی از سوی برخی مراکز علمی و تحقیقاتی در سطح کشور رخ دهد و نسخه واحدی در نظر گرفته شود تا بتوانیم در تمام استان‌های زاگرسی طبق این رویه مبارزه کنیم.
احمدی با اشاره به اینکه در حال حاضر نظرات متفاوتی در رابطه با خشکسالی و آلودگی جنگل‌ها وجود دارد، گفت: برخی معتقدند خشکسالی و آلودگی جنگل‌های زاگرس بر اساس تغییرات آبی و اقلیمی کشور است که باعث می‌شود قدرت و توانایی درخت کاهش پیدا کند و دچار بیماری و آفات شود، برخی نیز معتقدند اکوسیستم چرخه طبیعت است و باید انجام شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری با اشاره به سوداگری و سواستفاده برخی افراد از جنگل‌های بلوط افزود: چوب و زغال پدیده‌ای است که متاسفانه توسط عده‌ای سوداگر انجام می‌شود، اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان از ظرفیت‌های موجود قانونی در جهت اقدامات پیشگیرانه استفاده می‌کند.
احمدی یادآور شد: میزان جرایم اعلام شده توسط دستگاه‌های کاشف به ازای هر کیلو زغال ۲۵۰ هزار تومان و هر کیلو چوب ۵۰۰ هزار تومان است.
وی در رابطه با بهره‌برداری از جنگل‌ها و سهیم شدن مردم در آنها جهت درآمدزایی گفت: منابع طبیعی یک ظرفیت است و بهره‌برداری از منابع طبیعی تابع قوانین و مقرراتی است، طی چندسال گذشته در استان بهره‌برداری از جنگل‌ها به دلیل تغییرات اقلیمی و جوی ممنوع است، چرا که این شرایط سبب از بین رفتن توانایی درختان شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری با تاکید بر اینکه بهره‌برداری از جنگل‌ها تابع شرایط و ضوابط است، بیان داشت: تا زمانی که شرایط اقلیمی ما به حالت طبیعی و گذشته باز نگردد بهره‌برداری از آنها ممنوع است.
وی در پایان با اشاره به اینکه میوه بلوط می‌تواند باعث زادآوری شود، گفت: اگر شرکت‌های دانش‌بنیان پای کار باشند و بتوانند از میوه بلوط به نحوه اصولی استفاده کنند و شرایط بهره‌برداری نیز فراهم باشد اجازه بهره‌برداری صادر می‌شود.
به گزارش ایرنا، آفات جوانه‌خوار و برگ‌خوار بلوط یکی از مهمترین علت‌های تخریب گونه‌های جنگلی بلوط است که این آفت در مرحله لاروی از جوانه‌ها و برگ‌ها تغذیه و در صورت طغیان درختان را عاری از برگ می‌کند.
آفات در اکوسیستم به ۲ دسته آفات اولیه و ثانویه تبدیل می‌شود که آفت برگ‌خوار، جوانه‌خوار آفت اولیه است و این آفات که تک نسلی هستند و یک بار در سال حاضر می‌شوند و به دلیل اینکه برگ‌خواری شدید دارند با حضور در یک منطقه درختان را عاری از برگ می‌کنند.