حاتم طهماس‌پور روز شنبه در نشست خبری با بیان اینکه طرح آبرسانی به قشلاقات استان از بزرگترین پروژه‌های امور عشایری در استان اردبیل است، افزود: با اقدامات انجام شده در طرح مجتمع آبرسانی آج شمه ظرفیت پمپاژ آب شرب برای عشایر منطقه مغان از ۵۰ لیتر در ثانیه به ۱۵۰ لیتر در ثانیه افزایش یافته است تا عشایر در تامین آب شرب سالم و بهداشتی مشکلی نداشته باشند.
وی با بیان اینکه مجتمع آج شمه آب شرب پایدار بیش از پنج هزار خانواده را تامین می‌کند، اظهار کرد: با بهره‌برداری کامل از طرح مجتمع آب رسانی آج شمه آب شرب ۲۳۴ قشلاق در شهرستان‌های پارس آباد، بیله سوار و اصلاندوز تامین خواهد شد.
مدیرکل امور عشایری استان اردبیل در ادامه با اشاره به طرح های قابل بهره برداری امور عشایر استان گفت: راه قشلاق عشایری قاطر یوران در شهرستان گرمی و موزیک لر -جلیل‌لو در شهرستان اصلاندوز به طول ۶ کیلومتر با اعتبار ۳۰ میلیارد ریال شن ریزی شده و روز شنبه ۱۵ مهرماه همزمان با روز روستا و عشایر به بهره‌برداری خواهد رسید.
طهماس‌پور مناسب سازی راه عشایری را از اولویت های اداره کل امور عشایری استان برشمرد و اظهار کرد: پارسال در مجموع ۲۸ کیلومتر راه عشایری با اعتبار ۹۸ میلیارد ریال در نقاط مختلف استان اردبیل شن ریزی شده بود و امسال نیز در مجموع ۳۰ کیلومتر راه عشایری با اعتبار ۱۰۵ میلیارد ریال شن ریزی خواهد شد.
وی اضافه کرد: طبق برنامه ریزی های صورت گرفته در ۶ ماهه اول سالجاری ۱۴ کیلومتر راه عشایری شن ریزی شده و تا پایان سال نیز ۱۶ کیلومتر دیگر راه عشایری شن ریزی خواهد شد.
مدیرکل امور عشایری استان اردبیل طول راه های عشایری استان را یک هزار و ۸۰۰ کیلومتر عنوان کرد و گفت: از این مقدار ۶۰۰ کیلومتر راه عشایری در مناطق قشلاقی و هزار و ۲۰۰ کیلومتر نیز در ییلاقات استان واقع شده است.
عشایر کوچ پاییزه را در موعد مقرر انجام دهند
مدیرکل امور عشایر استان اردبیل با بیان اینکه کوچ پاییزه عشایر استان امسال از اول مهر آغاز شده و تا ۱۰ مهر ماه ادامه خواهد داشت از عشایر این استان خواست کوچ پاییزه را به تعویق نیانداخته و به‌موقع کوچ کنند.
طهماس پور با اشاره به پیش‌بینی اداره کل هواشناسی استان مبنی بر شرایط نامساعد جوی و احتمال کاهش دمای هوا در بیشتر مناطق استان گفت: عشایر باید در اسرع وقت از ارتفاعات سبلان به سمت قشلاقات حرکت کرده و در میان بندها مستقر شوند.
وی با بیان اینکه این اداره کل بر اساس سه مولفه زمان کوچ عشایر در استان را اعلام می کند، افزود: بر اساس نقطه نظرات عشایر، شرایط آب و هوایی و اکوسیستم حاکم بر منطقه و اعلام نظر کارشناسان در مورد وضعیت مراتع زمان کوچ عشایر در استان اردبیل اعلام می شود.
مدیرکل امور عشایری استان اردبیل خاطرنشان کرد: کوچ عشایر استان اردبیل از مناطق ییلاقی در ارتفاعات کوه سبلان و کوه‌های باغرو و بزقوش به قشلاقات منطقه گرمسیری مغان انجام می‌شود.
طهماس‌پور همچنین گفت: کوچ پیاده عشایر استان که توسط تعداد معدودی از عشایر صورت می‌گیرد ، دست‌کم ۱۰ روز به طول می‌انجامد اما بسیاری از عشایر با استفاده از کامیون و نیسان اقدام به کوچ پاییزه می‌کنند.
وی اضافه کرد: بر اساس بررسی های صورت گرفته در کوچ پائیزه حدود ۷۰ درصد دام‌ها به صورت پیاده و بر عکس در کوچ بهاره کمتر از ۱۰ درصد دام عشایر در استان با پای پیاده کوچ می کنند.
مدیرکل امور عشایری استان اردبیل ادامه داد: در کوچ بهاره عشایر استان با مشکل متعددی مواجه هستند، چرا که کل میان بندها و ایل راه ها توسط روستاییان و اداره راه تصرف و تغییر کاربری یافته به طوری که عشایر حتی با پای پیاده نمی توانند در این مسیرها تردد و کوچ نمایند.
