به گزارش ایرنا،ضریب جینی به عنوان شاخص توزیع درآمد، عددی بین صفر و یک است و هر چه این عدد به صفر نزدیک‌تر باشد، بیانگر بهبود توزیع درآمد و کاهش شکاف طبقاتی میان اقشار مختلف جامعه و یا به عبارتی دیگر " شاخصی اقتصادی برای محاسبهٔ توزیع ثروت در میان مردم است".
مرکز آمار ایران در آخرین گزارش منتشر شده خود، از کاهش میانگین ضریب جینی در سال ۱۴۰۱ برای کل کشور خبر داد، هرچند این شاخص توزیع درآمد در استان اصفهان نسبت به سال ۱۴۰۰ کمی افزایش داشت و اصفهان جزو معدود استان‌هایی است که با افزایش این شاخص در مناطق شهری و روستایی نسبت به سال قبل مواجه بوده است.
در سال ١٤٠١ ضریب جینی خانوارهای کل کشور ٠,٣٨٧٧ است که در مقایسه با سال قبل ٠.٠٠٦١کاهش نشان می‌دهد، همچنین ضریب جینی خانوارهای شهری و روستایی به ترتیب ٠.٣٦٩٦ و ٠.٣٦٤٣ است که نسبت به سال قبل به ترتیب ٠.٠٠٦١ کاهش و ٠.٠٠٤٩ افزایش را نشان می‌دهد.
ضریب جینی در ۲ سال اول دولت سیزدهم کاهش یافت
ضریب جینی کشور در سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ افزایش چشمگیری داشت و این در حالی بود که در سال ۱۳۹۰ با کاهش ضریب جینی در مناطق روستایی به ۳۳۹ هزارم و در مناطق شهری به ۳۵۷ هزارم شاهد کمترین میزان این شاخص پس از انقلاب در کشور بودیم، در ۲ سال اخیر نیز شاهد کاهش چشمگیر این شاخص در دولت سیزدهم هستیم.
بر اساس آمار جدید مرکز آمار، ضریب جینی در سال ۱۴۰۰ به عنوان اولین سال عملکرد دولت سیزدهم به ۳۹۴ هزارم کاهش یافت و در سال دوم فعالیت دولت مردمی، این شاخص با کاهشی ۱۸ هزارم به ۳۸۸ هزارم رسید.
شاخص ضریب جینی در استان اصفهان نیز، در کل با تغییرات این معیار در کل کشور هم روند است و تنها در سال ۱۴۰۱، بر خلاف روند کشوری این شاخص در مناطق شهری اصفهان، افزایشی در حدود ۱۷ هزارم داشته است.
کارشناسان بر این باورند، با حذف ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی و پرداخت یارانه‌های ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی، پیش‌بینی می‌شد که ضریب جینی با شدت بیشتری کاهش یابد و این نشان‌دهنده بهبود توزیع درآمد در دولت سیزدهم است.
بنظر می رسد کاهش نرخ بیکاری و افزایش سهم اشتغال در استان اصفهان به عنوان صنعتی‌ترین استان، از اهمیت ویژه‌ای در کاهش ضریب جینی برخوردارست و جدیدترین آمار منتشر شده در این زمینه، گویای کاهش نرخ بیکاری در این خطه در بهار امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.
گزارش جدید مرکز آمار نشان می‌دهد نسبت هزینه ۱۰ درصد ثروتمندترین بخش جامعه به ۱۰ درصد فقیرترین بخش جامعه، از ۱۳.۹۶ برابر در ابتدای دولت سیزدهم به ۱۲.۸۶ برابر در انتهای سال ۱۴۰۱ کاهش یافته که این نشانگر کاهش شکاف طبقاتی در دولت سیزدهم است.
کاهش شکاف طبقاتی بین کم‌هزینه‌ترین و پرهزینه‌ترین های جامعه
بر اساس این گزارش، در سال ١٤٠١ در کل کشور، سهم ۲۰ درصد کم‌هزینه‌ترین و پرهزینه‌ترین جمعیت به ترتیب ٦,٠١ و ٤٦.٢١ درصد است و نسبت ۱۰، ۲۰ و ۴۰ درصد پرهزینه‌ترین به ۱۰، ۲۰ و ۴۰ درصد کم هزینه‌ترین به ترتیب افراد جامعه به ترتیب معادل با ١٢,٨٦، ٧.٦٩ و ٤.١٣ است.
این گزارش سهم ۲۰ درصد کم هزینه‌ترین و پرهزینه‌ترین‌های جمعیت را برای مناطق شهری در سال ١٤٠١ به ترتیب ٦,٥٩ و ٤٤.٩٠ درصد اعلام می‌کند و همین نسبت‌ها در سال ۱۴۰۱ برای مناطق روستایی به ترتیب ٦,٨٩ و ٤٤.٦١ درصد است.
در سال ١٤٠١ در مناطق شهری کمترین ضریب جینی مربوط به استان کرمان و برابر با ۲۷ صدم و بالاترین ضریب جینی در استان سیستان و بلوچستان و برابر با ٤٦۵ هزارم بود و استان اصفهان نیز با ثبت ضریب جینی ۲۹۲ هزارم جزو استان هایی با ضریب جینی به نسبت کم قرار دارد.
