به گزارش ایرنا،هر چند کهگیلویه و بویراحمد را به سرزمین طبیعت رویایی چون ستیغ های برفی، دشت های لاله گون، رودخانه خروشان، چشمه سارها و آبشارهای خیال انگیز می شناسند اما وجود ۲ هزار اثر میراث فرهنگی که ۷۹۰ مورد آن در فهرست آثار ملی ثبت شده خود می تواند فرصتی برای کشف ناشناخته های زندگی نیاکان ایرانی باشد.
در حالی که تا پیش از آغاز فعالیت دولت سیزدهم برخی از آثار میراث تاریخی کهگیلویه و بویراحمد براثر عوامل طبیعی و بی توجهی در مسیر تخریب و نابودی قرار گرفته بود مسوولان و متولیان امر با مرمت سازه های تاریخی در معرض تخریب و تحویل آن به بخش خصوصی در تلاش هستند تا ضمن ایجاد درآمد زمینه حفظ و نگهداری از آنان را فراهم کنند.
مسوولان دولت سیزدهم اعتقاد دارند که حتی اگر مرمت بناهای تاریخی انجام شود به علت سن بالای این میراث گرانقدر باید از این سازه ها مراقبت شود تا زمینه حفظ آنان فراهم شود به همین علت میراث فرهنگی کهگیلویه و بویراحمد مصمم است تا با مرمت بناهای تاریخی و تحویل آن به بخش خصوصی برای انجام فعالیت های اقتصادی یک تیر با چند نشان صیانت و درآمدزایی را تحقق بخشد.
درحالی که اینجا در کهگیلویه و بویراحمد و دامنه های خیال انگیز زاگرس، وجود سازه هایی کهن با قدمت چندین هزار ساله تصویری رویایی از شکوه اقوام ایرانی را به تصویر کشیده است امید می رود ادامه روند توجه به میراث تاریخی ضمن بقای یادگارهای هویت ملی زمینه درآمدزایی در بناهای دیگری فراهم شود.
خانه های تاریخی
کارشناس اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد گفت: سه خانه تاریخی استان پس از انجام عملیات تخصصی مرمت آماده راه اندازی اقامتگاه های بومگردی یا سفره خانه های سنتی هستند.
علی اکبر پاک افزود: ۲ خانه تاریخی به نام های «جاکی و خان ویس» در روستای «انجیرسیاه» از توابع شهرستان گچساران و یک خانه تاریخی دیگر در روستای «کریک» در شهرستان دنا مرمت شده است.
وی بیان کرد: در این بناهای تاریخی ارزشمند اقامتگاه های بومگردی یا سفره خانه های سنتی ایجاد می شود تا ضمن پیشگیری از تخریب مکان های مناسبی برای جذب گردشگر باشد.
پاک با اشاره به که این بناهای تاریخی با مشارکت بخش خصوصی مرمت شده است اظهار کرد: در این طرح عملیات اجرایی مرمت سقف، کف،پی سازه ها و دیوارها انجام شده است.
کارشناس اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: این خانه های تاریخی مرمت شده یادگار دوره قاجار هستند.
پاک عنوان کرد: میراث فرهنگی کهگیلویه و بویراحمد آماده اعطای مجوز و حمایت از مالکان خانه های تاریخی استان برای راه اندازی اقامتگاه های بومگردی است.
«بافت تاریخی دهدشت» از سوژه رسانه ها تا احیا
«بافت تاریخی دهدشت» که همین چند سال پیش به علت تبدیل شدن به محلی برای تجمع معتادان سوژه رسانه های ارتباط جمعی شده بود در دولت سیزدهم شاهد چندین مرحله مرمت بود.
کارشناس اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد: «حمام کهیار» و «کاروانسرای بافت تاریخی دهدشت» پس از چند مرحله مرمت برای راه اندازی بازارچه صنایع دستی به بخش خصوصی واگذار شده تا ضمن مرتفع شدن مشکل محل عرضه این کالاهای با اصالت زمینه صیانت از آن حفظ شود.
پاک تاکید کرد:«بازاربافت تاریخی دهدشت» هم در زمان حاضر در حال مرمت است و قرار است پس از اتمام به بخش خصوصی برای راه اندازی فعالیت های اقتصادی واگذار شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کهگیلویه و بویراحمد گفت: با هدف احیا و مرمت «بافت تاریخی دهدشت» ۱۰۰میلیارد ریال در دولت سیزدهم برای صیانت از این بنای تاریخی هزینه شده است.
سعید طالبی‌پور اظهار کرد: «بافت تاریخی دهدشت» دارای ظرفیت‌های زیادی در زمینه درآمدزایی و اشتغال است که در دولت سیزدهم روند تحقق این مهم شتاب گرفته است.
طالبی‌پور اضافه کرد: با توجه ویژه دولت در یک سال اخیر بافت تاریخی دهدشت نه‌تنها دیگر سوژه رسانه‌ها و عکاسان نیست بلکه این منطقه به جایگاهی برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و برنامه‌های فرهنگی چون شاهنامه‌خوانی تبدیل‌شده است.
«بافت تاریخی دهدشت»، میراثی تاریخی در دل شهر دهدشت مرکز شهرستان کهگیلویه است این بنای تاریخی با ۴۵ هکتار وسعت یکی از بزرگترین بافت‌های تاریخی کشور به شمار می‌آمد اما به علت توسعه شهرنشینی تخریب شد و هم اینک ۳۷ هکتار از این شهر قدیمی باقی‌مانده است.
