به گزارش ایرنا، بحث ثبت‌نام مدارس و اخذ وجه از والدین موضوعی است که هر سال تکرار می‌شود اما با توجه به برداشت‌های متفاوتی که از موضوع وجود دارد، هیچ وقت والدین و مسئولان آموزش و پرورش در این زمینه به توافق نرسیده اند و در این میان این اولیا هستند که هر سال داستان شهریه برای آنها تکرار می‌شود که به نظر می رسد، پایانی ندارد.
وزیر آموزش و پرورش: مدارس دولتی به جز هزینه بیمه و کتاب نباید پولی از دانش آموزان دریافت کنند. همین چند روز قبل، رضا مرادصحرایی وزیر آموزش و پرورش در حاشیه جلسه هیات دولت به سؤال تکراری خبرنگاران مبنی بر اینکه چرا هنگام ثبت نام دانش آموزان وجه نقد گرفته می شود، پاسخی تکراری داده بود: «به جز بیمه و پول کتاب نباید پولی گرفته شود» و این جمله از زبان مسئولان استانی هم همیشه تکرار می‌شود، مدارس دولتی به جز پول کتاب و بیمه نباید وجه نقدی دریافت کنند.
اما گویی این موضوع صرفا در حد یک حرف است و در عمل اتفاق دیگری می‌افتد، یعنی در یک قانون نانوشته و همزمان با شروع ثبت نام مدارس، تعداد پیام های مردمی برای کم و کیف ثبت نام و نیز مشکلات و چالش های پولی و مالی اولیا با مدیران مدرسه روند صعودی به خود می گیرد.
تا چند سال پیش مدیران مدارس می‌گفتند که برای پرداخت پول آب، برق، گاز و تلفن یا تعمیرات ساختمان مثل موتورخانه، ایزوگام پشت‌بام و کلاس‌های فوق برنامه نیاز دارند که والدین به مدرسه کمک نقدی کنند هرچند که عناوین درخواست آنها برای هزینه‌کرد در امور کمک به مدرسه تغییر کرده اما اصل ماجرای گرفتن پول از والدین به قوت خود باقی است.
بازار داغ دریافت پول در مدارس غیردولتی
اما در این میان بازار رقابت مدارس غیر دولتی داغ‌تر است چرا که برخی از خانواده‌ها به دلیل داشتن تمکن مالی اقدام به ثبت نام فرزندان خود در مدارس غیر دولتی می‌کنند و از سوی دیگر مدارسی که تبلیغات آنها از رنگ و لعاب بهتری برخوردار باشد در این رقابت پیروز می‌شوند.
یکی از والدین که در حال ثبت نام فرزند خود در مدرسه ابتدایی است به خبرنگار ایرنا گفت: ثبت نام مدارس دست کمی از هفت خوان رستم ندارد، یعنی بعد از اینکه همه مراحل را برای اثبات محل سکونت خود انجام دادیم، نوبت به واریز شهریه می‌رسد.
این مادر زنجانی افزود: با وجود اینکه در سر درب مدرسه عنوان دولتی بودن نوشته شده است، اما در عمل اینطور نیست و مبالغ دیگری هم از اولیا دریافت می‌شود.
وی اضافه کرد: هزینه ثبت نام کلاس اولی ها ۷۰۰ هزار تومان است و به گفته مسئولان این ۷۰۰ هزار تومان بابت کتاب، بیمه و سایر موارد است.
یکی دیگر از والدین زنجانی با گلایه از اخذ اجباری مبلغی به عنوان کمک به مدرسه در یکی از مدارس زنجان، گفت: هرچند می‌گویند، کمک‌های مردمی اجباری نیست و والدین می‌توانند داوطلبانه به مدارس کمک کنند اما کادر مدرسه طوری با ما برخورد می‌کنند که برای حفظ آبرو مجبور می‌شویم هزینه‌ها را هرچند با نارضایتی پرداخت کنیم.
وی تصریح کرد: برای مثال سال گذشته برای دریافت کارنامه مجبور به پرداخت مبلغ کمک به مدرسه شدیم و چاره‌ای هم نداشتیم چون کارنامه را نمی‌دادند.
برخی از هزینه‌های مدارس را قسطی پرداخت می‌کنیم
وی اضافه کرد: با وجود اصرار بیش از حد مدرسه، ما نیز به عنوان والدین مقاومت‌هایی در این حوزه داریم، مثلا من هربار باید به دروغ بگویم کارت بانکی را منزل جا گذاشتم یا هزار مشکل مالی خودم و همسرم را برای کادر مدرسه تعریف کنم تا باور کنند پولی ندارم.
یکی دیگر از والدین که در یک مدرسه غیرانتفاعی در حال ثبت نام فرزند خود است، گفت: گرفتن هزینه در این مدرسه برای ما عادی شده است.
وی اضافه کرد: من شاغلم و وقت پیدا کردن مدرسه مناسب برای فرزندم را ندارم به همین دلیل مجبورم که همین شرایط را تحمل کنم.
این مادر زنجانی با بیان اینکه هزینه یک مدرسه غیرانتفاعی در سال آنقدر بالاست که گاهی برخی از هزینه‌ها را به صورت اقساطی پرداخت می‌کنیم، افزود: امیدواریم اولیای مدارس و آموزش و پرورش فکری در راستای حل این مشکلات بکنند.
