به گزارش ایرنا، مدیریت ریسک (خطرپذیری)، فرآیند سیستماتیکی برای از بین بردن یا به حداقل رساندن عوارض ناشی از وقوع خطر است از این رو مدیریت خطرپذیری از طریق بیمه، روشی منطقی برای شناختن، ارزیابی و تحلیل و مقابله با خطرات ارزیابی می شود که اثرات منفی و ضرر و زیان حاصل از انجام یک فعالیت را به حداقل می رساند و شانس و فرصت بهبود عملکرد را افزایش می دهد.
از آغاز فعالیت تولیدی در کشاورزی تا برداشت محصول، چندین ماه و در بعضی موارد چندین سال زمان می برد.
در کشاورزی به دلایل مختلف که بیشتر از ویژگی های ماهیتی این بخش ناشی می شود، میزان خطرپذیری بیش از هر بخش اقتصادی دیگر است.
ریسک موجود در فعالیت های کشاورزی از ناحیه تولید، قیمت یا اعتبارات است.
فقدان تناسب بین خسارت و غرامت پرداختی، عامل مهم پایین بودن استقبال از بیمه کشاورزی
یک کارشناس حوزه کشاورزی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در کل دنیا اصلیترین شرط برای ورود به یک حوزه اقتصادی، داشتن امنیت شغلی یا اقتصادی است و طبعا بیمه یکی از اهرمهای اصلی در کاهش ریسک و داشتن امنیت فکری و عملی برای رسیدن به اهداف ترسیمی در حوزه مربوطه می‌باشد.
اکبر طیبی افزود: با توجه به شرایط فعلی دنیا و اهمیت و جایگاه بالای امنیت غذایی برای کشور و از طرفی وجود بیشترین مخاطرات و بحرانهای اقلیمی در ایران، اهمیت و جایگاه ویژه بیمه محصولات کشاورزی عیان می شود.
وی اظهار کرد: واقعیت این است حوزه کشاورزی به واسطه شرایط خاص خود در کشور ما با ریسک و تنش‌های زیادی مواجه هست بنابراین ضروری است دولت ها، کشاورزان و فعالان این حوزه را با ایجاد بسترهای لازم نظیر بیمه برای فعالیت با فراغ بال و امیدواری بیشتر یاری کنند.
مهمترین دلیل استقبال پایین کشاورزان، نبود تناسب بین خسارت‌های وارده و غرامت پرداختی به کشاورزان استطیبی افزود: به رغم جایگاه بالای بیمه در امید آفرینی برای کشاورزان متاسفانه امروز به واسطه مشکلات خاصی که در سیستم بیمه محصولات کشاورزی وجود دارد در طول چند دهه گذشته نه تنها به اهداف ترسیمی دست پیدا نکردیم بلکه روز به روز شاهد کاهش استقبال از سوی فعالان این حوزه برای انجام بیمه هستیم.
وی خاطرنشان کرد: شاید مهمترین دلیل استقبال پایین کشاورزان، نبود تناسب بین خسارت‌های وارده و غرامت پرداختی به کشاورزان باشد.
طیبی گفت: امروز بیمه موجود در عمل یک بخش حمایتی است به جای اینکه جبران کننده کامل خسارات وارده به کشاورزان باشد بنابراین به واسطه اهمیت و جایگاه ویژه بخش کشاورزی ضروری است دولت نگاه حمایتی ویژه ای از صندوق بیمه محصولات کشاورزی داشته باشد.
میزان بیمه باغها و دام در زنجان نسبت به سایر استان ها پایینتر است
مدیر صندوق بیمه کشاورزی استان زنجان در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: سال زراعی جاری میزان محصولات بیمه شده در بخش کشاورزی به تفکیک زیر بخش ها، شامل بیمه آبزیان به تعداد پنج میلیون و ۶۶۰ هزار قطعه، بیمه تنه درختان در حدود هزار و ۳۶ هکتار، بیمه دام به تعداد ۳۳ هزار و ۹۰۰ رأس، بیمه طیور به تعداد ۲۳ میلیون و ۷۰۰ هزار قطعه، بیمه باغها به وسعت هزار و ۵۷۰ هکتار و بیمه محصولات زراعی در حدود ۸۵ هزار هکتار بوده است.
توکل خادم ناسی افزود: وضعیت استان زنجان نسبت به سایر استان ها در برخی زیربخش ها مثل آبزیان، طیور، درختان و زراعت نسبتا بهتر است ولی متاسفانه در زیربخش های باغها و دام ها در سطح پایینتری نسبت به سایر استان ها قرار دارد.
وی ادامه داد: ضریب نفوذ بیمه کشاورزی در استان در زیربخش های مختلف متفاوت است ولی در کل به دلایل متعدد از جایگاه واقعی فاصله دارد.
این مسوول گفت: تلاش صندوق بیمه کشاورزی در استان در سال زراعی پیش رو این است که تا حد امکان و با ترغیب و تشویق فعالان بخش کشاورزی و همت و تلاش عوامل اجرایی ضریب نفوذ بیمه در استان روند افزایشی داشته باشد.