طهماس پور گفت: پارسال ۱۳ هزار خانوار عشایری به ییلاقات استان کوچ کرده بودند این در حالی است که در بهار امسال حدود ۹ هزار و ۵۰۰ خانوار عشایری کوچ و در مناطق ییلاقی استان مستقر شدند.
نیمی از عشایر استان اردبیل ترک دامداری کردند
وی با اشاره به ترک دامداری توسط خانواده‌های عشایری تصریح کرد: سال گشته ۳۰ درصد از عشایر ترک دامداری کردند که امسال نیز طبق سرشماری‌های دامپزشکی و نهادهای ذیربط ۲۰ درصد ترک دامداری را از سوی عشایر شاهد هستیم که نیمی از جمعیت عشایری استان اردبیل را تشکیل می‌دهند.
مدیرکل امور عشایری استان اردبیل گفت: سال گذشته برای ۱۳ هزار خانوار عشایری دفترچه صادر شده بود که امسال این رقم به ۹ هزار و ۴۵۸ خانوار کاهش یافته که این اقدام با توجه به وضعیت اقتصادی حاکم بر جامعه ضربه‌ای مهلک به تولید است.
طهماس پور اضافه کرد: در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد عشایر اقدام به فروش مراتع خود کرده اند که سبب از بین رفتن پوشش گیاهی و مراتع شده و خطرات جدی زیست محیطی و منابع طبیعی این مناطق را تهدید می‌کند.
مدیرکل امور عشایری استان اردبیل از برگزاری مراسم روز روستا و عشایر با حضور استاندار اردبیل و برگزاری نمایشگاه روستا و عشایر در مصلی تهران خبر داد و گفت: از جامعه عشایر استان اردبیل نیز سه نفر در حوزه ساخت و طراحی آلاچیق، بوم گردی و گیاهان دارویی و صنایع دستی برای حضور در این نمایشگاه معرفی شده اند.
۱۵۰ خانوار عشایری از مناطق ییلاقی کوچ کردند
این مقام مسئول با بیان اینکه بر اساس بررسی‌های صورت گرفته تاکنون ۱۵۰ خانوار از مناطق ییلاقی کوچ و در میان بندها مستقر شده اند، از دستگاه‌های اجرایی و خدمات‌رسان از جمله اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان خواست با بازرسی مستمر بر زمان و نحوه خروج عشایر از ییلاقات نظارت کنند.
طهماس‌پور افزود: ارائه خدمات بهتر و مطلوب به جامعه عشایر استان از مهم‌ترین اولویت‌های اداره کل امور عشایر است و تلاش می‌شود با کمک سایر دستگاه‌های اجرایی سطح ارائه خدمات به این قشر ارتقا یابد.
به گزارش ایرنا، عشایر استان اردبیل با بیش از ۱۳ هزار خانوار و با ۶۶ هزار و ۵۰۰ نفر جمعیت ۵.۴ درصد جمعیت استان و ۵.۶ درصد جمعیت عشایر کشور بوده و از ۲ ایل شاهسون و قره داغ و ۲ طایفه مستقل شاطرانلو و فولادلو تشکیل شده است.
عشایر استان اردبیل ساکن در ۱۱ شهرستان استان، دارای ۴۵ طایفه بوده و در ۵۷۲ قشلاق، ۲۳۷ ییلاق، هفت زیست بوم، ۵۱ سامانه، هزار و ۵۲۷ "ابه"(اقامتگاه موقت) زندگی می‌کنند.
عشایر استان اردبیل سالانه ۱۰ هزار و ۵۰۰ تن گوشت قرمز، ۴۳ هزار و ۵۰۰ تن شیر، هزار و ۵۰۰ تن پشم، پنج هزار و ۴۰۰ تن پنیر، هشت هزار و ۱۰۰ تن محصولات باغی، ۹۲ هزار تن محصولات زارعی و ۲۳ هزار متر مربع صنایع دستی مانند فرش، گلیم و جاجیم به ارززش تولید می‌کنند.
عشایر استان اردبیل در مجموع سالانه بیش از ۶۰ هزار میلیارد ریال انواع فراورده لبنی و دامی و باغی تولید و به بازار عرضه می‌کنند.
هم‌اکنون عشایر استان در بین ۱۲۰ ایل شناسنامه دار کشور در جایگاه سوم، از لحاظ مرتع در رتبه چهارم، تعداد دام در رتبه پنجم و از لحاظ جمعیت در جایگاه هشتم قرار دارد و یکی از ایل‌های بزرگ کشور محسوب می‌شود.
عشایر استان اردبیل نیمی از سال را در قشلاقات شمال استان و نیمی دیگر را در ییلاقات سبلان و ارتفاعات کوه‌های باغرو و بزغوش سپری می‌کنند و شغل اصلی آنها دامپروری بوده و به نگهداری ۱.۵ میلیون واحد دامی مشغول هستند.
۳۹ درصد دام سبک استان اردبیل متعلق به جامعه عشایری است و در ۶۵۱ هزار و ۷۵۰ هکتار مراتع ییلاقی و قشلاقی تعلیف می‌شوند.