گروه جامعه ایرنا- امسال گرما بیداد می‌کند، سازمان هواشناسی تابستان بسیار گرمی را پیش بینی کرده بود که تعطیلی دو روزه کشور به علت گرمای هوا این پیش بینی را محقق کرد، تهران دمای بالای ۴۰ درجه و جنوب کشور دمای بالای ۵۰ درجه را تجربه کردند، گرمای هوا در کنار مشکلاتی که برای انسان ها به وجود می آورد چالش هایی را هم برای طبیعت و حیات وحش موجود در آن رقم می زند که خشکسالی و آتش سوزی از جمله آنها است.
سال هایی که در فصل بهار بارندگی خوبی رخ دهد، گیاهان رشد خوبی خواهند داشت و دشت ها و جنگل ها از پوشش گیاهی غنی می شوند، البته این وضعیت شرایط را در تابستان برای وقوع آتش سوزی فراهم می کند، به ویژه اگر تابستانی گرم و همراه با کاهش بارندگی هم در پیش باشد که در این شرایط همان گیاهان فصل بهار حکم هیزم به آتش ریختن را پیدا می کنند، حال اگر در این میان عده ای هم نکات ایمنی حضور در طبیعت را رعایت نکنند و پسماندهای خود به ویژه لوازم شیشه ای را در طبیعت رها کنند، هم مزید بر علت خواهد شد چون انعکاس نور بر اثر تابش خورشید بر این تکه شیشه ها موجب بروز آتش سوزی می شود که در برخی موارد می تواند فاجعه بار باشد؛ حال بگذریم از عده کمی که عمدا دست به آتش سوزی می زنند که این جماعت حسابشان از دیگران جداست.
زمانی که مرتع یا جنگلی گرفتار آتش می شود آسیب های آن این نیست که فقط درختان و یا بوته ها می سوزند، این درختان و بوته ها خانه تعداد زیادی از انواع گونه هاست که با سوختن آنها بی خانمان می شوند، حال یک قدم جلوتر می رویم؛ تصور کنید بچه های آنها در لانه هایشان منتظر مادرشان هستند و توان حرکت و پرواز هم ندارند، بنابراین در این شرایط محکوم به سوختن می شوند، این خسارتی است که نسل انواع گونه ها را در معرض خطر قرار می دهد. البته نباید خسارت از بین رفتن درختان که به منزله ریه های تنفسی برای شهرها هستند را هم نادیده گرفت.
با گرمایش کره زمین، جهان در حال سوختن است، حال در این شرایط آیا تماشاگر سوختن جهان هستیم یا برای رسیدن به آینده‌ای متفاوت کاری را که لازم است انجام می‌دهیم، در چند دهه گذشته می بینیم که مناطق وسیع و گسترده‌ای در برابر خشکسالی شدید و آتش سوزی ها تسلیم و گاها به بیابان‌هایی لم یزرع تبدیل شدند و حیات وحش آنها که زمانی با شادی در گوشه و کنار آن جست و خیز می کردند؛ به خاطره ها پیوستند، اگر به حال طبیعت فکری نکنیم و با همین دست فرمان پیش برویم قطعا در آینده ای نه چندان دور داشتن منطقه ای سبز جزو افسوس های بشر خواهد شد.
از ۱۲ مرداد ماه شاهد سوختن بخشی از جنگل های مریوان در سه نقطه مرزی (ده‌ره‌وه ران، ئاسنه وه) و جاده مریوان- سقز (گوماره‌له‌نگ) بودیم که بعد از سه روز تلاش زمینی و هوایی مهار شد، برآورد اولیه نشان می دهد که حدود ۴۵۰ هکتار از این جنگل ها در آتش سوخت، این ظاهر ماجراست، محدوده ای که در آتش خاکستر شد خانه دهها گونه جانوری و گیاهی بود که قطعا بخش زیادی از آنها از بین رفتند، بنابراین اینکه وقتی آتشی به جان منطقه ای می افتد یعنی بر سر آنچه که در آن محدوده است مصیبت وارد می شود، قطعا این دومینوی آتش سوزی ادامه دار خواهد بود اما باید برای قطع شدن این چرخه فکری بکنیم، یکی از این راه ها آموزش است.
به اعتقاد کارشناسان می توان با آموزش و بالا بردن فرهنگ عمومی تا حد زیادی از بروز آتش سوزی در مناطق جلوگیری کرد، بررسی ها نشان می دهد بیش از ۸۰ درصد آتش سوزی ها عامل انسانی و غیر عمدی دارد یعنی فرد در طبیعت حاضر می شود و در هنگام ترک محل زباله های خود را که حاوی شیشه هم است در آنجا باقی می گذارد و در فصل تابستان که خورشید عمود و با قدرت زیادی بر شیشه می تابد موجب وقوع آتش سوزی می شود، البته آمارهای سازمان حفاظت محیط زیست نشان می دهد که میزان آتش سوزی در مناطق چهارگانه تحت مدیریت این سازمان در چهار ماه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۹ درصد کاهش داشته است.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست دراین باره به خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: فروردین ماه امسال ۳۷ هکتار و سال گذشته ۱۴۸ هکتار آتش سوزی در مناطق چهارگانه رخ داده که این آمار کاهش ۷۵ درصدی را در این ماه نشان می دهد، همچنین اردیبهشت پارسال ۱۰ هکتار و امسال ۹ هکتار یعنی کاهش ۱۰ درصدی، خرداد پارسال ۱۳۰ هکتار و امسال ۴۲ هکتار یعنی کاهش ۶۸ درصدی آتش سوزی را شاهد بودیم، همچنین در تیرماه پارسال ۶۳ هکتار و امسال ۹۱ هکتار یعنی افزایش ۴۴ درصدی آتش سوزی را در مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست داشتیم.