در سال زراعی گذشته ۵۷۶ میلیارد ریال غرامت به بیمه گذاران خسارت دیده در زنجان واریز شد به طوری که در بخش زراعت پنج برابر حق بیمه دریافتی از بیمه گذاران، غرامت به آنان پرداخت شد. خادم ناسی گفت: کشاورزان می توانند برای آشنایی با طرح های بیمه ای صندوق بیمه کشاورزی به سامانه جامع بیمه کشاورزی به آدرس cs.sabka.ir یا به دفاتر نمایندگی بیمه استان و یا به شعبه های بانک کشاورزی مراجعه کنند.
وی با بیان اینکه شمار کارگزاران بیمه کشاورزی استان اعم از کارگزاران صدور بیمه، ارزیابی خسارت و ناظران بیمه ۷۰ نفر است، گفت: در سال زراعی جاری با توجه به اینکه در برخی مناطق استان در بیمه گری دام با کمبود کارگزار مواجه هستیم، از طریق درگاه ملی مجوزها در پی جذب کارگزار جدید هستیم؛ علاوه بر کارکزان فعال بیمه کشاورزی در استان، ۱۲ شعبه بانک کشاورزی نیز در سطح استان عملیات بیمه کشاورزی را انجام می دهند.
خادم ناسی اظهار کرد: در سال زراعی گذشته ۵۷۶ میلیارد ریال غرامت به بیمه گذاران خسارت دیده در استان پرداخت شد به طوری که در زیر بخش زراعت پنج برابر حق بیمه دریافتی از بیمه گذاران، غرامت به ایشان پرداخت شد.
حمایت های حداقلی چالش بیمه محصولات کشاورزی
برخی از کشاورزان دلیل استقبال پایین از بیمه محصولات کشاورزی را حداقلی بودن جبران خسارت ها عنوان کردند.
رحیم مرادی، کشاورز خدابنده ای در این باره به ایرنا گفت: بیمه کشاورزی فقط در جبران خسارت، حداقل هزینه را می دهد که حتی هزینه کاشت محصول هم نیست.
وی گفت: درآمد کشاورزی متکی بر همین کار کشاورزی است و وقتی اتقاقی برای محصول می افتد بیمه باید تا جایی جبران کند که کشاورز بتواند سرپا بماند نه اینکه کمک بیمه تاثیری در حال او نداشته باشد.
حسن بهرامی از کشاورزان زنجانی است که سال گذشته محصولش در اثر تگرگ از بین رفت.
او به خبرنگار ایرنا گفت: من محصولم بیمه نبود و همان اندک حمایت بیمه ای را هم نتوانستم داشته باشم؛ کمک بیمه هرچند ناچیز است ولی از آن طرف مبلغ اندکی توسط کشاورزان برای بیمه پرداخت می شود به هرحال بیمه کردن محصول بهتر از بیمه نکردنش است چون با وقوع حوادث غیرمترقبه چیزی برای کشاورز نمی ماند.
بیمه محصولات کشاورزی نیازمند فرهنگ سازی
مدیر صندوق بیمه کشاورزی استان زنجان در این باره گفت: سیاست دولت کمک به فعالان بخش کشاورزی از طریق صندوق بیمه کشاورزی است.
خادم ناسی گفت: با توجه به اینکه در مقابل حداکثر تعهدات در نظر گرفته شده برای محصولات، رقم حق بیمه پرداختی توسط بیمه گذاران مبلغ پایینی است بنابراین کشاورزان برای مدیریت ریسک فعالیت های خود می توانند از بیمه کشاورزی بهره بگیرند تا دولت نیز از این طریق بتواند به وظیفه ذاتی خود که حمایت از کشاورزان است عمل کند.
خادم ناسی به چالش های پیش روی بیمه کشاورزی در استان اشاره کرد و گفت: افزایش آفات و بیماری های محصولات کشاورزی یکی از این موارد است که باید توسط تولیدکنندگان مدیریت شود.
این مسوول گفت: انتظار پرداخت غرامت برای خسارت های ناشی از عوامل سوء مدیریت که خسارت های قابل کنترلی هستند باعث بد بینی فعالان بخش کشاورزی به بیمه کشاورزی و استقبال پایین آنها از بیمه می شود.
وی خاطرنشان کرد: فرهنگ سازی بیمه کشاورزی باید به یک وظیفه برای سازمانهای خدمت دهنده به کشاورزان تبدیل شود، همینطور نقش آفرینی رسانه ها در این خصوص بسیار تاثیر گذار است.
برآیند:
بیمه محصولات کشاورزی در استان زنجان به رغم کشاورزی بودن با استقبال پایین کشاورزان و بهره برداران این بخش مواجه شده است که به ۲ دلیل کارآیی بیمه و فرهنگ بیمه گری باز می گردد.
با توجه به وقوع حوادث غیرمترقبه در سطح استان ضروری است که چتر بیمه محصولات کشاورزی نیز در استان گسترده تر شود که تحقق این مهم، نیازمند نهادینه کردن فرهنگ بیمه و افزایش کارآیی بیمه ها در استان است.