دریافت بدون ضابطه پول به عنوان "کمک به مدرسه" غیرقانونی است
دریافت هر وجهی در مدارس باید از طریق دستگاه کارتخوان یا با واریز به شماره حساب مدرسه باشد. مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان نیز گفت: در زمان ثبت نام، دریافت هرگونه وجه به غیر از بیمه و پول کتاب و لباس کار در هنرستان‌ها، ممنوع است.
علی اسماعیلی اضافه کرد: مبلغ بیمه نیز به صورت علی‌الحساب بر اساس مبلغ ریالی سال گذشته اخذ خواهد شد.
وی تصریح کرد: هزینه ایاب و ذهاب تا زمان تعیین تکلیف نهایی وضعیت حمل و نقل ممنوع بوده و همین طور دریافت وجوه مجاز نیز باید صرفا از طریق دستگاه کارتخوان و یا واریز به شماره حساب مدارس صورت پذیرد و دریافت غیر از این روش تخلف محسوب می‌شود.
مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان با بیان اینکه مدیران مدارس مجاز به عقد هیچگونه قراردادی با تولیدکنندگان لباس فرم دانش‌آموزان نیستند، افزود: برای جلوگیری از تحمیل هزینه اضافی به خانواده‌ها مدیران تدبیری اتخاذ کنند که لباس فرم سال قبل در صورت سالم و مناسب بودن با رضایت والدین و رعایت رنگ و مدل استفاده شود.
وی دریافت بدون ضابطه کمک به مدرسه را غیرقانونی دانست و تصریح کرد: برخی خانواده‌های نیازمند حتی برای پرداخت هزینه بیمه دانش‌آموزی دچار مشکل هستند و از سوی دیگر نباید این برداشت نادرست ایجاد شود که کمک به مدرسه ضروری است.
این مسوول گفت: به عبارت دیگر اگر مدیری شرط ثبت‌نام را دریافت وجه از خانواده‌ها قرار دهد، این امر قانونی نیست و در صورت گزارش والدین یا بازرسان با متخلفان برخورد می‌شود.
اسماعیلی درباره برخورد سلیقه‌ای مدیران برخی مدارس در ثبت‌نام دانش‌آموزان، گفت: مهم‌ترین قانونی که در زمینه ثبت‌نام وجود دارد ممنوعیت دریافت هرگونه وجه در زمان ثبت‌نام است و خانواده‌ها در صورت مشاهده این تخلف می‌توانند از مدیر مدرسه شکایت کنند.
وی ادامه داد: البته درباره اخذ مشارکت‌های مردمی از سوی مدرسه، استفاده از ظرفیت اولیا یکی از نقاط قوت واحد آموزش مدرسه محسوب می‌شود.
مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان تصریح کرد: روش‌های مختلفی برای جلب مشارکت اولیا وجود دارد که یکی از آنها بحث مشارکت مالی است و برخی مدارس با شفافیت زیادی از ظرفیت مشارکت اولیا استفاده می کنند که هم مدرسه و هم اولیا رضایت دارند چراکه می دانند فایده این کار را فرزند آنها می بیند.
تعزیرات با اخذ وجه غیرقانونی در مدارس برخورد می‌کند
ثبت نام دانش آموزان در مدارس از سوی اداره کل تعزیرات حکومتی نظارت و کنترل می شود. مدیرکل تعزیرات حکومتی استان زنجان نیز با بیان اینکه تخلف مدارس غیرانتفاعی در شعب ویژه تعزیرات حکومتی رسیدگی می‌شود، گفت: با مسوولان هر مدرسه‌ای که بدون ضابطه و خلاف تعرفه از مردم برای نام‌نویسی، پول دریافت کنند برخورد قانونی خواهد شد.
رضا مظفری با تأکید بر اینکه مدارس غیرانتفاعی باید موارد قانونی تعیین شده از سوی آموزش و پرورش را رعایت کنند؛ اضافه کرد: اگر خارج از تعرفه، هزینه دریافت شود، پرونده تعزیراتی تشکیل خواهد شد.
وی با بیان اینکه فعلا پرونده‌ای در این باره در تعزیرات حکومتی تشکیل نشده است، یادآور شد: با توجه به اینکه در فصل ثبت‌نام مدارس هستیم به شدت موضوع تحت نظارت و کنترل است.
مظفری با بیان اینکه اولیا از رعایت نشدن قوانین مربوط در مدارس غیرانتفاعی شکایت دارند، افزود: از شهروندان می‌خواهیم شکایات خود را در این رابطه به تعزیرات حکومتی و سایر دستگاه‌های نظارتی گزارش کنند.
برآیند:
به رغم تاکید چندین باره آموزش و پرورش مبنی بر ممنوعیت دریافت وجه از والدین دانش آموزان هنگام ثبت نام «به جز هزینه بیمه و پول کتاب» اما در برخی مدارس استان این مهم رعایت نمی شود.
موضوعی که گلایه مندی و نارضایتی والدین را در پی داشته است و جا دارد دستگاه های متولی، نظارت های لازم را در این زمینه با فرارسیدن ماه مهر بیشتر کننند.