«علی فرجام» روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا افزود: در گذشته افراد آموزش‌دیده و خو ش‌صدا از سوی دست‌اندرکاران هیئت «حاجی غفار» مراغه شناسایی، و جذب شدند تا احوالات کربلا در چاچوب این ردیف‌های آوازی و با نوحه و شبیه‌خوانی به عزاداران توصیف شود.
به گفته وی زحمت بسیاری در آن دوران کشیده شد تا احوالات و وقایع محرم در یک ردیف آوازی مرتبط توصیف شود و بخش قابل توجهی از همان توصیف‌ها تا به امروز حفظ شده است.
پژوهشگر محرم به احوالات ورود به کربلا در هیئت عزاداری «حاجی غفار» اشاره و بیان کرد: برای نمونه خوش‌آمدگویی اهل قبیله بنی‌اسد به کاروان امام حسین (ع) در دستگاه شور با آواز ابوعطا اجرا می‌شود.
وی با بیان اینکه توصیف‌های روزهای اول و دوم محرم در هیئت «حاجی‌غفار» و دیگر هیئت‌های عزاداری شهرستان به باد فراموشی سپرده شده، ادامه داد: احوالات روز سوم ورود ابا عبدالله الحسین (ع) به کربلا و خریداری قسمتی از ارض اقدس کربلا از قبیله بنی‌اسد است که با آواز ابوعطا توصیف می‌شود.
وی اضافه کرد: تعزیه روز چهارم تحت عنوان «اتی‌الخبر من فاطمه» با آواز بیات ترک ارایه می‌شود و که در فایل صوتی زیر می‌توان یکی از قدیمی‌ترین اجراهای آن را شنید؛ در این روز احوالات قاصدی که به مدینه رفت و از فاطمه صغری نامه آورد، توصیف می‌شود.
وی اضافه کرد: تعزیه روز پنجم ماه محرم در هیئت «حاجی‌غفار» مراغه تحت عنوان «لعن‌الله بحارث و علی ابن زیاد» با آواز دشتی همراه شده و احوالات طفلان مسلم و آوردن لباس خونین طفلان مسلم توسط قاصد به مدینه نزد مادرش توصیف می‌شود.
پژوهشگر عزاداری‌های ماه محرم در مراغه اضافه کرد: تعزینه روز ششم ماه محرم در مراغه تحت عنوان «انا ناحیه اخی یا اکبر» در دستگاه سه‌گاه تهران ارایه می‌شود و وداع حضرت علی اکبر(ع) و آوردن جنازه حضرت علی اکبر(ع) به خیمه‌ها توصیف می‌شود.
به گفته «فرجام» تعزیه روز هفتم محرم در مراغه نیز تحت عنوان «بین القوم جاسم وقا» در ردیف آواز افشاری است که مضمون آن اجازه خواستن حضرت قاسم از ابا عبدالله الحسین (ع) و وداع او با مادرش است.
این پژوهشگر ادامه داد: عزاداری معروف واعباس مراغه در روز هشتم ماه محرم نیز در دستگاه دشتی اجرا شده و وداع حضرت ابوالفضل (ع) با طفلان حرم و آوردن کفین قمر بنی هاشم به خیمه‌ها توصیف می‌شود.
به گفته وی تعزیه روز تاسوعا نیز در هیئت حاجی غفار مراغه در دستگاه شور و آواز بیات ترک اجرا می‌شود و عزاداری‌های روز عاشورا نیز منطبق بر دستگاه شور استکه احوالات اتمام حجت حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) و پسران زینب ذکر می‌شود.
«فرجام» این را هم بیان کرد که عزاداری‌های روز ۱۱ ماه محرم نیز تحت عنوان «یامن هو فی کربلا قریب» در ردیف افشاری مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و احوالات دفن حرّ بن یزید ریاحی توسط قبیله‌اش و احوالات کوچ از قتلگاه توصیف می‌شود.
شبیه‌خوانی‌های مراغه پیرو چه مکتبی است؟
به گزارش ایرنا مراغه با حدود ۲۶۸ هزار نفر جمعیت در ۱۲۷ کیلومتری تبریز، مرکز آذربایجان‌شرقی قرار دارد و به خاطر برگزاری آیین‌های سنتی متنوع در ماه محرم، بسیاری از گردشگران مذهبی از شهرستان‌های مختلف کشور را پذیرا می‌شود.