به گزارش خبرنگار ایرنا، شهر تاریخی گرگان با دارا بودن آیینهای کهن ماه محرم به عنوان قطب گردشگری مذهبی استان گلستان شناخته میشود که برگزاری آیینهای حسینی در این شهرستان سابقه تاریخی داشته که نشان از ارادت مردم دار المومنین به خاندان اهلبیت (ع) دارد.
آیین و مراسم چهلمنبر یا پامنبری گرگان از مراسم آیینی ماه محرم در شب عاشورا و روز تاسوعاست.
در محلههای قدیمی گرگان که خانههای وقفی با منبرهای قدیمی دارد، خادمین منبر که نسل به نسل آنرا نگهداری میکنند چند روز قبل از اجرای مراسم، منبر را بیرون آورده و یک پارچه سیاه یا سبز بر روی آن میاندازند و آن را در نزدیکی مسجد و یا در حیاط منزل گذاشته و یک تشت پر از گِل بر روی آن قرار می دهند.
هنگام غروب دسته دسته زن و مرد به پای منبرها میروند و به هر منبر که میرسند با ذکر صلوات یک شمع روشن میکنند و معتقدند که اگر چهل منبر را با پای برهنه بدون آن که کلامی به زبان آوردند زیارت کنند حاجت آنها برآورده خواهد شد.
آئین چهل منبر در شب عاشورا از جمله رسومات کهن استان گلستان است که به عنوان یک اثر معنوی ثبت شده و در محله های بافت تاریخی گرگان (استرآباد) با شکوه خاصی برگزار میشود.
حسین کبیر یکی از پیرغلامان شهر تاریخی گرگان در این ارتباط گفت: چهل منبر آیین تاریخی که در گذشته در بیشتر نواحی شهرستان گرگان مرسوم بود ولیکن به مرور زمان برگزاری این آیین معنوی کمرنگ شده است.
وی اظهار داشت: مردم شهر تاریخی گرگان در گذشته نه چندان دور پابرهنه، سر و رویشان را گل می زدند و بدون اینکه با کسی صحبت کنند با نیت های خاص در چهل منبر شمع روشن کرده و در زمانی که شمع چهلم روشن شد تمام خواسته ها و انتظارات خود را بیان می کردند.
وی افزود: پدر و مادر عروس و دامادی که فرزندانشان از داشتن اولاد محروم بوده با اخلاص این چهل منبر را رفته و اشک می ریختند و برای دختر و پسرانشان دعا می کردند.
این پیر غلام گفت: دو ساعت قبل از اذان مغرب این مراسم آیینی شروع شده و تا قبل اذان مغرب در چهل منبر شمع روشن می کردند و بعد آن همراه با دسته جات عزاداری در شب عاشورا شرکت می کردند.
کبیر افزود: این آیین در طول تاریخ گرگان اجرا میشده است و طبق شواهد، قدمت آن بیش از ۵۰۰ سال است.
عبدالرحیم پناهی یکی دیگر از پیرغلامان گرگانی در این ارتباط گفت: از کودکی این آیین توسط بزرگان ما انجام می شده و معجزات زیادی از این اخلاص و روشن کردن شمع در چهل منبر دیدم.
وی افزود: در گذشته بیشتر خانه های شهر گرگان منبر داشتند و روضه های هفتگی اجرا می کردند و همه اهالی با منبرهای مختلف آشنا بودند.
این پیر غلام ۹۲ساله بیان کرد: نزدیک غروب دسته دسته کوچک، بزرگ، دختر، پسر، زن و مرد به پای چهل منبر رفته و در هر منبر با ذکر صلوات شمعی روشن و با پای برهنه بدون صحبت با یکدیگر تا اذان مغرب این آیین را اجرا می کردند.
سیدصادق میرحیدری یکی دیگر از پیرغلامان اهل بیت (ع) شهرستان گرگان در این ارتباط گفت: آیین چهل منبر به نوعی در بین مردم ادای محبت به خاندان اهل بیت (ع) بوده است.
وی افزود: نسل به نسل آیین چهل منبر در شهر تاریخی گرگان اجرا می شود، منبری که با تشتی پر از گِل جلوی عاشقان ابا عبدالله الحسین (ع) قرار داده می شود.
وی بیان کرد: عاشقان اباعبدالله الحسین (ع) و هر فردی که نذر و حاجتی داشته بدون صحبت با هیچکس در پای چهل منبر شمع روشن می کند.
مراسم چهل منبر شهرستان گرگان با شماره ۵۵۰ در تاریخ ۲۰ شهریور ماه ۱۳۹۱ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
به گزارش ایرنا، امام حسین(ع) سومین اختر تابناک امامت و ولایت در سوم شعبان سال چهارم هجری قمری در خانه حضرت امیرالمومنین (ع) پیشوای اول شیعیان و حضرت فاطمه زهرا (س) یگانه دختر رسول اکرم(ص) در مدینه دیده به جهان گشود.
آن حضرت در مکتب نورانی حضرت محمد (ص) و پدرش مولای اول شیعیان(ع) و مادری چون حضرت زهرا(س) درس آزادی، ایستادگی و جوانمردی را آموخت و پس از شهادت پدرش، همدوش با برادرش امام حسن مجتبی(ع) در راه تبلیغ دین اسلام و آموزههای آن گام برداشت، هنگامیکه امام دوم شیعیان در سال ۵۰ هجری قمری به شهادت رسیدند، رسالت سنگین امامت و هدایت مردم بر دوش امام حسین(ع) واگذار و آن حضرت به مدت ۱۱ سال عهدهدار این امر مهم شدند.
سرانجام در روز دهم محرم (عاشورا) سال ۶۱ هجری قمری، امام حسین (ع) و یارانش باوفایش در راه دین اسلام و ترویج آموزههای آن، احیای احکام دین و زدودن انواع انحرافهای دینی به شهادت رسیدند و درس آزادی و ولایتمداری را در تاریخ ماندگار کردند.