بر اساس شواهد تاریخی موقعیت جغرافیایی این شهر به عنوان یکی از مراکز سکونت صفویان و تجارت با بنادر جنوبی، نقش مهمی در اقتصاد و تجارت زمان خود داشته است، «بافت تاریخی دهدشت» دارای ۳۷ حجره و ۳۰ ایوان در جلوی حجره‌ها بوده که دور تا دور حیاط بنا شده‌اند.
وجود بیش از ۲ هزار خانه، مسجد، حمام، کاروانسرا و بازار بزرگ در این بافت قدیمی نشان از شکوه تمدن ایرانی در «بازاربافت تاریخی دهدشت» است به طوری که در ضلع غربی آن کاروانسرایی به‌جا مانده از عصر طلایی صفویه وجود دارد.
پل تاریخی «بریم»
پاک گفت : ۲ خانه تاریخی به نام های «جاکی و خان ویس» در روستای «انجیرسیاه» از توابع شهرستان گچساران و یک خانه تاریخی دیگر در روستای «کریک» در شهرستان دنا مرمت شده است.
براساس مطالعات باستان شناسی پایه‌های پل «بریم» مربوط به روزگار ساسانیان و احتمالا هخامنشیان است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باشت با اشاره به اینکه در سال های اخیر چندین مرحله عملیات اجرایی مرمت بنای تاریخی پل «بریم» در شهرستان باشت انجام شده گفت: اجرای این طرح ها به پایداری سازه آن در برابر عوامل خسارت زای طبیعی کمک کرده است.
رحیم خردمند افزود: در این طرح ها اقدام هایی مانند ایجاد دیوار حائل این اثر با هدف پیشگیری از تخریب با سیلاب رودخانه، مرمت دهانه های پل و سنگفرش از بخش های مهم انجام شده است.
پل «پاتاوه»
پاک ،کارشناس اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد:پل تاریخی «پاتاوه» از دیگر بناهای ارزشمند تاریخی است که در سال های اخیر چندین مرحله مرمت شده است و می تواند محل برای درآمدزایی باشد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان دنا گفت: سه میلیارد ریال اعتبار برای مرمت پل «پاتاوه» در این شهرستان اختصاص یافته است.
افشین بهمنی افزود: طرح مرمت و استحکام بخشی پل «پاتاوه» هم اکنون در مرحله انعقاد قرارداد است.
رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان دنا تصریح کرد: این دومین مرحله مرمت پل تاریخی «پاتاوه» در دولت سیزدهم است.
بهمنی تاکید کرد: پارسال نیزهفت میلیارد ریال اعتبار برای مرمت این بنای شاخص تاریخی هزینه شد.
وی عنوان کرد: پل«پاتاوه» که با نام های پل تخت شاه نشین و پایه پل نیز شهرت دارد در روستای «پاتاوه» از توابع شهرستان دنا قرار گرفته است.
در مورد سابقه این پل اختلاف نظر وجود دارد،برخی کارشناسان پل «پاتاوه» را بازمانده‌ای از دوره ساسانی می‌دانند و شمار دیگری از کارشناسان این اثر را قدیمی‌تر از دوره ساسانی دانسته و براین عقیده‌اند که پل مذکور یادگار دوران هخامنشیان است.
قدیمی‌ترین بخش از مجموعه پل‌های تاریخی «پاتاوه» که همچنان باقی مانده پل تخت شاه نشین مربوط به دوره ساسانی است و این پل به صورت ۶ ضلعی ساخته شده و نمای آن از سنگ سفید تراشیده شده است که علامت سنگ تراشان بر روی آن مشاهده می‌شود و قابل مقایسه با علامت حجاری‌های تخت جمشید در فارس است.
این اثر که پایه‌ای از سنگ‌های حجاری شده دارد، با آثار دوران هخامنشی واقع در مسیر جاده قدیمی بین خوزستان و فارس (بهبهان به دهدشت و پاتاوه) شباهت زیادی داشته و قابل مقایسه با آنان است.
در روایات محلی گفته می‌شود که گذشته های دور در کنار تخت شاه نشین درخت‌های بزرگی بوده که خنکی سایه درختان و تماشای رودخانه، تخت شاه‌نشین را به مکانی زیبا تبدیل کرده بود.
در نزدیکی این تخت پل‌هایی وجود دارد، یکی از آنان مربوط به دوره ساسانی بوده که در آن زمان راه عبوری برای رسیدن به خوزستان بوده و همچنین در اینجا پل دیگری نیز به یادگار مانده که متعلق به دوره صفوی است.
کهگیلویه و بویراحمد را به دیار آریوبرزن سردار نامی ایران در دوره هخامنشی می‌شناسند .این استان بخشی از تمدن عیلام بوده و در دوره بعد از اسلام و همچنین بعد از ورود آریایی‌ها جزیی از خاک تمامی حکومت‌های ایران بود.
این استان در دوره‌های تاریخی مختلف با نام‌هایی بلاد شاپور، جبال گیلویه و کهگیلویه شناخته شده است.
نقش برجسته‌های تنگ سولک در سال ۱۳۱۶ نخستین اثر ملی ثبت ملی شده در کهگیلویه و بویراحمد است.
آسیاب ها، خانه های تاریخی، قلعه ها، آب انبارها، بقاع متبرکه، گورستان های تاریخی، پل ها، مساجد و کاروانسراها از مهمترین بناهای تاریخی ثبت شده این استان در فهرست آثار ملی هستند.
آثار سنگی چین لوداب، شهر سنگی دلی یاسیر کهگیلویه، قلعه کی نصیر بهادر بویراحمد، قلعه رئیسی کهگیلویه و دو گور دو پا در باشت از جمله بناهای تاریخی مهم ثبت ملی شده این استان است.