سرهنگ جمشید محبت خانی افزود: در مجموع سال گذشته ۳۵۱ هکتار و امسال ۱۷۲ هکتار آتش سوزی در مناطق چهارگانه رخ داده است که امسال نسبت به پارسال در مدت مشابه ، ۴۹ درصد کاهش وسعت آتش سوزی داشتیم.
وی درباره فراوانی آتش سوزی ها در استان ها اظهار داشت: در این مدت کرمانشاه در منطقه حفاظت شده بیستون با ۶۲ هکتار آتش سوزی رتبه اول را دارد بعد از آن آذربایجان شرقی در منطقه حفاظت شده خدا آفرین با ۳۲ هکتار رتبه دوم، خوزستان در منطقه حفاظت شده کرخه و شیمبار با ۱۲ هکتار رتبه سوم را دارند.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست ادامه داد: با توجه به تجربه آتش سوزی هایی که در سال های گذشته داشتیم، فروردین ماه امسال بخشنامه ای صادر کردیم که محیط بانان با نیروهای برون سازمانی برای حضور در مناطق هماهنگ شوند، رزمایش های خوبی با جنگلبانی، هلال احمر ، آتش نشانی و نیروی انتظامی به ویژه یگان ویژه استان ها برگزار شد که تمام این اقدامات باعث می شود تا در مهار آتش سوزی موفق تر باشیم.
سال گذشته ۳۵۱ هکتار و امسال ۱۷۲ هکتار آتش سوزی در مناطق چهارگانه رخ داده است که امسال نسبت به پارسال در مدت مشابه ، ۴۹ درصد کاهش آتش سوزی داشتیموی تاکید کرد: البته تعداد بروز آتش سوزی نسبت به سال های گذشته کمتر نشده اما چون آمادگی ها خوب بود و تجهیزاتی که برای اطفای حریق لازم است به صورت تقویت شده و به روز در اختیار محیط بانان قرار گرفت، باعث شد که امسال در هکتار آتش سوزی کاهش ۴۹ درصدی داشته باشیم.
سرهنگ محبت خانی با اشاره به اینکه آگاهی بخشی خوبی صورت گرفته است اما همچنان نیاز به آگاهی بخشی بیشتری داریم، گفت: بیش از ۸۰ درصد آتش سوزی ها عامل انسانی دارد و غیر عمدی است، یعنی فردی که در طبیعت حضور می یابد و باعث آتش سوزی می شود، در واقع قصد آتش سوزی یا سوء استفاده ندارد اما چون آموزش های کافی نحوه حضور در طبیعت را ندیده بنابراین یک سری اقداماتی انجام می دهد که در نهایت موجب بروز آتش سوزی می شود، مثلا رها کردن شیشه در طبیعت خود علتی برای بروز آتش سوزی است چون با تابش مستقیم خورشید آنهم در فصل گرم سال، شیشه داغ و در نهایت موجب بروز آتش می شود بنابراین اگر بتوانیم آگاهی عمومی را افزایش دهیم در کاهش بروز آتش سوزی ها موفق تر خواهیم بود.
امسال بیش از ۲۸۰ میلیارد تومان برای این بخش در نظر گرفته شده که هم برای تجهیزات محیط بانان، استحقاقی سالانه آنها و هم برای تجهیزات مربوط به اطفای حریق هزینه می شود.
وی تصریح کرد: در روند کاهش آتش سوزی ها نباید تلاش محیط بانان و هماهنگی دستگاه های بین بخشی مانند پلیس، آتش نشانی، هلال احمر و منابع طبیعی را فراموش کرد، البته در کنار تمام اینها نباید فداکاری نیروهای مردمی و همیاران طبیعت را هم از یاد ببریم که بدون هیچ چشم داشتی وارد عرصه خطر می شوند، حتی چند فداکار خدمت هم در بحث آتش سوزی داشتیم.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست درباره به روز شدن تجهیزات محیط بانان گفت: به روز شدن تجهیزات محیط بانان در دستور کار است از این رو اتفاق خوبی که در سازمان محیط زیست افتاده این است که سه سال است برای طرح تجهیز یگان حفاظت محیط زیست اعتبار مصوب و مستقل دریافت می کنیم که قبلا وجود نداشت، امسال بیش از ۲۸۰ میلیارد تومان برای این بخش در نظر گرفته شده که هم برای تجهیزات محیط بانان، استحقاقی سالانه آنها و هم برای تجهیزات مربوط به اطفای حریق هزینه می شود.
9014