کمترین ضریب جینی در مناطق روستایی مربوط به استان ایلام و برابر با ۲۳۵ هزارم و بیشترین ضریب جینی مربوط به استان همدان معادل ۳۹۱ هزارم است و استان اصفهان نیز با ثبت ضریب جینی ۲۹۱ هزارم در مناطق روستایی، جزو استان هایی با ضریب جینی به نسبت کم قرار دارد.
واکاویی افزایش ضریب جینی استان اصفهان
اولین و مهمترین دلیل افزایش ضریب جینی استان اصفهان برخلاف روند کاهشی این شاخص در کشور، کاهش به نسبت چشمگیر این شاخص در سال اول دولت سیزدهم در استان اصفهان است به نحوی که این شاخص در مناطق شهری استان اصفهان در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ حدود ۴ هزارم کاهش داشت و این کاهش در مناطق روستایی استان اصفهان در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ بیشتر و برابر با ۱۲ هزارم بود.
دلیل دیگر افزایش میزان ضریب جینی استان اصفهان، افزایش نرخ بیکاری در پایان سال ۱۴۰۲ است که دلیل اصلی آن شرایط آب و هوایی زمستان ۱۴۰۱ و بی رونقی کشاورزی پس از هشت سال خشکسالی حوزه آبی زاینده رود است.
بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری کلی اُستان در سال ۱۴۰۱ با افزایش یک دهم درصدی نرخ بیکاری نسبت به سال ۱۴۰۰ برابر با ۱۰.۷ درصد بود که خود عامل مهمی در افزایش ضریب جینی استان است.
البته آخرین گزارش مرکز آمار از وضعیت اشتغال و بیکاری استان نشان می‌دهد نرخ بیکاری در بهار سال جاری کاهش یافته و تک رقمی شده است که این می‌تواند عامل موثری در کاهش ضریب جینی استان در سال ۱۴۰۲ باشد.
باید یادآور شد، هرچند در بهار هر سال وضعیت اشتغال استان بهتر از سایر فصول است ولی کاهش چشمگیر ۳.۱ درصدی نرخ بیکاری در بهار امسال نسبت به بهار ۱۴۰۱ نشان دهنده ایجاد اشتغال های جدید و نه اشتغال های زودگذر در سال ۱۴۰۲ در استان هستیم.
شرایط برای کاهش ضریب جینی استان اصفهان در سال ۱۴۰۲ مهیاست
گزارش مرکز آمار ایران نوید بخش بهبود شاخص‌های اشتغال اصفهان در سال جاریست که عامل مهمی در کاهش ضریب جینی استان به‌شمار می رود.
نتایج طرح آمارگیری نیروی‌کار در بهار ۱۴۰۲ که از سوی مرکز آمار ایران منتشر شد، نشان می‌دهد که برآورد نقطه‌ای نرخ بیکاری در استان اصفهان به ۹.۲ درصد رسیده است و در صورتی‌که نرخ بیکاری کلی استان در سال ۱۴۰۱ با وجود افزایش یک دهم درصدی نرخ بیکاری نسبت به سال ۱۴۰۰ برابر با ۱۰.۷ درصد بود.
کاهش ۱.۵ درصدی نرخ بیکاری استان اصفهان در سه ماه نخست سال جاری نویدبخش افزایش فرصت‌های شغلی در استان در سال ۱۴۰۲ است، زیرا به‌طور معمول، در فصل‌های بهار هرسال همواره شاهد افزایش نرخ بیکاری در اصفهان بوده‌ایم.
کاهش ۱.۵ درصدی نرخ بیکاری استان اصفهان نسبت به میانگین سال گذشته در کنار کاهش ۳.۱ درصدی نرخ بیکاری نسبت به بهار سال قبل که نرخ بیکاری کلی فصلی در آن ۱۲.۳ درصد بوده نشانه ای از بهبود وضعیت کسب و کار اصفهان در سال ۱۴۰۲ است که موجب کاهش ضریب جینی و بهبود توزیع درآمد در استان می‌شود.
در سه ماه نخست سال ۱۴۰۲ علاوه بر کاهش نرخ بیکاری استان، نسبت به بهار سال پیش از آن جهت که ۲ شاخص عمده دیگر حوزه اشتغال یعنی نرخ مشارکت اقتصادی و نسبت اشتغال به میزان محسوسی در اُستان افزایش یافته است، می‌تواند نوید بخش بهبود شرایط برای کاهشی شدن ضریب جینی استان اصفهان در سال ۱۴۰۲ باشد.
نرخ بیکاری " تعداد افراد بیکار در یک رده سنی مشخص" به " کل افراد آماده به کار در آن رده سنی " و نرخ مشارکت اقتصادی نیز نسبت "جمعیت فعال اعم از شاغل و بیکار" به "جمعیت در سن کار جامعه" است و هر ۲ این شاخص ها دو روی سکه حوزه اشتغال هستند.
استان اصفهان با ۲۸ شهرستان در حدود پنج میلیون و ۴۰۰ هزار نفر جمعیت شامل ۲ میلیون و ۷۳۰ هزار مرد و ۲ میلیون و ۶۷۳ هزار زن دارد.